فلسفه توسل به امام مهدی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹: خط ۹:
| مدخل وابسته    =  
| مدخل وابسته    =  
| پاسخ‌دهنده        =
| پاسخ‌دهنده        =
| پاسخ‌دهندگان      = ۱ پاسخ
| پاسخ‌دهندگان      = 5 پاسخ
}}
}}
''' [[فلسفه]] [[توسل به امام مهدی]] چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
''' [[فلسفه]] [[توسل به امام مهدی]] چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
خط ۱۵: خط ۱۵:
==عبارت‌های دیگری از این پرسش==
==عبارت‌های دیگری از این پرسش==


== پاسخ نخست==
== پاسخ جامع اجمالی==
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="border-right-style: solid; border-right-color: #FFCC33; background-color: #FFF1B9; font-size: 100%;">* ''<sub>پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده می‌شود:</sub>''</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
{|style="text-align: center; background-color:##fff; width:40%; border-radius:0px; align:left !important; margin:left"
|-
 
|[[پرونده:639225282.jpg|70px|link=محسن قرائتی]]||[[پرونده:152003.jpg|70px|link=محمود اباذری]]||[[پرونده:16667.jpg|70px|link=محمد رضا شرفی جم]]
|-
|<sub>[[محسن قرائتی|قرائتی]]</sub>||<sub>[[محمود اباذری|اباذری]]</sub>||<sub>[[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم]]</sub>
|-
|}
 
*در بسیاری از [[احادیث مهدوی]] بر [[ضرورت]] [[دعا برای امام زمان]] {{ع}} تأکید شده است و از [[مردم]] خواسته شده برای [[حفظ دین]] و نیز تسریع در امر [[فرج]] [[دعا]] کنند؛ حتی خود [[امام عصر]] {{ع}} فرمودند: «برای [[تعجیل در فرج]] من زیاد [[دعا]] کنید، زیرا [[فرج]] شما در آن است»<ref>{{متن حدیث|أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ‏ الْفَرَجِ‏ فَإِنَّ ذَلِکَ فَرَجُکُمْ}}؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۴۸۵.</ref>.
*برخی از [[علل]] [[دعا برای حضرت مهدی]]{{ع}} عبارت‌اند از:
#عامل [[تعجیل در ظهور]]: خواست [[خداوند]] بر این تعلق گرفته که [[مردم]] باید خواهان [[فرج]] باشند؛ [[خداوند]] [[نعمت]] [[ولایت]] و [[امامت]] را در [[اختیار]][[ بشر]] قرار داد، اما زمانی که [[امت]] [[ارزش]] آنرا ندانستند، بنابر [[سنّت الهی]] {{متن قرآن|ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَى قَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ}}<ref>«آن، از این روست که خداوند نعمتی را که به گروهی بخشیده است نمی‌گرداند  تا آنان آنچه در خود دارند بگردانند» سوره انفال، آیه ۵۳.</ref> دچار [[غیبت امام]] شدند و تا زمانی که [[امت]] به طور [[حقیقی]] قدرشناس نشوند و [[ظهور]] [[حضرت]] را از روی اضطرار و ناچاری نخواهند، [[خداوند]] [[اذن]] [[فرج]] نخواهد داد؛ لذا با دعای واقعی می‌‌توان این امر را سرعت بخشید<ref>ر.ک: [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۳۴ ـ ۳۵.</ref>.
#سبب [[نجات]] از [[هلاکت]] و نابودی: [[امام عسکری]] {{ع}} فرمودند: «به [[خدا]] قسم او غیبتی طولانی خواهد داشت که هیچ کس در آن [[نجات]] نمی‎‎‌یابد، مگر کسی که [[خدای تعالی]] او را در [[اعتقاد به امامت]] [[ ثابت]] بدارد و در [[دعا]] به [[تعجیل فرج]] موفّق سازد»<ref>{{متن حدیث|وَ اللَّهِ لَیَغِیبَنَّ غَیْبَةً لَا یَنْجُو فِیهَا مِنَ الْهَلَکَةِ إِلَّا مَنْ ثَبَّتَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَی الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ وَ وَفَّقَهُ فِیهَا لِلدُّعَاءِ بِتَعْجِیلِ فَرَجِه}}؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۸۴، باب ۳۸.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۲۹؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref>
#[[امتثال امر پیامبر]] {{صل}}: [[پیامبر اکرم]] {{صل}} درخواست کرده‌اند تا برای [[مؤمنان]] [[ دعا]] کنیم و [[امام زمان]] {{ع}} بالاترین [[مؤمنان]] است.
#برخورداری از [[شفاعت امام مهدی]]{{ع}} در [[روز قیامت]]: [[رسول خدا]] {{صل}} در [[وصف]] [[امام عصر]] {{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|الْمَهْدِیُ‏ شَفِیعُهُمْ‏ یَوْمَ الْقِیَامَةِ}}<ref>یزدی حائری، علی، الزام الناصب، ج ۱، ص۱۷۴.</ref>.<ref>ر.ک: [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref> ‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏
#[[مداومت]] بر [[دعا برای حضرت مهدی]]{{ع}}‌، یکی از مصادیق [[نیایش]] است که [[انسان]] را به [[خداوند متعال]] نزدیک می‌‌کند<ref>ر.ک: [[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۲۲.</ref>.‌
#در [[روایات]] و [[دعاها]] برای [[حضرت مهدی]]{{ع}} اوصافی بیان شده است که تحقق آنها برای [[نسل]] [[بشر]] مفید خواهد بود و لازمه این امر، [[ظهور]] ایشان است و یکی از [[عوامل ظهور]]، [[دعا]] برای آن [[حضرت]] بیان شده است، اوصافی مانند:
##او [[فریادرس بیچارگان]] است: خود [[امام زمان]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|إنَّا غَیْرُ مُهْمِلِینَ‏ لِمُرَاعَاتِکُمْ‏ وَ لَا نَاسِینَ‏ لِذِکْرِکُمْ‏}}<ref>احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۴۹۵. </ref>؛
##او [[احیاگر دین]] خداست: {{متن حدیث|أَیْنَ‏ مُحْیِی‏ مَعَالِمِ‏ الدِّینِ‏}}<ref>علی بن موسی بن طاووس، اقبال الاعمال، ص۲۹۷. </ref>؛
##او [[عامل تألیف دل ها|عامل تألیف دل هاست]]: {{متن حدیث|أَیْنَ‏ مُؤَلِّفُ‏ شَمْلِ‏ الصَّلَاحِ‏ وَ الرِّضَا‏‏}}<ref>علی بن موسی بن طاووس، اقبال الاعمال، ص۲۹۷</ref>‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏؛
##به وسیلۀ [[امام زمان]]{{ع}} [[دفع بلا]] می‌شود: [[حضرت]] فرمودند: {{متن حدیث|بِی‏ یَدْفَعُ‏ اللَّهُ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏ الْبَلَاءَ عَنْ‏ أَهْلِی‏ وَ شِیعَتِی‏‏‏}}<ref>کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۴۴۱.</ref> و...<ref>ر.ک: [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref>.
 
==پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه==
{{یادآوری پاسخ}}
{{جمع شدن|۱. حجت الاسلام و المسلمین قرائتی؛}}
[[پرونده:639225282.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[محسن قرائتی]]]]
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[محسن قرائتی]]'''، در کتاب ''«[[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«در بسیاری از [[احادیث مهدوی]]، بر [[ضرورت]] [[دعا]] برای [[امام زمان]]{{ع}} تأکید شده است و از [[مردم]] خواسته اند که برای حفظ [[دین]] و نیز تسریع در امر [[فرج]]، به درگاه [[الهی]] [[دعا]] کنند؛ حتی خود [[امام مهدی|امام عصر]]{{ع}} نیز فرمودند:{{متن حدیث|أَكْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِيلِ‏ الْفَرَجِ‏ فَإِنَّ ذَلِكَ فَرَجُكُمْ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏}} <ref>برای تعجیل در فرج من زیاد دعا کنید، زیرا فرج شما در آن است؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۴۸۵.</ref>. اما شاید این سؤال به ذهن خطور کند که چرا باید برای [[حضرت]] [[دعا]] کرد؟ پاسخ آن به [[دلایل]] زیر است:
:::::#[[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}}، یکی از [[مؤمنان]] است و [[پیامبر]]{{صل}} خواسته است تا برای [[مؤمنان]] [[دعا]] کنیم.
:::::#او [[فریادرس]] [[بیچارگان]] است. خود [[امام زمان]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|إنَّا غَيْرُ مُهْمِلِينَ‏ لِمُرَاعَاتِكُمْ‏ وَ لَا نَاسِينَ‏ لِذِكْرِكُمْ‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏}}<ref>احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۴۹۵.</ref>
:::::#او [[احیاگر]] [[دین]] خداست: {{متن حدیث|أَيْنَ‏ مُحْيِي‏ مَعَالِمِ‏ الدِّينِ‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏}}<ref>علی بن موسی بن طاووس، اقبال الاعمال، ص۲۹۷.</ref>، و نیز: {{متن قرآن|هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ}}<ref> اوست که پیامبرش را با رهنمود و دین راستین فرستاد تا آن را بر همه دین‌ها برتری دهد اگر چه مشرکان نپسندند؛ سوره توبه، آیه: ۳۳.</ref>
:::::#[[امام زمان]]{{ع}} [[مضطر]] است. از [[امام باقر]]{{ع}} در [[تفسیر]] {{متن قرآن| أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاء الأَرْضِ أَإِلَهٌ مَّعَ اللَّهِ قَلِيلا مَّا تَذَكَّرُونَ }}<ref> یا آن کسی که به درمانده، چون وی را بخواند، پاسخ می‌دهد و بلا را (از او) می‌گرداند؟ و شما را جانشینان زمین می‌گرداند؛ آیا با خداوند، خدایی (دیگر) هست؟ اندک پند می‌پذیرید؛ سوره نمل، آیه: ۶۲.</ref> سؤال شد؛ فرمود: {{عربی|" نَزَلَتْ‏ فِي‏ الْقَائِم‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ <ref>دربارۀ حضرت قائم{{ع}} نازل شده است.</ref>
:::::#او عامل تألیف [[دل]] هاست: {{متن حدیث|أَيْنَ‏ مُؤَلِّفُ‏ شَمْلِ‏ الصَّلَاحِ‏ وَ الرِّضَا‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏}}<ref>علی بن موسی بن طاووس، اقبال الاعمال، ص۲۹۷.</ref>
:::::#او [[مهربان]] است. [[امام صادق]]{{ع}} در [[وصف]] [[ائمه]]{{عم}}، که [[امام زمان]]{{ع}} نیز یکی از آن هاست، فرمود: {{متن حدیث|وَ اللَّهِ‏ لَأَنَا أَرْحَمُ‏ بِكُمْ‏ مِنْكُمْ‏ بِأَنْفُسِكُمْ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏}}؛ <ref>به خدا قسم، من از شما نسبت به خودتان مهربان ترم؛ محمد بن جریر بن طبری، دلائل الامامه، ص۱۳۴.</ref>
:::::#[[قبولی اعمال]] ما بر طبق [[روایات]]، وابسته به [[حضرت مهدی]]{{ع}} است.
:::::#به وسیلۀ [[امام مهدی|حضرت ولیّ عصر]]{{ع}} از ما [[دفع بلا]] می‌شود. ایشان فرمود: {{متن حدیث|بِي‏ يَدْفَعُ‏ اللَّهُ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏ الْبَلَاءَ عَنْ‏ أَهْلِي‏ وَ شِيعَتِي‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏}}<ref>به وسیلۀ من است که بلا از اهل و شیعیانم دفع می‌شود؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۴۴۱.</ref>
:::::#[[عدالت‌گستر]] است، هم چنان که انبوهی از [[روایات]] بر این مطلب [[گواهی]] می‌دهند.
:::::#[[امام زمان]]{{ع}} از ما [[شفاعت]] می‌کند. [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} در [[وصف]] [[امام مهدی|امام عصر]]{{ع}} فرمودند: {{متن حدیث|الْمَهْدِيُ‏ شَفِيعُهُمْ‏ يَوْمَ الْقِيَامَةِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏}}<ref>علی یزدی حائری، الزام الناصب، ج ۱، ص۱۷۴.</ref>»<ref>[[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ - ۱۰۴.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
{{جمع شدن|۲. حجت الاسلام و المسلمین اباذری؛}}
[[پرونده:152003.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[محمود اباذری]]]]
