فضیلت زیارت امام حسین: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{امامت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = امام حسین | عنوان مدخل = فضیلت زیارت امام حسین | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط = }} | ||
==زیارتش از برترینِ عمل‌هاست== | == زیارتش از برترینِ عمل‌هاست == | ||
[[ابو خدیجه]] از [[امام صادق]]{{ع}} نقل کرده است: همانا [[زیارت]] [[حسین]]{{ع}}، برترینِ [[اعمال]] است<ref>{{متن حدیث|إِنَّ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ{{ع}} أَفْضَلُ مَا يَكُونُ مِنَ الْأَعْمَالِ}} (کامل الزیارات، ص۲۷۸، ح۴۳۶).</ref>. | [[ابو خدیجه]] از [[امام صادق]] {{ع}} نقل کرده است: همانا [[زیارت]] [[حسین]] {{ع}}، برترینِ [[اعمال]] است<ref>{{متن حدیث|إِنَّ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ {{ع}} أَفْضَلُ مَا يَكُونُ مِنَ الْأَعْمَالِ}} (کامل الزیارات، ص۲۷۸، ح۴۳۶).</ref>. | ||
[[ابان ازرق]] از مردی، از امام صادق{{ع}} نقل کرده است: از دوست‌داشتنی‌ترین اعمال در نزد [[خدای متعال]]، زیارت [[قبر حسین]]{{ع}} است<ref>{{متن حدیث|مِنْ أَحَبِّ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ تَعَالَی زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ}} (کامل الزیارات، ص۲۷۷، ح۴۳۴).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۳۹.</ref> | [[ابان ازرق]] از مردی، از امام صادق {{ع}} نقل کرده است: از دوست‌داشتنی‌ترین اعمال در نزد [[خدای متعال]]، زیارت [[قبر حسین]] {{ع}} است<ref>{{متن حدیث|مِنْ أَحَبِّ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ تَعَالَی زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ}} (کامل الزیارات، ص۲۷۷، ح۴۳۴).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۳۹.</ref> | ||
==[[زائر]] او، مانند زائر خداست== | == [[زائر]] او، مانند زائر خداست == | ||
[[حسین بن محمد قمی]] از [[امام رضا]]{{ع}} اینچنین نقل می‌کند: هر کس [[قبر]] ابا عبداللّه{{ع}} را کنار [[رود فرات]]، زیارت کند، گویی [[خدا]] را در بالای عرشش زیارت کرده است<ref>{{متن حدیث|مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}}- بِشَطِّ الْفُرَاتِ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فَوْقَ عَرْشِهِ}} (تهذیب الأحکام، ج۶، ص۴۶، ح۹۸).</ref>. | [[حسین بن محمد قمی]] از [[امام رضا]] {{ع}} اینچنین نقل می‌کند: هر کس [[قبر]] ابا عبداللّه {{ع}} را کنار [[رود فرات]]، زیارت کند، گویی [[خدا]] را در بالای عرشش زیارت کرده است<ref>{{متن حدیث|مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}}- بِشَطِّ الْفُرَاتِ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فَوْقَ عَرْشِهِ}} (تهذیب الأحکام، ج۶، ص۴۶، ح۹۸).</ref>. | ||
از [[زید شحّام]] نقل است: به امام صادق{{ع}} گفتم: کسی که قبر حسین{{ع}} را زیارت کند، چه دارد؟ فرمود: «مانند کسی است که خدا را در عرشش زیارت کرده است». گفتم: کسی که یکی از شما را زیارت کند، چه دارد؟ فرمود: «مانند کسی است که [[پیامبر خدا]]{{صل}} را زیارت کرده است»<ref>{{متن حدیث|قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ{{ع}} قَالَ كَانَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فِي عَرْشِهِ قَالَ قُلْتُ مَا لِمَنْ زَارَ أَحَداً مِنْكُمْ قَالَ كَمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ{{صل}}}} (کامل الزیارات، ص۲۷۸، ح۴۳۷).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۳۹.</ref> | از [[زید شحّام]] نقل است: به امام صادق {{ع}} گفتم: کسی که قبر حسین {{ع}} را زیارت کند، چه دارد؟ فرمود: «مانند کسی است که خدا را در عرشش زیارت کرده است». گفتم: کسی که یکی از شما را زیارت کند، چه دارد؟ فرمود: «مانند کسی است که [[پیامبر خدا]] {{صل}} را زیارت کرده است»<ref>{{متن حدیث|قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ{{ع}} قَالَ كَانَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فِي عَرْشِهِ قَالَ قُلْتُ مَا لِمَنْ زَارَ أَحَداً مِنْكُمْ قَالَ كَمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ{{صل}}}} (کامل الزیارات، ص۲۷۸، ح۴۳۷).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۳۹.</ref> | ||
==زائر او، مانند زائر پیامبر خدا{{صل}} است== | == زائر او، مانند زائر پیامبر خدا {{صل}} است == | ||
[[ابو بصیر]] از امام صادق{{ع}} آورده است: بی‌تردید، زائر [[حسین بن علی]]{{ع}}، زائر پیامبر خدا{{صل}} است<ref>{{متن حدیث|إِنَّ زَائِرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ{{ع}} زَائِرُ رَسُولِ اللَّهِ{{صل}}}} (کامل الزیارات، ص۲۸۳، ح۴۵۲).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۴۰.</ref> | [[ابو بصیر]] از امام صادق {{ع}} آورده است: بی‌تردید، زائر [[حسین بن علی]] {{ع}}، زائر پیامبر خدا {{صل}} است<ref>{{متن حدیث|إِنَّ زَائِرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ {{ع}} زَائِرُ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}}} (کامل الزیارات، ص۲۸۳، ح۴۵۲).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۴۰.</ref> | ||
==[[تکریم]] [[زائران]] او، توسّط [[فرشتگان]]== | == [[تکریم]] [[زائران]] او، توسّط [[فرشتگان]] == | ||
[[ابان بن تغلب]] از امام صادق{{ع}} اینگونه نقل می‌کند: چهار هزار [[فرشته]]، نزد قبر حسین{{ع}} پریشان و غبار [[آلوده]]، تا [[روز قیامت]] بر او می‌گِریند. سالار آنان، فرشته‌ای به نام [[منصور]] است. زائری به زیارت حسین{{ع}} نمی‌آید، جز آنکه فرشتگان به استقبالش می‌روند، و زائری خداحافظی نمی‌کند، جز آنکه بدرقه‌اش می‌کنند، و [[بیمار]] نمی‌شود، مگر آنکه عیادتش می‌کنند، و نمی‌میرد، جز آنکه بر جنازه‌اش [[نماز]] می‌خوانند و پس از مرگش برای او [[آمرزش]] می‌طلبند<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ{{ع}} شُعْثٌ غُبْرٌ يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ رَئِيسُهُمْ مَلَكٌ يُقَالُ لَهُ مَنْصُورٌ فَلَا يَزُورُهُ زَائِرٌ إِلَّا اسْتَقْبَلُوهُ وَ لَا يُوَدِّعُهُ مُوَدِّعٌ إِلَّا شَيَّعُوهُ وَ لَا مَرِضَ إِلَّا عَادُوهُ وَ لَا يَمُوتُ إِلَّا صَلَّوْا عَلَى جِنَازَتِهِ وَ اسْتَغْفَرُوا لَهُ بَعْدَ مَوْتِهِ}} (الکافی، ج۴، ص۵۸۱، ح۷؛ ثواب الأعمال، ص۱۱۳، ح۱۵).</ref>. | [[ابان بن تغلب]] از امام صادق {{ع}} اینگونه نقل می‌کند: چهار هزار [[فرشته]]، نزد قبر حسین {{ع}} پریشان و غبار [[آلوده]]، تا [[روز قیامت]] بر او می‌گِریند. سالار آنان، فرشته‌ای به نام [[منصور]] است. زائری به زیارت حسین {{ع}} نمی‌آید، جز آنکه فرشتگان به استقبالش می‌روند، و زائری خداحافظی نمی‌کند، جز آنکه بدرقه‌اش می‌کنند، و [[بیمار]] نمی‌شود، مگر آنکه عیادتش می‌کنند، و نمی‌میرد، جز آنکه بر جنازه‌اش [[نماز]] می‌خوانند و پس از مرگش برای او [[آمرزش]] می‌طلبند<ref>{{متن حدیث|إِنَّ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ {{ع}} شُعْثٌ غُبْرٌ يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ رَئِيسُهُمْ مَلَكٌ يُقَالُ لَهُ مَنْصُورٌ فَلَا يَزُورُهُ زَائِرٌ إِلَّا اسْتَقْبَلُوهُ وَ لَا يُوَدِّعُهُ مُوَدِّعٌ إِلَّا شَيَّعُوهُ وَ لَا مَرِضَ إِلَّا عَادُوهُ وَ لَا يَمُوتُ إِلَّا صَلَّوْا عَلَى جِنَازَتِهِ وَ اسْتَغْفَرُوا لَهُ بَعْدَ مَوْتِهِ}} (الکافی، ج۴، ص۵۸۱، ح۷؛ ثواب الأعمال، ص۱۱۳، ح۱۵).</ref>. | ||
[[صفوان بن مهران جمال]] از [[امام صادق]]{{ع}} نقل کرده است که: هر کس [[قبر حسین]]{{ع}} را برای [[خداوند]] عز و جل [[زیارت]] کند، [[جبرئیل]] و [[میکائیل]] و [[اسرافیل]]{{عم}}، او را بدرقه می‌کنند تا به خانه‌اش در آید<ref>{{متن حدیث|مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ{{ع}} وَ هُوَ يُرِيدُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ شَيَّعَهُ جَبْرَئِيلُ وَ مِيكَائِيلُ وَ إِسْرَافِيلُ حَتَّى يُرَدَّ إِلَى مَنْزِلِهِ}} (کامل الزیارات، ص۲۷۴، ح۴۲۷؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۲۰، ح۷).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۴۰.</ref> | [[صفوان بن مهران جمال]] از [[امام صادق]] {{ع}} نقل کرده است که: هر کس [[قبر حسین]] {{ع}} را برای [[خداوند]] عز و جل [[زیارت]] کند، [[جبرئیل]] و [[میکائیل]] و [[اسرافیل]] {{عم}}، او را بدرقه می‌کنند تا به خانه‌اش در آید<ref>{{متن حدیث|مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ {{ع}} وَ هُوَ يُرِيدُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ شَيَّعَهُ جَبْرَئِيلُ وَ مِيكَائِيلُ وَ إِسْرَافِيلُ حَتَّى يُرَدَّ إِلَى مَنْزِلِهِ}} (کامل الزیارات، ص۲۷۴، ح۴۲۷؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۲۰، ح۷).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۴۰.</ref> | ||
==[[ثواب]] زیارت او، به حساب در نمی‌آید== | == [[ثواب]] زیارت او، به حساب در نمی‌آید == | ||
