امام باقر: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
جز (جایگزینی متن - ')| ' به ')|')
خط ۱۱: خط ۱۱:
[[امام پنجم]] [[شیعیان]] که در سال ۵۷ هجری، روز اول [[ماه رجب]] در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. [[کنیه]] او "[[ابو جعفر]]" و لقبش [[باقر]] العلوم (شکافنده [[دانش‌ها]]) است. وی در حادثه [[کربلا]] نیز حضور داشت و آن هنگام چهار ساله بود. پس از [[شهادت]] پدرش [[امام سجاد]]{{ع}} به [[امامت]] رسید. [[علم]] و [[فضیلت]] فراوان او، سبب شد که جمعی فراوان برای [[آموزش]] [[علم]] [[دین]] و [[فراگیری]] [[حدیث]]، به [[مدینه]] آمده، از حضور او بهره‌مند شوند. وی دانشی بیکران، [[اخلاقی]] [[پسندیده]]، چهره‌ای جذاب و بیانی رسا داشت و در [[علم]] و [[زهد]] و [[عبادت]] و [[بخشندگی]]، سرآمد عصر خویش بود. [[دانشمندان]] بسیاری در [[مکتب]] او [[علم]] آموختند. از معروف‌ترین [[شاگردان]] برجسته او می‌‌توان از [[ابان بن تَغلب]]، [[زُراره]]، [[کمیت اسدی]] و [[محمد بن مسلم]] نام برد. آن [[حضرت]] با استفاده از فرصتی که پیش آمده بود، به نشر [[علوم]] اهل‌بیتو [[بیان]] [[احکام]] [[خداوند]] پرداختند و [[احادیث]] فراوانی به یادگار گذاشت. [[امام باقر]]{{ع}} در کنار کار [[علمی]]، به کار در باغ و مزرعه خویش هم می‌‌پرداخت و [[زندگی]] خود و بستگان را تأمین می‌‌کرد. هفت [[فرزند]] داشت که [[امام]] [[جعفر صادق]]{{ع}} یکی از آنان است. در هفتم [[ذی حجه]] سال ۱۱۴ هجری، در ۵۷ سالگی توسط هشام بن [[عبدالملک]] مسوم و [[شهید]] شد. [[قبر]] مطهرش در [[قبرستان بقیع]] در [[مدینه]] است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۲۰۲.</ref>.
[[امام پنجم]] [[شیعیان]] که در سال ۵۷ هجری، روز اول [[ماه رجب]] در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. [[کنیه]] او "[[ابو جعفر]]" و لقبش [[باقر]] العلوم (شکافنده [[دانش‌ها]]) است. وی در حادثه [[کربلا]] نیز حضور داشت و آن هنگام چهار ساله بود. پس از [[شهادت]] پدرش [[امام سجاد]]{{ع}} به [[امامت]] رسید. [[علم]] و [[فضیلت]] فراوان او، سبب شد که جمعی فراوان برای [[آموزش]] [[علم]] [[دین]] و [[فراگیری]] [[حدیث]]، به [[مدینه]] آمده، از حضور او بهره‌مند شوند. وی دانشی بیکران، [[اخلاقی]] [[پسندیده]]، چهره‌ای جذاب و بیانی رسا داشت و در [[علم]] و [[زهد]] و [[عبادت]] و [[بخشندگی]]، سرآمد عصر خویش بود. [[دانشمندان]] بسیاری در [[مکتب]] او [[علم]] آموختند. از معروف‌ترین [[شاگردان]] برجسته او می‌‌توان از [[ابان بن تَغلب]]، [[زُراره]]، [[کمیت اسدی]] و [[محمد بن مسلم]] نام برد. آن [[حضرت]] با استفاده از فرصتی که پیش آمده بود، به نشر [[علوم]] اهل‌بیتو [[بیان]] [[احکام]] [[خداوند]] پرداختند و [[احادیث]] فراوانی به یادگار گذاشت. [[امام باقر]]{{ع}} در کنار کار [[علمی]]، به کار در باغ و مزرعه خویش هم می‌‌پرداخت و [[زندگی]] خود و بستگان را تأمین می‌‌کرد. هفت [[فرزند]] داشت که [[امام]] [[جعفر صادق]]{{ع}} یکی از آنان است. در هفتم [[ذی حجه]] سال ۱۱۴ هجری، در ۵۷ سالگی توسط هشام بن [[عبدالملک]] مسوم و [[شهید]] شد. [[قبر]] مطهرش در [[قبرستان بقیع]] در [[مدینه]] است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[ فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۲۰۲.</ref>.