::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[محمود اباذری]]'''، در کتاب ''«[[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::« [[دعا برای حضرت مهدی]] {{ع}} و [[تعجیل فرج]] ایشان موجب [[نجات]] و رهایی از [[هلاکت]] و نابودی است و ما را از [[گمراهی]] حفظ می‌نماید. [[امام حسن عسکری]]{{ع}} می‌فرمایند: به [[خدا]] قسم او غیبتی طولانی خواهد داشت که هیچ کس در آن [[نجات]] نمی‌یابد، مگر کسی که [[خدای تعالی]] او را در [[اعتقاد به امامت]] ثابت بدارد و در [[دعا]] به [[تعجیل فرج]] موفّق سازد<ref>صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۸۴، باب ۳۸.</ref>.
::::::در کتاب ارزشمندِ مکیال المکارم بیش از نود فایده درباره [[دعا]] برای [[حضرت]] [[ولیّ]] عصر {{ع}} بیان شده است<ref>موسوی، مکیال المکارم، ج۱، ص۴۰۹</ref><ref>[[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۲۹.</ref>.
::::::همان خدایی که [[وعده]] قطعی ظهورِ [[موعود]] [[امت‌ها]]، [[حضرت مهدی]] {{ع}}، را داده، مشیّتش بر این تعلق گرفته است که [[مردم]] باید پذیرا و خواهان [[فرج]] باشند<ref>{{متن قرآن|لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لاَ يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلاَ مَرَدَّ لَهُ وَمَا لَهُم مِّن دُونِهِ مِن وَالٍ}}؛ او را  از پیش رو و پشت سر فرشتگانی پیگیرند که به فرمان خداوند، نگهبان وی‌اند. بی‌گمان خداوند آنچه را که گروهی دارند دگرگون نمی‌کند (و از آنان نمی‌ستاند) مگر آنها آنچه را که در خویش دارند دگرگون سازند و چون خداوند برای گروهی بلایی بخواهد بازگشتی ندارد و آنان را در برابر وی سروری نیست؛ سوره رعد، آیه: ۱۱ و {{متن قرآن|لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ}}؛ ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند و (نیز) آهن را فرو فرستادیم که در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم است و تا خداوند معلوم دارد چه کسی در نهان، (دین) او و پیامبرانش را یاری می‌کند؛ بی‌گمان خداوند توانمندی پیروزمند است؛ سوره حدید، آیه: ۲۵؛ نعمانی، الغیبه، ص۲۸۴، باب ۱۵و مجلسی، بحارالانوار، ج۵۱، ص۸۷.</ref>؛ زیرا [[سنت]] [[خدای حکیم]] براین [[حقیقت]] تعلق گرفته است که "[[سرنوشت]] هیچ [[قوم]] (و ملّتی) را تغییر نمی‌دهد، مگر آنکه آنان آنچه را در خودشان است، تغییر دهند!"<ref>{{متن قرآن|لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لاَ يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلاَ مَرَدَّ لَهُ وَمَا لَهُم مِّن دُونِهِ مِن وَالٍ}}؛ او را  از پیش رو و پشت سر فرشتگانی پیگیرند که به فرمان خداوند، نگهبان وی‌اند. بی‌گمان خداوند آنچه را که گروهی دارند دگرگون نمی‌کند (و از آنان نمی‌ستاند) مگر آنها آنچه را که در خویش دارند دگرگون سازند و چون خداوند برای گروهی بلایی بخواهد بازگشتی ندارد و آنان را در برابر وی سروری نیست؛ سوره رعد، آیه: ۱۱.</ref>.
::::::[[خدای حکیم]] [[نعمت]] [[عظیم]] [[ولایت]] و [[امامت]] را در [[اختیار]] [[بشر]] قرار داد؛ بنابر [[سنّت الهی]] {{متن قرآن|ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِّعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَى قَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ وَأَنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ}}<ref> آن، از این روست که خداوند نعمتی را که به گروهی بخشیده است نمی‌گرداند تا آنان آنچه در خود دارند بگردانند  و بی‌گمان خداوند شنوایی داناست؛ سوره انفال ، آیه: ۵۳.</ref> وقتی [[امّت]] [[قدر]] این [[نعمت]] را ندانست، به بلای بزرگ سلب این [[نعمت]] ([[غیبت امام]]) دچار شد و تا زمانی که [[امت]] به طور [[حقیقی]] قدرشناس نشود، [[خداوند]] [[اذن]] [[فرج]] نخواهد داد و دیر یا زود نگاه [[بشر]] از راه [[تعقل]] یا از راه تجربه همه راه‌ها و به بن بست رسیدن، آسمانی خواهد شد و [[ظهور]] را مضطرّانه از [[خداوند]] خواهد خواست، چنانچه نویسنده معروف و [[آینده]] پژوه آمریکایی تبار، [[آلوین تافلر]]، به این [[حقیقت]] [[اذعان]] می‌‌کند و می‌‌گوید:"اوضاع آشفته [[غرب]] و ناکامی سردمداران از حل مشکلات سبب شده است تا [[نیاز]] شدید به وجود مرد سوار بر اسب سفید ضرب المثل‌ها را دامن بزند"<ref>حیدری نیک، نگاهی دوباره به انتظار، ص۵۴ (با تلخیص).</ref>.
::::::نتیجه سخن اینکه [[دعا برای تعجیل فرج]] به معنای خواستنِ [[ظهور]] است، پس هر چه بیشتر بر این خواستن تأکید کنیم و با عمل، [[صبر]]، [[استقامت]] و [[پایبندی]] به [[حق]]، [[لیاقت]] و [[شایستگی]] خود را ثابت نماییم، به [[ظهور]] نزدیکتر می‌‌شویم»<ref>[[محمود اباذری|اباذری، محمود]]، [[ادعیه و زیارات مهدوی (کتاب)|ادعیه و زیارات مهدوی]]، ص ۳۴ - ۳۵.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
 