در کتاب [[تهذیب الأحکام (کتاب)|تهذیب الأحکام]] از [[امام علی]]{{ع}} نقل شده است: [[پیامبر]]{{صل}} به او ([[علی]]{{ع}}) فرمود: «... خداوند، [[قبر]] تو و قبر فرزندانت را مکان‌هایی از [[بهشت]]، قرار داده است.... هر کس [[قبور]] شما را زیارت کند، برابر با هفتاد [[حجّ]] پس از حجّة الإسلام (حجّ [[واجب]])، [[پاداش]] دارد، و از گناهانش بیرون می‌رود تا آنکه چون از زیارت شما باز گردد، مانند روزی می‌شود که از | در کتاب [[تهذیب الأحکام (کتاب)|تهذیب الأحکام]] از [[امام علی]] {{ع}} نقل شده است: [[پیامبر]] {{صل}} به او ([[علی]] {{ع}}) فرمود: «... خداوند، [[قبر]] تو و قبر فرزندانت را مکان‌هایی از [[بهشت]]، قرار داده است.... هر کس [[قبور]] شما را زیارت کند، برابر با هفتاد [[حجّ]] پس از حجّة الإسلام (حجّ [[واجب]])، [[پاداش]] دارد، و از گناهانش بیرون می‌رود تا آنکه چون از زیارت شما باز گردد، مانند روزی می‌شود که از مادر، زاده شده است. پس [[اولیا]] و دوستدارانت را به [[نعمت]] جاودان [ـِ بهشت]، مژده و [[بشارت]] بده، و چشم‌روشنی‌ای که نه چشمی آن را دیده، و نه گوشی آن را شنیده، و نه بر [[دل]] کسی گذشته است؛ اما بخشی از [[مردمان]] [[پست]]، [[زائران]] قبور شما را بر زیارتشان خُرده می‌گیرند، آن‌گونه که [[زن]] زناکار را بر زنایش [[عیب]] می‌گیرند. اینان، بَدان امّتم هستند، شفاعتم به آنان نمی‌رسد و بر حوض من، در نمی‌آیند»<ref>{{متن حدیث|إِنَّ النَّبِيَّ قَالَ لَهُ... إِنَّ اللَّهَ جَعَلَ قَبْرَكَ وَ قَبْرَ وُلْدِكَ بِقَاعاً مِنْ بِقَاعِ الْجَنَّةِ... مَنْ زَارَ قُبُورَكُمْ عَدْلُ ذَلِكَ لَهُ ثَوَابُ سَبْعِينَ حَجَّةً بَعْدَ حَجَّةِ الْإِسْلَامِ وَ خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ حَتَّى يَرْجِعَ مِنْ زِيَارَتِكُمْ كَيَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ فَأَبْشِرْ وَ بَشِّرْ أَوْلِيَاءَكَ وَ مُحِبِّيكَ مِنَ النَّعِيمِ وَ قُرَّةِ الْعَيْنِ بِمَا لَا عَيْنٌ رَأَتْ وَ لَا أُذُنٌ سَمِعَتْ وَ لَا خَطَرَ عَلَى قَلْبِ بَشَرٍ وَ لَكِنَّ حُثَالَةً مِنَ النَّاسِ يُعَيِّرُونَ زُوَّارَ قُبُورِكُمْ بِزِيَارَتِكُمْ كَمَا تُعَيَّرُ الزَّانِيَةُ بِزِنَاهَا أُولَئِكَ شِرَارُ أُمَّتِي لَا نَالَتْهُمْ شَفَاعَتِي وَ لَا يَرِدُونَ حَوْضِي}} (تهذیب الأحکام، ج۶، ص۲۲، ح۵۰).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۴۱.</ref> | ||
==[[ثواب]] کسی که با [[هراس]]، او را [[زیارت]] کند و آنکه به خاطر زیارت او، [[زندانی]] یا کشته شود== | == [[ثواب]] کسی که با [[هراس]]، او را [[زیارت]] کند و آنکه به خاطر زیارت او، [[زندانی]] یا کشته شود == | ||
از زُراره نقل است که: به [[امام باقر]]{{ع}} گفتم: چه می‌گویی درباره کسی که با [[بیم]] و هراس، پدرت (یعنی [[امام حسین]]{{ع}}) را زیارت کند؟ فرمود: «[[خداوند]]، او را در [[روز]] هراس بزرگ ([[قیامت]])، ایمن می‌دارد و [[فرشتگان]]، با [[بشارت]]، با او رو به رو می‌شوند و به او گفته می‌شود: «مترس و [[غم]] مخور. این، روز [[رستگاری]] توست»<ref>{{متن حدیث|قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ{{ع}} مَا تَقُولُ فِيمَنْ زَارَ أَبَاكَ عَلَى خَوْفٍ قَالَ يُؤْمِنُهُ اللَّهُ يَوْمَ الْفَزَعِ الْأَكْبَرِ وَ تَلَقَّاهُ الْمَلَائِكَةُ بِالْبِشَارَةِ وَ يُقَالُ لَهُ لَا تَخَفْ وَ لَا تَحْزَنْ هَذَا يَوْمُكَ الَّذِي فِيهِ فَوْزُكَ}} (کامل الزیارات، ص۲۴۲، ح۳۵۹؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۰، ح۳۸).</ref>. | از زُراره نقل است که: به [[امام باقر]] {{ع}} گفتم: چه می‌گویی درباره کسی که با [[بیم]] و هراس، پدرت (یعنی [[امام حسین]] {{ع}}) را زیارت کند؟ فرمود: «[[خداوند]]، او را در [[روز]] هراس بزرگ ([[قیامت]])، ایمن می‌دارد و [[فرشتگان]]، با [[بشارت]]، با او رو به رو می‌شوند و به او گفته می‌شود: «مترس و [[غم]] مخور. این، روز [[رستگاری]] توست»<ref>{{متن حدیث|قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ {{ع}} مَا تَقُولُ فِيمَنْ زَارَ أَبَاكَ عَلَى خَوْفٍ قَالَ يُؤْمِنُهُ اللَّهُ يَوْمَ الْفَزَعِ الْأَكْبَرِ وَ تَلَقَّاهُ الْمَلَائِكَةُ بِالْبِشَارَةِ وَ يُقَالُ لَهُ لَا تَخَفْ وَ لَا تَحْزَنْ هَذَا يَوْمُكَ الَّذِي فِيهِ فَوْزُكَ}} (کامل الزیارات، ص۲۴۲، ح۳۵۹؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۰، ح۳۸).</ref>. | ||
[[محمد بن مسلم]] نقل می‌کند: امام باقر{{ع}} به من فرمود: «آیا نزد [[قبر حسین]]{{ع}} می‌روی؟». گفتم: آری؛ اما با بیم و هراس. فرمود: «هر چه بیم و هراس [ـِ زیارت] بیشتر باشد، پاداشش هم به همان اندازه، بیشتر می‌شود و هر کس در راه زیارت بترسد، در روزی که [[مردم]] برای [[پروردگار]] جهانیان بر می‌خیزند، خداوند، از هراس [[روز قیامت]]، ایمنش می‌گردانَد و [[زائر]] [[حسین]]{{ع}} زیارتش را آمرزیده به پایان می‌برد و فرشتگان، بر او [[سلام]] می‌دهند و [[پیامبر]]{{صل}} به دیدارش می‌رود و برایش [[دعا]] می‌کند، و او با [[نعمت]] و | [[محمد بن مسلم]] نقل می‌کند: امام باقر {{ع}} به من فرمود: «آیا نزد [[قبر حسین]] {{ع}} می‌روی؟». گفتم: آری؛ اما با بیم و هراس. فرمود: «هر چه بیم و هراس [ـِ زیارت] بیشتر باشد، پاداشش هم به همان اندازه، بیشتر می‌شود و هر کس در راه زیارت بترسد، در روزی که [[مردم]] برای [[پروردگار]] جهانیان بر می‌خیزند، خداوند، از هراس [[روز قیامت]]، ایمنش می‌گردانَد و [[زائر]] [[حسین]] {{ع}} زیارتش را آمرزیده به پایان می‌برد و فرشتگان، بر او [[سلام]] می‌دهند و [[پیامبر]] {{صل}} به دیدارش می‌رود و برایش [[دعا]] می‌کند، و او با [[نعمت]] و فضل الهی و بدون این که چیز بدی به او برسد، به خانه‌اش باز می‌گردد و دنباله رو [[رضایت الهی]] می‌شود<ref>{{متن حدیث|قَالَ لِي هَلْ تَأْتِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ {{ع}} قُلْتُ نَعَمْ عَلَى خَوْفٍ وَ وَجَلٍ فَقَالَ مَا كَانَ فِي هَذَا أَشَدَّ فَالثَّوَابُ فِيهِ عَلَى قَدْرِ الْخَوْفِ وَ مَنْ خَافَ فِي إِتْيَانِهِ آمَنَ اللَّهُ رَوْعَتَهُ يَوْمَ يَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ وَ انْصَرَفَ بِالْمَغْفِرَةِ وَ سَلَّمَتْ عَلَيْهِ الْمَلَائِكَةُ وَ زار [زَارَهُ] [وَ رَآهُ] النَّبِيُّ {{صل}} وَ مَا يَصْنَعُ وَ دَعَا لَهُ انْقَلَبَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُ سُوءٌ وَ اتَّبَعَ رِضْوَانَ اللَّهِ}} (کامل الزیارات، ص۲۴۴، ح۳۶۳؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۱، ح۴۰).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۴۱.</ref> | ||
==[[ثواب]] [[زیارت امام حسین]]{{ع}} با [[مشقّت]] و ثواب کسی که در راه [[زیارت]] او بمیرد== | == [[ثواب]] [[زیارت امام حسین]] {{ع}} با [[مشقّت]] و ثواب کسی که در راه [[زیارت]] او بمیرد == | ||
از [[عبداللّه بن نجار]] نقل شده است: [[امام صادق]]{{ع}} به من فرمود: «آیا برای زیارت [[حسین]]{{ع}} به کشتی سوار می‌شوید؟». گفتم: آری. فرمود: «آیا نمی‌دانی که اگر کشتی‌تان واژگون شود، ندایتان می‌دهند: هشیار، که [[پاکیزه]] شدید، و [[بهشت]]، گوارایتان باد!» <ref>{{متن حدیث|قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} تَزُورُونَ الْحُسَيْنَ{{ع}} وَ تَرْكَبُونَ السُّفُنَ فَقُلْتُ نَعَمْ قَالَ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّهَا إِذَا انْكَفَتْ بِكُمْ نُودِيتُمْ أَلَا طِبْتُمْ وَ طَابَتْ لَكُمُ الْجَنَّةُ}} (کامل الزیارات، ص۲۵۷، ح۳۸۷؛ فضل زیارة الحسین{{ع}}، ص۵۸، ح۳۸).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۴۲.</ref> | از [[عبداللّه بن نجار]] نقل شده است: [[امام صادق]] {{ع}} به من فرمود: «آیا برای زیارت [[حسین]] {{ع}} به کشتی سوار می‌شوید؟». گفتم: آری. فرمود: «آیا نمی‌دانی که اگر کشتی‌تان واژگون شود، ندایتان می‌دهند: هشیار، که [[پاکیزه]] شدید، و [[بهشت]]، گوارایتان باد!» <ref>{{متن حدیث|قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} تَزُورُونَ الْحُسَيْنَ {{ع}} وَ تَرْكَبُونَ السُّفُنَ فَقُلْتُ نَعَمْ قَالَ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّهَا إِذَا انْكَفَتْ بِكُمْ نُودِيتُمْ أَلَا طِبْتُمْ وَ طَابَتْ لَكُمُ الْجَنَّةُ}} (کامل الزیارات، ص۲۵۷، ح۳۸۷؛ فضل زیارة الحسین {{ع}}، ص۵۸، ح۳۸).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۴۲.</ref> | ||
==[[پاداش]] پیاده به زیارت [[امام]]{{ع}} رفتن== | == [[پاداش]] پیاده به زیارت [[امام]] {{ع}} رفتن == | ||
[[ابو صامت]] نقل کرده است: شنیدم که امام صادق{{ع}} می‌فرماید: «هر کس پیاده به نزد [[قبر حسین]]{{ع}} بیاید، [[خداوند]]، برای هر قدمش هزار حَسَنه می‌نویسد و هزار زشتکاری را از او می‌زُداید و او را هزار درجه، بالا می‌بَرد»<ref>{{متن حدیث|سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ{{ع}} وَ هُوَ يَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ{{ع}} مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِ خُطْوَةٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَيِّئَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ أَلْفَ دَرَجَةٍ}} (کامل الزیارات، ص۲۵۵، ح۳۸۱).</ref>. | [[ابو صامت]] نقل کرده است: شنیدم که امام صادق {{ع}} می‌فرماید: «هر کس پیاده به نزد [[قبر حسین]] {{ع}} بیاید، [[خداوند]]، برای هر قدمش هزار حَسَنه می‌نویسد و هزار زشتکاری را از او می‌زُداید و او را هزار درجه، بالا می‌بَرد»<ref>{{متن حدیث|سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} وَ هُوَ يَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ {{ع}} مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِ خُطْوَةٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَيِّئَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ أَلْفَ دَرَجَةٍ}} (کامل الزیارات، ص۲۵۵، ح۳۸۱).</ref>. | ||
