امام سجاد: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '، ص:' به '، ص')
خط ۸: خط ۸:
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


'''[[علی بن الحسین]]:''' پیشوای چهارم [[شیعیان]]، [[امام علی بن الحسین]]{{ع}}، ملقب به [[سجاد]] و [[زین العابدین]]، [[فرزند]] [[امام حسین]]{{ع}}. در سال ۳۸ هجری روز پنجم [[شعبان]] در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. مادرش "شهربانو" نام داشت. در حادثه [[کربلا]] حضور داشت و چون [[بیمار]] بود، در [[جنگ]] شرکت نکرد، اما پس از [[شهادت امام حسین]]{{ع}} و یارانش، همراه [[زنان]] و [[کودکان]] به [[اسارت]] نیروهای "[[ابن زیاد]]" در آمد. وی و عمه‌اش [[زینب کبری]]، [[سرپرستی]] کاروان اسرا را بر عهده داشتند. در طول این سفر، به ویژه در دربار [[یزید]]، با خطابه‌ای پرشور، به معرفی خود و دودمان [[پیامبر]] و رسوا ساختن [[یزید]] پرداخت. سخنان او و گرامیداشت پیوسته یاد [[کربلا]] که توسط او انجام می‌‌گرفت، یکی از [[علل]] جاودانه ماندن [[نهضت]] [[کربلا]] بود. بعد از حادثه [[عاشورا]]، [[امام سجاد]]{{ع}} مدت ۳۴ سال [[امامت]] کرد و با حاکمانی همچون [[یزید]]، [[عبدالله زبیر]]، [[مروان حکم]]، [[عبدالملک مروان]] و [[ولید بن عبدالملک]] مواجه بود. این دورانِ خفقان بار، امکان هر گونه تلاش [[فرهنگی]] و [[سیاسی]] را از او گرفته بود. ناچار با استفاده از شیوه "[[دعا]]"، به نشر حقایق [[دین]] پرداخت. کتاب "[[صحیفه سجادیه]]" مجموعه‌ای از دعاهای آن [[حضرت]] است. [[حدیث]] بلند و آموزنده‌ای با عنوان "رسالة الحقوق" یادگار دیگری از اوست. [[امام]] [[زین العابدین]]{{ع}}، [[اخلاقی]] [[نیکو]]، [[رفتاری]] متواضعانه و [[حلم]] و [[بردباری]] زیادی داشت. به [[راز و نیاز]] با [[خداوند]]، علاقه‌مند بود و آن [[قدر]] [[عبادت]] و [[سجده]] می‌‌کرد که به [[زین العابدین]] و [[سجاد]] مشهور شد. وی در سال ۹۵ هجری، توسط [[ولید]] یا [[هشام بن عبدالملک]] [[مسموم]] شد و به [[شهادت]] رسید. [[قبر]] مطهرش در [[مدینه]] در [[قبرستان بقیع]] است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)| فرهنگ‌نامه دینی]]، ص:۱۵۷-۱۵۸.</ref>.
'''[[علی بن الحسین]]:''' پیشوای چهارم [[شیعیان]]، [[امام علی بن الحسین]]{{ع}}، ملقب به [[سجاد]] و [[زین العابدین]]، [[فرزند]] [[امام حسین]]{{ع}}. در سال ۳۸ هجری روز پنجم [[شعبان]] در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. مادرش "شهربانو" نام داشت. در حادثه [[کربلا]] حضور داشت و چون [[بیمار]] بود، در [[جنگ]] شرکت نکرد، اما پس از [[شهادت امام حسین]]{{ع}} و یارانش، همراه [[زنان]] و [[کودکان]] به [[اسارت]] نیروهای "[[ابن زیاد]]" در آمد. وی و عمه‌اش [[زینب کبری]]، [[سرپرستی]] کاروان اسرا را بر عهده داشتند. در طول این سفر، به ویژه در دربار [[یزید]]، با خطابه‌ای پرشور، به معرفی خود و دودمان [[پیامبر]] و رسوا ساختن [[یزید]] پرداخت. سخنان او و گرامیداشت پیوسته یاد [[کربلا]] که توسط او انجام می‌‌گرفت، یکی از [[علل]] جاودانه ماندن [[نهضت]] [[کربلا]] بود. بعد از حادثه [[عاشورا]]، [[امام سجاد]]{{ع}} مدت ۳۴ سال [[امامت]] کرد و با حاکمانی همچون [[یزید]]، [[عبدالله زبیر]]، [[مروان حکم]]، [[عبدالملک مروان]] و [[ولید بن عبدالملک]] مواجه بود. این دورانِ خفقان بار، امکان هر گونه تلاش [[فرهنگی]] و [[سیاسی]] را از او گرفته بود. ناچار با استفاده از شیوه "[[دعا]]"، به نشر حقایق [[دین]] پرداخت. کتاب "[[صحیفه سجادیه]]" مجموعه‌ای از دعاهای آن [[حضرت]] است. [[حدیث]] بلند و آموزنده‌ای با عنوان "رسالة الحقوق" یادگار دیگری از اوست. [[امام]] [[زین العابدین]]{{ع}}، [[اخلاقی]] [[نیکو]]، [[رفتاری]] متواضعانه و [[حلم]] و [[بردباری]] زیادی داشت. به [[راز و نیاز]] با [[خداوند]]، علاقه‌مند بود و آن [[قدر]] [[عبادت]] و [[سجده]] می‌‌کرد که به [[زین العابدین]] و [[سجاد]] مشهور شد. وی در سال ۹۵ هجری، توسط [[ولید]] یا [[هشام بن عبدالملک]] [[مسموم]] شد و به [[شهادت]] رسید. [[قبر]] مطهرش در [[مدینه]] در [[قبرستان بقیع]] است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)| فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۱۵۷-۱۵۸.</ref>.


