آیا محمد بن حنفیه مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آیا محمد بن حنفیه مدعی مهدویت‌ بود؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / آشنایی با معارف مهدویت / کلیاتی از مهدویت / مدعیان دروغین مهدویت
تعداد پاسخ۱ پاسخ

آیا محمد بن حنفیه مدعی مهدویت‌ بود؟ یکی از سؤال‌های مصداقی پرسشی تحت عنوان «چه کسانی ادعای مهدویت کرده یا در حق آنها ادعای مهدویت شده است؟» است. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

ابراهیم امینی

آیت الله ابراهیم امینی، در کتاب «دادگستر جهان» در این‌باره گفته است:

«گروهی از مسلمین محمد بن حنفیه را چون همنام و هم‌کنیه رسول خدا بود مهدی می‌پنداشتند. طبری می‌نویسد: مختار وقتی خواست خروج کند و از قاتلین کربلا انتقام گیرد، مهدویت را به محمد بن حنفیه نسبت داد و خودش را فرستاده و وزیر وی معرفی نمود و نامه‌هایی را در این خصوص به مردم نشان داد[۱].

محمد بن سعد از ابو حمزه روایت نموده که: مردم وقتی می‌خواستند به محمد بن حنفیه سلام کنند می‌گفتند: سلام علیک یا مهدی! او هم در پاسخ می‌گفت: بله: من مهدی هستم و شما را به‌سوی رشد و خیر هدایت می‌نمایم، اسم من اسم رسولخدا و کنیه‌ام کنیه رسول خداست. هر وقت خواستید سلام کنید بگویید: سلام علیک یا محمد، سلام علیک یا ابا القاسم‌[۲].

از این داستان و امثالش استفاده می‌شود که: جمع شدن نام و کنیه رسول خدا از خصوصیات و علائم مهدی موعود بوده است. به همین جهت، محمد بن حنفیه به نام و کنیه خودش اشاره می‌نمود. لکن بعد از بررسی تاریخ، روشن می‌شود که محمد بن حنفیه ادعای مهدویت نداشته بلکه دیگران بودند که وی را به این عنوان معرفی می‌نمودند. او هم در مورد این لقب گاهی سکوت می‌کرد بلکه تأیید می‌نمود. شاید علت سکوتش این باشد که امیدوار بوده بدان وسیله از قاتلین کربلا انتقام گرفته شود و حکومت اسلامی به دست اهلش سپرده شود.

محمد بن سعد می‌نویسد: محمد بن حنفیه به مردم می‌گفت: آگاه باشید که اهل حق را دولتی است که هر وقت خدا خواست تأسیس می‌شود. هر کس آن را درک نماید به سعادت بزرگی نائل شده است و هرکس پیش از آن اجلش فرارسد به نعمت‌های بی‌پایان خدا می‌رسد[۳].

محمد بن حنفیه در خطبه‌ایکه در بین هفت هزار نفر از اصحابش خواند اظهار داشت: شما در این امر تعجیل نمودید، لکن به خدا سوگند! در اصلاب شما اشخاصی وجود دارند که به کمک آل محمد (ص) جنگ می‌کنند. دولت آل محمد بر کسی پوشیده نیست لکن وقوعش تأخیر خواهد افتاد. سوگند به کسی که جان محمد به دست اوست: حکومت در خانواده نبوت بازگشت می‌کند[۴]»[۵].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. آقای رضوانی؛
آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است: «محمد بن حنفیه؛ که مختار در حق او ادعای مهدویت کرد[۶]»[۷].