از [[علی بن میمون صائغ]] نقل شده است که: امام صادق{{ع}} فرمود: «ای [[علی]]! حسین{{ع}} را زیارت کن و آن را وا مگذار». گفتم: پاداش کسی که به زیارتش می‌رود، چیست؟ فرمود: «هر کس پیاده به آنجا برود، خداوند، در برابر هر گامش، حَسَنه‌ای برایش ثبت می‌کند و گناهی را از او می‌زُداید و درجه‌ای او را بالا می‌بَرد، و چون به [[قبر]] می‌رسد، [[خداوند]]، دو [[فرشته]] بر او می‌گمارد که هر چه خیر از دهانش بیرون آید، می‌نویسند و هر چه [[شر]] و غیر آن | از [[علی بن میمون صائغ]] نقل شده است که: امام صادق {{ع}} فرمود: «ای [[علی]]! حسین {{ع}} را زیارت کن و آن را وا مگذار». گفتم: پاداش کسی که به زیارتش می‌رود، چیست؟ فرمود: «هر کس پیاده به آنجا برود، خداوند، در برابر هر گامش، حَسَنه‌ای برایش ثبت می‌کند و گناهی را از او می‌زُداید و درجه‌ای او را بالا می‌بَرد، و چون به [[قبر]] می‌رسد، [[خداوند]]، دو [[فرشته]] بر او می‌گمارد که هر چه خیر از دهانش بیرون آید، می‌نویسند و هر چه [[شر]] و غیر آن مانند [[لغو]] و بیهوده‌گویی بیرون آید، نادیده می‌گیرند، و چون باز گردد، با او وداع می‌کنند و به او می‌گویند: ای [[دوست]] [[خدا]]! آمرزیده‌ای. تو، جزو [[حزب خدا]]، [[حزب]] [[پیامبر خدا]] و حزب [[خاندان]] پیامبرش هستی. به خدا [[سوگند]]، هرگز، [[آتش]] را با چشمانت نخواهی دید و آن نیز تو را نخواهد دید و به سوزاندن تو، [[طمع]] نخواهد داشت»<ref>{{متن حدیث|يَا عَلِيُّ زُرِ الْحُسَيْنَ وَ لَا تَدَعْهُ قَالَ قُلْتُ مَا لِمَنْ أَتَاهُ مِنَ الثَّوَابِ قَالَ مَنْ أَتَاهُ مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةً وَ مَحَى عَنْهُ سَيِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَةً فَإِذَا أَتَاهُ وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ مَلَكَيْنِ يَكْتُبَانِ مَا خَرَجَ مِنْ فِيهِ مِنْ خَيْرٍ وَ لَا يَكْتُبَانِ مَا يَخْرُجُ مِنْ فِيهِ مِنْ شَرٍّ وَ لَا غَيْرَ ذَلِكَ فَإِذَا انْصَرَفَ وَدَّعُوهُ وَ قَالُوا يَا وَلِيَّ اللَّهِ مَغْفُوراً لَكَ أَنْتَ مِنْ حِزْبِ اللَّهِ وَ حِزْبِ رَسُولِهِ وَ حِزْبِ أَهْلِ بَيْتِ رَسُولِهِ وَ اللَّهِ لَا تَرَى النَّارَ بِعَيْنِكَ أَبَداً وَ لَا تَرَاكَ وَ لَا تَطْعَمُكَ أَبَداً}} (کامل الزیارات، ص۲۵۵، ح۳۸۳).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۴۳.</ref> | ||
== | == برابر با [[حج]] و [[عمره]] غیر [[واجب]] == | ||
[[هشام بن سالم]] از [[امام صادق]] نقل می‌کند: [[زیارت]] [[قبر حسین]] {{ع}}، [برابر با] یک حج است و [بلکه برابر با]حج و عمره‌ای است که پس از حَجَّة الإسلام، به جا آورده می‌شود<ref>{{متن حدیث|زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ {{ع}} حِجَّةٌ وَ مِنْ بَعْدِ الْحِجَّةِ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ مِنْ بَعْدِ حِجَّةِ الْإِسْلَامِ}} (کامل الزیارات، ص۲۹۸، ح۴۹۵؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۳۹، ح۵۹).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۵۹.</ref> | |||
==منابع== | == برابر با حج، برای کسی که حج گزاردن برایش میسّر نشده است == | ||
[[عبداللّه بن عبید انباری]] نقل کرده است که: به امام صادق {{ع}} گفتم: فدایت شوم! اینگونه نیست که هر سال بتوانم برای حج گزاردن، بیرون شوم. فرمود: «هنگامی که [[اراده]] حج داشتی و برایت میسّر نشد، نزد قبر حسین {{ع}} برو که حج، برایت نوشته می‌شود، و چون اراده عمره کردی و برایت میسّر نشد، نزد قبر حسین {{ع}} برو که عمره برایت نوشته می‌شود»<ref>{{متن حدیث|قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّهُ لَيْسَ كُلِّ سَنَةٍ يَتَهَيَّأُ لِي مَا أَخْرُجُ بِهِ إِلَى الْحَجِّ فَقَالَ إِذَا أَرَدْتَ الْحَجَّ وَ لَمْ يَتَهَيَّأْ لَكَ فَائْتِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ {{ع}} فَإِنَّهَا تُكْتَبُ لَكَ حِجَّةٌ وَ إِذَا أَرَدْتَ الْعُمْرَةَ وَ لَمْ يَتَهَيَّأْ لَكَ فَأْتِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ {{ع}} فَإِنَّهَا تُكْتَبُ لَكَ عُمْرَةٌ}} (کامل الزیارات، ص۲۹۴، ح۴۸۳).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۵۹.</ref> | |||
== برابر با حجّی مقبول، همراه [[پیامبر]] {{صل}} == | |||
[[فضیل بن یسار]] از [[امام باقر]] {{ع}} نقل کرده است: زیارت قبر حسین {{ع}} و زیارت [[قبر]] [[پیامبر خدا]] {{صل}} و زیارت قبرهای [[شهیدان]]، برابر با حجّی مقبول همراه پیامبر خدا {{صل}} است<ref>{{متن حدیث|زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ {{ع}} وَ زِيَارَةُ قَبْرِ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}} وَ زِيَارَةُ قُبُورِ الشُّهَدَاءِ تَعْدِلُ حِجَّةً مَبْرُورَةً مَعَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}}} (کامل الزیارات، ص۲۹۳، ح۴۸۱).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۶۰.</ref> | |||
== برابر با عمره‌ای مقبول == | |||
از [[محمد بن سنان]] نقل شده است: شنیدم که [[امام رضا]] {{ع}} می‌فرماید: «زیارت قبر حسین {{ع}}، برابر با عمره‌ای مقبول و نیکوست»<ref>{{متن حدیث|سَمِعْتُ الرِّضَا {{ع}} يَقُولُ زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ {{ع}} تَعْدِلُ عُمْرَةً مَبْرُورَةً مَقْبُولَةً}} (ثواب الأعمال، ص۱۱۲، ح۱۰؛ کامل الزیارات، ص۲۹۱، ح۴۷۳ و، ص۲۹۲، ح۴۷۷).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۶۰.</ref> | |||
== برابر با یک حج و عمره == | |||
[[ابوخلان کندی]] از امام صادق {{ع}} نقل کرده است: هر کس به زیارت [[قبر حسین]] {{ع}} بیاید، [[خداوند]]، برایش یک [[حج]] و [[عمره]] می‌نویسد<ref>{{متن حدیث|مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ {{ع}} كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً}} (کامل الزیارات، ص۳۰۰، ح۵۰۰).</ref>. | |||
از [[عیسی بن راشد]] نقل شده است: از [[امام صادق]] {{ع}} پرسیدم و گفتم: فدایت شوم! برای کسی که قبر حسین {{ع}} را [[زیارت]] کند و نزد او دو رکعت [[نماز]] بخواند، چیست؟ فرمود: «برایش یک حج و یک عمره، نوشته می‌شود». به [[امام]] {{ع}} گفتم: فدایت شوم! و اینگونه است هر کس که نزد [[قبر]] امام [[واجب]] الإطاعه‌ای برود؟ فرمود: «و اینگونه است هر کس که به [[زیارت قبر امام]] واجب الإطاعه‌ای برود»<ref>{{متن حدیث|سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ {{ع}} وَ صَلَّى عِنْدَهُ رَكْعَتَيْنِ قَالَ كُتِبَتْ لَهُ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ- وَ كَذَلِكَ كُلُّ مَنْ أَتَى قَبْرَ إِمَامٍ مُفْتَرَضٍ طَاعَتُهُ قَالَ وَ كَذَلِكَ كُلُّ مَنْ أَتَى قَبْرَ إِمَامٍ مُفْتَرَضٍ طَاعَتُهُ}} (کامل الزیارات، ص۳۰۱، ح۵۰۴).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۶۰.</ref> | |||
== هر گامی در راه زیارت او، برابر با یک حج و عمره است == | |||
[[بشیر دهان]] از امام صادق {{ع}} نقل کرده است: هر کس نزد قبر حسین {{ع}} بیاید و [[وضو]] بگیرد و از [[رود فرات]]، [[غسل]] کند، گامی بر نمی‌دارد و نمی‌گذارد، جز آنکه خداوند، در برابر آن، یک حج و یک عمره برایش می‌نویسد<ref>{{متن حدیث|مَنْ أَتَاهُ يَعْنِي الْحُسَيْنَ {{ع}} فَتَوَضَّأَ وَ اغْتَسَلَ مِنَ الْفُرَاتِ لَمْ يَرْفَعْ قَدَماً وَ لَمْ يَضَعْ قَدَماً إِلَّا كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِذَلِكَ حَجَّةً وَ عُمْرَةً}} (تهذیب الأحکام، ج۶، ص۵۲، ح۱۲۴؛ کامل الزیارات، ص۳۴۵، ح۵۸۴).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۶۱.</ref> | |||
== برابر با بیست حج == | |||
در کتاب [[ثواب الأعمال (کتاب)|ثواب الأعمال]] به نقل از شهاب آمده است: امام صادق {{ع}} از من پرسید: «ای شهاب! چند حج گزارده‌ای؟». گفتم: نوزده حج. امام {{ع}} به من فرمود: «اگر تعداد آن را به بیست برسانی، [تازه] برایت، [ثوابی به اندازه] یک بار زیارت [[حسین]] {{ع}} نوشته می‌شود»<ref>{{متن حدیث|سَأَلَنِي فَقَالَ لِي يَا شِهَابُ كَمْ حَجَجْتَ مِنْ حِجَّةٍ قَالَ فَقُلْتُ تِسْعَةَ عَشَرَ قَالَ فَقَالَ لِي تُتِمُّهَا عِشْرِينَ حِجَّةً يَكْتُبُ اللَّهُ لَكَ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ {{ع}}}} (ثواب الأعمال، ص۱۱۸، ح۳۶).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۶۱.</ref> | |||
== [[برتر]] از بیست [[حج]] و [[عمره]] == | |||
[[زید شحام]] از [[امام صادق]] {{ع}} نقل می‌کند: [[زیارت]] [[قبر حسین]] {{ع}}، برابر با بیست حج و برتر از آن است، و نیز [برتر از] بیست عمره و بیست حج است<ref>{{متن حدیث|زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ {{ع}} تَعْدِلُ عِشْرِينَ حَجَّةً وَ أَفْضَلُ وَ مِنْ عِشْرِينَ عُمْرَةً وَ حَجَّةً}} (الکافی، ج۴، ص۵۸۰، ح۲؛ تهذیب الأحکام، ج۶، ص۴۷، ح۱۰۲).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۶۲.</ref> | |||
== برابر با یکصد [[حجّ]] همراه [[پیامبر]] {{صل}} == | |||
[[صالح نیلی]] از امام صادق {{ع}} اینگونه نقل کرده است: هر کس با [[شناخت]] [[حقّ]] [[حسین]] {{ع}} نزد قبرش بیاید، مانند کسی است که یکصد حج با [[پیامبر خدا]] {{صل}} گزارده است<ref>{{متن حدیث|مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ {{ع}} عَارِفاً بِحَقِّهِ كَانَ كَمَنْ حَجَّ مِائَةَ حِجَّةٍ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ {{صل}}}} (ثواب الأعمال، ص۱۱۸، ح۳۸؛ کامل الزیارات، ص۳۰۴، ح۵۱۲).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۶۲.</ref> | |||
== برابر با یکهزار حج و یکهزار عمره همراه پیامبر {{صل}} یا [[وصیّ]] پیامبر == | |||