{{جمع شدن|۳. آقای شرفی جم؛}}
[[پرونده:16667.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[محمد رضا شرفی جم]]]]
::::::آقای '''[[محمد رضا شرفی جم]]'''، در مقاله ''«[[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::«مداومت بر دعای فرج‌، یکی از مصادیق [[نیایش]] است که [[آدمی]] را به این مقصود [[هدف آفرینش]] می‌گرداند‌. [[امام]] [[جعفر صادق]]{{ع}} از نیاکان [[پاک]] خود [[نقل]] می‌‌کند که [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود‌: "برترین‌ عبادت‌‌های [[مؤمن]]، [[انتظار فرج]] [[حضرت حجت]] از سوی [[خداوند سبحان]] است"<ref>قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، ص ١٣١.</ref>. بر این اساس می‌‌توان نتیجه گرفت که انس و الفت [[آدمی]] با [[دعای فرج]] یا [[دعای ندبه]] برای به پایان رسیدن دوره [[انتظار]] و آغاز [[دوره ظهور]] [[محبوب]]، در راستای [[هدف خلقت]] است و از ویژگی‌های [[خانواده]] [[منتظر]] به حساب می‌‌آید»<ref>[[محمد رضا شرفی جم|شرفی جم، محمد رضا]]، [[آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده (مقاله)|آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده]]، ص ۱۲۲.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}
 