==مقدمه==
==مقدمه==

نسخهٔ ‏۱۶ فوریهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۴:۱۳

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این مدخل از زیرشاخه‌های بحث اهل بیت پیامبر خاتم است. "امام سجاد" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام سجاد (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

علی بن الحسین: پیشوای چهارم شیعیان، امام علی بن الحسین(ع)، ملقب به سجاد و زین العابدین، فرزند امام حسین(ع). در سال ۳۸ هجری روز پنجم شعبان در مدینه به دنیا آمد. مادرش "شهربانو" نام داشت. در حادثه کربلا حضور داشت و چون بیمار بود، در جنگ شرکت نکرد، اما پس از شهادت امام حسین(ع) و یارانش، همراه زنان و کودکان به اسارت نیروهای "ابن زیاد" در آمد. وی و عمه‌اش زینب کبری، سرپرستی کاروان اسرا را بر عهده داشتند. در طول این سفر، به ویژه در دربار یزید، با خطابه‌ای پرشور، به معرفی خود و دودمان پیامبر و رسوا ساختن یزید پرداخت. سخنان او و گرامیداشت پیوسته یاد کربلا که توسط او انجام می‌‌گرفت، یکی از علل جاودانه ماندن نهضت کربلا بود. بعد از حادثه عاشورا، امام سجاد(ع) مدت ۳۴ سال امامت کرد و با حاکمانی همچون یزید، عبدالله زبیر، مروان حکم، عبدالملک مروان و ولید بن عبدالملک مواجه بود. این دورانِ خفقان بار، امکان هر گونه تلاش فرهنگی و سیاسی را از او گرفته بود. ناچار با استفاده از شیوه "دعا"، به نشر حقایق دین پرداخت. کتاب "صحیفه سجادیه" مجموعه‌ای از دعاهای آن حضرت است. حدیث بلند و آموزنده‌ای با عنوان "رسالة الحقوق" یادگار دیگری از اوست. امام زین العابدین(ع)، اخلاقی نیکو، رفتاری متواضعانه و حلم و بردباری زیادی داشت. به راز و نیاز با خداوند، علاقه‌مند بود و آن قدر عبادت و سجده می‌‌کرد که به زین العابدین و سجاد مشهور شد. وی در سال ۹۵ هجری، توسط ولید یا هشام بن عبدالملک مسموم شد و به شهادت رسید. قبر مطهرش در مدینه در قبرستان بقیع است[۱].