از [[رفاعه نخاس]] نقل است که: بر امام صادق {{ع}} در آمدم. به من فرمود: «ای [[رفاعه]]! آیا امسال، حج نگزارده‌ای؟». گفتم: فدایت شوم! چیزی نداشتم که با آن، حج بگزارم؛ اما [[روز عرفه]] را در کنار [[قبر]] [[حسین بن علی]] {{ع}} بودم. [[امام]] {{ع}} به من فرمود: «ای رفاعه! کمتر از آنچه [[حاجیان]] در مِنا یافتند، نداشته‌ای. اگر نبود که ناپسند می‌دارم [[مردم]]، حج را وا گذارند، [[حدیثی]] را برایت بازگو می‌کردم که هیچ‌گاه، زیارت قبر حسین {{ع}} را وا نگذاری». سپس به [[زمین]]، [[خیره]] شد و مدّتی طولانی [[سکوت]] کرد و آن گاه فرمود: «پدرم به من خبر داد و فرمود: هر کس با شناخت حقّ حسین {{ع}} و بدون [[تکبّر]]، به سوی قبر حسین {{ع}} بیرون شود، یکهزار [[فرشته]] از سمت راست، و یکهزار فرشته از سمت چپ، او را [[همراهی]] می‌کنند و یکهزار حج و یکهزار عمره همراه با پیامبر یا وصیّ پیامبر، برایش نوشته می‌شود»<ref>{{متن حدیث|دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} فَقَالَ لِي يَا رِفَاعَةُ أَ مَا حَجَجْتَ الْعَامَ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا كَانَ عِنْدِي مَا أَحُجُ بِهِ وَ لَكِنِّي عَرَّفْتُ عِنْدَ قَبْرِ حُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ {{ع}}فَقَالَ لِي يَا رِفَاعَةُ مَا قَصُرْتَ عَمَّا كَانَ أَهْلِ مِنًى فِيهِ لَوْ لَا أَنِّي أَكْرَهُ أَنْ يَدَعَ النَّاسُ الْحَجَّ لَحَدَّثْتُكَ بِحَدِيثٍ لَا تَدَعُ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ {{ع}} أَبَداً ثُمَّ نَكَتَ الْأَرْضَ وَ سَكَتَ طَوِيلًا ثُمَّ قَالَ أَخْبَرَنِي أَبِي قَالَ مَنْ خَرَجَ إِلَى قَبْرِ الْحُسَيْنِ {{ع}} عَارِفاً بِحَقِّهِ غَيْرَ مُسْتَكْبِرٍ صَحِبَهُ أَلْفُ مَلَكٍ عَنْ يَمِينِهِ وَ أَلْفُ مَلَكٍ عَنْ يَسَارِهِ وَ كَتَبَ لَهُ أَلْفَ حِجَّةٍ وَ أَلْفَ عُمْرَةٍ مَعَ نَبِيٍّ أَوْ وَصِيِّ نَبِيٍّ}} (مصباح المتهجّد، ص۷۱۶).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۶۲.</ref> | |||
== ارزش زیارت امام حسین == | |||
در [[روایات]] متعددی [[فضیلت زیارت امام حسین]] {{ع}}، با فضیلت‌های [[حج]] و [[عمره]] گزاردن، مورد سنجش و ارزشیابی قرار گرفته است. برخی از این [[احادیث]]، [[ثواب]] [[زیارت]] آن [[امام]] را برابر با ثواب حج و عمره پس از انجام دادن حج [[واجب]] می‌دانند و برخی، آن را برابر با حج می‌دانند، برای کسی که نتوانسته حج بگزارد؛ ولی شماری از روایات، فضیلت زیارت امام حسین {{ع}} را بیشتر از حج گزاردن، بلکه فضیلت آن را برابر با یکهزار حج، مطرح کرده‌اند. با ملاحظه این روایات، دو [[پرسش]]، پیش می‌آید: پرسش اول. ملاک این همه تفاوت در ارزیابی زیارت امام حسین {{ع}} و حج و عمره چیست؟ و چرا روایتی آن را برابر با یک حج و عمره می‌داند و [[روایت]] دیگر، آن را معادل سه حج و دیگری، معادل ده حج و همچنین تا یکهزار حج و یکهزار عمره؟! پرسش دوم. چگونه می‌توان پذیرفت که فضیلت زیارت [[سیّد الشهدا]] {{ع}}، بیشتر از زیارت [[خانه]] خداست؟ و آیا اینگونه روایات، به مفهوم کم‌ارزش جلوه دادن زیارت [[خانه خدا]] نیست و موجب کاستن انگیزه [[زائران]] آن و کاهشِ شکوه و عظمت حج نمی‌شود؟! | |||
=== علت اختلاف روایات در ارزیابی زیارت امام حسین {{ع}} === | |||
در تبیین اختلاف روایات ارزیابی فضیلت زیارت سیّد الشهدا {{ع}} و سنجش آن با حج و عمره، به دو علّت، می‌توان اشاره کرد: | |||
==== [[اختلاف]] کیفیت [[زیارت‌ها]] ==== | |||
ممکن است بگوییم که اختلاف روایات، ناظر به اختلاف کیفیت زیارت‌هاست، بدین معنا که هر چه [[معرفت]] [[زائر]]، بیشتر باشد و [[آداب زیارت]] را بهتر رعایت کند و [[هدف]] آن را بیشتر تأمین نماید، طبعا [[زیارت]] او از کیفیت بهتری برخوردار خواهد بود و [[ارزش]] بیشتری دارد. بر این اساس، ممکن است که زیارت زائری، برابر با یک [[حج]]، ارزش‌گذاری شود و زیارت زائری دیگر، معادل ده حج، و زیارت فردی دیگر، یکصد حج و زیارت دیگری، یکهزار حج و همین‌طور تا بیش از یکهزار حج گزاردن.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۶۴.</ref> | |||
==== مفهوم عددی نداشتن اعداد ==== | |||
با [[تأمّل]] در متن احادیث یاد شده، مشخّص می‌شود که عدد در آنها، مفهوم عددی ندارد<ref>یعنی مقصود از هر یک از این اعداد، نفی عددهایی نیست که با این عدد، اختلاف دارند.</ref>؛ بلکه مقصود از آن، کثرت است. به همین جهت، در شماری از این [[احادیث]] وقتی راوی از [[برتری]] [[زیارت امام حسین]] {{ع}} بر حج، شگفت‌زده می‌شود، [[امام]] {{ع}} بر تعداد آن می‌افزاید. بنا بر این، مقصود در همه این [[روایات]]، آن است که [[فضیلت]] زیارت امام حسین {{ع}}، بسی بیشتر از فضیلت حج و [[عمره]] است. دلیل این مطلب، در پاسخ به سؤال دوم، روشن خواهد شد<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۶۵.</ref>. | |||
=== تبیین روایات [[برتر]] بودن زیارت امام حسین {{ع}} از حج === | |||
پیش از توضیح این روایات، توجّه به چند نکته، لازم است: نکته اول. اینگونه ارزش‌گذاری در روایات اهل بیت {{عم}}، اختصاص به زیارت امام حسین {{ع}} ندارد، بلکه موارد متعدّدی یافت می‌شود که عملی یکهزار برابرِ حج، بلکه بیشتر از آن ارزیابی شده است؛ مانند: برآوردن [[حاجت]] [[مؤمن]]، که برتر از یکهزار [[حجّ]] پذیرفته، شمرده شده و یا باز گرداندن [[مال]] [[حرام]]، که معادل هفتاد هزار حجّ پذیرفته است. همچنین، موارد متعدّدی یافت می‌شود که [[پاداش]] عملی، معادل پاداش یکهزار [[شهید]]، ارزیابی شده است؛ مانند: [[اصلاح]] دادن میان [[زن]] و شوهر، [[شکیبایی]] بر [[مصیبت]] و [[بلا]]، [[ثابت قدم]] ماندن بر [[دوستی اهل بیت]] {{عم}} در دوران غیبت [[امام زمان]] {{ع}}. پیش از اظهار نظر درباره اینگونه روایات، لازم است تا ابتدا صدور آنها از [[اهل بیت]] {{عم}}، مورد بررسی قرار گیرد. در صورتی که انتساب آنها به [[اهل بیت]] {{عم}} ثابت باشد، با در نظر گرفتن فضای صدور [[احادیث]]، می‌توان به [[حکمت]] ثواب‌های [[وعده]] داده شده، دست یافت، چنان که در مورد [[ثواب]] [[زیارت امام حسین]] {{ع}}، حکمت افزون بودن ثواب آن از [[حج]] وعمره، بیان خواهد شد. نکته دوم. بر پایه گزارش برخی از [[روایات]]، [[زیارت]] سایر [[اهل بیت پیامبر]] {{صل}} با زیارت امام حسین {{ع}} در [[فضیلت]]، برابرند. [[شیخ صدوق]]، از [[امام صادق]] {{ع}} [[روایت]] کرده که فرمود: {{متن حدیث|مَنْ زَارَ وَاحِداً مِنَّا كَانَ كَمَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ{{ع}}}}<ref>ثواب الأعمال، ص۱۲۳، ح۳؛ بحار الأنوار، ج۱۰۰، ص۱۱۸، ح۱۰.</ref> هر کس یکی از ما را زیارت کند، مانند کسی است که [[حسین]] {{ع}} را زیارت کرده باشد. این روایت، می‌تواند اشاره به این نکته باشد که حکمت فضیلت زیارت امام حسین {{ع}}، در زیارت سایر [[امامان]] {{عم}} نیز وجود دارد، هر چند با تفاوت شرایط [[سیاسی]] و [[اجتماعی]] و آثار مترتّب بر آنها، ممکن است فضیلت زیارت آنها، متفاوت باشد. نکته سوم. برخی از احادیث، تصریح می‌کنند که [[زیارت امام رضا]] {{ع}}، معادل گزاردن یک میلیون حج است و فضیلت آن، بیش از زیارت امام حسین {{ع}} است. [[محمد بن ابی نصر بزنطی]] می‌گوید: در نوشته‌ای از [[امام رضا]] {{ع}} خواندم: {{متن حدیث|أَبْلِغْ شِيعَتِي أَنَّ زِيَارَتِي تَعْدِلُ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَلْفَ حَجَّةٍ وَ أَلْفَ عُمْرَةٍ مُتَقَبَّلَةٍ كُلُّهَا}}. به [[شیعیان]] من برسان که زیارت من نزد [[خدا]]، برابر با یکهزار حج و [[عمره]] پذیرفته است. او می‌گوید: این موضوع را با [[امام جواد]] {{ع}} در میان گذاشتم که چگونه می‌شود که زیارت آن [[امام]] {{ع}}، برابر با یکهزار حج باشد؟ امام جواد {{ع}} پاسخ داد: {{متن حدیث|إِي وَ اللَّهِ وَ أَلْفَ أَلْفِ حَجَّةٍ لِمَنْ يَزُورُهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ}}<ref>تهذیب الأحکام، ج۶، ص۸۵، ح۱۶۸؛ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۵۸۲، ح۳۱۸۲.</ref>. آری، به خدا! و برابر با یک میلیون حج است، برای کسی که او را از سرِ [[معرفت]]، زیارت کند. گفتنی است که این [[حدیث]] نیز [[گواه]] دیگری بر مفهوم عددی نداشتنِ عدد اینگونه [[احادیث]] است. و در [[حدیث]] دیگری، [[علی بن مهزیار]]، از [[امام جواد]] {{ع}} می‌پرسد که: [[فضیلت]] [[زیارت امام رضا]] {{ع}} بیشتر است یا [[زیارت امام حسین]] {{ع}}؟ ایشان، در پاسخ می‌فرماید: {{متن حدیث|زِيَارَةُ أَبِي أَفْضَلُ، وَ ذلِكَ أَنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ {{ع}} يَزُورُهُ كُلُّ النَّاسِ، وَ أَبِي لَا يَزُورُهُ إِلَّا الْخَوَاصُّ مِنَ الشِّيعَةِ}}<ref>الکافی، ج۴، ص۵۸۴، ح۱؛ تهذیب الأحکام، ج۶، ص۸۴، ح۱۶۵.</ref>. [[زیارت]] پدرم [[برتر]] است؛ چون [[حسین]] {{ع}} را همه [[مردمان]] زیارت می‌کنند، ولی پدرم را جز [[خواص]] از [[شیعه]]، زیارت نمی‌کنند. این، همان نکته‌ای است که پیش از این، بدان اشاره شد که شرایط [[سیاسی]]، [[اجتماعی]] و [[فرهنگی]]، در ارزیابی فضیلت زیارت هر یک از [[خاندان رسالت]]، نقش دارد. اکنون با توجّه به مطالب یاد شده، برای تبیین روایاتی که فضیلت زیارت [[سیّد الشهدا]] {{ع}} را به مراتب بیش از [[حج]] مطرح کرده‌اند، این نکات، قابل توجّه است: | |||
==== موضوع سنجش ==== | |||
نکته اول این که بی‌تردید، موضوع سنجش، در احادیثی که زیارت امام حسین {{ع}} را برتر از حج مطرح کرده‌اند، مقایسه میان حج [[واجب]] (حَجَّة الإسلام) و زیارت [[مستحب]] نیست؛ بلکه مقایسه میان [[حجّ]] مستحب و زیارت است. بدین جهت، در برخی احادیث، تصریح شده که زیارت امام حسین {{ع}}، نمی‌تواند جایگزین حَجة الإسلام شود؛ بلکه برای کسی که توان گزاردن حج را ندارد، زیارت وی، [[پاداش]] حج را دارد، تا هنگامی که توانِ گزاردنِ حج را پیدا کند. بنا بر این، مقصود از روایاتی که زیارت [[امام]] {{ع}}، را با فضیلت‌تر از حج دانسته‌اند، این است که پس از انجام دادن حج واجب، در شرایط ویژه‌ای - که توضیح خواهیم داد - زیارت ایشان از فضیلت بیشتری برخوردار است.<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۶۵.</ref> | |||
==== توجه دادن به امور سرنوشت‌ساز اجتماعی ==== | |||
دومین نکته در فهم احادیث یاد شده، این است که مقصود از آنها، کاستن از اهمّیت حج به مفهوم [[حقیقی]] آن نیست؛ زیرا اگر حج اهمّیت نداشته باشد، معیار قرار گرفتن آن برای ارزیابی ارزش‌های دیگر، بی‌معناست، همان طور که مقصود از احادیثی نیز که [[پاداش]] [[اصلاح]] میان [[زن]] و شوهر یا [[شکیبایی]] در برابر [[مصائب]] را یکهزار برابر پاداش شهید ارزیابی کرده‌اند، این نیست که [[مردم]] را از [[جهاد در راه خدا]]، [[دل]] سرد گرداند، تا به جای [[جهاد]]، به [[اصلاح امور]] [[خانوادگی]] مردم بپردارند و یا شکیبایی در مصائب را پیشه سازند؛ بلکه [[هدف]]، بیان اهمّیت پیشگیری از متلاشی شدن [[خانواده‌ها]]، و همچنین [[تشویق]] به [[مقاومت]] در برابر سختی‌هاست. بنا بر این، علّت مضاعف بودن پاداش، در اموری که بدان اشاره گردید، این است که از یک سو، ملاک [[وجوب]] در آنها وجود ندارد تا [[شارع]]، انجام دادن آنها را [[واجب]] نماید و از سوی دیگر، انجام دادن آنها برای سازندگی جامعه مطلوب اسلامی، ضرور است و از این‌رو، شارع با مضاعف نمودن پاداش، مردم را به انجام دادن آنها، ترغیب و تشویق می‌نماید<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۶۸.</ref>. | |||
