جبرئیل: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - 'موعودنامه]]، ص:' به 'موعودنامه]]، ص ')
(۵۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۰ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{خرد}}
{{ولایت}}
{{ولایت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[جبرئیل در قرآن]] - [[جبرئیل در معارف مهدویت]] - [[جبرئیل در معارف دعا و زیارات]] - [[جبرئیل در معارف و سیره سجادی]] | پرسش مرتبط  = }}
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل مرتبط از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
'''جبرئیل''' نام یکی از بزرگترین و مقرّب‌ترین [[فرشتگان الهی]] است. او یکی از چهار [[فرشته]] [[مقرّب]] (علاوه بر [[میکائیل]]، [[اسرافیل]] و [[عزرائیل]]) است. او رابط میان [[خداوند]] سبحانه و تعالی و [[پیامبران]] است. و در کتاب‏‌های دینی [[یهودیت]]، [[مسیحیت]] و [[اسلام]] از نقش جبرئیل بسیار یاد شده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>. جبرئیل [[پیک وحی]] است<ref>[[احمد جمالی|جمالی، احمد]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۹، ص ۴۹۶ - ۵۱۶.</ref>؛ از سوی [[خدا]] بر [[پیامبران]] فرود می‌آمد و [[پیام آسمانی]] [[خدا]] را می‌آورد. در [[قرآن کریم]]، نام او آمده و به عنوان فرشته‌ای که در [[آسمان‌ها]] امر او را [[اطاعت]] می‌کنند یاد شده است. "[[روح الأمین]]" نام دیگر جبرئیل است. در آغاز [[بعثت]] نیز، در غار حرا بر [[حضرت محمّد]] {{صل}} نازل شد و اولین [[آیات قرآن]] را آورد. [[جبرئیل امین]] پیوسته [[آیات قرآن]] را بر [[قلب]] [[رسول خدا]] {{صل}} نازل می‌کرد و بیشتر اوقات، در چهره [[جوانی]] به نام "دِحیه کلبی" ظاهر می‌شد و [[خدمت]] [[پیامبر]] می‌آمد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۶۸.</ref>.
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[جبرئیل در قرآن]] | [[جبرئیل در حدیث]] | [[جبرئیل در نهج البلاغه]] | [[جبرئیل در معارف دعا و زیارات]] | [[جبرئیل در کلام اسلامی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[جبرئیل (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


*'''[[جبرئیل]]:''' [[برترین]] [[فرشته]] الهی و پیک [[وحی]]<ref>[[احمد جمالی|جمالی، احمد]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۹، ص: ۴۹۶ - ۵۱۶.</ref>.
== مقدمه ==
*'''[[جبرئیل]]''' از [[فرشتگان]] بزرگ الهی است. [[جبرئیل]]، یکی از چهار [[فرشته]] [[مقرّب]] "علاوه بر [[میکائیل]]، [[اسرافیل]] و [[عزرائیل]]" است. او رابط میان [[خداوند]] سبحانه و تعالی و [[پیامبران]] است. و در کتاب‏‌های دینی [[یهودیت]]، [[مسیحیت]] و [[اسلام]] از نقش [[جبرئیل]] بسیار یاد شده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.
یکی از دیدگاه‌های مشهور بین [[دانشمندان]] [[مسلمان]] این است که جبرئیل همان [[روح القدس]] است. [[دلیل]] این مطلب را [[آیه]] {{متن قرآن|قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِن رَّبِّكَ }}<ref> بگو آن (قرآن) را روح القدس از سوی پروردگارت نازل کرده است؛ سوره نحل، آیه: ۱۰۲.</ref> و [[آیه]] {{متن قرآن|قُلْ مَن كَانَ عَدُوًّا لِّجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ }}<ref> بگو هرکس دشمن جبرئیل شد بداند که جبرئیل آن (قرآن) را به دستور الهی بر دل تو نازل کرده است؛ سوره بقره، آیه: ۹۷.</ref> ذکر شده است. همچنین در [[قرآن]] با نام‏‌های {{متن قرآن|الرُّوحَ}}<ref>سوره غافر، آیه: ۱۵.</ref>، {{متن قرآن|الرُّوحُ الأَمِينُ }}<ref>سوره شعراء، آیه:۱۹۳.</ref>، {{متن قرآن|شَدِيدُ الْقُوَى}}<ref>سوره نجم، آیه:۵.</ref> و {{متن قرآن|رَسُولٍ كَرِيمٍ }} <ref>سوره تکویر، آیه:۱۹.</ref> از او یاد شده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.


==مقدمه==
روایاتی چند، از نقش آن [[فرشته]] بزرگ الهی در [[قیام]] عظیم و جهانی‏ [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏، به روشنی سخن گفته و از او به عنوان نخستین کسی که با [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} [[بیعت]] خواهد کرد، نام برده‌‏اند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.
*یکی از دیدگاه های مشهور بین [[دانشمندان]] [[مسلمان]] این است که [[جبرئیل]] همان [[روح القدس]] است. [[دلیل]]  این مطلب را [[آیه]] ۱۰۲ سوره نحل ذکر کرده اند: {{متن قرآن|قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِن رَّبِّكَ }}<ref> بگو آن (قرآن) را روح القدس از سوی پروردگارت نازل کرده است؛ سوره نحل، آیه: ۱۰۲.</ref> در [[آیه]] ۹۷ سوره بقره نیز آمده است: {{متن قرآن|قُلْ مَن كَانَ عَدُوًّا لِّجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ }}<ref> بگو هرکس دشمن جبرئیل شد بداند که جبرئیل آن (قرآن) را به دستور الهی بر دل تو نازل کرده است؛ سوره بقره، آیه: ۹۷.</ref>. همچنین در [[قرآن]] با نام‏‌های {{متن قرآن|الرُّوحَ}}<ref>سوره غافر، آیه: ۱۵.</ref>، {{متن قرآن|الرُّوحُ الأَمِينُ }}<ref>سوره شعراء، آیه:۱۹۳.</ref>، {{متن قرآن|شَدِيدُ الْقُوَى}}<ref>سوره نجم، آیه:۵.</ref> و {{متن قرآن|رَسُولٍ كَرِيمٍ }} <ref>سوره تکویر، آیه:۱۹.</ref> از او یاد شده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.
*روایاتی چند، از نقش آن [[فرشته]] بزرگ الهی در [[قیام]] عظیم و جهانی‏ [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏، به روشنی سخن گفته و از او به عنوان نخستین کسی که با [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} [[بیعت]] خواهد کرد، نام برده‌‏اند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.
*در بعضی از [[روایات]] گفته شده: او به همراه گروه بزرگی از [[فرشتگان]]، [[هنگام ظهور]] در محضر واپسین [[حجّت الهی]] حاضر شده و به [[یاری]] آن حضرت خواهند شتافت. [[امام صادق]]{{ع}} در قسمتی از یک [[روایت]] طولانی فرمود: نخستین کس که با او [[بیعت]] می‌‏کند، حضرت [[جبرئیل]] است<ref> {{عربی|" أَوَّلُ‏ مَنْ‏ يُبَايِعُهُ‏ جَبْرَئِيل‏‏‏‏‏‏‏"}}، علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج ۲، ص ۲۰۴؛ ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۴، ص ۱۸۴، ح ۳</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.
این، بدان معناست که یکی از [[امدادهای غیبی]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی در آن [[قیام جهانی]]، [[یاری]] دادن [[جبرئیل]] به [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ است. همان‏گونه که این [[فرشته]] بزرگ الهی، به [[یاری]] [[پیامبران]] دیگر نیز آمده بود<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص:۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.