==مقدمه==
*[[امام محمد باقر]]{{ع}}، [[روز جمعه]] اول [[ماه رجب]] سال ۵۷ [[هجری]] قمری، در [[شهر]] [[مدینه]]، چشم به [[جهان]] گشود<ref>طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص۲۱۵؛ مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ص۱۵۸؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۶، ص۲۱۲.</ref>. در بعضی نقل‌ها ولادت [[حضرت]]، سوم [[ماه]] صفر سال ۵۶ نیز ذکر شده است<ref>ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۲، ص۲۲۷.</ref>.
[[پدر]] [[امام باقر]]{{ع}}، [[امام]] [[علی بن حسین]] [[زین العابدین]]{{ع}} و [[مادر]] بزرگوارش، ام [[عبدالله]] [[فاطمه]]، دختر [[امام حسن مجتبی]]{{ع}} است. از این جهت در میان [[اهل بیت]]{{عم}} او نخستین کسی است که از نظر [[نسب]] پدری و مادری، [[علوی]] و فاطمی است و لذا به [[علوی]] من [[علویین]] و [[هاشمی]] من هاشمیین [[معروف]] است<ref>مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ص۱۵۸؛ طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ص۴۹۸.</ref>.
[[کنیه]] آن [[حضرت]]، [[ابوجعفر]] و [[لقب]] معروفش [[باقر]] و یا باقرالعلوم به معنای شکافنده [[دانش‌ها]] است که از سوی [[رسول خدا]] این [[لقب]] به او داده شده است. [[پیامبر]]{{صل}} به [[جابر بن عبدالله انصاری]] فرمود: ای [[جابر]] تو زنده می‌مانی تا زمانی که فرزندم را از [[نسل]] [[حسین]] به نام [[محمد]] که شکافنده [[علم]] [[دین]] است [[ملاقات]] کنی، هرگاه وی را دیدی [[سلام]] من را به او برسان<ref>اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۳۶؛ فتال نیشابوری، محمد بن فتال، روضة الواعظین، ص۲۰۲.</ref>.
دوران [[امامت]] [[امام باقر]]{{ع}} [[نوزده سال]] و همزمان با [[زمامداری]] [[ولید]] بن [[عبدالملک]]، [[سلیمان]] بن [[عبدالملک]]، [[عمر بن عبدالعزیز]]، [[یزید]] بن [[عبدالملک]]، هشام بن [[عبدالملک]]، [[ولید]] بن [[یزید]] و [[ابراهیم]] بن [[ولید]]، از [[خلفای بنی امیه]] بود.
آن [[حضرت]] در سال ۱۱۴ [[هجری]] قمری، در ۵۷سالگی به وسیله [[ابراهیم]] بن [[عبدالملک]] [[مسموم]] و به [[شهادت]] رسید و پیکر مطهرش در [[قبرستان بقیع]]، [[شهر]] [[مدینه]] به [[خاک]] سپرده شد<ref>طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص۲۱۵؛ ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابوطالب، ج۲، ص۲۲۷.</ref>.
==مقدمه==
==مقدمه==
*نام مبارکش [[محمد]] و [[فرزند]] [[امام چهارم]] و هفتمین تن از [[چهارده معصوم]]{{ع}} است. در اول [[رجب]] یا سوم صفر سال ۵۷ﻫ. در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد و پنجاه و هفت سال [[زندگی]] کرد. جد والامقام امام باقر{{ع}}، [[حضرت]] [[حسین بن علی]]{{ع}} و پدرش [[حضرت]] زین‌العابدین{{ع}} و [[مادر]] ارجمندش، [[فاطمه]]- دختر [[امام حسن مجتبی]]{{ع}}- است. بدین‌سان، امام باقر{{ع}} از [[پدر]] و [[مادر]] به [[خاندان]] [[عصمت]] پیوسته است. [[پیامبر اسلام]]{{صل}} بدو [[لقب]] "باقرالعلوم" را ارزانی فرمود به معنای [[شکافنده علوم]]. از دیگر [[القاب]] [[شریف]] او است: شاکر، [[امین]] و شبیه (به [[پیامبر]]). [[کنیه]] گرامی‌اش، [[ابوجعفر]] است<ref>مصنفات شیخ مفید، ۱۱/ ۱۵۹- ۱۵۵.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۱۰۶.</ref>.
*نام مبارکش [[محمد]] و [[فرزند]] [[امام چهارم]] و هفتمین تن از [[چهارده معصوم]]{{ع}} است. در اول [[رجب]] یا سوم صفر سال ۵۷ﻫ. در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد و پنجاه و هفت سال [[زندگی]] کرد. جد والامقام امام باقر{{ع}}، [[حضرت]] [[حسین بن علی]]{{ع}} و پدرش [[حضرت]] زین‌العابدین{{ع}} و [[مادر]] ارجمندش، [[فاطمه]]- دختر [[امام حسن مجتبی]]{{ع}}- است. بدین‌سان، امام باقر{{ع}} از [[پدر]] و [[مادر]] به [[خاندان]] [[عصمت]] پیوسته است. [[پیامبر اسلام]]{{صل}} بدو [[لقب]] "باقرالعلوم" را ارزانی فرمود به معنای [[شکافنده علوم]]. از دیگر [[القاب]] [[شریف]] او است: شاکر، [[امین]] و شبیه (به [[پیامبر]]). [[کنیه]] گرامی‌اش، [[ابوجعفر]] است<ref>مصنفات شیخ مفید، ۱۱/ ۱۵۹- ۱۵۵.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۱۰۶.</ref>.

