بحث:سپاهیان امام مهدی چگونه خود را به نزد امام مهدی میرسانند؟ (پرسش)
نویسنده: آقای سالاری
پاسخ تفصیلی
چگونگی حضور اصحاب امام مهدی(ع) در نزد حضرت
- بعد از ظهور حضرت مهدی(ع) و ندای ایشان از کنار کعبه مبنی بر جمع شدن اصحابشان، یاران و اصحاب آن بزرگوار دعوت ایشان را که بدون خبر قبلی و به صورت ناگهانی است، لبیک می‌‌گویند و حرکت خود را به طرف مکه آغاز می‌کنند تا سرانجام لشکریان حضرت از گوشه و کنار جهان گرداگرد او جمع شوند. درباره شیوه آگاهی سپاهیان از قیام و رساندن خود نزد امام مهدی(ع) در مکه، روایات به شیوه‌های گوناگونی بیان شده است[۱]:
- آنها طی سفری معمولی به مکه می‌روند[۲]. به این معنا که وقتی ندای آسمانی، نزدیکیِ ظهور را به اطلاع جهانیان رساند، برخی از یاران، مقدمات سفر به طرف مکه را فراهم کرده و همراه با زائران بیت الله و حاجیان، برای انجام مناسک حج و حضور نزد امام زمان(ع)به سوی مکه، به راه می‌افتند[۳]. این کار در فرصتی مناسب و با روشی طبیعی، بدون جلب توجه دیگران روی می‌دهد. در ماه رمضان به نام حضرت مهدی(ع) ندا داده میشود و ظهور نیز در دهم محرم واقع می‌گردد. در این فاصله، در ماه ذی الحجه، مراسم حج برگزار می‌گردد و از آنجا که مخلصان آزموده از فرا رسیدن ظهور در مکه و نیز اینکه فاصله زمانی بین ندا و ظهور زیاد نیست، آگاهند؛ بنابراین در آن سال مشتاقانه برای دیدار امام(ع) به همراه دیگر حاجیان به حج می‌روند و پس از پایان مراسم برای آنکه ظهور را دریابند، در حجاز یا مکه باقی می‌مانند. بدینسان علیرغم آنکه خودشان نمی‌دانند که از مخلصان کاملند اما از جاهایی دور خود را به آنجا میرسانند و از سر ایمان و شوق به دیدار حضرت بقیة الله(ع) در مکه می‌مانند. بدین ترتیب در می‌یابیم چگونه خداوند بزرگ آنها را از سرزمین‌های مختلف، همچون ابرهای پراکنده پاییزی، بدون قرار قبلی و بدون اینکه یکدیگر را بشناسند و از مقصود هم آگاه باشند گرد هم می‌آورد. همگی انتظار ظهور را می‌کشند و آماده‌اند که با جان و مال از آن پشتیبانی نمایند. در نتیجه هرگاه منجی موعود ظهور کند آنها نخستین شنوندگان سخنان او و اولین مدافعان و بیعت کنندگان با اویند[۴].
- آنها به صورت معجزه‌آسا و با سرعت بسیار به مکه می‌رسند[۵]. به این معنا، یارانی که باید در مکه حاضر باشند و نتوانسته‌اند به صورت عادی رهسپار آنجا شوند، به قدرت الهی "مثلاً طی الارض" در مکه حاضر می‌شوند[۶]. به طور کلی این احتمال از این معنا گرفته شده است که اصحاب و یاران حضرت مهدی (علیه اسلام) در هر کجای زمین باشند، خداوند، آنها را هنگام ظهور در مکه جمع میکند[۷]. در این مورد روایات مختلفی وجود دارد که به برخی از آنها اشاره میشود:
- امام باقر (علیه اسلام)، دربارۀ چگونگی پیوستن یاران به امام مهدی (علیه اسلام) می‌فرمایند: «این سخن خدای متعال: ﴿أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ﴾[۸] درباره قائم (علیه اسلام) نازل شده است و جبرئیل به صورت پرنده‌ای سفید بر ناودان کعبه می‌نشیند و نخستین آفریده خداست که با او بیعت میکند و سپس سیصد و سیزده نفر با او بیعت می‌کنند. پس هر که به راه افتاده باشد، در آن ساعت می‌رسد و هر کس راه نیفتاده باشد، از بسترش ناپدید میشود و این، همان سخن امیر مؤمنان علی (علیه اسلام) است که فرمود: «ناپدیدشدگان از بسترهایشان» و آن، سخن خدای جل جلاله است که: «به نیکی بشتابید. هر کجا باشید، خداوند، همه شما را گرد می‌آورد»[۹]. برترین مصداق نیکی‌ها، ولایت ما اهل بیت است»[۱۰].[۱۱]
- در برخی از روایات آمده آنها در یک ساعت در جایی اجتماع می‌کنند: «یَجْتَمِعُونَ وَ اَللَّهِ إِلَیْهِ فِی سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ»[۱۲]. در برخی دیگر تصریح به اعجازی بودن آن شده است. در روایتی آمده است: «فَتَصِیرُ إِلَیْهِ شِیعَتُهُ مِنْ أَطْرَافِ الْأَرْضِ تُطْوَی لَهُمْ طَیّاً حَتَّی یُبَایِعُوهُ»[۱۳].[۱۴]
- پیوستن یاران امام مهدی (علیه اسلام) به ایشان، بدون قرار قبلی است. امام صادق (علیه اسلام) می‌فرماید: «آنگاه که جوانان شیعه بر پشت بام‌هایشان خوابیده‌اند، در یک شب و بدون قرار قبلی، به صاحب خود می‌رسند و صبح در مکه هستند»[۱۵].[۱۶]
- جناب مفضل از حضرت صادق (علیه اسلام) نقل میکند که فرمود: «حضرت مهدی (علیه اسلام) میان رکن و مقام توقف می‌نماید. در آنجا با صدای بلند خطاب به یاران خود می‌فرماید: ای گروه برگزیدگان من و ای کسانی که خداوند، قبل از ظهور، شما را در اطراف جهان برای یاری من ذخیره نمود! به سوی من آیید و از من اطاعت کنید. آنان ندای حضرت را می‌شنوند و در حالی که سلاح در دست، در منازل و خانه‌های خود در گوشه‌های مختلفی از شرق و غرب جهان مستقرند، همگی با یک صدا حضرت را اجابت می‌نمایند و به سوی او می‌شتابند و به مدت کمتر از چشم به هم زدنی همگی خود را در حضور امام خود بین رکن و مقام حاضر می‌بینند. تعداد آنان سیصد و سیزده مرد به تعداد اصحاب رسول خدا (صلی الله و علیه و آله) در جنگ بدر است»[۱۷].[۱۸]
- همچنین در روایت دیگری مفضل از امام نقل میکند که فرمودند: آیۀ ﴿أَيْنَ مَا تَكُونُوا يَأْتِ بِكُمُ اللَّهُ جَمِيعًا﴾[۱۹] در مورد اصحاب حضرت قائم (علیه اسلام) نازل شده است، بعد فرمود: «آنان شبانه از محل خوابشان ناپدید می‌شوند و صبح خود را در مکه می‌بینند! بعضی بر فراز ابر حرکت می‌کنند. آنان با اسم و نسب، افراد آشنا و شناخته شده‌اند. مفضل میگوید: از حضرت پرسیدم: جانم به فدایت!ایمان کدام یک از آنان بیشتر است؟ فرمود: آنکه در وسط روز بر فراز ابر سیر و حرکت میکند!»[۲۰].[۲۱]
- رسول خدا(ص) می‌فرماید: «پس از شما اقوامی خواهند آمد که زمین زیر پای شان جمع میشود و دنیا به روی آنان گشوده می‌گردد و مردان و زنان فارس، آنان را خدمت می‌کنند.زمین کمتر از یک چشم به هم زدن، زیر پای شان طی می‌گردد؛ به گونه‌ای که هر یک از آنان می‌تواند، شرق تا غرب زمین را در یک لحظه سپری کند. آنان از این دنیا نیستند و دنیا نیز در آنان بهره و سهمی‌ندارد»[۲۲].