{{جمع شدن|4. آقای رضوانی؛}}
[[پرونده:15207.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[علی اصغر رضوانی]]]]
[[پرونده:15207.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[علی اصغر رضوانی]]]]
::::::آقای '''[[علی اصغر رضوانی]]'''، در کتاب ''«[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]»'' در این‌باره گفته است:
::::::آقای '''[[علی اصغر رضوانی]]'''، در کتاب ''«[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]»'' در این‌باره گفته است:
خط ۲۱: خط ۸۰:
::::::بنابراین، همان گونه که در عالم ماده نمی‌توان پرسید: چرا [[خداوند متعال]] [[زمین]] را با [[خورشید]] نورانی کرده و خود بی‌واسطه به چنین کاری دست نزده است؟ در عالم معنا نیز نمی‌توان گفت: چرا [[خداوند]] [[مغفرت]] خویش را به واسطه [[اولیای الهی]] شامل حال [[بندگان]] می‌کند.
::::::بنابراین، همان گونه که در عالم ماده نمی‌توان پرسید: چرا [[خداوند متعال]] [[زمین]] را با [[خورشید]] نورانی کرده و خود بی‌واسطه به چنین کاری دست نزده است؟ در عالم معنا نیز نمی‌توان گفت: چرا [[خداوند]] [[مغفرت]] خویش را به واسطه [[اولیای الهی]] شامل حال [[بندگان]] می‌کند.
::::::[[شهید مطهری]]  می‌فرماید: [[فعل خداوند]] دارای [[نظام]] است. اگر کسی بخواهد به [[نظام آفرینش]] اعتنا نداشته باشد [[گمراه]] است. به همین جهت است که [[خدای متعال]] [[گناه]] کاران را [[ارشاد]] فرموده است که درِ خانه [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]] {{صل}} بروند و علاوه بر اینکه خود طلب [[مغفرت]] کنند، از آن بزرگوار بخواهند که برای ایشان طلب [[مغفرت]] کند. [[قرآن]] کریم می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَاؤُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا}}<ref>سوره نساء، آیه ۶۴</ref>. اگر ایشان هنگامی که [با [[ارتکاب گناه]] به خود [[ستم]] کردند، نزد تو می‌آمدند و از [[خدا]] [[آمرزش]] می‌خواستند و [[پیامبر]] هم برای ایشان طلب [[مغفرت]] می‌کرد، [[خدا]] را [[توبه]] پذیر [[مهربان]] می‌یافتند<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]؛ [[عدل الهی (کتاب)|عدل الهی]] مجموعه آثار، ج ۱، ص ۲۶۴</ref>. از همین رو می‌بینیم که در [[قرآن]] و [[سنت]] تأکید فراوانی بر وسیله و [[توسل]] شده است. [[خداوند متعال]] می‌فرماید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَابْتَغُواْ إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ}}<ref>«ای مؤمنین! تقوا پیشه کنید و برای رسیدن به او وسیله طلب نمایید.» سوره مائده، آیه ۳۵</ref>. اثر و فایده دیگری که در [[توسل]] به [[اولیای الهی]] خصوصاً ذوات مقدسه [[اهل بیت]] {{عم}} است اینکه [[مردم]] به جهت دریافت فیوضات الهی به واسطه آنان، نه تنها به [[مقام]] شامخ آنها از [[نبوت]] یا [[امامت]] [[یقین]] حاصل می‌کنند، بلکه از باب اینکه الانسان عبید الاحسان [[فرمان]] بردار [[دستورات]] آنها که همان [[دستورات]] [[خداوند]] است می‌شوند»<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۵۰۱.</ref>.
::::::[[شهید مطهری]]  می‌فرماید: [[فعل خداوند]] دارای [[نظام]] است. اگر کسی بخواهد به [[نظام آفرینش]] اعتنا نداشته باشد [[گمراه]] است. به همین جهت است که [[خدای متعال]] [[گناه]] کاران را [[ارشاد]] فرموده است که درِ خانه [[پیامبر خاتم|رسول اکرم]] {{صل}} بروند و علاوه بر اینکه خود طلب [[مغفرت]] کنند، از آن بزرگوار بخواهند که برای ایشان طلب [[مغفرت]] کند. [[قرآن]] کریم می‌فرماید: {{متن قرآن|وَمَا أَرْسَلْنَا مِن رَّسُولٍ إِلاَّ لِيُطَاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذ ظَّلَمُواْ أَنفُسَهُمْ جَاؤُوكَ فَاسْتَغْفَرُواْ اللَّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُواْ اللَّهَ تَوَّابًا رَّحِيمًا}}<ref>سوره نساء، آیه ۶۴</ref>. اگر ایشان هنگامی که [با [[ارتکاب گناه]] به خود [[ستم]] کردند، نزد تو می‌آمدند و از [[خدا]] [[آمرزش]] می‌خواستند و [[پیامبر]] هم برای ایشان طلب [[مغفرت]] می‌کرد، [[خدا]] را [[توبه]] پذیر [[مهربان]] می‌یافتند<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری، مرتضی]]؛ [[عدل الهی (کتاب)|عدل الهی]] مجموعه آثار، ج ۱، ص ۲۶۴</ref>. از همین رو می‌بینیم که در [[قرآن]] و [[سنت]] تأکید فراوانی بر وسیله و [[توسل]] شده است. [[خداوند متعال]] می‌فرماید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَابْتَغُواْ إِلَيْهِ الْوَسِيلَةَ}}<ref>«ای مؤمنین! تقوا پیشه کنید و برای رسیدن به او وسیله طلب نمایید.» سوره مائده، آیه ۳۵</ref>. اثر و فایده دیگری که در [[توسل]] به [[اولیای الهی]] خصوصاً ذوات مقدسه [[اهل بیت]] {{عم}} است اینکه [[مردم]] به جهت دریافت فیوضات الهی به واسطه آنان، نه تنها به [[مقام]] شامخ آنها از [[نبوت]] یا [[امامت]] [[یقین]] حاصل می‌کنند، بلکه از باب اینکه الانسان عبید الاحسان [[فرمان]] بردار [[دستورات]] آنها که همان [[دستورات]] [[خداوند]] است می‌شوند»<ref>[[علی اصغر رضوانی|رضوانی، علی اصغر]]، [[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]، ص ۵۰۱.</ref>.
{{پایان جمع شدن}}