نسخهٔ ‏۱۱ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۱۳:۰۱

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
این مدخل از زیرشاخه‌های بحث اهل بیت پیامبر خاتم است. "امام باقر" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام باقر (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

امام پنجم شیعیان که در سال ۵۷ هجری، روز اول ماه رجب در مدینه به دنیا آمد. کنیه او "ابو جعفر" و لقبش باقر العلوم (شکافنده دانش‌ها) است. وی در حادثه کربلا نیز حضور داشت و آن هنگام چهار ساله بود. پس از شهادت پدرش امام سجاد(ع) به امامت رسید. علم و فضیلت فراوان او، سبب شد که جمعی فراوان برای آموزش علم دین و فراگیری حدیث، به مدینه آمده، از حضور او بهره‌مند شوند. وی دانشی بیکران، اخلاقی پسندیده، چهره‌ای جذاب و بیانی رسا داشت و در علم و زهد و عبادت و بخشندگی، سرآمد عصر خویش بود. دانشمندان بسیاری در مکتب او علم آموختند. از معروف‌ترین شاگردان برجسته او می‌‌توان از ابان بن تَغلب، زُراره، کمیت اسدی و محمد بن مسلم نام برد. آن حضرت با استفاده از فرصتی که پیش آمده بود، به نشر علوم اهل‌بیتو بیان احکام خداوند پرداختند و احادیث فراوانی به یادگار گذاشت. امام باقر(ع) در کنار کار علمی، به کار در باغ و مزرعه خویش هم می‌‌پرداخت و زندگی خود و بستگان را تأمین می‌‌کرد. هفت فرزند داشت که امام جعفر صادق(ع) یکی از آنان است. در هفتم ذی حجه سال ۱۱۴ هجری، در ۵۷ سالگی توسط هشام بن عبدالملک مسوم و شهید شد. قبر مطهرش در قبرستان بقیع در مدینه است[۱].

مقدمه

پدر امام باقر(ع)، امام علی بن حسین زین العابدین(ع) و مادر بزرگوارش، ام عبدالله فاطمه، دختر امام حسن مجتبی(ع) است. از این جهت در میان اهل بیت(ع) او نخستین کسی است که از نظر نسب پدری و مادری، علوی و فاطمی است و لذا به علوی من علویین و هاشمی من هاشمیین معروف است[۴]. کنیه آن حضرت، ابوجعفر و لقب معروفش باقر و یا باقرالعلوم به معنای شکافنده دانش‌ها است که از سوی رسول خدا این لقب به او داده شده است. پیامبر(ص) به جابر بن عبدالله انصاری فرمود: ای جابر تو زنده می‌مانی تا زمانی که فرزندم را از نسل حسین به نام محمد که شکافنده علم دین است ملاقات کنی، هرگاه وی را دیدی سلام من را به او برسان[۵]. دوران امامت امام باقر(ع) نوزده سال و همزمان با زمامداری ولید بن عبدالملک، سلیمان بن عبدالملک، عمر بن عبدالعزیز، یزید بن عبدالملک، هشام بن عبدالملک، ولید بن یزید و ابراهیم بن ولید، از خلفای بنی امیه بود. آن حضرت در سال ۱۱۴ هجری قمری، در ۵۷سالگی به وسیله ابراهیم بن عبدالملک مسموم و به شهادت رسید و پیکر مطهرش در قبرستان بقیع، شهر مدینه به خاک سپرده شد[۶].