==واژه‌شناسی لغوی==
در بعضی از [[روایات]] گفته شده: او به همراه گروه بزرگی از [[فرشتگان]]، [[هنگام ظهور]] در محضر واپسین [[حجّت الهی]] حاضر شده و به [[یاری]] آن حضرت خواهند شتافت. [[امام صادق]] {{ع}} در قسمتی از یک [[روایت]] طولانی فرمود: نخستین کس که با او [[بیعت]] می‌‏کند، حضرت جبرئیل است<ref> {{عربی|" أَوَّلُ‏ مَنْ‏ يُبَايِعُهُ‏ جَبْرَئِيل‏‏‏‏‏‏‏"}}، علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج ۲، ص ۲۰۴؛ ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۴، ص ۱۸۴، ح ۳</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.


این، بدان معناست که یکی از [[امدادهای غیبی]] [[خداوند]] سبحانه و تعالی در آن [[قیام جهانی]]، [[یاری]] دادن جبرئیل به [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}‏ است. همان‏گونه که این [[فرشته]] بزرگ الهی، به [[یاری]] [[پیامبران]] دیگر نیز آمده بود<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۱۴۹ - ۱۵۰.</ref>.


==جبرئیل در [[قرآن]]==
==جبرئیل==
[[فرشته]] [[الهی]] است که راهنمای [[آدم]]{{ع}} و در انجام [[مناسک حج]] بود. او [[پذیرش توبه آدم]]{{ع}} را به آن حضرت [[ابلاغ]] کرد، سپس [[مناسک]] را به او آموخت، از جمله آن مناسک، هفت دور [[حج]] [[طواف]] گرد [[خانه خدا]] بود.
[[ازرقی]] می‌نویسد: در یکی از کتاب‌های پیشینیان نخستین چنین دیدم که هیچ فرشته‌ای را [[خداوند]] به [[زمین]] نمی‌فرستد مگر آنکه او را به [[زیارت]] [[کعبه]] [[فرمان]] می‌دهد. آن فرشته از کنار [[عرش]] [[احرام]] بسته و لبیک‌گویان فرود می‌آید. نخست [[حجر]] را می‌بوسد و استلام می‌کند و سپس هفت دور بر [[خانه]] طواف می‌کند و داخل کعبه دو رکعت [[نماز]] می‌گزارد،آن‌گاه به [[آسمان]] صعود می‌کند<ref>اخبار مکه، ج۱، ص۳۹.</ref>.
جبرئیل راهنمای [[حضرت ابراهیم]] و اسماعیل{{عم}} نیز در انجام مناسک حج بوده است. [[محمد بن اسحاق]] نقل می‌کند که وقتی [[ابراهیم خلیل الرحمن]] از ساختن بیت‌الحرام [[آسوده]] شد، [[جبرائیل]] پیش آمد و گفت: هفت بار بر کعبه طواف کن. او همراه اسماعیل هفت دور طواف کرد و در هر دور طواف، هر دو به تمام گوشه‌های کعبه دست می‌کشیدند و چون هفت دور طواف تمام شد هر دو پشت [[مقام ابراهیم]] دو رکعت نماز گزاردند<ref>التاریخ القویم، ج۳، ص۴۷ (به نقل از حج در اندیشه اسلامی، سید علی قاضی عسکر، ص۹۱).</ref>. [[فرشتگان]] ضمن طواف به ابراهیم{{ع}} [[سلام]] دادند.


==عناوین و اوصاف جبرئیل==
ابراهیم پرسید: شما در طواف خود چه می‌گویید گفتند: پیش از [[روزگار]] آدم{{ع}} {{متن حدیث|سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ اللَّهُ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ}} می‌گفتیم و چون به آدم گفتیم، فرمود: بر این کلمات {{متن حدیث|وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ‌}} را هم بیفزایید: ابراهیم{{ع}} فرمود: بر آن {{متن حدیث|الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ}} را هم بیفزایید و فرشتگان چنین کردند<ref>اخبار مکه، ج۱، ص۴۵.</ref>.
===[[روح]]===
[[امام پنجم]]{{ع}} فرمود: [[خدای تعالی]] به جبرئیل [[وحی]] کرد که بر آدم و [[حوا]] وارد شو، و آنها را از جای پایه‌های خانه من کنار کن و پایه‌های خانه مرا برای فرشتگانم و سپس برای [[فرزندان آدم]] بساز و بالا بیاور تا فرمود [[جبرئیل]] پایه‌های بیت‌الحرام را با سنگی از [[کوه صفا]] و سنگی از [[کوه]] [[مروه]] و سنگی از [[کوه سینا]] و سنگی از کوه [[سلام]] که در [[پشت کوفه]] است [[استوار]] کرد. پس [[خدا]] به جبرئیل [[وحی]] کرد که [[خانه]] را بساز و تمام کن. جبرئیل به [[فرمان خدا]] با پر خود این چهار سنگ را از جا کند و جائی که [[خدای عزوجل]] دستور داده بود نهاد. سپس دستور داده شد که با سنگ‌های کوه [[ابوقبیس]] تمامش کن و دو دَر بر آن بگذار، یکی سمت [[مشرق]] و دیگر [[مغرب]]، وقتی جبرئیل کار را به اتمام رساند [[فرشتگان]]، دور آن [[طواف]] کردند<ref>راهنمای حرمین شریفین، ابراهیم غفاری، ج۱، ص۱۵۹.</ref>.
===[[رسول]]===
در [[مناسک]] الشیعه آمده است که قبل از [[حضرت آدم]]{{ع}}، [[ملائکه]] [[خانه خدا]] را بنا کرده‌اند<ref>راهنمای حرمین شریفین ابراهیم غفاری، ج۱، ص۱۶۲.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۲۹۷.</ref>
===شدید القُوی===
 