==پاسخ‌های دیگر==
{{جمع شدن|5. سرکار خانم نجفی لیواری ؛}}
{{جمع شدن|۱. سرکار خانم نجفی لیواری ؛}}
[[پرونده:Mar.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
[[پرونده:Mar.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
::::::سرکار خانم '''[[مریم نجفی لیواری]]''' و '''[[نرگس محمدنیا گالشکلامی]]''' در مقاله ''«[[واکاوی شاخصه‌های الگوی خانواده منتظر (مقاله)|واکاوی شاخصه‌های الگوی خانواده منتظر]]»'' در این‌باره گفته‌اند:
::::::سرکار خانم '''[[مریم نجفی لیواری]]''' و '''[[نرگس محمدنیا گالشکلامی]]''' در مقاله ''«[[واکاوی شاخصه‌های الگوی خانواده منتظر (مقاله)|واکاوی شاخصه‌های الگوی خانواده منتظر]]»'' در این‌باره گفته‌اند:
خط ۵۲: خط ۱۱۱:
[[رده:پرسش‌]]
[[رده:پرسش‌]]
[[رده:پرسمان مهدویت]]
[[رده:پرسمان مهدویت]]
[[رده:(اا): پرسش‌هایی با ۱ پاسخ]]
[[رده:(اج): پرسش‌هایی با 5 پاسخ]]
[[رده:(اا): پرسش‌های مهدویت با ۱ پاسخ]]
[[رده:(اج): پرسش‌های مهدویت با 5 پاسخ]]
[[رده:پرسش‌های مربوط به دعا برای امام مهدی]]
[[رده:پرسش‌های مربوط به دعا برای امام مهدی]]