==== توجّه دادن به [[حقیقت]] [[حج]] ==== | |||
مهم‌ترین نکته در روایاتی که [[زیارت امام حسین]] {{ع}} را [[برتر]] از حج معرّفی کرده‌اند، توجّه دادن [[مسلمانان]] به [[روح]] حج و حقیقت آن است. روح همه [[عبادت‌ها]] ـ که حج، جامع‌ترین آنهاست ـ [[حاکمیت]] [[نظام]] مبتنی بر [[توحید]] به رهبری امام [[عادل]] در [[جامعه]] است؛ زیرا تنها در سایه این نظام است که [[ارزش‌های الهی]]، امکان تحقّق و بالندگی پیدا می‌نمایند و چنان که از [[امام رضا]] {{ع}} گزارش شده، امامتِ [[امام]] عادل، اساس بالندگی [[اسلام]]، محسوب می‌گردد: {{متن حدیث|إِنَّ الْإِمَامَةَ أُسُ الْإِسْلَامِ النَّامِي}}<ref>الکافی، ج۱، ص۲۰۰، ح۱؛ عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۲۱۸، ح۱.</ref>. [[امامت]]، ریشه بالنده اسلام است. و بر این اساس، رهبری امام عادل ـ که جلوه حاکمیت توحید است ـ روح و جوهر و حقیقت حج به حساب می‌آید و حجّی با حقیقت همراه است که در سایه رهبری امام عادل و [[برائت]] از [[رهبری]] [[زمامداران]] [[ستمگر]] - که جلوه حاکمیت [[شرک]] و طاغوت‌اند - انجام گردد؛ زیرا سراسر حج، لبّیک‌گویی به [[یگانگی خداوند]] [[متعال]] و برائت از مطلقِ [[شرک]] و [[مشرک]] است و بدین‌سان، حجّی که با نظام توحیدی و [[امامت]] - که جلوه‌گاه آن است - پیوند نخورَد، [[حجّ]] [[حقیقی]] نیست؛ بلکه حجّ [[جاهلی]] است، چنان که [[محدّث]] بزرگوار [[ثقة الإسلام کلینی]]، از یکی از یاران [[امام باقر]] {{ع}} به نام فضیل، [[روایت]] کرده که فرمود: {{متن حدیث|نَظَرَ إِلَى النَّاسِ يَطُوفُونَ حَوْلَ الْكَعْبَةِ فَقَالَ هَكَذَا كَانُوا يَطُوفُونَ فِي الْجَاهِلِيَّةِ إِنَّمَا أُمِرُوا أَنْ يَطُوفُوا بِهَا ثُمَّ يَنْفِرُوا إِلَيْنَا فَيُعْلِمُونَا وَلَايَتَهُمْ وَ مَوَدَّتَهُمْ وَ يَعْرِضُوا عَلَيْنَا نُصْرَتَهُمْ}}<ref>الکافی، ج۱، ص۳۹۲، ح۱؛ تأویل الآیات الظاهرة، ج۱، ص۳۳۶، ح۹.</ref>. [[امام باقر]] {{ع}} به مردمی که گِرد [[کعبه]] [[طواف]] می‌کردند، نگاه کرد و فرمود: «در [[زمان جاهلیت]]، اینگونه طواف می‌کردند. همانا [[مردم]]، امر شده‌اند که گِرد کعبه طواف کنند و سپس، به سوی ما کوچ کنند و [[ولایت]] و [[دوستی]] خود را به ما اعلام دارند و [[یاری]] خود را نسبت به ما عرضه کنند». و در روایتی دیگر از ایشان، آمده است: {{متن حدیث|إِنَّمَا أُمِرَ النَّاسُ أَنْ يَأْتُوا هَذِهِ الْأَحْجَارَ فَيَطُوفُوا بِهَا ثُمَّ يَأْتُونَا فَيُخْبِرُونَا بِوَلَايَتِهِمْ وَ يَعْرِضُوا عَلَيْنَا نَصْرَهُمْ}}<ref>علل الشرائع، ص۴۵۹، ح۴؛ عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۲، ص۲۶۲، ح۳۰.</ref>. مردم، [[مأمور]] شده‌اند که به سراغ این سنگ‌ها بیایند و طوافشان کنند. سپس نزد ما بیایند و دوستی خود را به ما خبر دهند و یاری‌شان را بر ما عرضه دارند. اینگونه [[روایات]]، به روشنی نشان می‌دهند که [[ولایت اهل بیت]] {{عم}}، [[روح]] و [[حقیقت]] [[حج]] است و حجِّ بدون پیوند با رهبری امام [[عادل]] و [[برائت]] جُستن از سران مشرک [[حاکم]] بر [[جامعه]]، حجّ حقیقی نیست. اکنون با در نظر گرفتن توضیحات گذشته، می‌توان به راز [[فضائل]] بزرگی که برای [[زیارت]] [[سیّد الشهدا]] {{ع}} از [[اهل بیت]] {{عم}} گزارش شده، پی برد و دریافت که چرا زیارت بامعرفت او، [[برتر]] از حجّ استحبابی است؟ و چرا زیارت سایر [[امامان]] {{عم}}، همسان با زیارت سیّد الشهدا {{ع}} است؟ و چرا [[زیارت امام رضا]] {{ع}} در شرایط [[اجتماعی]] خاصّی که تنها گروه خاصّی از [[شیعیان]] به [[زیارت]] او می‌روند، با فضیلت‌تر از [[زیارت امام حسین]] {{ع}} است؟ در واقع، همه این [[روایات]]، می‌خواهند [[حج]] را با [[حقیقت]] خود، پیوند دهند و [[مردم]] [[مسلمان]] را برای تشکیل [[حکومتی]] مبتنی بر ارزش‌های [[توحیدی]]، آماده سازند و برای تشکیل [[حکومت جهانی]] [[اسلام]] به [[رهبری]] [[مهدی]] [[آل]] [[محمّد]] {{ع}}، زمینه‌سازی نمایند. به سخن دیگر، [[پیام]] [[سیاسی]] همه این روایات، زمینه‌سازی برای حکومت اهل بیت {{عم}} است. این پیام را از زیارت همراه با معرفتِ [[قبور]] همه [[خاندان رسالت]]، می‌توان دریافت کرد، هر چند در مقاطع خاصّی از [[تاریخ]]، زیارت برخی از [[امامان]] {{عم}}، ممکن است به دلیل پیامی سازنده‌تر، از [[فضیلت]] بیشتری برخوردار باشد؛ لکن به نظر می‌رسد که زیارت هیچ یک از امامان {{عم}}، نمی‌تواند به اندازه زیارت [[سیّد الشهدا]] {{ع}} برای [[تشکیل حکومت دینی]]، مؤثّر باشد؛ لذا زیارت ایشان، بیش از هر [[امام]] دیگری مورد تأکید و توصیه قرار گرفته است<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]]، ص ۸۶۹.</ref>. | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:13681353.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امام حسین''']] | # [[پرونده:13681353.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امام حسین''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:زیارت امام حسین]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۲۹
زیارتش از برترینِ عمل‌هاست
ابو خدیجه از امام صادق (ع) نقل کرده است: همانا زیارت حسین (ع)، برترینِ اعمال است[۱].
ابان ازرق از مردی، از امام صادق (ع) نقل کرده است: از دوست‌داشتنی‌ترین اعمال در نزد خدای متعال، زیارت قبر حسین (ع) است[۲].[۳]
زائر او، مانند زائر خداست
حسین بن محمد قمی از امام رضا (ع) اینچنین نقل می‌کند: هر کس قبر ابا عبداللّه (ع) را کنار رود فرات، زیارت کند، گویی خدا را در بالای عرشش زیارت کرده است[۴].
از زید شحّام نقل است: به امام صادق (ع) گفتم: کسی که قبر حسین (ع) را زیارت کند، چه دارد؟ فرمود: «مانند کسی است که خدا را در عرشش زیارت کرده است». گفتم: کسی که یکی از شما را زیارت کند، چه دارد؟ فرمود: «مانند کسی است که پیامبر خدا (ص) را زیارت کرده است»[۵].[۶]
زائر او، مانند زائر پیامبر خدا (ص) است
ابو بصیر از امام صادق (ع) آورده است: بی‌تردید، زائر حسین بن علی (ع)، زائر پیامبر خدا (ص) است[۷].[۸]
تکریم زائران او، توسّط فرشتگان
ابان بن تغلب از امام صادق (ع) اینگونه نقل می‌کند: چهار هزار فرشته، نزد قبر حسین (ع) پریشان و غبار آلوده، تا روز قیامت بر او می‌گِریند. سالار آنان، فرشته‌ای به نام منصور است. زائری به زیارت حسین (ع) نمی‌آید، جز آنکه فرشتگان به استقبالش می‌روند، و زائری خداحافظی نمی‌کند، جز آنکه بدرقه‌اش می‌کنند، و بیمار نمی‌شود، مگر آنکه عیادتش می‌کنند، و نمی‌میرد، جز آنکه بر جنازه‌اش نماز می‌خوانند و پس از مرگش برای او آمرزش می‌طلبند[۹].
صفوان بن مهران جمال از امام صادق (ع) نقل کرده است که: هر کس قبر حسین (ع) را برای خداوند عز و جل زیارت کند، جبرئیل و میکائیل و اسرافیل (ع)، او را بدرقه می‌کنند تا به خانه‌اش در آید[۱۰].[۱۱]
ثواب زیارت او، به حساب در نمی‌آید
در کتاب تهذیب الأحکام از امام علی (ع) نقل شده است: پیامبر (ص) به او (علی (ع)) فرمود: «... خداوند، قبر تو و قبر فرزندانت را مکان‌هایی از بهشت، قرار داده است.... هر کس قبور شما را زیارت کند، برابر با هفتاد حجّ پس از حجّة الإسلام (حجّ واجب)، پاداش دارد، و از گناهانش بیرون می‌رود تا آنکه چون از زیارت شما باز گردد، مانند روزی می‌شود که از مادر، زاده شده است. پس اولیا و دوستدارانت را به نعمت جاودان [ـِ بهشت]، مژده و بشارت بده، و چشم‌روشنی‌ای که نه چشمی آن را دیده، و نه گوشی آن را شنیده، و نه بر دل کسی گذشته است؛ اما بخشی از مردمان پست، زائران قبور شما را بر زیارتشان خُرده می‌گیرند، آن‌گونه که زن زناکار را بر زنایش عیب می‌گیرند. اینان، بَدان امّتم هستند، شفاعتم به آنان نمی‌رسد و بر حوض من، در نمی‌آیند»[۱۲].[۱۳]
ثواب کسی که با هراس، او را زیارت کند و آنکه به خاطر زیارت او، زندانی یا کشته شود
از زُراره نقل است که: به امام باقر (ع) گفتم: چه می‌گویی درباره کسی که با بیم و هراس، پدرت (یعنی امام حسین (ع)) را زیارت کند؟ فرمود: «خداوند، او را در روز هراس بزرگ (قیامت)، ایمن می‌دارد و فرشتگان، با بشارت، با او رو به رو می‌شوند و به او گفته می‌شود: «مترس و غم مخور. این، روز رستگاری توست»[۱۴].
محمد بن مسلم نقل می‌کند: امام باقر (ع) به من فرمود: «آیا نزد قبر حسین (ع) می‌روی؟». گفتم: آری؛ اما با بیم و هراس. فرمود: «هر چه بیم و هراس [ـِ زیارت] بیشتر باشد، پاداشش هم به همان اندازه، بیشتر می‌شود و هر کس در راه زیارت بترسد، در روزی که مردم برای پروردگار جهانیان بر می‌خیزند، خداوند، از هراس روز قیامت، ایمنش می‌گردانَد و زائر حسین (ع) زیارتش را آمرزیده به پایان می‌برد و فرشتگان، بر او سلام می‌دهند و پیامبر (ص) به دیدارش می‌رود و برایش دعا می‌کند، و او با نعمت و فضل الهی و بدون این که چیز بدی به او برسد، به خانه‌اش باز می‌گردد و دنباله رو رضایت الهی می‌شود[۱۵].[۱۶]
ثواب زیارت امام حسین (ع) با مشقّت و ثواب کسی که در راه زیارت او بمیرد
از عبداللّه بن نجار نقل شده است: امام صادق (ع) به من فرمود: «آیا برای زیارت حسین (ع) به کشتی سوار می‌شوید؟». گفتم: آری. فرمود: «آیا نمی‌دانی که اگر کشتی‌تان واژگون شود، ندایتان می‌دهند: هشیار، که پاکیزه شدید، و بهشت، گوارایتان باد!» [۱۷].[۱۸]
پاداش پیاده به زیارت امام (ع) رفتن
ابو صامت نقل کرده است: شنیدم که امام صادق (ع) می‌فرماید: «هر کس پیاده به نزد قبر حسین (ع) بیاید، خداوند، برای هر قدمش هزار حَسَنه می‌نویسد و هزار زشتکاری را از او می‌زُداید و او را هزار درجه، بالا می‌بَرد»[۱۹].