===ذومِرّة===
== واژه‌شناسی لغوی ==
===کریم===
 
===مَکین===
== جبرئیل در [[قرآن]] ==
===مُطاع===
 
===امین===
== عناوین و اوصاف جبرئیل ==
==مأموریت‌های اصلی و عمومی جبرئیل==
=== [[روح]] ===
===نازل کردن [[وحی]]===
=== [[رسول]] ===
===آموزش===
=== شدید القُوی ===
===رساندن بشارت های خداوند به اولیای الهی===
=== ذومِرّة ===
===یاری رساندن به [[پیامبر]]ان و پیروانشان===
=== کریم ===
==مأموریت‌های فرعی و موردی جبرئیل==
=== مَکین ===
==چگونگی دیده شدن جبرئیل==
=== مُطاع ===
==فضایل جبرئیل==
=== امین ===
===دارا بودن مقام سدره المنتهی===
{{اصلی|امانت‌داری جبرئیل}}
===حیات‌بخشی===
 
===ایمنی از مرگ عمومی===
== مأموریت‌های اصلی و عمومی جبرئیل ==
===منسوب شدن به خدا===
=== نازل کردن [[وحی]] ===
===شفاعت===
=== آموزش ===
==دشمنی یهود با جبرئیل==
=== رساندن بشارت های خداوند به اولیای الهی ===
==جبرئیل در موعودنامه==
=== یاری رساندن به [[پیامبر]]ان و پیروانشان ===
*کلمه‌ای عبری به‌معنای "[[بنده]] [[خدا]]" است. نام [[فرشته]] [[وحی]] و از بزرگان [[ملائکه]] است که بر همه [[انبیا]]ء یا [[اولوالعزم]] از آن‌ها، یا بر بعضی از غیر [[اولوالعزم]] نیز نازل می‌شده و [[وحی]] [[خداوند]] را به آن‌ها [[ابلاغ]] می‌نموده است. [[نقل]] است که وی پنجاه بار بر [[حضرت ابراهیم]] {{ع}}، چهار صد بار بر [[موسی]] {{ع}}، ده بار بر [[عیسی]] {{ع}} و بیست و چهار هزار بار بر [[حضرت محمد]] {{صل}} فرود آمده است<ref>معارف و معاریف، ج ۴، ص ۹۴.</ref>. این نام سه بار در [[قرآن مجید]] آمده است<ref>سوره بقره، ۹۷ و ۹۸؛ سوره تحریم، ۴؛ سوره شعراء، ۱۹۳.</ref>. از حضرت [[رسول]] {{صل}} آمده است که [[جبرئیل]] از همه [[فرشتگان]] [[برتر]] است<ref>بحار الانوار، ج ۵۹، ص ۲۵۸.</ref>. [[آیه]] ١٩ تا ٢٣ سوره مبارکه تکویر، صریح است در این‌که [[فرشته وحی]]، پیک محترمی است و در نزد [[خداوند]]، مکانت دارد و در میان ملائک [[مطاع]] و پیش [[خدا]]، [[امین]] است و نیز صریح است در این‌که [[پیامبر خاتم|حضرت رسول]] {{صل}} او را بالعیان دیده است<ref>معارف و معاریف، ج ۴، ص ۹۵.</ref>. [[امام صادق]] {{ع}} فرمود: هرگاه [[جبرئیل]] به نزد [[پیامبر]] {{صل}} می‌آمد، مانند بردگان در برابر آن حضرت می‌نشست و بدون [[اذن]]، بر حضرتش وارد نمی‌شد<ref>بحار الانوار، ج ۱۸، ص ۲۵۶.</ref>.
== مأموریت‌های فرعی و موردی جبرئیل ==
*[[امام صادق]] {{ع}} فرمود: "نخستین کسی که با [[قائم]] {{ع}} [[بیعت]] خواهد نمود، [[جبرئیل]] است. او در چهره پرنده سفیدی از [[آسمان]] فرود می‌آید و با آن حضرت دست [[بیعت]] می‌دهد. ان‌گاه یک پا بر بیت [[الله]]، و پای دیگر به [[بیت المقدس]] می‌گذارد و با ندای زیبا و رسایی که همگان آن را می‌شنوند، می‌گوید: {{متن قرآن|أَتَى أَمْرُ اللَّهِ فَلاَ تَسْتَعْجِلُوهُ}}<ref>سوره نحل، ۱.</ref>؛ [[فرمان خدا]] رسید، پس آن را به شتاب نخواهید<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۸۵.</ref>.
== چگونگی دیده شدن جبرئیل ==
*[[مفضل بن عمر]] از [[امام صادق]] {{ع}} [[روایت]] کرده که فرموده‌اند: آن‌گاه که [[خداوند]] به [[حضرت قائم]] {{ع}} اجازه [[خروج]] دهد... [[خداوند]] [[جبرئیل]] را می‌فرستد که نزد او بیاید، [[جبرئیل]] در حجر [[اسماعیل]] نزد آن حضرت می‌آید و می‌گوید: به چه چیز [[مردم]] را می‌خوانی‌؟ حضرت [[دعوت]] خود را به او خبر می‌دهد. [[جبرئیل]] می‌گوید: من نخستین کسی هستم که با تو [[بیعت]] می‌کنم، دست خویش را برای [[بیعت]] باز کن، پس دست به دست آن حضرت می‌گذارد<ref>مهدی موعود، علی دوانی، ص ۱۱۵۴.</ref>.
== فضایل جبرئیل ==
*همچنین از روایاتی استفاده می‌شود که [[صدای آسمانی]] که از [[نشانه‌های حتمی ظهور]] است و [[مردم]] را [[دعوت]] به [[پیروی]] از [[حق]] می‌کند، ندا و صدای حضرت [[جبرئیل]] است.
=== دارا بودن مقام سدره المنتهی ===
*[[محمد بن مسلم]] [[روایت]] می‌کند: گوینده‌ای از [[آسمان]]، [[قائم]] را به نام صدا می‌زند، به‌طوری که [[مردم]] شرق و غرب آن را می‌شنوند و از [[وحشت]] آن، هرکس [[ایستاده]]، روی [[زمین]] می‌نشیند و هر کس نشسته برمی‌خیزد، و آن صدای [[جبرئیل امین]] است<ref>غیبة طوسی، ۲۷۴.</ref>.
=== حیات‌بخشی ===
*[[امام باقر]] {{ع}} نیز فرمود: وقتی [[مهدی]] {{ع}} [[قیام]] کند، [[جبرئیل]] در سمت راست او حرکت می‌کند<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۴۳.</ref>.
=== ایمنی از مرگ عمومی ===
*پس از این‌که [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} متولد شد، [[امام عسکری]] {{ع}}، ان حضرت را به [[جبرئیل]] ([[روح القدس]]) که به صورت پرنده‌ای ظاهر شده بود، داد تا از او مواظبت کند و هر [[چهل]] روز یک بار، به نزد آن‌ها بیاورد<ref>منتهی الآمال، باب ۱۴، فصل ۱.</ref><ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۴۱.</ref>.
=== منسوب شدن به خدا ===
== پرسش‌های وابسته ==
=== شفاعت ===
== دشمنی یهود با جبرئیل ==
== پرسش مستقیم ==
* [[اولین شخص بیعت کننده با امام مهدی چه کسی است؟ (پرسش)]]
* [[اولین شخص بیعت کننده با امام مهدی چه کسی است؟ (پرسش)]]
* [[این‏که از جبرئیل نخستین بیعت ‏کننده امام مهدی است به چه معناست؟ (پرسش)]]


