علم موهوبی معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۹: خط ۹:
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==ویژگی علم لدنی و موهوبی==
*علم لدنی اصطلاحی است برگرفته از قرآن کریم، که در مورد حضرت خضر است:<ref>ر.ک. [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (کتاب)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص ۴۱ و ۴۲؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، ویژگی‌های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه، صفحه؟؟؟؛ [[محمد تقی شاکر|شاکر، محمد تقی]]، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت؛ [[سید محمد فائز باقری|باقری، سید محمد فائز]]، [[بررسی علم اولیای الهی (پایان‌نامه)|بررسی علم اولیای الهی]]، ص ۷؛ [[حسین صالحی مالستانی|صالحی مالستانی، حسین]]، [[علم غیب و علم لدنی پیامبر از منظر امام خمینی (مقاله)|علم غیب و علم لدنی پیامبر از منظر امام خمینی]]، فصلنامه حضور، ش ۸۸</ref> {{عربی|اندازه=155%|﴿{{متن قرآن|وَعَلَّمْنَاهُ مِن لَّدُنَّا عِلْمًا}}﴾}}<ref>سوره کهف، آیۀ ۶۵: «و او را از پیش خویش دانشی آموخته بودیم.»</ref> ویژگی علم لدنی و موهوبی این است که از راه‌های طبیعی به دست نیامده است. بلکه موهبتی الهی است، خدا به هر که بخواهد اعطا می‌کند.<ref>ر.ک. [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (کتاب)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص۴۱ و ۴۲</ref> این علم به موجب ادلۀ عقلی و نقلی که آنرا اثبات می‌کند قابل هیچ گونه تخلفی نیست و تغییر نمی‌پذیرد و به اصطلاح علم است، به آن چه در [[لوح محفوظ]] ثبت شده است و آگاهی است از آن چه قضای حتمی خداوند به آن تعلق گرفته و لذا هیچ گونه تکلیفی به متعلق این گونه علم از آن جهت که حتمی‌الوقوع می‌باشد تعلق نمی‌گیرد.<ref>ر.ک. [[سید امین موسوی|موسوی، سید امین]]، [[گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی (کتاب)|گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی]]، ص۲۵۲</ref> علم لدنی و موهوبی از طریق مهارت باطن و ریاضت‌های شرعی و انجام فرائض و نوافل و در اثر اخلاص به انسان‌های پاک و مستعد افاضه می‌شود.<ref>ر.ک. [[گل‌افشان پارسانسب|پارسانسب، گل‌افشان]]، [[پژوهشی در مقام علمی و مقام تحدیث حضرت فاطمه زهرا (پایان‌نامه)|پژوهشی در مقام علمی و مقام تحدیث حضرت فاطمه زهرا]]، ص۳۰</ref> این علم هم شامل علم به ظاهر احکام و باطن شریعت، هم شامل علوم غیبی و حوادث گذشته و آینده که به صورت قضایای قطعیه هستند و هم شامل الهامات قلبی می‌شود.<ref>ر.ک. [[گل‌افشان پارسانسب|پارسانسب، گل‌افشان]]، [[پژوهشی در مقام علمی و مقام تحدیث حضرت فاطمه زهرا (پایان‌نامه)|پژوهشی در مقام علمی و مقام تحدیث حضرت فاطمه زهرا]]، ص۳۰</ref> علم لدنی و موهوبی افضل علوم بلکه علم حقیقی است.<ref>ر.ک. نراقی، ملا احمد، رسائل و مسائل فی حل غوامض المسائل، ج ۳، ص ۵۲ ـ ۵۶؛ [[حسین صالحی مالستانی|صالحی مالستانی، حسین]]، [[علم غیب و علم لدنی پیامبر از منظر امام خمینی (مقاله)|علم غیب و علم لدنی پیامبر از منظر امام خمینی]]، فصلنامه حضور، ش ۸۸</ref>
==روایات در مورد علم لدنی و موهوبی==
==روایات در مورد علم لدنی و موهوبی==
*در مورد علم امام روایات نشان می‌دهد امام{{ع}} از راه موهبت الهی و نه از راه اکتساب، به همه چیز واقف و از همه چیز آگاه است و هر چیز را بخواهد، به اذن خدا، به ادنی توجیهی می‌داند،<ref>ر.ک. [[سید امین موسوی|موسوی، سید امین]]، [[گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی (کتاب)|گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی]]، ص۲۵۲</ref> در روایات دو نکته وجود دارد یکی اینکه علم امام از سوی خداوند به وی اعطا شده است و دیگر آنکه زمان دریافت این علم هم زمان با از دنیا رفتن امام قبلی و عهده‌دار شدن وظایف امامت از طرف امام بعدی است.<ref>ر.ک. [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (کتاب)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص۴۲</ref> و مراد از علم امام، علم باطنی فطری لدنی موهوبی است که با واسطه یا بی‌واسطه از جانب خداوند به انبیا و اوصیا اعطا می‌گردد.<ref>ر.ک. [[سید محمد علی قاضی طباطبایی|قاضی طباطبایی، سید محمد علی]]، [[رساله‌ای در دلالت آیه تطهیر بر علم گسترده پیامبر و امام (مقاله)|رساله‌ای در دلالت آیه تطهیر بر علم گسترده پیامبر و امام]]، ص۴۸۲</ref>
*در مورد علم امام روایات نشان می‌دهد امام{{ع}} از راه موهبت الهی و نه از راه اکتساب، به همه چیز واقف و از همه چیز آگاه است و هر چیز را بخواهد، به اذن خدا، به ادنی توجیهی می‌داند،<ref>ر.ک. [[سید امین موسوی|موسوی، سید امین]]، [[گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی (کتاب)|گستره علم غیب از دیدگاه ادیان ابراهیمی]]، ص۲۵۲</ref> در روایات دو نکته وجود دارد یکی اینکه علم امام از سوی خداوند به وی اعطا شده است و دیگر آنکه زمان دریافت این علم هم زمان با از دنیا رفتن امام قبلی و عهده‌دار شدن وظایف امامت از طرف امام بعدی است.<ref>ر.ک. [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (کتاب)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص۴۲</ref> و مراد از علم امام، علم باطنی فطری لدنی موهوبی است که با واسطه یا بی‌واسطه از جانب خداوند به انبیا و اوصیا اعطا می‌گردد.<ref>ر.ک. [[سید محمد علی قاضی طباطبایی|قاضی طباطبایی، سید محمد علی]]، [[رساله‌ای در دلالت آیه تطهیر بر علم گسترده پیامبر و امام (مقاله)|رساله‌ای در دلالت آیه تطهیر بر علم گسترده پیامبر و امام]]، ص۴۸۲</ref>