از علی بن میمون صائغ نقل شده است که: امام صادق (ع) فرمود: «ای علی! حسین (ع) را زیارت کن و آن را وا مگذار». گفتم: پاداش کسی که به زیارتش می‌رود، چیست؟ فرمود: «هر کس پیاده به آنجا برود، خداوند، در برابر هر گامش، حَسَنه‌ای برایش ثبت می‌کند و گناهی را از او می‌زُداید و درجه‌ای او را بالا می‌بَرد، و چون به قبر می‌رسد، خداوند، دو فرشته بر او می‌گمارد که هر چه خیر از دهانش بیرون آید، می‌نویسند و هر چه شر و غیر آن مانند لغو و بیهوده‌گویی بیرون آید، نادیده می‌گیرند، و چون باز گردد، با او وداع می‌کنند و به او می‌گویند: ای دوست خدا! آمرزیده‌ای. تو، جزو حزب خدا، حزب پیامبر خدا و حزب خاندان پیامبرش هستی. به خدا سوگند، هرگز، آتش را با چشمانت نخواهی دید و آن نیز تو را نخواهد دید و به سوزاندن تو، طمع نخواهد داشت»[۲۰].[۲۱]
برابر با حج و عمره غیر واجب
هشام بن سالم از امام صادق نقل می‌کند: زیارت قبر حسین (ع)، [برابر با] یک حج است و [بلکه برابر با]حج و عمره‌ای است که پس از حَجَّة الإسلام، به جا آورده می‌شود[۲۲].[۲۳]
برابر با حج، برای کسی که حج گزاردن برایش میسّر نشده است
عبداللّه بن عبید انباری نقل کرده است که: به امام صادق (ع) گفتم: فدایت شوم! اینگونه نیست که هر سال بتوانم برای حج گزاردن، بیرون شوم. فرمود: «هنگامی که اراده حج داشتی و برایت میسّر نشد، نزد قبر حسین (ع) برو که حج، برایت نوشته می‌شود، و چون اراده عمره کردی و برایت میسّر نشد، نزد قبر حسین (ع) برو که عمره برایت نوشته می‌شود»[۲۴].[۲۵]
برابر با حجّی مقبول، همراه پیامبر (ص)
فضیل بن یسار از امام باقر (ع) نقل کرده است: زیارت قبر حسین (ع) و زیارت قبر پیامبر خدا (ص) و زیارت قبرهای شهیدان، برابر با حجّی مقبول همراه پیامبر خدا (ص) است[۲۶].[۲۷]
برابر با عمره‌ای مقبول
از محمد بن سنان نقل شده است: شنیدم که امام رضا (ع) می‌فرماید: «زیارت قبر حسین (ع)، برابر با عمره‌ای مقبول و نیکوست»[۲۸].[۲۹]
برابر با یک حج و عمره
ابوخلان کندی از امام صادق (ع) نقل کرده است: هر کس به زیارت قبر حسین (ع) بیاید، خداوند، برایش یک حج و عمره می‌نویسد[۳۰].
از عیسی بن راشد نقل شده است: از امام صادق (ع) پرسیدم و گفتم: فدایت شوم! برای کسی که قبر حسین (ع) را زیارت کند و نزد او دو رکعت نماز بخواند، چیست؟ فرمود: «برایش یک حج و یک عمره، نوشته می‌شود». به امام (ع) گفتم: فدایت شوم! و اینگونه است هر کس که نزد قبر امام واجب الإطاعه‌ای برود؟ فرمود: «و اینگونه است هر کس که به زیارت قبر امام واجب الإطاعه‌ای برود»[۳۱].[۳۲]
هر گامی در راه زیارت او، برابر با یک حج و عمره است
بشیر دهان از امام صادق (ع) نقل کرده است: هر کس نزد قبر حسین (ع) بیاید و وضو بگیرد و از رود فرات، غسل کند، گامی بر نمی‌دارد و نمی‌گذارد، جز آنکه خداوند، در برابر آن، یک حج و یک عمره برایش می‌نویسد[۳۳].[۳۴]
برابر با بیست حج
در کتاب ثواب الأعمال به نقل از شهاب آمده است: امام صادق (ع) از من پرسید: «ای شهاب! چند حج گزارده‌ای؟». گفتم: نوزده حج. امام (ع) به من فرمود: «اگر تعداد آن را به بیست برسانی، [تازه] برایت، [ثوابی به اندازه] یک بار زیارت حسین (ع) نوشته می‌شود»[۳۵].[۳۶]
برتر از بیست حج و عمره
زید شحام از امام صادق (ع) نقل می‌کند: زیارت قبر حسین (ع)، برابر با بیست حج و برتر از آن است، و نیز [برتر از] بیست عمره و بیست حج است[۳۷].[۳۸]
برابر با یکصد حجّ همراه پیامبر (ص)
صالح نیلی از امام صادق (ع) اینگونه نقل کرده است: هر کس با شناخت حقّ حسین (ع) نزد قبرش بیاید، مانند کسی است که یکصد حج با پیامبر خدا (ص) گزارده است[۳۹].[۴۰]
برابر با یکهزار حج و یکهزار عمره همراه پیامبر (ص) یا وصیّ پیامبر
از رفاعه نخاس نقل است که: بر امام صادق (ع) در آمدم. به من فرمود: «ای رفاعه! آیا امسال، حج نگزارده‌ای؟». گفتم: فدایت شوم! چیزی نداشتم که با آن، حج بگزارم؛ اما روز عرفه را در کنار قبر حسین بن علی (ع) بودم. امام (ع) به من فرمود: «ای رفاعه! کمتر از آنچه حاجیان در مِنا یافتند، نداشته‌ای. اگر نبود که ناپسند می‌دارم مردم، حج را وا گذارند، حدیثی را برایت بازگو می‌کردم که هیچ‌گاه، زیارت قبر حسین (ع) را وا نگذاری». سپس به زمین، خیره شد و مدّتی طولانی سکوت کرد و آن گاه فرمود: «پدرم به من خبر داد و فرمود: هر کس با شناخت حقّ حسین (ع) و بدون تکبّر، به سوی قبر حسین (ع) بیرون شود، یکهزار فرشته از سمت راست، و یکهزار فرشته از سمت چپ، او را همراهی می‌کنند و یکهزار حج و یکهزار عمره همراه با پیامبر یا وصیّ پیامبر، برایش نوشته می‌شود»[۴۱].[۴۲]
ارزش زیارت امام حسین
در روایات متعددی فضیلت زیارت امام حسین (ع)، با فضیلت‌های حج و عمره گزاردن، مورد سنجش و ارزشیابی قرار گرفته است. برخی از این احادیث، ثواب زیارت آن امام را برابر با ثواب حج و عمره پس از انجام دادن حج واجب می‌دانند و برخی، آن را برابر با حج می‌دانند، برای کسی که نتوانسته حج بگزارد؛ ولی شماری از روایات، فضیلت زیارت امام حسین (ع) را بیشتر از حج گزاردن، بلکه فضیلت آن را برابر با یکهزار حج، مطرح کرده‌اند. با ملاحظه این روایات، دو پرسش، پیش می‌آید: پرسش اول. ملاک این همه تفاوت در ارزیابی زیارت امام حسین (ع) و حج و عمره چیست؟ و چرا روایتی آن را برابر با یک حج و عمره می‌داند و روایت دیگر، آن را معادل سه حج و دیگری، معادل ده حج و همچنین تا یکهزار حج و یکهزار عمره؟! پرسش دوم. چگونه می‌توان پذیرفت که فضیلت زیارت سیّد الشهدا (ع)، بیشتر از زیارت خانه خداست؟ و آیا اینگونه روایات، به مفهوم کم‌ارزش جلوه دادن زیارت خانه خدا نیست و موجب کاستن انگیزه زائران آن و کاهشِ شکوه و عظمت حج نمی‌شود؟!
علت اختلاف روایات در ارزیابی زیارت امام حسین (ع)
در تبیین اختلاف روایات ارزیابی فضیلت زیارت سیّد الشهدا (ع) و سنجش آن با حج و عمره، به دو علّت، می‌توان اشاره کرد:
اختلاف کیفیت زیارت‌ها
ممکن است بگوییم که اختلاف روایات، ناظر به اختلاف کیفیت زیارت‌هاست، بدین معنا که هر چه معرفت زائر، بیشتر باشد و آداب زیارت را بهتر رعایت کند و هدف آن را بیشتر تأمین نماید، طبعا زیارت او از کیفیت بهتری برخوردار خواهد بود و ارزش بیشتری دارد. بر این اساس، ممکن است که زیارت زائری، برابر با یک حج، ارزش‌گذاری شود و زیارت زائری دیگر، معادل ده حج، و زیارت فردی دیگر، یکصد حج و زیارت دیگری، یکهزار حج و همین‌طور تا بیش از یکهزار حج گزاردن.[۴۳]
مفهوم عددی نداشتن اعداد
با تأمّل در متن احادیث یاد شده، مشخّص می‌شود که عدد در آنها، مفهوم عددی ندارد[۴۴]؛ بلکه مقصود از آن، کثرت است. به همین جهت، در شماری از این احادیث وقتی راوی از برتری زیارت امام حسین (ع) بر حج، شگفت‌زده می‌شود، امام (ع) بر تعداد آن می‌افزاید. بنا بر این، مقصود در همه این روایات، آن است که فضیلت زیارت امام حسین (ع)، بسی بیشتر از فضیلت حج و عمره است. دلیل این مطلب، در پاسخ به سؤال دوم، روشن خواهد شد[۴۵].
