سیره نظامی امیرالمومنین (کتاب)

سیره نظامی امیرالمومنین
زبان	فارسی
نویسنده	یدالله حاجی‌زاده
موضوع	امیرالمومنین، سیره نظامی
مذهب	شیعه
ناشر	انتشارات مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه
محل نشر	قم، ایران
سال نشر	۱۳۹۲ ش
تعداد صفحه	۳۳۶
شابک	‬‏‫‭‏۹۷۸-۹۶۴-۲۶۳۸-۸۷-۱‮‬
شماره ملی	۳۳۴۶۷۹۶

سیره نظامی امیرالمومنین، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی دیدگاه‌ها و سیره امام علی (ع) در حوزه مسائل انسانی و اجتماعی، از جمله حوزه مسائل نظامی می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر یدالله حاجی‌زاده است و انتشارات مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه انتشار آن را به عهده داشته است..

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «مطالعه و بررسی دیدگاه‌ها و سیره امام علی (ع) در حوزه مسائل انسانی و اجتماعی، از جمله حوزه مسائل نظامی، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. در کتاب حاضر کوشش شده، با نگاه مطالعات سیره‌ای، سیره آن حضرت در بخش نظامی مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین پس از ذکر مباحث مقدماتی - نوع نگاه حضرت علی (ع) به مسائل نظامی در ساختار حکومت، مدیریت نظامی حضرت علی (ع) قبل از جنگ، به هنگام جنگ و پس از جنگ، مورد بررسی قرار گرفته و تلاش شده است تا به مهم‌ترین شبهات موجود در این حوزه پاسخ داده شود. ».

فهرست کتاب

• مقدمه

فصل اول:جنگ و جهاد در اسلام

• اسلام و جنگ
• اقسام جنگ در اسلام

1. جنگ با مشرکان
2. جنگ با کفار
3. جنگ با اهل کتاب
4. جنگ با منافقان
5. جنگ با اهل بغی
6. جهاد رهایی‌بخش
7. دفاع و مقابله به مثل

فصل دوم: نظامی‌گری از دیدگاه امام علی (ع)

• گفتار اول: جایگاه جهاد و جهادگران در ساختار حکومت
• گفتار دوم: ویژگی‌های جنگ و جهاد از دیدگاه امام علی (ع)

1. جنگ و جهاد در راه خدا
2. جنگ، آخرین راهکار

• گفتار سوم: اهداف جنگ و جهاد از دیدگاه امام علی (ع)

1. مبارزه با انحراف و گمراهی
2. مبارزه با متجاوزان و عاصیان
3. اصلاح جامعه انسانی
4. کسب عزت
5. احیاء حق و برپایی عدالت

• شبهه مشروعیت جنگ‌های امام علی (ع)
• دلائل مشروعیت جنگ‌های امام علی (ع)

1. روایات پیامبر (ص)
2. صدق عنوان «باغی» و «محارب»، بر دشمنان حضرت علی (ع)
3. اعترافات بزرگان اهل سنت

• شبهه معاویه و خون‌خواهی عثمان
• گفتار چهارم: فضیلت جنگ و جهاد، از دیدگاه امام علی (ع)

1. جهاد، دری از درهای بهشت
2. جهاد، ستون دین
3. جهاد، وسیله تقرب به خداوند
4. جهاد، شریف‌ترین اعمال

• گفتار پنجم: اخلاق نظامی از دیدگاه امام علی (ع)

1. شروع نکردن جنگ
2. آزادی مخالفان، قبل از عملی کردن اعمال یا اظهار مخالفت
3. جلو‌گیری از تعدّی و ظلم
4. نهی از خونریزی
5. توکل بر خدا
6. پایبندی به عهد و پیمان
7. التزام به حیا و کرم
8. مراعات جوانمردی
9. حلم و نهی از دشنام به دشمن
10. پرهیز از غدر و نیرنگ
11. توجه به اخلاق، در انتخاب فرمانده