نسخهٔ ‏۲۴ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۵۸

الگو:پرسش غیرنهایی

فلسفه توسل به امام مهدی چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / غیبت امام مهدی / وظایف و تکالیف مسلمانان در عصر غیبت / دعا برای امام مهدی
مدخل اصلیفلسفه توسل به امام مهدی

فلسفه توسل به امام مهدی چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

پاسخ جامع اجمالی

* پاسخ جامع به این پرسش، برگرفته از تمامی پاسخ‌ها ودیدگاه‌های متفرقه اندیشمندان و نویسندگانی است که تصویر و متن سخنان آنان در ذیل دیده می‌شود:
قرائتی اباذری شرفی جم
  1. عامل تعجیل در ظهور: خواست خداوند بر این تعلق گرفته که مردم باید خواهان فرج باشند؛ خداوند نعمت ولایت و امامت را در اختیاربشر قرار داد، اما زمانی که امت ارزش آنرا ندانستند، بنابر سنّت الهی ﴿ذَلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ لَمْ يَكُ مُغَيِّرًا نِعْمَةً أَنْعَمَهَا عَلَى قَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ[۲] دچار غیبت امام شدند و تا زمانی که امت به طور حقیقی قدرشناس نشوند و ظهور حضرت را از روی اضطرار و ناچاری نخواهند، خداوند اذن فرج نخواهد داد؛ لذا با دعای واقعی می‌‌توان این امر را سرعت بخشید[۳].
  2. سبب نجات از هلاکت و نابودی: امام عسکری (ع) فرمودند: «به خدا قسم او غیبتی طولانی خواهد داشت که هیچ کس در آن نجات نمی‎‎‌یابد، مگر کسی که خدای تعالی او را در اعتقاد به امامت ثابت بدارد و در دعا به تعجیل فرج موفّق سازد»[۴].[۵]
  3. امتثال امر پیامبر (ص): پیامبر اکرم (ص) درخواست کرده‌اند تا برای مؤمنان دعا کنیم و امام زمان (ع) بالاترین مؤمنان است.
  4. برخورداری از شفاعت امام مهدی(ع) در روز قیامت: رسول خدا (ص) در وصف امام عصر (ع) فرمودند: «الْمَهْدِیُ‏ شَفِیعُهُمْ‏ یَوْمَ الْقِیَامَةِ»[۶].[۷] ‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏
  5. مداومت بر دعا برای حضرت مهدی(ع)‌، یکی از مصادیق نیایش است که انسان را به خداوند متعال نزدیک می‌‌کند[۸].‌
  6. در روایات و دعاها برای حضرت مهدی(ع) اوصافی بیان شده است که تحقق آنها برای نسل بشر مفید خواهد بود و لازمه این امر، ظهور ایشان است و یکی از عوامل ظهور، دعا برای آن حضرت بیان شده است، اوصافی مانند:
    1. او فریادرس بیچارگان است: خود امام زمان(ع) فرمود: «إنَّا غَیْرُ مُهْمِلِینَ‏ لِمُرَاعَاتِکُمْ‏ وَ لَا نَاسِینَ‏ لِذِکْرِکُمْ‏»[۹]؛
    2. او احیاگر دین خداست: «أَیْنَ‏ مُحْیِی‏ مَعَالِمِ‏ الدِّینِ‏»[۱۰]؛
    3. او عامل تألیف دل هاست: «أَیْنَ‏ مُؤَلِّفُ‏ شَمْلِ‏ الصَّلَاحِ‏ وَ الرِّضَا‏‏»[۱۱]‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏؛
    4. به وسیلۀ امام زمان(ع) دفع بلا می‌شود: حضرت فرمودند: «بِی‏ یَدْفَعُ‏ اللَّهُ‏ عَزَّ وَ جَلَ‏ الْبَلَاءَ عَنْ‏ أَهْلِی‏ وَ شِیعَتِی‏‏‏»[۱۲] و...[۱۳].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