تبیین روایات برتر بودن زیارت امام حسین (ع) از حج
پیش از توضیح این روایات، توجّه به چند نکته، لازم است: نکته اول. اینگونه ارزش‌گذاری در روایات اهل بیت (ع)، اختصاص به زیارت امام حسین (ع) ندارد، بلکه موارد متعدّدی یافت می‌شود که عملی یکهزار برابرِ حج، بلکه بیشتر از آن ارزیابی شده است؛ مانند: برآوردن حاجت مؤمن، که برتر از یکهزار حجّ پذیرفته، شمرده شده و یا باز گرداندن مال حرام، که معادل هفتاد هزار حجّ پذیرفته است. همچنین، موارد متعدّدی یافت می‌شود که پاداش عملی، معادل پاداش یکهزار شهید، ارزیابی شده است؛ مانند: اصلاح دادن میان زن و شوهر، شکیبایی بر مصیبت و بلا، ثابت قدم ماندن بر دوستی اهل بیت (ع) در دوران غیبت امام زمان (ع). پیش از اظهار نظر درباره اینگونه روایات، لازم است تا ابتدا صدور آنها از اهل بیت (ع)، مورد بررسی قرار گیرد. در صورتی که انتساب آنها به اهل بیت (ع) ثابت باشد، با در نظر گرفتن فضای صدور احادیث، می‌توان به حکمت ثواب‌های وعده داده شده، دست یافت، چنان که در مورد ثواب زیارت امام حسین (ع)، حکمت افزون بودن ثواب آن از حج وعمره، بیان خواهد شد. نکته دوم. بر پایه گزارش برخی از روایات، زیارت سایر اهل بیت پیامبر (ص) با زیارت امام حسین (ع) در فضیلت، برابرند. شیخ صدوق، از امام صادق (ع) روایت کرده که فرمود: «مَنْ زَارَ وَاحِداً مِنَّا كَانَ كَمَنْ زَارَ الْحُسَيْنَ(ع)»[۴۶] هر کس یکی از ما را زیارت کند، مانند کسی است که حسین (ع) را زیارت کرده باشد. این روایت، می‌تواند اشاره به این نکته باشد که حکمت فضیلت زیارت امام حسین (ع)، در زیارت سایر امامان (ع) نیز وجود دارد، هر چند با تفاوت شرایط سیاسی و اجتماعی و آثار مترتّب بر آنها، ممکن است فضیلت زیارت آنها، متفاوت باشد. نکته سوم. برخی از احادیث، تصریح می‌کنند که زیارت امام رضا (ع)، معادل گزاردن یک میلیون حج است و فضیلت آن، بیش از زیارت امام حسین (ع) است. محمد بن ابی نصر بزنطی می‌گوید: در نوشته‌ای از امام رضا (ع) خواندم: «أَبْلِغْ شِيعَتِي أَنَّ زِيَارَتِي تَعْدِلُ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ أَلْفَ حَجَّةٍ وَ أَلْفَ عُمْرَةٍ مُتَقَبَّلَةٍ كُلُّهَا». به شیعیان من برسان که زیارت من نزد خدا، برابر با یکهزار حج و عمره پذیرفته است. او می‌گوید: این موضوع را با امام جواد (ع) در میان گذاشتم که چگونه می‌شود که زیارت آن امام (ع)، برابر با یکهزار حج باشد؟ امام جواد (ع) پاسخ داد: «إِي وَ اللَّهِ وَ أَلْفَ أَلْفِ حَجَّةٍ لِمَنْ يَزُورُهُ عَارِفاً بِحَقِّهِ»[۴۷]. آری، به خدا! و برابر با یک میلیون حج است، برای کسی که او را از سرِ معرفت، زیارت کند. گفتنی است که این حدیث نیز گواه دیگری بر مفهوم عددی نداشتنِ عدد اینگونه احادیث است. و در حدیث دیگری، علی بن مهزیار، از امام جواد (ع) می‌پرسد که: فضیلت زیارت امام رضا (ع) بیشتر است یا زیارت امام حسین (ع)؟ ایشان، در پاسخ می‌فرماید: «زِيَارَةُ أَبِي أَفْضَلُ، وَ ذلِكَ أَنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) يَزُورُهُ كُلُّ النَّاسِ، وَ أَبِي لَا يَزُورُهُ إِلَّا الْخَوَاصُّ مِنَ الشِّيعَةِ»[۴۸]. زیارت پدرم برتر است؛ چون حسین (ع) را همه مردمان زیارت می‌کنند، ولی پدرم را جز خواص از شیعه، زیارت نمی‌کنند. این، همان نکته‌ای است که پیش از این، بدان اشاره شد که شرایط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، در ارزیابی فضیلت زیارت هر یک از خاندان رسالت، نقش دارد. اکنون با توجّه به مطالب یاد شده، برای تبیین روایاتی که فضیلت زیارت سیّد الشهدا (ع) را به مراتب بیش از حج مطرح کرده‌اند، این نکات، قابل توجّه است:
موضوع سنجش
نکته اول این که بی‌تردید، موضوع سنجش، در احادیثی که زیارت امام حسین (ع) را برتر از حج مطرح کرده‌اند، مقایسه میان حج واجب (حَجَّة الإسلام) و زیارت مستحب نیست؛ بلکه مقایسه میان حجّ مستحب و زیارت است. بدین جهت، در برخی احادیث، تصریح شده که زیارت امام حسین (ع)، نمی‌تواند جایگزین حَجة الإسلام شود؛ بلکه برای کسی که توان گزاردن حج را ندارد، زیارت وی، پاداش حج را دارد، تا هنگامی که توانِ گزاردنِ حج را پیدا کند. بنا بر این، مقصود از روایاتی که زیارت امام (ع)، را با فضیلت‌تر از حج دانسته‌اند، این است که پس از انجام دادن حج واجب، در شرایط ویژه‌ای - که توضیح خواهیم داد - زیارت ایشان از فضیلت بیشتری برخوردار است.[۴۹]
توجه دادن به امور سرنوشت‌ساز اجتماعی
دومین نکته در فهم احادیث یاد شده، این است که مقصود از آنها، کاستن از اهمّیت حج به مفهوم حقیقی آن نیست؛ زیرا اگر حج اهمّیت نداشته باشد، معیار قرار گرفتن آن برای ارزیابی ارزش‌های دیگر، بی‌معناست، همان طور که مقصود از احادیثی نیز که پاداش اصلاح میان زن و شوهر یا شکیبایی در برابر مصائب را یکهزار برابر پاداش شهید ارزیابی کرده‌اند، این نیست که مردم را از جهاد در راه خدا، دل سرد گرداند، تا به جای جهاد، به اصلاح امور خانوادگی مردم بپردارند و یا شکیبایی در مصائب را پیشه سازند؛ بلکه هدف، بیان اهمّیت پیشگیری از متلاشی شدن خانواده‌ها، و همچنین تشویق به مقاومت در برابر سختی‌هاست. بنا بر این، علّت مضاعف بودن پاداش، در اموری که بدان اشاره گردید، این است که از یک سو، ملاک وجوب در آنها وجود ندارد تا شارع، انجام دادن آنها را واجب نماید و از سوی دیگر، انجام دادن آنها برای سازندگی جامعه مطلوب اسلامی، ضرور است و از این‌رو، شارع با مضاعف نمودن پاداش، مردم را به انجام دادن آنها، ترغیب و تشویق می‌نماید[۵۰].
توجّه دادن به حقیقت حج
مهم‌ترین نکته در روایاتی که زیارت امام حسین (ع) را برتر از حج معرّفی کرده‌اند، توجّه دادن مسلمانان به روح حج و حقیقت آن است. روح همه عبادت‌ها ـ که حج، جامع‌ترین آنهاست ـ حاکمیت نظام مبتنی بر توحید به رهبری امام عادل در جامعه است؛ زیرا تنها در سایه این نظام است که ارزش‌های الهی، امکان تحقّق و بالندگی پیدا می‌نمایند و چنان که از امام رضا (ع) گزارش شده، امامتِ امام عادل، اساس بالندگی اسلام، محسوب می‌گردد: «إِنَّ الْإِمَامَةَ أُسُ الْإِسْلَامِ النَّامِي»[۵۱]. امامت، ریشه بالنده اسلام است. و بر این اساس، رهبری امام عادل ـ که جلوه حاکمیت توحید است ـ روح و جوهر و حقیقت حج به حساب می‌آید و حجّی با حقیقت همراه است که در سایه رهبری امام عادل و برائت از رهبری زمامداران ستمگر - که جلوه حاکمیت شرک و طاغوت‌اند - انجام گردد؛ زیرا سراسر حج، لبّیک‌گویی به یگانگی خداوند متعال و برائت از مطلقِ شرک و مشرک است و بدین‌سان، حجّی که با نظام توحیدی و امامت - که جلوه‌گاه آن است - پیوند نخورَد، حجّ حقیقی نیست؛ بلکه حجّ جاهلی است، چنان که محدّث بزرگوار ثقة الإسلام کلینی، از یکی از یاران امام باقر (ع) به نام فضیل، روایت کرده که فرمود: «نَظَرَ إِلَى النَّاسِ يَطُوفُونَ حَوْلَ الْكَعْبَةِ فَقَالَ هَكَذَا كَانُوا يَطُوفُونَ فِي الْجَاهِلِيَّةِ إِنَّمَا أُمِرُوا أَنْ يَطُوفُوا بِهَا ثُمَّ يَنْفِرُوا إِلَيْنَا فَيُعْلِمُونَا وَلَايَتَهُمْ وَ مَوَدَّتَهُمْ وَ يَعْرِضُوا عَلَيْنَا نُصْرَتَهُمْ»[۵۲]. امام باقر (ع) به مردمی که گِرد کعبه طواف می‌کردند، نگاه کرد و فرمود: «در زمان جاهلیت، اینگونه طواف می‌کردند. همانا مردم، امر شده‌اند که گِرد کعبه طواف کنند و سپس، به سوی ما کوچ کنند و ولایت و دوستی خود را به ما اعلام دارند و یاری خود را نسبت به ما عرضه کنند». و در روایتی دیگر از ایشان، آمده است: «إِنَّمَا أُمِرَ النَّاسُ أَنْ يَأْتُوا هَذِهِ الْأَحْجَارَ فَيَطُوفُوا بِهَا ثُمَّ يَأْتُونَا فَيُخْبِرُونَا بِوَلَايَتِهِمْ وَ يَعْرِضُوا عَلَيْنَا نَصْرَهُمْ»[۵۳]. مردم، مأمور شده‌اند که به سراغ این سنگ‌ها بیایند و طوافشان کنند. سپس نزد ما بیایند و دوستی خود را به ما خبر دهند و یاری‌شان را بر ما عرضه دارند. اینگونه روایات، به روشنی نشان می‌دهند که ولایت اهل بیت (ع)، روح و حقیقت حج است و حجِّ بدون پیوند با رهبری امام عادل و برائت جُستن از سران مشرک حاکم بر جامعه، حجّ حقیقی نیست. اکنون با در نظر گرفتن توضیحات گذشته، می‌توان به راز فضائل بزرگی که برای زیارت سیّد الشهدا (ع) از اهل بیت (ع) گزارش شده، پی برد و دریافت که چرا زیارت بامعرفت او، برتر از حجّ استحبابی است؟ و چرا زیارت سایر امامان (ع)، همسان با زیارت سیّد الشهدا (ع) است؟ و چرا زیارت امام رضا (ع) در شرایط اجتماعی خاصّی که تنها گروه خاصّی از شیعیان به زیارت او می‌روند، با فضیلت‌تر از زیارت امام حسین (ع) است؟ در واقع، همه این روایات، می‌خواهند حج را با حقیقت خود، پیوند دهند و مردم مسلمان را برای تشکیل حکومتی مبتنی بر ارزش‌های توحیدی، آماده سازند و برای تشکیل حکومت جهانی اسلام به رهبری مهدی آل محمّد (ع)، زمینه‌سازی نمایند. به سخن دیگر، پیام سیاسی همه این روایات، زمینه‌سازی برای حکومت اهل بیت (ع) است. این پیام را از زیارت همراه با معرفتِ قبور همه خاندان رسالت، می‌توان دریافت کرد، هر چند در مقاطع خاصّی از تاریخ، زیارت برخی از امامان (ع)، ممکن است به دلیل پیامی سازنده‌تر، از فضیلت بیشتری برخوردار باشد؛ لکن به نظر می‌رسد که زیارت هیچ یک از امامان (ع)، نمی‌تواند به اندازه زیارت سیّد الشهدا (ع) برای تشکیل حکومت دینی، مؤثّر باشد؛ لذا زیارت ایشان، بیش از هر امام دیگری مورد تأکید و توصیه قرار گرفته است[۵۴].
منابع
پانویس
- ↑ «إِنَّ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ (ع) أَفْضَلُ مَا يَكُونُ مِنَ الْأَعْمَالِ» (کامل الزیارات، ص۲۷۸، ح۴۳۶).
- ↑ «مِنْ أَحَبِّ الْأَعْمَالِ إِلَى اللَّهِ تَعَالَی زِيَارَةِ قَبْرِ الْحُسَيْنِ» (کامل الزیارات، ص۲۷۷، ح۴۳۴).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۳۹.
- ↑ «مَنْ زَارَ قَبْرَ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع)- بِشَطِّ الْفُرَاتِ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فَوْقَ عَرْشِهِ» (تهذیب الأحکام، ج۶، ص۴۶، ح۹۸).
- ↑ «قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ(ع) قَالَ كَانَ كَمَنْ زَارَ اللَّهَ فِي عَرْشِهِ قَالَ قُلْتُ مَا لِمَنْ زَارَ أَحَداً مِنْكُمْ قَالَ كَمَنْ زَارَ رَسُولَ اللَّهِ(ص)» (کامل الزیارات، ص۲۷۸، ح۴۳۷).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۳۹.
- ↑ «إِنَّ زَائِرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ (ع) زَائِرُ رَسُولِ اللَّهِ (ص)» (کامل الزیارات، ص۲۸۳، ح۴۵۲).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۴۰.
- ↑ «إِنَّ أَرْبَعَةَ آلَافِ مَلَكٍ عِنْدَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ (ع) شُعْثٌ غُبْرٌ يَبْكُونَهُ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ رَئِيسُهُمْ مَلَكٌ يُقَالُ لَهُ مَنْصُورٌ فَلَا يَزُورُهُ زَائِرٌ إِلَّا اسْتَقْبَلُوهُ وَ لَا يُوَدِّعُهُ مُوَدِّعٌ إِلَّا شَيَّعُوهُ وَ لَا مَرِضَ إِلَّا عَادُوهُ وَ لَا يَمُوتُ إِلَّا صَلَّوْا عَلَى جِنَازَتِهِ وَ اسْتَغْفَرُوا لَهُ بَعْدَ مَوْتِهِ» (الکافی، ج۴، ص۵۸۱، ح۷؛ ثواب الأعمال، ص۱۱۳، ح۱۵).
- ↑ «مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ (ع) وَ هُوَ يُرِيدُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ شَيَّعَهُ جَبْرَئِيلُ وَ مِيكَائِيلُ وَ إِسْرَافِيلُ حَتَّى يُرَدَّ إِلَى مَنْزِلِهِ» (کامل الزیارات، ص۲۷۴، ح۴۲۷؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۲۰، ح۷).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۴۰.