== جستارهای وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==
{{:فرهنگنامه مهدویت (نمایه)}}
{{پرسمان کلیات عصر ظهور}}


=='''[[:رده:آثار وابسته به جبرئیل|منبع‌شناسی جامع وابسته به جبرئیل]]'''==
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های وابسته به جبرئیل|کتاب‌شناسی وابسته به جبرئیل]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های وابسته به جبرئیل|مقاله‌شناسی وابسته به جبرئیل]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های وابسته به جبرئیل|پایان‌نامه‌شناسی وابسته به جبرئیل]].


==منابع==
== منابع ==
* [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']].
{{منابع}}
* [[پرونده:000059.jpg|22px]] [[احمد جمالی|جمالی، احمد]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|'''دائرةالمعارف قرآن کریم ج۹''']]؛
# [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']]
* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']].
# [[پرونده:000059.jpg|22px]] [[احمد جمالی|جمالی، احمد]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۹ (کتاب)|'''دائرةالمعارف قرآن کریم''']]
# [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
# [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
# [[پرونده:IM010703.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|'''محمدنامه''']]
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس}}
{{پانویس2}}
{{امام مهدی}}


[[رده:امام مهدی]]
[[رده:جبرئیل]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
[[رده:اتمام لینک داخلی]]
[[رده:فرشتگان در قرآن]]
[[رده:فرشتگان مقرب]]

نسخهٔ ‏۱۳ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۳۰

جبرئیل نام یکی از بزرگترین و مقرّب‌ترین فرشتگان الهی است. او یکی از چهار فرشته مقرّب (علاوه بر میکائیل، اسرافیل و عزرائیل) است. او رابط میان خداوند سبحانه و تعالی و پیامبران است. و در کتاب‏‌های دینی یهودیت، مسیحیت و اسلام از نقش جبرئیل بسیار یاد شده است[۱]. جبرئیل پیک وحی است[۲]؛ از سوی خدا بر پیامبران فرود می‌آمد و پیام آسمانی خدا را می‌آورد. در قرآن کریم، نام او آمده و به عنوان فرشته‌ای که در آسمان‌ها امر او را اطاعت می‌کنند یاد شده است. "روح الأمین" نام دیگر جبرئیل است. در آغاز بعثت نیز، در غار حرا بر حضرت محمّد (ص) نازل شد و اولین آیات قرآن را آورد. جبرئیل امین پیوسته آیات قرآن را بر قلب رسول خدا (ص) نازل می‌کرد و بیشتر اوقات، در چهره جوانی به نام "دِحیه کلبی" ظاهر می‌شد و خدمت پیامبر می‌آمد[۳].

مقدمه

یکی از دیدگاه‌های مشهور بین دانشمندان مسلمان این است که جبرئیل همان روح القدس است. دلیل این مطلب را آیه قُلْ نَزَّلَهُ رُوحُ الْقُدُسِ مِن رَّبِّكَ [۴] و آیه قُلْ مَن كَانَ عَدُوًّا لِّجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ بِإِذْنِ اللَّهِ [۵] ذکر شده است. همچنین در قرآن با نام‏‌های الرُّوحَ[۶]، الرُّوحُ الأَمِينُ [۷]، شَدِيدُ الْقُوَى[۸] و رَسُولٍ كَرِيمٍ [۹] از او یاد شده است[۱۰].

روایاتی چند، از نقش آن فرشته بزرگ الهی در قیام عظیم و جهانی‏ حضرت مهدی (ع)‏، به روشنی سخن گفته و از او به عنوان نخستین کسی که با حضرت مهدی (ع) بیعت خواهد کرد، نام برده‌‏اند[۱۱].