- از ظاهر برخی روایات استفاده میشود به میزان تفاوت اخلاص افراد، سرعت رسیدن آنها به مکه متفاوت است، هر که اخلاصش بیش، سرعت رسیدنش به مکه بیشتر[۲۳].
- بنابراین در مورد گروه دوم هم راه‌های مختلفی بیان شده است: بعضی شب در بستر خود به خواب رفته‌اند و صبحگاهان خود را در محضر امام(ع) می‌بینند. برخی با طی الارض به حضرت می‌پیوندند و گروهی پس از آگاهی از قیام به وسیله ابرها نزد حضرت می‌آیند[۲۴].
- منتها باید توجه داشت اینگونه روایات که بیانگر نوع فراخوانی و گردهمایی یاران حضرت در هنگام ظهور است، مربوط به اصحاب خاص آن حضرت، یعنی گروه ویژه سیصد و سیزده نفری است. اما نحوۀ پیوستن سایر یاران و سپاهیان حضرت، ظاهراً به صورت عادی و تدریجی است[۲۵].
نکاتی درباره روایات چگونگی حضور اصحاب
- دربارۀ این گروه‌ها، نکاتی وجود دارد که قابل توجه است:
- مفهوم روایتی که میگوید: «آنها از بسترهایشان ناپدید می‌شوند و صبحگاهان در مکه هستند» بسیار روشن است زیرا وسایل حمل و نقل سریع السیر و مدرن این امکان را به وجود آورده است که حتی بتوان در یک شب، چندین بار دور کره زمین گردش نمود، اما ناپدید شدن از بسترها به این دلیل است که آنها از نزد خانواده و نزدیکان منحرفشان که از سفر به سوی حق، چه به حج باشد و چه به سوی مهدی(ع) ناخشنودند، مخفیانه جدا می‌شوند.
- ممکن است سفر در میان ابرها در روز، همان سفر هوایی با هواپیما به مکه می‌‌باشد که روشی معمولی برای رسیدن به آنجاست. این امور در زمان صدور اخبار و نیز در زمان ثبت آن در منابع اولیه‌اش، در حد معجزه بوده است اما در دوران ما تحقق یافته و دیگر جای شگفتی ندارد[۲۶].
- با بررسی روایات مربوط به ظهور، می‌توان دریافت پس از حضور یاران امام عصر(ع) در مکه و دیدار آنان با حضرت، همگی در کوه ذی طوی[۲۷] مستقر می‌شوند. این استقرار، زمان کوتاهی بیشتر نخواهد بود؛ تا اینکه با اذن الهی و در روز موعود، امام (علیه اسلام) و یاران به طرف مسجد الحرام حرکت کرده و از کنار کعبه ظهور عدالت را اعلام می‌کنند. امام باقر (علیه اسلام) در این باره فرموده‌اند: «همانا قائم (علیه اسلام) در میان گروهی به عدد اهلِ بدر (۳۱۳ نفر) از گردنه ذی طوی پائین می‌آید؛ تا اینکه پشت خود را به حجر الاسود تکیه می‌دهد و پرچم پیروزی را به اهتزاز در می‌آورد»[۲۸].[۲۹]
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ ر.ک. طبسی؛ نجم‌الدین، چشم اندازی به حکومت مهدی، ص ۷۴.
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص۲۳۳-۲۳۵.
- ↑ ر.ک. یوسفیان، مهدی؛ رخدادهای ظهور، ص ۲۷ - ۲۸.
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص۲۳۳-۲۳۵.
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص۲۳۳-۲۳۵.
- ↑ ر.ک. نویسندگان کتاب آفتاب مهر، آفتاب مهر، ج۱، ص ۱۱۱- ۱۱۲.
- ↑ ر.ک. یوسفیان، مهدی؛ رخدادهای ظهور، ص ۲۷ – ۲۸
- ↑ «یا آن کسی که به درمانده، چون وی را بخواند، پاسخ می‌دهد» سوره نمل، آیه ۶۲.