- ↑ «إِنَّ النَّبِيَّ قَالَ لَهُ... إِنَّ اللَّهَ جَعَلَ قَبْرَكَ وَ قَبْرَ وُلْدِكَ بِقَاعاً مِنْ بِقَاعِ الْجَنَّةِ... مَنْ زَارَ قُبُورَكُمْ عَدْلُ ذَلِكَ لَهُ ثَوَابُ سَبْعِينَ حَجَّةً بَعْدَ حَجَّةِ الْإِسْلَامِ وَ خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ حَتَّى يَرْجِعَ مِنْ زِيَارَتِكُمْ كَيَوْمَ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ فَأَبْشِرْ وَ بَشِّرْ أَوْلِيَاءَكَ وَ مُحِبِّيكَ مِنَ النَّعِيمِ وَ قُرَّةِ الْعَيْنِ بِمَا لَا عَيْنٌ رَأَتْ وَ لَا أُذُنٌ سَمِعَتْ وَ لَا خَطَرَ عَلَى قَلْبِ بَشَرٍ وَ لَكِنَّ حُثَالَةً مِنَ النَّاسِ يُعَيِّرُونَ زُوَّارَ قُبُورِكُمْ بِزِيَارَتِكُمْ كَمَا تُعَيَّرُ الزَّانِيَةُ بِزِنَاهَا أُولَئِكَ شِرَارُ أُمَّتِي لَا نَالَتْهُمْ شَفَاعَتِي وَ لَا يَرِدُونَ حَوْضِي» (تهذیب الأحکام، ج۶، ص۲۲، ح۵۰).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۴۱.
- ↑ «قُلْتُ لِأَبِي جَعْفَرٍ (ع) مَا تَقُولُ فِيمَنْ زَارَ أَبَاكَ عَلَى خَوْفٍ قَالَ يُؤْمِنُهُ اللَّهُ يَوْمَ الْفَزَعِ الْأَكْبَرِ وَ تَلَقَّاهُ الْمَلَائِكَةُ بِالْبِشَارَةِ وَ يُقَالُ لَهُ لَا تَخَفْ وَ لَا تَحْزَنْ هَذَا يَوْمُكَ الَّذِي فِيهِ فَوْزُكَ» (کامل الزیارات، ص۲۴۲، ح۳۵۹؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۰، ح۳۸).
- ↑ «قَالَ لِي هَلْ تَأْتِي قَبْرَ الْحُسَيْنِ (ع) قُلْتُ نَعَمْ عَلَى خَوْفٍ وَ وَجَلٍ فَقَالَ مَا كَانَ فِي هَذَا أَشَدَّ فَالثَّوَابُ فِيهِ عَلَى قَدْرِ الْخَوْفِ وَ مَنْ خَافَ فِي إِتْيَانِهِ آمَنَ اللَّهُ رَوْعَتَهُ يَوْمَ يَقُومُ النَّاسُ لِرَبِّ الْعَالَمِينَ وَ انْصَرَفَ بِالْمَغْفِرَةِ وَ سَلَّمَتْ عَلَيْهِ الْمَلَائِكَةُ وَ زار [زَارَهُ] [وَ رَآهُ] النَّبِيُّ (ص) وَ مَا يَصْنَعُ وَ دَعَا لَهُ انْقَلَبَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُ سُوءٌ وَ اتَّبَعَ رِضْوَانَ اللَّهِ» (کامل الزیارات، ص۲۴۴، ح۳۶۳؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۱، ح۴۰).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۴۱.
- ↑ «قَالَ لِي أَبُو عَبْدِ اللَّهِ (ع) تَزُورُونَ الْحُسَيْنَ (ع) وَ تَرْكَبُونَ السُّفُنَ فَقُلْتُ نَعَمْ قَالَ أَ مَا عَلِمْتَ أَنَّهَا إِذَا انْكَفَتْ بِكُمْ نُودِيتُمْ أَلَا طِبْتُمْ وَ طَابَتْ لَكُمُ الْجَنَّةُ» (کامل الزیارات، ص۲۵۷، ح۳۸۷؛ فضل زیارة الحسین (ع)، ص۵۸، ح۳۸).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۴۲.
- ↑ «سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) وَ هُوَ يَقُولُ مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ (ع) مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِ خُطْوَةٍ أَلْفَ حَسَنَةٍ وَ مَحَا عَنْهُ أَلْفَ سَيِّئَةٍ وَ رَفَعَ لَهُ أَلْفَ دَرَجَةٍ» (کامل الزیارات، ص۲۵۵، ح۳۸۱).
- ↑ «يَا عَلِيُّ زُرِ الْحُسَيْنَ وَ لَا تَدَعْهُ قَالَ قُلْتُ مَا لِمَنْ أَتَاهُ مِنَ الثَّوَابِ قَالَ مَنْ أَتَاهُ مَاشِياً كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حَسَنَةً وَ مَحَى عَنْهُ سَيِّئَةً وَ رَفَعَ لَهُ دَرَجَةً فَإِذَا أَتَاهُ وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ مَلَكَيْنِ يَكْتُبَانِ مَا خَرَجَ مِنْ فِيهِ مِنْ خَيْرٍ وَ لَا يَكْتُبَانِ مَا يَخْرُجُ مِنْ فِيهِ مِنْ شَرٍّ وَ لَا غَيْرَ ذَلِكَ فَإِذَا انْصَرَفَ وَدَّعُوهُ وَ قَالُوا يَا وَلِيَّ اللَّهِ مَغْفُوراً لَكَ أَنْتَ مِنْ حِزْبِ اللَّهِ وَ حِزْبِ رَسُولِهِ وَ حِزْبِ أَهْلِ بَيْتِ رَسُولِهِ وَ اللَّهِ لَا تَرَى النَّارَ بِعَيْنِكَ أَبَداً وَ لَا تَرَاكَ وَ لَا تَطْعَمُكَ أَبَداً» (کامل الزیارات، ص۲۵۵، ح۳۸۳).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۴۳.
- ↑ «زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ (ع) حِجَّةٌ وَ مِنْ بَعْدِ الْحِجَّةِ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ مِنْ بَعْدِ حِجَّةِ الْإِسْلَامِ» (کامل الزیارات، ص۲۹۸، ح۴۹۵؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۳۹، ح۵۹).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۵۹.
- ↑ «قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) جُعِلْتُ فِدَاكَ إِنَّهُ لَيْسَ كُلِّ سَنَةٍ يَتَهَيَّأُ لِي مَا أَخْرُجُ بِهِ إِلَى الْحَجِّ فَقَالَ إِذَا أَرَدْتَ الْحَجَّ وَ لَمْ يَتَهَيَّأْ لَكَ فَائْتِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ (ع) فَإِنَّهَا تُكْتَبُ لَكَ حِجَّةٌ وَ إِذَا أَرَدْتَ الْعُمْرَةَ وَ لَمْ يَتَهَيَّأْ لَكَ فَأْتِ قَبْرَ الْحُسَيْنِ (ع) فَإِنَّهَا تُكْتَبُ لَكَ عُمْرَةٌ» (کامل الزیارات، ص۲۹۴، ح۴۸۳).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۵۹.
- ↑ «زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ (ع) وَ زِيَارَةُ قَبْرِ رَسُولِ اللَّهِ (ص) وَ زِيَارَةُ قُبُورِ الشُّهَدَاءِ تَعْدِلُ حِجَّةً مَبْرُورَةً مَعَ رَسُولِ اللَّهِ (ص)» (کامل الزیارات، ص۲۹۳، ح۴۸۱).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۶۰.
- ↑ «سَمِعْتُ الرِّضَا (ع) يَقُولُ زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ (ع) تَعْدِلُ عُمْرَةً مَبْرُورَةً مَقْبُولَةً» (ثواب الأعمال، ص۱۱۲، ح۱۰؛ کامل الزیارات، ص۲۹۱، ح۴۷۳ و، ص۲۹۲، ح۴۷۷).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۶۰.
- ↑ «مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ (ع) كَتَبَ اللَّهُ لَهُ حِجَّةً وَ عُمْرَةً» (کامل الزیارات، ص۳۰۰، ح۵۰۰).
- ↑ «سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (ع) فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا لِمَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ (ع) وَ صَلَّى عِنْدَهُ رَكْعَتَيْنِ قَالَ كُتِبَتْ لَهُ حِجَّةٌ وَ عُمْرَةٌ قَالَ قُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ- وَ كَذَلِكَ كُلُّ مَنْ أَتَى قَبْرَ إِمَامٍ مُفْتَرَضٍ طَاعَتُهُ قَالَ وَ كَذَلِكَ كُلُّ مَنْ أَتَى قَبْرَ إِمَامٍ مُفْتَرَضٍ طَاعَتُهُ» (کامل الزیارات، ص۳۰۱، ح۵۰۴).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۶۰.
- ↑ «مَنْ أَتَاهُ يَعْنِي الْحُسَيْنَ (ع) فَتَوَضَّأَ وَ اغْتَسَلَ مِنَ الْفُرَاتِ لَمْ يَرْفَعْ قَدَماً وَ لَمْ يَضَعْ قَدَماً إِلَّا كَتَبَ اللَّهُ لَهُ بِذَلِكَ حَجَّةً وَ عُمْرَةً» (تهذیب الأحکام، ج۶، ص۵۲، ح۱۲۴؛ کامل الزیارات، ص۳۴۵، ح۵۸۴).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۶۱.
- ↑ «سَأَلَنِي فَقَالَ لِي يَا شِهَابُ كَمْ حَجَجْتَ مِنْ حِجَّةٍ قَالَ فَقُلْتُ تِسْعَةَ عَشَرَ قَالَ فَقَالَ لِي تُتِمُّهَا عِشْرِينَ حِجَّةً يَكْتُبُ اللَّهُ لَكَ زِيَارَةَ الْحُسَيْنِ (ع)» (ثواب الأعمال، ص۱۱۸، ح۳۶).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۶۱.
- ↑ «زِيَارَةُ قَبْرِ الْحُسَيْنِ (ع) تَعْدِلُ عِشْرِينَ حَجَّةً وَ أَفْضَلُ وَ مِنْ عِشْرِينَ عُمْرَةً وَ حَجَّةً» (الکافی، ج۴، ص۵۸۰، ح۲؛ تهذیب الأحکام، ج۶، ص۴۷، ح۱۰۲).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۶۲.
- ↑ «مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ (ع) عَارِفاً بِحَقِّهِ كَانَ كَمَنْ حَجَّ مِائَةَ حِجَّةٍ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ (ص)» (ثواب الأعمال، ص۱۱۸، ح۳۸؛ کامل الزیارات، ص۳۰۴، ح۵۱۲).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۶۲.
- ↑ «دَخَلْتُ عَلَى أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع) فَقَالَ لِي يَا رِفَاعَةُ أَ مَا حَجَجْتَ الْعَامَ قَالَ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ مَا كَانَ عِنْدِي مَا أَحُجُ بِهِ وَ لَكِنِّي عَرَّفْتُ عِنْدَ قَبْرِ حُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ (ع)فَقَالَ لِي يَا رِفَاعَةُ مَا قَصُرْتَ عَمَّا كَانَ أَهْلِ مِنًى فِيهِ لَوْ لَا أَنِّي أَكْرَهُ أَنْ يَدَعَ النَّاسُ الْحَجَّ لَحَدَّثْتُكَ بِحَدِيثٍ لَا تَدَعُ زِيَارَةَ قَبْرِ الْحُسَيْنِ (ع) أَبَداً ثُمَّ نَكَتَ الْأَرْضَ وَ سَكَتَ طَوِيلًا ثُمَّ قَالَ أَخْبَرَنِي أَبِي قَالَ مَنْ خَرَجَ إِلَى قَبْرِ الْحُسَيْنِ (ع) عَارِفاً بِحَقِّهِ غَيْرَ مُسْتَكْبِرٍ صَحِبَهُ أَلْفُ مَلَكٍ عَنْ يَمِينِهِ وَ أَلْفُ مَلَكٍ عَنْ يَسَارِهِ وَ كَتَبَ لَهُ أَلْفَ حِجَّةٍ وَ أَلْفَ عُمْرَةٍ مَعَ نَبِيٍّ أَوْ وَصِيِّ نَبِيٍّ» (مصباح المتهجّد، ص۷۱۶).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۶۲.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۶۴.
- ↑ یعنی مقصود از هر یک از این اعداد، نفی عددهایی نیست که با این عدد، اختلاف دارند.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۶۵.
- ↑ ثواب الأعمال، ص۱۲۳، ح۳؛ بحار الأنوار، ج۱۰۰، ص۱۱۸، ح۱۰.
- ↑ تهذیب الأحکام، ج۶، ص۸۵، ح۱۶۸؛ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۵۸۲، ح۳۱۸۲.
- ↑ الکافی، ج۴، ص۵۸۴، ح۱؛ تهذیب الأحکام، ج۶، ص۸۴، ح۱۶۵.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۶۵.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۶۸.
- ↑ الکافی، ج۱، ص۲۰۰، ح۱؛ عیون أخبار الرضا (ع)، ج۱، ص۲۱۸، ح۱.
- ↑ الکافی، ج۱، ص۳۹۲، ح۱؛ تأویل الآیات الظاهرة، ج۱، ص۳۳۶، ح۹.
- ↑ علل الشرائع، ص۴۵۹، ح۴؛ عیون أخبار الرضا (ع)، ج۲، ص۲۶۲، ح۳۰.
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین، ص ۸۶۹.