در بعضی از روایات گفته شده: او به همراه گروه بزرگی از فرشتگان، هنگام ظهور در محضر واپسین حجّت الهی حاضر شده و به یاری آن حضرت خواهند شتافت. امام صادق (ع) در قسمتی از یک روایت طولانی فرمود: نخستین کس که با او بیعت می‌‏کند، حضرت جبرئیل است[۱۲][۱۳].

این، بدان معناست که یکی از امدادهای غیبی خداوند سبحانه و تعالی در آن قیام جهانی، یاری دادن جبرئیل به حضرت مهدی (ع)‏ است. همان‏گونه که این فرشته بزرگ الهی، به یاری پیامبران دیگر نیز آمده بود[۱۴].

جبرئیل

فرشته الهی است که راهنمای آدم(ع) و در انجام مناسک حج بود. او پذیرش توبه آدم(ع) را به آن حضرت ابلاغ کرد، سپس مناسک را به او آموخت، از جمله آن مناسک، هفت دور حج طواف گرد خانه خدا بود. ازرقی می‌نویسد: در یکی از کتاب‌های پیشینیان نخستین چنین دیدم که هیچ فرشته‌ای را خداوند به زمین نمی‌فرستد مگر آنکه او را به زیارت کعبه فرمان می‌دهد. آن فرشته از کنار عرش احرام بسته و لبیک‌گویان فرود می‌آید. نخست حجر را می‌بوسد و استلام می‌کند و سپس هفت دور بر خانه طواف می‌کند و داخل کعبه دو رکعت نماز می‌گزارد،آن‌گاه به آسمان صعود می‌کند[۱۵]. جبرئیل راهنمای حضرت ابراهیم و اسماعیل(ع) نیز در انجام مناسک حج بوده است. محمد بن اسحاق نقل می‌کند که وقتی ابراهیم خلیل الرحمن از ساختن بیت‌الحرام آسوده شد، جبرائیل پیش آمد و گفت: هفت بار بر کعبه طواف کن. او همراه اسماعیل هفت دور طواف کرد و در هر دور طواف، هر دو به تمام گوشه‌های کعبه دست می‌کشیدند و چون هفت دور طواف تمام شد هر دو پشت مقام ابراهیم دو رکعت نماز گزاردند[۱۶]. فرشتگان ضمن طواف به ابراهیم(ع) سلام دادند.

ابراهیم پرسید: شما در طواف خود چه می‌گویید گفتند: پیش از روزگار آدم(ع) «سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ اللَّهُ وَ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَكْبَرُ» می‌گفتیم و چون به آدم گفتیم، فرمود: بر این کلمات «وَ لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ‌» را هم بیفزایید: ابراهیم(ع) فرمود: بر آن «الْعَلِيِّ الْعَظِيمِ» را هم بیفزایید و فرشتگان چنین کردند[۱۷]. امام پنجم(ع) فرمود: خدای تعالی به جبرئیل وحی کرد که بر آدم و حوا وارد شو، و آنها را از جای پایه‌های خانه من کنار کن و پایه‌های خانه مرا برای فرشتگانم و سپس برای فرزندان آدم بساز و بالا بیاور تا فرمود جبرئیل پایه‌های بیت‌الحرام را با سنگی از کوه صفا و سنگی از کوه مروه و سنگی از کوه سینا و سنگی از کوه سلام که در پشت کوفه است استوار کرد. پس خدا به جبرئیل وحی کرد که خانه را بساز و تمام کن. جبرئیل به فرمان خدا با پر خود این چهار سنگ را از جا کند و جائی که خدای عزوجل دستور داده بود نهاد. سپس دستور داده شد که با سنگ‌های کوه ابوقبیس تمامش کن و دو دَر بر آن بگذار، یکی سمت مشرق و دیگر مغرب، وقتی جبرئیل کار را به اتمام رساند فرشتگان، دور آن طواف کردند[۱۸]. در مناسک الشیعه آمده است که قبل از حضرت آدم(ع)، ملائکه خانه خدا را بنا کرده‌اند[۱۹].[۲۰]