نسخهٔ ‏۱۰ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۵۶

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث علم معصوم است. "علم موهوبی معصوم" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل علم معصوم (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

روایات در مورد علم لدنی و موهوبی

  • در مورد علم امام روایات نشان می‌دهد امام(ع) از راه موهبت الهی و نه از راه اکتساب، به همه چیز واقف و از همه چیز آگاه است و هر چیز را بخواهد، به اذن خدا، به ادنی توجیهی می‌داند،[۱] در روایات دو نکته وجود دارد یکی اینکه علم امام از سوی خداوند به وی اعطا شده است و دیگر آنکه زمان دریافت این علم هم زمان با از دنیا رفتن امام قبلی و عهده‌دار شدن وظایف امامت از طرف امام بعدی است.[۲] و مراد از علم امام، علم باطنی فطری لدنی موهوبی است که با واسطه یا بی‌واسطه از جانب خداوند به انبیا و اوصیا اعطا می‌گردد.[۳]

نتیجه گیری

  • با توجه به مطالب بیان شده هر علم غیبی، علم لدنی و موهوبی است، چون غیب بر همگان پوشیده است و کسی جز خدا آن را نمی‏‌داند، مگر کسانی که خداوند بخواهد و چنین علمی را به آنان موهبت کند. اما هر علم لدنی و موهوبی، علم غیب نیست چون ممکن است خداوند علم برخی از امور را که برای نوع بشر از طرق عادی قابل اکتساب و تحصیل است، به بعضی انسان‌‏ها بدون کسب و تحصیل، اعطا کند. چنین علمی موهبتی و لدنی است اما علم به غیب نیست، زیرا برای سایرین پوشیده نیست.[۴]

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منبع‌شناسی جامع علم معصوم

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: