ادبیات عاشورا

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

مقصود، مجموعه آثاری است که در قالب‌های مختلف ادبی و هنری، بر محور حادثه و قهرمانان کربلا، در طول چهارده قرن پدید آمده است. این آثار، شامل شعر و مرثیه، نوحه و تعزیه، مقتل و مصیبت نامه، نمایش‌نامه و فیلم‌نامه، داستان، فیلم، عکس و اسلاید، کتب و مقالات و نثرهای ادبی، شرح حال قهرمانان کربلا، تابلوها، طرحها، پوسترها، ماکت و... می‌تواند باشد. عاشورا هم دارای محتواست (که: چه شد؟) هم دارای پیام است (که: چه باید کرد؟) و ادبیات و هنر، رسالت پرداختن به هر دو را دارد. گاهی یک تابلو از یک کتاب، گویاتر است. خطاطان، کتیبه‌ها و شعارها را می‌توانند سرشار از پیام و جهت بسازند و با اسامی عاشورایی، هنر نمایی کنند و از این طریق به خط و نقش، بعد متافیزیکی بدهند و شاعران و نویسندگان با خلق آثار ماندگار پیرامون حادثه و پیام آن، آن جلوه‌های متجلی در کربلا را جاودان سازند. شایسته است که موزه یا نمایشگاهی عظیم از آنچه به نحوی به این حماسه جاودان مربوط می‌شود پدیدآید که منبعی برای هر گونه تحقیق و الهام‌گیری گردد. در زمینه شناخت محتوای عاشورا و پیام‌ها و اهدافش، به منابعی همچون زیارتنامه‌ها، دعاها و مقتل‌ها هم می‌توان مراجعه کرد و در زیارتها، به سبک، مضامین، تعبیرات و واژه‌ها و نیز حالات روحی خواننده دعا و زیارت دقت داشت[۱] با عنوان ادبیات عاشورا یک سری مجموعه‌های شعر از شاعران مختلف گرد آمده که پیرامون شهدای کربلا و حادثه عاشوراست. «ناشر آن حوزه هنری و با کوشش محمد علی مردانی است. تا سال ۱۳۷۲ تعداد ۶ جلد از این مجموعه‌ها منتشر شده است[۲].

منابع

پانویس

  1. در این زمینه ر:ک. مقاله ادبیات عاشورا در دوره حضور امامان از محمود رضا افتخار زاده، «چشمه خورشید» ،ج ۱،ص ۸۱ تا ۱۰۴ نیز عاشورا فی الادب العاملی المعاصر؛ سید حسین نور الدین، الدار الاسلامیة، لبنان
  2. محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۴۲.