واژه‌شناسی لغوی

جبرئیل در قرآن

عناوین و اوصاف جبرئیل

روح

رسول

شدید القُوی

ذومِرّة

کریم

مَکین

مُطاع

امین

مأموریت‌های اصلی و عمومی جبرئیل

نازل کردن وحی

آموزش

رساندن بشارت های خداوند به اولیای الهی

یاری رساندن به پیامبران و پیروانشان

مأموریت‌های فرعی و موردی جبرئیل

چگونگی دیده شدن جبرئیل

فضایل جبرئیل

دارا بودن مقام سدره المنتهی

حیات‌بخشی

ایمنی از مرگ عمومی

منسوب شدن به خدا

شفاعت

دشمنی یهود با جبرئیل

پرسش مستقیم

پرسش‌های وابسته

  1. در احادیث دوران نزدیک به ظهور چگونه توصیف شده است؟ (پرسش)
  2. ویژگی‌های عصر ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  3. آیا امام مهدی در سال فرد ظهور می‌کند؟ (پرسش)
  4. در روایات چه توصیف‌هایی برای سال ظهور ذکر شده است؟ (پرسش)
  5. حضور امام مهدی میان مردم و امرار معاش آن حضرت چگونه است؟ (پرسش)
  6. چه کسانی از پیامبران الهی با امام مهدی همراه می‏‌شوند؟ (پرسش)
    1. آیا حضرت الیاس هنگام ظهور امام مهدی در کنار او خواهد بود؟ (پرسش)
  7. امام مهدی بعد از ظهور چه نوع لباسی می‌پوشد؟ (پرسش)
  8. وضعیت افتاء و مرجعیت در جهان تشیع بعد از ظهور امام مهدی چگونه خواهد شد؟ (پرسش)
  9. محل زندگی امام مهدی بعد از ظهورشان کجا خواهد بود؟ (پرسش)
  10. امام علی زمان بعد از ظهور را چگونه ترسیم کرده است؟ (پرسش)
  11. حادثه دهکده افیق چه ارتباطی با ظهور امام مهدی دارد؟ (پرسش)
  12. آیا بعد از ظهور امام مهدی نیز عالم برزخ وجود دارد یا خیر؟ (پرسش)
  13. آیا اجرای انقلاب جهانی توسط یک فرد (امام مهدی) ممکن است؟ (پرسش)
  14. آیا انگشتر حضرت سلیمان نزد امام مهدی است؟ (پرسش)
  15. نقش نگین انگشتر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  16. ایام الله چه روزهایی است؟ (پرسش)
  17. امام مهدی بعد از خروج در کوفه چه کارهایی انجام می‌دهد؟ (پرسش)
  18. آیا از زنان هنگام ظهور امام مهدی زنده می‌شوند؟ (پرسش)
  19. چه کسانی هنگام ظهور از همراهان امام مهدی هستند؟ (پرسش)
  20. سن امام مهدی هنگام ظهور چقدر است؟ (پرسش)
  21. در عصر ظهور امام مهدی شیعیان چه جایگاهی دارند؟ (پرسش)
  22. آیا هنگام ظهور جنیان امام مهدی را یاری می کنند؟ (پرسش)
  23. چه کسانی شاهد خروج امام مهدی هستند؟ (پرسش)
  24. نخستین رویارویی امام مهدی با چه کسی است؟ (پرسش)
  25. شیوه داوری و قضاوت امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  26. مردمان چه سرزمین‌هایی با امام مهدی به نبرد می‌پردازند؟ (پرسش)
  27. امام مهدی با چه طوایفی به نبرد می‌پردازد؟ (پرسش)
  28. مرکبی که جبرئیل در آستانه ظهور برای امام مهدی می‌آورد چیست؟ (پرسش)
  29. امام مهدی وقتی که می‌‏آید اولین کاری که می‌‏کند چیست؟ (پرسش)
  30. آیا امام مهدی هنگام ظهور اموال ثروت‏مندان را علی‌‏رغم میل باطنی آنها بین فقرا تقسیم می‏‌کند؟ (پرسش)
  31. هنگام ظهور امام مهدی چه کسانی از پیامبران امامان و دیگر افراد ایشان را همراهی می‌‏کنند؟ (پرسش)
  32. چرا امام حسین حضرت عیسی و حضرت خضر در زمان ظهور امام مهدی می‌‏آیند؟ (پرسش)
  33. کشور امام مهدی کدام است؟ آیا ایران کشور امام مهدی است؟ (پرسش)
  34. کشور ایران تا قبل از ظهور چگونه باید باشد؟ (پرسش)
  35. روایتی که می‌‏‏فرماید: مردی از قم مردم را به سوی خدا دعوت می‌‏کند نسبت به چه کسی می‌‏‏باشد؟ (پرسش)
  36. حضور ایرانیان در دوره ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  37. آیا ایرانیان در دوران غیبت و ظهور امام مهدی نقشی دارند؟ (پرسش)
  38. آیا در زمان ظهور حضرت آیت الله خامنه‌‏ای رهبر ایران است؟ (پرسش)
  39. کشور عزیزمان ایران چندمین کشوری است که امام مهدی در آن ظهور می‌‏کند؟ (پرسش)
  40. چرا امام مهدی ظهور می‏‌کند؟ (پرسش)
  41. وضعیت شیعه در عصر امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  42. آس به چه معناست و چه ارتباطی به ظهور امام مهدی دارد؟ (پرسش)
  43. آیا ظهور امام مهدی با قیامت همراه است؟ (پرسش)
  44. علت این‏که ظهور امام مهدی را روز قیامت یا یوم المحشر می‌‏خوانند چیست؟ (پرسش)
  45. چگونه می‌‏توان پس از ظهور امام مهدی به مکه رفت؟ (پرسش)
  46. چرا امامان قبل از امام مهدی برای تشکیل حکومت قیام مسلحانه انجام ندادند ولی امام مهدی این کار را انجام می‌دهد؟ (پرسش)
  47. چگونه امام مهدی در عصری که فساد و تباهی همه عالم را فراگرفته و جز عده کمی بر اصول خود باقی نمانده‏‌اند ظهور می‌‏کند؟ (پرسش)
  48. آیا امام مهدی عصا هم دارند؟ (پرسش)
  49. آیا امام زمان از وسائل ارتباط جمعی استفاده می‌کنند یا به گونه‌ای دیگر پیام خود را به مردم می‌رسانند؟ (پرسش)
  50. امام مهدی برای برآوردن نیازهای زندگی خود و یارانش در دوران قیام چه کار خواهد کرد؟ (پرسش)
  51. آیا امام مهدی هنگام ظهور بر سر قبر مادرش فاطمه حاضر می‌‏شود و آن را به مردم نشان می‌‏دهد؟ (پرسش)
  52. آیا صحیح است که مدعیان اسلام و ایمان هنگام ظهور حضرت با مشاهده اسلام راستینی که حضرت برای مسلمین می‌‏آورد با ایشان مخالفت می‌‏کنند؟ (پرسش)
  53. در قرآن آمده است که ابلیس از خداوند تا روز قیامت مهلت خواست اما خداوند فرمود الی یوم الوقت المعلوم منظور از آن کدام روز و وقت است؟ (پرسش)
  54. وضعیت کشاورزی در عصر ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  55. وضعیت مسکن در عصر ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  56. وضعیت بیکاری در عصر ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  57. امام مهدی در آستانه مبارزه خود از کدام یک از امدادهای الهی برخوردار است؟ (پرسش)
  58. آیا دین ما همان دینی است که پیامبر آورده و امام مهدی به آن معتقد است و آیا در طول زمان تحریف نشده است؟ (پرسش)
  59. علت ترس بعضی افراد از ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  60. چگونه می‌توان فهمید شخص ظهور کرده امام مهدی است؟ (پرسش)
  61. درباره ظهور امام مهدی چه استدلال عقلی یا آیات و روایاتی وجود دارد؟ (پرسش)
  62. از کجا که مهدی موعود ظهور نکرده باشد؟ (پرسش)
  63. امام مهدی چگونه از زمان مناسب ظهور خود آگاهی می‏‌یابد؟ (پرسش)
  64. آیا ممکن است امام مهدی را در شکل و قیافه شخص دیگری ببینیم؟ (پرسش)
  65. آیا فعالیت‌های غرب در روند ظهور تأثیری دارد؟ اصولاً غربیان چه نقشی در جریان ظهور امام مهدی دارند؟ (پرسش)
  66. امام مهدی با چه هیئتی ظهور می‌کند؟ (پرسش)
  67. در روایت آمده است امام مهدی چهار مسجد را تخریب می‌کند آن مساجد کدامند و چرا تخریب می‌شوند؟ (پرسش)
  68. اولین شخص بیعت کننده با امام مهدی چه کسی است؟ (پرسش)
  69. بیعت جبرئیل با امام مهدی چه معنایی دارد؟ (پرسش)
  70. رهاورد بیعت جبرئیل هنگام ظهور با امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  71. شیوه بیعت امام مهدی با اصحابش چگونه است؟ (پرسش)
  72. شرایط بیعت با امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  73. در زمان ظهور آیا انسان به محض کوچک‌ترین اشتباه و خطا مجازات می‌شود؟ اصولاً امام مهدی درباره چه گناهانی اقدام به مجازات می‌کند؟ (پرسش)
  74. صدای حضرت در زمان ظهور چگونه به گوش همه می‌رسد؟ (پرسش)
  75. چه کسانی مقابل حضرت ایستاده با او به مبارزه مسلحانه بر می‌خیزند؟ (پرسش)