- ↑ سوره بقره، آیه ۱۴۸.
- ↑ «عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ(ع)فِی قَوْلِهِ تَعَالَی أَمَّنْ یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ قَالَ نَزَلَتْ فِی الْقَائِمِ(ع)وَ کَانَ جَبْرَئِیلُ(ع)عَلَی الْمِیزَابِ فِی صُورَةِ طَیْرٍ أَبْیَضَ فَیَکُونُ أَوَّلَ خَلْقِ اللَّهِ مُبَایَعَةً لَهُ أَعْنِی جَبْرَئِیلَ وَ یُبَایِعُهُ النَّاسُ الثَّلَاثُمِائَةِ وَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ فَمَنْ کَانَ ابْتُلِیَ بِالْمَسِیرِ وَافَی فِی تِلْکَ السَّاعَةِ وَ مَنْ لَمْ یُبْتَلَ بِالْمَسِیرِ فُقِدَ مِنْ فِرَاشِهِ وَ هُوَ قَوْلُ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیٍّ(ع)الْمَفْقُودُونَ مِنْ فُرُشِهِمْ وَ هُوَ قَوْلُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فَاسْتَبِقُوا الْخَیْراتِ أَیْنَ ما تَکُونُوا یَأْتِ بِکُمُ اللَّهُ جَمِیعاً قَالَ الْخَیْرَاتُ الْوَلَایَةُ لَنَا أَهْلَ الْبَیْتِ»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم بن جعفر، الغیبة، ص ۳۱۴، ح ۶.
- ↑ ر.ک. باقری‌زاده اشعری، محمد، از امام مهدی بیشتر بدانیم، ص۱۱۶-۱۱۸.
- ↑ مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، ج ۵۲، ص ۲۸۸، باب ۲۶.
- ↑ «پس شیعیان او از اطراف زمین به خدمت او می‌رسند در حالی که زمین برای آنها می‌چرخد تا اینکه با او بیعت کنند»؛ الارشاد، ج۲، ص۳۷۹.
- ↑ ر.ک. رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۵۹۰.
- ↑ «بَیْنَا شَبَابُ الشِّیعَةِ عَلَی ظُهُورِ سُطُوحِهِمْ نِیَامٌ إِذْ تَوَافَوْا إِلَی صَاحِبِهِمْ فِی لَیْلَةٍ وَاحِدَةٍ عَلَی غَیْرِ مِیعَادٍ فَیُصْبِحُونَ بِمَکَّةَ»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم بن جعفر، الغیبة، ص ۳۱۶، ح ۱۱.
- ↑ ر.ک. طبسی؛ نجم‌الدین، چشم اندازی به حکومت مهدی، ص ۷۴؛ باقری‌زاده اشعری، محمد، از امام مهدی بیشتر بدانیم، ص۱۱۶-۱۱۸.