مقدمه

فضائل و مناقب

  1. علم: امام باقر(ع) سرآمد عالمان روزگار خویش بود. برخی دانشمندان بزرگ مسلمان گفته‌اند که او چنان به رموز و اسرار علوم آگاه بود و احکام و حکمت‌ها و لطایف علمی را به طالبان عطا می‌فرمود که کسی جز کوردلان یا گمراهان منکر آن نتواند بود[۱۰][۱۱].
  2. حلم: فرو خوردن خشم و خویشتنداری هنگام غضب، از صفات آشکار امام باقر(ع) است[۱۲].
  3. تسلیم: رضا و تسلیم در برابر خواست و اراده الهی، از دیگر ویژگی‌ها و فضیلت‌های امام باقر(ع) است. در روایتی همان امام همام(ع) می‌فرماید: "ما [اهل بیت‌] دست به دعا برمی‌داریم و حاجت خویش را از خدا می‌خواهیم؛ اما چون قضای الهی به گونه‌ای دیگر رقم خورد، همان را می‌پسندیم"[۱۳][۱۴].
  4. انفاق: دستگیری از فقیران و تهیدستان، یکی دیگر از فضیلت‌های اخلاقی امام باقر(ع) است.امام(ع) از این نظر میان مردم شهرتی چشمگیر داشت و همه او را به احسان و کرم می‌شناختند هر چند دارایی فراوانی نداشت. امام صادق(ع) در این باره می‌فرماید: "دارایی پدرم در میان خاندانش، کم‌تر بود؛ ولی خرجش بیش‌تر. با این حال، او هر جمعه یک دینار صدقه می‌داد"[۱۵][۱۶].
  5. هیبت: شخصیت امام باقر(ع) را جلوه‌ای ویژه‌ در دیده دیگران بود و هر کسی را در تأثیر خویش می‌گرفت.

امامت

روزگار امامت

شهادت

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ↑ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۲۰۲.
  2. ↑ طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص۲۱۵؛ مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ص۱۵۸؛ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۶، ص۲۱۲.
  3. ↑ ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۲، ص۲۲۷.
  4. ↑ مفید، محمد بن نعمان، الارشاد، ص۱۵۸؛ طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری، ص۴۹۸.
  5. ↑ اربلی، ابن ابوالفتح، کشف الغمة، ج۲، ص۲۳۶؛ فتال نیشابوری، محمد بن فتال، روضة الواعظین، ص۲۰۲.
  6. ↑ طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامة، ص۲۱۵؛ ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابوطالب، ج۲، ص۲۲۷.
  7. ↑ مصنفات شیخ مفید، ۱۱/ ۱۵۹- ۱۵۵.
  8. ↑ فرهنگ شیعه، ص۱۰۶.
  9. ↑ حلیة الابرار، ۳/ ۳۶۱.
  10. ↑ الصواعق المحرقة، ۲۰۱.
  11. ↑ فرهنگ شیعه، ص۱۰۷.
  12. ↑ فرهنگ شیعه، ص۱۰۷.
  13. ↑ سنن النبی‌، ۳۷۲.
  14. ↑ فرهنگ شیعه، ص۱۰۷.
  15. ↑ وسائل الشیعة، ۷۱/ ۴۱۳.
  16. ↑ فرهنگ شیعه، ص۱۰۷.
  17. ↑ اعیان الشیعه‌، ۱/ ۶۵۳- ۶۵۱.
  18. ↑ فرهنگ شیعه، ص۱۰۸.
  19. ↑ ینابیع المودة، ۵۵۴.
  20. ↑ بحارالانوار، ۴۶/ ۲۳۰.
  21. ↑ الصواعق المحرقة، ۲۰۱.
  22. ↑ فرهنگ شیعه، ص ۱۰۸.
  23. ↑ فرهنگ شیعه، ص ۱۰۸.
  24. ↑ اعلام الوری‌، ۲۵۹.
  25. ↑ فرهنگ شیعه، ص۱۰۸.
  26. ↑ فرهنگ شیعه، ص۱۰۸.
  27. ↑ بحارالانوار، ۴۶/ ۲۵۹.
  28. ↑ فرهنگ شیعه، ص۱۰۸.
  29. ↑ پیشوایان ما، ۱۷۳ و ۱۷۴.
  30. ↑ عوالم العلوم‌، ۱۸/ ۱۷۱.
  31. ↑ سیره چهارده معصوم‌، ۴۸۱.
  32. ↑ فرهنگ شیعه، ص۱۰۹.
  33. ↑ مناقب آل ابی طالب‌، ۴/ ۲۲۷ و ۲۲۸.
  34. ↑ فرهنگ شیعه، ص۱۰۹.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=امام_باقر&oldid=296744»