  76. آیا زمان ظهور از وسایل پیشرفته استفاده می‌شود؟ (پرسش)
  77. آیا با ظهور امام مهدی همه انسان‌های کافر کشته خواهند شد و فقط یاران واقعی آن حضرت باقی می‌مانند؟ (پرسش)
  78. آیا صحیح است که در عصر ظهور پستی و بلندی‌های زمین رفع شده بعد مسافت مانع دید نخواهد شد؟ (پرسش)
  79. امام مهدی هنگام ظهور با چه موانع و مشکلاتی روبه رو خواهد شد؟ (پرسش)
  80. ظهور امام مهدی در چه روزی است؟ (پرسش)
  81. آیا امام مهدی سوار بر ابر می‌شود؟ (پرسش)
  82. نظر اهل سنت در مورد ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  83. در روز ظهور امام مهدی چگونه خود را به جهانیان و اطرافیان معرفی می‏‌کند؟ (پرسش)
  84. آیا در عصر ظهور حضرت حجت باید تمام جهان مسلمان باشند؟ (پرسش)
  85. باورهای دینی در عصر ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  86. کارگزاران دولت امام مهدی چه کسانی هستند؟ (پرسش)
  87. برپایه روایات یکی از وقایع بعد از ظهور انتقام امام مهدی از دو خلیفه اول است؛ در ابن باره توضیح دهید؟ (پرسش)
  88. چرا حضرت در مکه ظهور می‌کند؟ (پرسش)
  89. ظهور امام مهدی چه رابطه‏‌ای با قیامت دارد و زندگی مردم در دوران ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  90. این‏که امام مهدی در نخستین اقدام از یاران خود بیعت می‌‏گیرد به چه معناست؟ (پرسش)
  91. این‏که از جبرئیل نخستین بیعت ‏کننده امام مهدی است به چه معناست؟ (پرسش)
  92. چه کسانی هنگام ظهور امام مهدی زنده می‏‌شوند؟ (پرسش)
  93. ظهور صغرا و ظهور کبرای امام مهدی چگونه است و چه چیزی پیش‌‏درآمد ظهور کبرا شمرده می‌‏شود؟ (پرسش)
  94. آیا صحیح است که می‏‌گویند اگر سیصد و سیزده نفر یاور حضرت داشته باشند ظهور می‌‏کنند؟ (پرسش)
  95. امام مهدی در ظاهر با چه سنی ظهور می‏‌کنند؟ (پرسش)
  96. خصوصیات جسمی امام مهدی هنگام ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  97. یکی از باورهای شیعه این است که در عصر ظهور امام مهدی انسان‌هایی دوباره زنده خواهند شد آیا این حقیقت دارد؟ (پرسش)
  98. اول کسی که با امام مهدی‏ بیعت می‌‏کند چه کسی است؟ (پرسش)
  99. امام مهدی کجا ظهور می‏‌کند و آیا از همان ابتدا دست به قیام می‌‏زند؟ چرا و چه موقع به شهر قم و کوه خضر خواهد آمد؟ (پرسش)
  100. هنگام ظهور امام مهدی صدای آسمانی چگونه شنیده می‏‌شود؟ (پرسش)
  101. در عصر ظهور کدامین مذهب حاکم است؟ (پرسش)
  102. آیا جبرئیل بعد از وفات رسول خدا عهد کرده که بر زمین نازل نشود؟ (پرسش)
  103. مقصود از اصلاح امر امام مهدی در یک شب چیست؟ (پرسش)
  104. غلبه بر جهان با یاران اندک چگونه ممکن است؟ (پرسش)
  105. آیا پیروزی امام مهدی‏ بر مخالفان و گسترش حکومتش همراه با اعجاز است؟ (پرسش)
  106. آیا قاتلان و کشندگان امام حسین به دست امام مهدی کشته خواهند شد؟ (پرسش)
  107. مطابق روایات شیعه قتل‏‌ها در چه وقتی خواهد بود؟ (پرسش)
  108. شیوه و رفتار امام مهدی با ظالمان و دشمنان چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
  109. آیا بیشتر قتل‌‏ها که توسط امام مهدی انجام می‌‏گیرد از مسلمانان است؟ (پرسش)
  110. اینکه امام مهدی‏ هنگام ‏ظهور بر عرب شدید است به چه معناست؟ (پرسش)
  111. آیا امام مهدی در مقابله خود با منحرفان از منحرفان شیعه شروع می‌‏کند؟ (پرسش)
  112. آیا امام مهدی در مقابله خود با منحرفان از منحرفان شیعه شروع می‌‏کند؟ (پرسش)
  113. باورهای دینی در عصر ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  114. آیا در دولت امام مهدی جز مسلمان روی زمین باقی نمی‌‏ماند؟ (پرسش)
  115. آیا در عصر ظهور زندگی بشر سامان می‌‏یابد؟ (پرسش)
  116. سرلوحه برنامه‌‏های امام مهدی‏ چیست؟ (پرسش)
  117. امام مهدی‏ در تقسیم اموال چگونه رفتار خواهد کرد؟ (پرسش)
  118. وضعیت مردم در عصر ظهور از حیث رفاه اقتصادی چگونه است؟ (پرسش)
  119. کثرت اموال در عصر ظهور از چه راهی حاصل می‌‏شود؟ (پرسش)
  120. در عصر ظهور وضع مساجد چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
  121. آیا امام مهدی‏ بعد از ظهور مسجد الحرام و مسجد النبی را تغییر خواهد داد؟ (پرسش)
  122. بین ظهور امام مهدی و برپایی قیامت چه مقدار فاصله است؟ (پرسش)
  123. آیا امام مهدی‏ بعد از ظهور تکنولوژی کنونی را گسترش می‌‏دهد؟ (پرسش)
  124. چگونه یک فرد می‌‏تواند عهده‏‌دار یک تحول بسیار بزرگ گردد؟ (پرسش)
  125. از آنجایی که می دانم امام مهدی انسان های بد را به سزای اعمال شان می رساند آیا باید از ایشان بترسم چون احتمال است من هم جزو آنها باشم؟ (پرسش)
  126. در روز ظهور امام مهدی چگونه خود را به جهانیان و اطرافیان معرفی می‌‏کند؟ (پرسش)
  127. آیا در عصر ظهور حضرت حجت باید تمام جهان مسلمان باشند؟ (پرسش)
  128. آیا هنگامی که امام مهدی ظهور می‏‌کنند تجهیزات امروزی به همین شکل باقی می‏‌مانند؟ (پرسش)
  129. بعضی می‏‌گویند وقتی که امام مهدی ظهور می‌‏فرمایند خیلی از علماء به مخالفت با ایشان برمی‏‌خیزند آیا سند روایی دارد؟ (پرسش)
  130. ظهور امام مهدی چه رابطه‏ای با قیامت دارد و زندگی مردم در دوران ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  131. ظرفیت کلی برای ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  132. کارگزاران دولت امام مهدی چه کسانی هستند؟ (پرسش)
  133. باورهای دینی در عصر ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  134. خداوند متعال چه عنایتی به جهت پیروزی امام مهدی هنگام ظهور انجام خواهد داد؟ (پرسش)
  135. بهره مردم دوره ظهور از اجتهاد چگونه و به چه میزان خواهد بود؟ (پرسش)
  136. مطابق قواعد مدت حیات بشریت بعد از ظهور چه مقداری باید باشد؟ (پرسش)
  137. چرا هنگام شنیدن نام امام مهدی بلند می‌‏شوند؟ (پرسش)
  138. آیا درست است که پیرزنی امام مهدی را شهید می‌‏کند و آیا پیرزن از افراد مدینه فاضله امام است؟ (پرسش)
  139. چگونه یک فرد می‏‌تواند عهده‏ دار یک تحول بسیار بزرگ گردد؟ (پرسش)
  140. چه کسانی در هنگام قیام امام مهدی از قبر خود برانگیخته می‌‏شوند؟ (پرسش)
  141. چه تحولاتی در زمان امام مهدی رخ می‏‌دهد؟ (پرسش)
  142. چه کسانی هنگام ظهور زنده می‌‏شوند؟ (پرسش)
  143. آیا ایرانیان در دوران غیبت و ظهور امام مهدی نقشی دارند؟ (پرسش)
  144. امام مهدی از چه کسانی انتقام می‏‌گیرد؟ (پرسش)
  145. چه نشانه‌هایی از پیامبران در امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
  146. آیا میراث پیامبران نزد امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
  147. وضعیت جهان در آستانه ظهور چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
  148. سرنوشت حضرت عیسی در زمان ظهور امام مهدی چگونه رقم می‌خورد؟ (پرسش)
  149. امام مهدی هنگام ظهور به چه زبانی صحبت می‌کنند؟ (پرسش)
  150. امام مهدی هنگام ظهور چه میراثی از انبیاء را به همراه دارد؟ (پرسش)
  151. اولین ملاقات امام مهدی با یاران پس از ظهور در کجاست؟ (پرسش)
  152. کیفیت اعلام ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  153. امام مهدی پس از ظهور چه اصلاحاتی در مکه انجام می‌دهند؟ (پرسش)
  154. پس از ظهور امام مهدی چه حوادثی در کوفه اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)