مقدمه

فضائل و مناقب

  1. علم: امام سجاد(ع) سرآمد دانشمندان عصر خویش بود. بسیاری از منابع علمی‌ و فقهی اسلامی از روایات آن امام همام(ع) سرشار است.
  2. گذشت و بردباری: امام(ع) صبری شگفت در برابر خطاهای دیگران از خویش نشان می‌داد و به آسانی می‌گذشت و بدی‌ها را با نیکی پاسخ می‌داد.
  3. شجاعت: امام سجاد(ع) هر چند از خطای مردمان می‌گذشت، اما در برابر ستمگران و بیدادگران می‌ایستاد و با آنان مدارا نمی‌کرد.
  4. سخاوت و کرم
  5. انفاق فراوان: امام سجاد(ع) آشکار و پنهان، بینوایان را از سخاوت و کرَم خویش بهره‌مند می‌ساخت و گاه به صورت ناشناس به یاری آنان می‌شتافت.
  6. آزاد کردن بندگان به راه خدا
  7. فصاحت و بلاغت: کتاب‌ صحیفه سجادیه‌ و رسالة الحقوق‌، گوشه‌ای از فصاحت و بلاغت امام سجاد را نمایان می‌سازند و گواهی بر مراتب فضل و دانش اویند.
  8. ورع و پارسایی‌
  9. احسان به پدر و مادر
  10. رفق و مدارا حتی با حیوانات
  11. هیبت و عظمت: حتی دشمنان هنگام رویارویی با امام سجاد(ع) از آن حضرت متأثر می‌گشتند[۷][۸].

امامت

روزگار امامت

  1. برافروختن آتش احساس گناه در قلب مردم و بیدار ساختن وجدان دینی آنان. تنها گذاشتن امام معصوم(ع) و تن دادن به حکومت جور، گناهی بود که امام همواره از آن سخن می‌گفت و در خطبه‌ها و اعلامیه‌های عمومی خویش، مردم را از آن هشدار می‌داد.
  2. طرح و اجرای برنامه‌های فکری و عقیدتی و برانگیختن احساسات روحی و روانی مردم که به تقویت انگیزه‌ها و گرایش‌های دینی می‌انجامید. برپا ساختن مراسم عزای حسینی(ع)، گریستن بر امام حسین(ع) و تشویق مردم بدین کار، آموختن ادعیه و مناجات روح بخش و پرمغز و انقلابی به مردم و پرورش شاگردان عالِم- که برخی از آنان از سازندگان تمدن اسلامی شدند- مهم‌ترین فعالیت‌های امام(ع) در این عرصه بود. بدین‌سان، امام سجاد(ع) نه تنها پس از شهادت پدر گوشه انزوا اختیار نکرد و از سیاست و فعالیت‌های اجتماعی کناره نگرفت، بلکه همانند پدر، امامی انقلابی و ظلم‌ستیز بود[۱۵].

منابع

جستارهای وابسته

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۱۵۷-۱۵۸.
  2. مصنفات شیخ مفید، ۱۱/ جزء دوم/ ۱۳۷.
  3. فرهنگ شیعه، ص۱۰۴.
  4. بحارالانوار، ۴۶/ ۳.
  5. علل الشرائع‌، ۲۳۲.
  6. فرهنگ شیعه، ص 104.
  7. اعیان الشیعة، ۱/ ۶۳۴- ۶۳۱.
  8. فرهنگ شیعه، ص ۱۰۴-۱۰۵.
  9. مصنفات شیخ مفید، ۱۱/ ۱۳۸ و ۱۳۹؛ الغیبة، ۹۱.
  10. فرهنگ شیعه، ص۱۰۵.
  11. الملهوف‌، ۲۲۸- ۱۹۹.
  12. فرهنگ شیعه، ص ۱۰۵.
  13. اعلام الوری‌، ۲۵۲.
  14. فرهنگ شیعه، ص ۱۰۶.
  15. فرهنگ شیعه، ص ۱۰۶.
  16. مناقب آل ابی‌طالب‌، ۴/ ۱۸۹.
  17. فرهنگ شیعه، ص ۱۰۶.