- ↑ «وَ یَقِفُ بَیْنَ الرُّکْنِ وَ الْمَقَامِ فَیَصْرُخُ صَرْخَةً فَیَقُولُ یَا مَعَاشِرَ نُقَبَائِی وَ أَهْلَ خَاصَّتِی وَ مَنْ ذَخَرَهُمُ اللَّهُ لِنُصْرَتِی قَبْلَ ظُهُورِی عَلَی وَجْهِ الْأَرْضِ ائْتُونِی طَائِعِینَ فَتَرِدُ صَیْحَتُهُ(ع) عَلَیْهِمْ وَ هُمْ عَلَی مَحَارِیبِهِمْ وَ عَلَی فُرُشِهِمْ فِی شَرْقِ الْأَرْضِ وَ غَرْبِهَا فَیَسْمَعُونَهُ فِی صَیْحَةٍ وَاحِدَةٍ فِی أُذُنِ کُلِّ رَجُلٍ فَیَجِیئُونَ نَحْوَهَا وَ لَا یَمْضِی لَهُمْ إِلَّا کَلَمْحَةِ بَصَرٍ حَتَّی یَکُونَ کُلُّهُمْ بَیْنَ یَدَیْهِ(ع) بَیْنَ الرُّکْنِ وَ الْمَقَامِ فَیَأْمُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ النُّورَ فَیَصِیرُ عَمُوداً مِنَ الْأَرْضِ إِلَی السَّمَاءِ فَیَسْتَضِیءُ بِهِ کُلُّ مُؤْمِنٍ عَلَی وَجْهِ الْأَرْضِ وَ یَدْخُلُ عَلَیْهِ نُورٌ مِنْ جَوْفِ بَیْتِهِ فَتَفْرَحُ نُفُوسُ الْمُؤْمِنِینَ بِذَلِکَ النُّورِ وَ هُمْ لَا یَعْلَمُونَ بِظُهُورِ قَائِمِنَا أَهْلَ الْبَیْتِ(ع) ثُمَّ یُصْبِحُونَ وُقُوفاً بَیْنَ یَدَیْهِ وَ هُمْ ثَلَاثُمِائَةٍ وَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ رَجُلًا بِعِدَّةِ أَصْحَابِ رَسُولِ اللَّهِ(ص) یَوْمَ بَدْرٍ»؛ بحار الانوار، ج۵۳، ص۷.
- ↑ ر.ک. صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۲۱۱-۲۱۳.
- ↑ «هرجا که باشید خداوند همگی شما را باز خواهد آورد» سوره بقره، آیه ۱۴۸.
- ↑ «عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ(ع) لَقَدْ نَزَلَتْ هَذِهِ الْآیَةُ فِی الْمُفْتَقِدِینَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ(ع) قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَیْنَ ما تَکُونُوا یَأْتِ بِکُمُ اللَّهُ جَمِیعاً إِنَّهُمْ لَیَفْتَقِدُونَ عَنْ فُرُشِهِمْ لَیْلًا فَیُصْبِحُونَ بِمَکَّةَ وَ بَعْضُهُمْ یَسِیرُ فِی السَّحَابِ یُعْرَفُ بِاسْمِهِ وَ اسْمِ أَبِیهِ وَ حِلْیَتِهِ وَ نَسَبِهِ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ أَیُّهُمْ أَعْظَمُ إِیمَاناً قَالَ الَّذِی یَسِیرُ فِی السَّحَابِ نَهَاراً»؛ الغیبة، نعمانی، ص ۳۱۳؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص۶۷۲.
- ↑ ر.ک. طبسی؛ نجم‌الدین، چشم اندازی به حکومت مهدی، ص ۷۴؛ صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۲۱۱-۲۱۳.
- ↑ الدیلمی، شیرویه بن شهردار بن شیرویه، فردوس الاخبار، ج ۲، ص ۴۴۹.
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص۲۳۳-۲۳۵.
- ↑ ر.ک. طبسی؛ نجم‌الدین، چشم اندازی به حکومت مهدی، ص ۷۴.
- ↑ ر.ک. صمدی، قنبر علی، آخرین منجی، ص۲۱۱-۲۱۳.
- ↑ ر.ک. صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص۲۳۳-۲۳۵.
- ↑ مکانی در مکه است که در محدوده حرم قرار دارد.
- ↑ «إِنَّ الْقَائِمَ یَنْتَظِرُ مِنْ یَوْمِهِ ذِی طُوًی فِی عِدَّةِ أَهْلِ بَدْرٍ ثَلَاثِمِائَةٍ وَ ثَلَاثَةَ عَشَرَ رَجُلًا حَتَّی یُسْنِدَ ظَهْرَهُ إِلَی الْحَجَرِ یَهُزُّ الرَّایَةَ الْمِغْلَبَة»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم بن جعفر، غیبت نعمانی، ب۲۰،ح۹.
- ↑ ر.ک. یوسفیان، مهدی؛ رخدادهای ظهور، ص ۲۷ ـ ۲۸؛ محمدی اشتهاردی، محمد، حضرت مهدی فروغ تابان ولایت، ص ۱۴۰ ـ ۱۴۱.