پرسش‌های وابسته

  1. ریشه‌های انحراف مدعیان دروغین مهدویت چیست؟ (پرسش)
  2. چرا مدعیان دروغین مهدویت در زمان نایب اول وجود نداشتند؟ (پرسش)
  3. آغاز پیدایش مدعیان دروغین مهدویت از چه زمانی بود؟ (پرسش)
  4. با توجه به مشخص بودن نسب امام مهدی علت پیدایش مدعیان مهدویت چیست؟ (پرسش)
  5. آیا پدید آمدن مدعیان مهدویت از آثار سوء اعتقاد به مهدویت است؟ (پرسش)
  6. آیا پدید آمدن مدعیان مهدویت بر حتمی بودن ظهور مهدی‏ دلالت دارد؟ (پرسش)
  7. چه کسانی ادعای مهدویت کرده یا در حق آنها ادعای مهدویت شده است؟ (پرسش)
    1. آیا احمدیه یا قادیانیه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    2. آیا کیسانیه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    3. آیا زیدیه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    4. آیا فطحیه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    5. آیا قرامطه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    6. آیا ناووسیه و اسماعیلیه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    7. آیا شیخیه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    8. آیا بابیت از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    9. آیا بهاییت از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    10. آیا سبئیه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    11. آیا عسکریه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    12. آیا مغیریه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    13. آیا ممطوره از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    14. آیا نمیریه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    15. آیا واقفیه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    16. آیا واقفه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    17. آیا باقریه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    18. آیا موسویه یا موسائیه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    19. آیا محمدیه از فرقه‌های مدعی مهدویت‌‌اند؟ (پرسش)
    20. آیا ابومسلم خراسانی مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    21. آیا محمد بن عبدالله بن جعفر مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    22. آیا عبيدالله مهدی مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    23. آیا محمد بن تومرت مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    24. آیا مهدی سودانی مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    25. آیا غلام احمدخان مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    26. آیا مهدی تهامه‌ مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    27. آیا مهدی سوس‌ مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    28. آیا ابومسلم خراسانی مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    29. آیا مهدی صومالی‌ مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    30. آیا مهدی سنگال مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    31. آیا محمد بن حنفیه مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    32. آیا موسی بن طلحه مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    33. آیا ابوهاشم بن محمد بن حنفیه مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    34. آیا محمد بن عبدالله بن حسن مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    35. آیا مهدی عباسی مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    36. آیا عباس فاطمی مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    37. آیا محمد بن عبد الله محض مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    38. آیا عبید الله مهدی بن محمد مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
    39. آیا محمد بن عبدالله بن تومرت علوی حسنی مدعی مهدویت‌ بود؟ (پرسش)
  8. مدعیان بابیت چه کسانی هستند؟ (پرسش)
  9. مفهوم باب در لغت و اصطلاح چیست؟ (پرسش)
  10. انگیزه‌های مدعیان بابیت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  11. دلایل اثبات دروغ بودن ادعای بابیت در عصر غیبت چیست؟ (پرسش)
  12. مدعیان دروغین مهدویت در طول تاریخ چه کسانی بودند؟ (پرسش)
  13. راه شناسایی مدعیان دروغین سفارت و نیابت خاص چیست؟ (پرسش)
  14. اگر شخصی ادعا کند که امام مهدی است چگونه باور کنیم و راه شناخت او چیست؟ (پرسش)
  15. چه راه‌هایی برای شناخت مهدی نماها وجود دارد؟ (پرسش)
  16. از چه زمانی عده‌ای به دروغ ادعای مهدویت کردند؟ (پرسش)
  17. چرا با آغاز دوره استعمار ادعای دروغین مهدویت زیاد شد؟ (پرسش)

پانویس

  1. تاریخ طبری، ج ۴، ص ۴۴۹ و ۴۹۴ کامل التواریخ ط اول، ج ۳، ص ۳۳۹ و ۳۵۸.
  2. الطبقات الکبیر، ط لیدن، ج ۵ بخش اول، ص ۶۶.
  3. الطبقات الکبیر، ج ۷ بخش ۱، ص ۷۱.
  4. الطبقات الکبیر، ج ۵ بخش ۱، ص ۸۰.
  5. امینی، ابراهیم، دادگستر جهان، ص ۴۵.
  6. وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۲
  7. رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۱۵۵.