فصل سوم: مدیریت نظامی امام علی (ع) پیش از جنگ

• گفتار اول: کسب اطلاعات و جمع‌آوری نیرو

1. کسب اطلاعات نظامی
2. مشورت با بزرگان
3. جمع‌آوری نیرو
4. سلاح و تجهیزات

• گفتار دوم: هزینه‌های جنگ و راه‌های تأمین آن

1. خراج
2. کمک‌های مردمی
3. اموال شخصی

• گفتار سوم: آموزش نظامی

1. آموزش رزم انفرادی
2. آموزش‌های جمعی

• گفتار چهارم: حرکت دادن سپاه

1. اجتماع در اردوگاه
2. مانور
3. پشتیبانی
4. نظم و آرایش نیروها، در هنگام حرکت

• گفتار پنجم: روشنگری و تبلیغات جنگ

1. روشنگری نسبت به نیروهای خودی
2. روشنگری نسبت به نیروهای دشمن

• گفتار ششم: اتمام حجت با دشمن و توصیه‌های نهایی

1. اتمام حجت
2. آرایش نیروها
3. آخرین سفارش‌ها به یاران

فصل چهارم: مدیریت نظامی در جنگ و پس از آن

• گفتار اول: مدیریت میدان جنگ

1. شروع درگیری، پس از حمله دشمن
2. نحوه جنگ
   1. جنگل جمل
   2. جنگ صفین
   3. جنگ نهروان
   4. بکارگیری شیوه‌های مختلف

• تفاوت خُدعه و غدر
• خدعه از نظر فقهی
• خدعه از نظر عقل
• پیامبر و خدعه در جنگ
• خدعه از دیدگاه حضرت علی (ع)
• خدعه‌های علی (ع) در میدان جنگ
• شبهه فریب خوارج
• شبهه فریب عمرو بن عبدود
• توجه به مسائل روانی در هنگام جنگ
• گفتار دوم: مدیریت پس از جنگ
• جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
• منابع و مآخذ

دربارهٔ پدیدآورنده

یدالله حاجی‌زاده

حجت الاسلام و المسلمین دکتر یدالله حاجی‌زاده (متولد ۱۳۵۴، کوهبنان کرمان)، در کنار دروس متداول حوزوی تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری مدرسی معارف اسلامی گرایش تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه باقرالعلوم (ع) به اتمام رساند. همکاری با مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی حوزه و کارشناسی گروه تاریخ بخش پژوهشی دانشگاه معارف ازجمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس دانشگاهی تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «سیره نظامی امیرالمؤمنین»، «اخلاق نظامی در مکتب علوی و اندیشه ماکیاولی»، «ابوذر غفاری»، «اعلام برائت»، «اوضاع ایران»، «بعثت»، «سفیر پیامبر به حبشه»، «سد ابواب»، «طلقاء»، «سفیر پیامبر به بحرین و عمان»، «سفیر پیامبر به مصر»، «اصحاب صفه»، «عاملان صدقات پیامبر»، «طلیحه بن خویلد»، «وفود»، «مسیلمه کذاب»، «سفیر پیامبر به روم»، «مؤلفه القلوب»، «سفیر پیامبر به ایران»، «سفیر پیامبر اکرم به یمامه»، «غزوه ذات العشیره»، «کاتبان وحی»، غزوه حمراء الاسد، «ابومعبد خزاعی»، «سفیر پیامبر اکرم نزد حاکم غسانی»، «منبر و محراب»، «حسان بن ثابت»، «اوضاع امپراتوری روم»، «کتاب‌شناسی پیامبر اکرم»، «اسود عنسی»، «ریشه‌ها و علل پیدایش غلو در عصر ائمه» و «وجه جمع فراگیر شدن ظلم و فساد در آستانه ظهور حضرت حجت با عدم جواز اباحی‌گری» برخی از این آثار است.