منابع

پانویس

  1. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۴۹ - ۱۵۰.
  2. جمالی، احمد، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۹، ص ۴۹۶ - ۵۱۶.
  3. محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۶۸.
  4. بگو آن (قرآن) را روح القدس از سوی پروردگارت نازل کرده است؛ سوره نحل، آیه: ۱۰۲.
  5. بگو هرکس دشمن جبرئیل شد بداند که جبرئیل آن (قرآن) را به دستور الهی بر دل تو نازل کرده است؛ سوره بقره، آیه: ۹۷.
  6. سوره غافر، آیه: ۱۵.
  7. سوره شعراء، آیه:۱۹۳.
  8. سوره نجم، آیه:۵.
  9. سوره تکویر، آیه:۱۹.
  10. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۴۹ - ۱۵۰.
  11. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۴۹ - ۱۵۰.
  12. " أَوَّلُ‏ مَنْ‏ يُبَايِعُهُ‏ جَبْرَئِيل‏‏‏‏‏‏‏"، علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج ۲، ص ۲۰۴؛ ر. ک: محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۴، ص ۱۸۴، ح ۳
  13. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۴۹ - ۱۵۰.
  14. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۱۴۹ - ۱۵۰.
  15. اخبار مکه، ج۱، ص۳۹.
  16. التاریخ القویم، ج۳، ص۴۷ (به نقل از حج در اندیشه اسلامی، سید علی قاضی عسکر، ص۹۱).
  17. اخبار مکه، ج۱، ص۴۵.
  18. راهنمای حرمین شریفین، ابراهیم غفاری، ج۱، ص۱۵۹.
  19. راهنمای حرمین شریفین ابراهیم غفاری، ج۱، ص۱۶۲.
  20. تونه‌ای، مجتبی، محمدنامه، ص ۲۹۷.