 با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته می‌شود:  

  1. وظیفه مسلمانان درباره دعا برای امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  2. چرا باید برای امام مهدی دعا کرد؟ (پرسش)
  3. فلسفه توسل به امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  4. هنگام دعا کردن و امداد خواستن از امام مهدی با توجه به پهناور بودن جهان چطور الساعه به ایشان الهام می‌‏شود؟ (پرسش)
  5. چه اعمال و ادعیه‌های باعث خشنودی و خرسندی حضرت می‌شود؟ (پرسش)
  6. در چه مکان‌‏هایی سفارش دعا برای امام مهدی شده است؟ (پرسش)
  7. در چه زمان‌هایی به دعا برای امام مهدی توصیه شده است؟ (پرسش)
  8. دعا برای نجات از فتنه‌های آخر الزمان چیست؟ (پرسش)
  9. آیا دعا کردن برای سلامت امام مهدی صحیح است؟ (پرسش)
  10. دلیل دعا کردن برای سلامتی امام مهدی چیست در حالی که خدای منان اراده دارد آن امام مهدی زنده و سلامت بماند؟ (پرسش)
  11. آیا دعای سلامت امام مهدی وجود دارد؟ مگر حضرت دچار بلایای طبیعی می‏شوند؟ (پرسش)
  12. دعای غریق چیست؟ (پرسش)
  13. چگونه باید به امام مهدی استغاثه کرد؟‌ (پرسش)
  14. استخاره‌ای که به امام مهدی نسبت داده می‌شود چیست؟ (پرسش)
  15. صلوات بر امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  16. چه دعاهای از امام مهدی به دست ما رسیده است؟ (پرسش)
  17. چه احادیثی از امام مهدی نقل شده است؟ (پرسش)
  18. چه زمان‌هایی به امام مهدی اختصاص دارد؟ (پرسش)
  19. چرا در روایات دعا برای امام مهدی در شب جمعه تأکید شده است؟ (پرسش)
  20. آیا دعای ندبه سند دارد؟ (پرسش)
  21. دعاهای امام مهدی که در ساعت دوزادهم باید خوانده شود چیست؟ (پرسش)
  22. ساعت مخصوص دعا برای امام مهدی چه وقت است؟ (پرسش)
  23. اوقات مناسب دعا کردن برای امام مهدی چه زمان‌هایی است؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. «أَکْثِرُوا الدُّعَاءَ بِتَعْجِیلِ‏ الْفَرَجِ‏ فَإِنَّ ذَلِکَ فَرَجُکُمْ»؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۴۸۵.
  2. «آن، از این روست که خداوند نعمتی را که به گروهی بخشیده است نمی‌گرداند تا آنان آنچه در خود دارند بگردانند» سوره انفال، آیه ۵۳.
  3. ر.ک: اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۳۴ ـ ۳۵.
  4. «وَ اللَّهِ لَیَغِیبَنَّ غَیْبَةً لَا یَنْجُو فِیهَا مِنَ الْهَلَکَةِ إِلَّا مَنْ ثَبَّتَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَی الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ وَ وَفَّقَهُ فِیهَا لِلدُّعَاءِ بِتَعْجِیلِ فَرَجِه»؛ کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۸۴، باب ۳۸.
  5. ر.ک: اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۲۹؛ قرائتی، محسن، شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.
  6. یزدی حائری، علی، الزام الناصب، ج ۱، ص۱۷۴.
  7. ر.ک: قرائتی، محسن، شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.
  8. ر.ک: شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده، ص ۱۲۲.
  9. احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۴۹۵.
  10. علی بن موسی بن طاووس، اقبال الاعمال، ص۲۹۷.
  11. علی بن موسی بن طاووس، اقبال الاعمال، ص۲۹۷
  12. کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۴۴۱.
  13. ر.ک: قرائتی، محسن، شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.
  14. برای تعجیل در فرج من زیاد دعا کنید، زیرا فرج شما در آن است؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج ۲، ص ۴۸۵.
  15. احمد بن علی طبرسی، الاحتجاج، ج۲، ص۴۹۵.
  16. علی بن موسی بن طاووس، اقبال الاعمال، ص۲۹۷.
  17. اوست که پیامبرش را با رهنمود و دین راستین فرستاد تا آن را بر همه دین‌ها برتری دهد اگر چه مشرکان نپسندند؛ سوره توبه، آیه: ۳۳.
  18. یا آن کسی که به درمانده، چون وی را بخواند، پاسخ می‌دهد و بلا را (از او) می‌گرداند؟ و شما را جانشینان زمین می‌گرداند؛ آیا با خداوند، خدایی (دیگر) هست؟ اندک پند می‌پذیرید؛ سوره نمل، آیه: ۶۲.
  19. دربارۀ حضرت قائم(ع) نازل شده است.
  20. علی بن موسی بن طاووس، اقبال الاعمال، ص۲۹۷.
  21. به خدا قسم، من از شما نسبت به خودتان مهربان ترم؛ محمد بن جریر بن طبری، دلائل الامامه، ص۱۳۴.
  22. به وسیلۀ من است که بلا از اهل و شیعیانم دفع می‌شود؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۴۴۱.
  23. علی یزدی حائری، الزام الناصب، ج ۱، ص۱۷۴.
  24. قرائتی، محسن، شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم، ص ۹۳ - ۱۰۴.
  25. صدوق، کمال الدین و تمام النعمه، ج۲، ص۳۸۴، باب ۳۸.
  26. موسوی، مکیال المکارم، ج۱، ص۴۰۹
  27. اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۲۹.
  28. ﴿لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لاَ يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلاَ مَرَدَّ لَهُ وَمَا لَهُم مِّن دُونِهِ مِن وَالٍ؛ او را از پیش رو و پشت سر فرشتگانی پیگیرند که به فرمان خداوند، نگهبان وی‌اند. بی‌گمان خداوند آنچه را که گروهی دارند دگرگون نمی‌کند (و از آنان نمی‌ستاند) مگر آنها آنچه را که در خویش دارند دگرگون سازند و چون خداوند برای گروهی بلایی بخواهد بازگشتی ندارد و آنان را در برابر وی سروری نیست؛ سوره رعد، آیه: ۱۱ و ﴿لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ وَأَنزَلْنَا الْحَدِيدَ فِيهِ بَأْسٌ شَدِيدٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ وَرُسُلَهُ بِالْغَيْبِ إِنَّ اللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٌ؛ ما پیامبرانمان را با برهان‌ها (ی روشن) فرستادیم و با آنان کتاب و ترازو فرو فرستادیم تا مردم به دادگری برخیزند و (نیز) آهن را فرو فرستادیم که در آن نیرویی سخت و سودهایی برای مردم است و تا خداوند معلوم دارد چه کسی در نهان، (دین) او و پیامبرانش را یاری می‌کند؛ بی‌گمان خداوند توانمندی پیروزمند است؛ سوره حدید، آیه: ۲۵؛ نعمانی، الغیبه، ص۲۸۴، باب ۱۵و مجلسی، بحارالانوار، ج۵۱، ص۸۷.
  29. ﴿لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لاَ يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمْ وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلاَ مَرَدَّ لَهُ وَمَا لَهُم مِّن دُونِهِ مِن وَالٍ؛ او را از پیش رو و پشت سر فرشتگانی پیگیرند که به فرمان خداوند، نگهبان وی‌اند. بی‌گمان خداوند آنچه را که گروهی دارند دگرگون نمی‌کند (و از آنان نمی‌ستاند) مگر آنها آنچه را که در خویش دارند دگرگون سازند و چون خداوند برای گروهی بلایی بخواهد بازگشتی ندارد و آنان را در برابر وی سروری نیست؛ سوره رعد، آیه: ۱۱.
  30. آن، از این روست که خداوند نعمتی را که به گروهی بخشیده است نمی‌گرداند تا آنان آنچه در خود دارند بگردانند و بی‌گمان خداوند شنوایی داناست؛ سوره انفال ، آیه: ۵۳.
  31. حیدری نیک، نگاهی دوباره به انتظار، ص۵۴ (با تلخیص).
  32. اباذری، محمود، ادعیه و زیارات مهدوی، ص ۳۴ - ۳۵.
  33. قمی، شیخ عباس، کلیات مفاتیح الجنان، ص ١٣١.
  34. شرفی جم، محمد رضا، آثار تربیتی فرهنگ انتظار در تقابل با چالش‌های جدید خانواده، ص ۱۲۲.
  35. «آن خدایی که همه چیز را به بهترین صورت آفرید» سوره سجده، آیه ۷
  36. سوره نساء، آیه ۶۴
  37. مطهری، مرتضی؛ عدل الهی مجموعه آثار، ج ۱، ص ۲۶۴
  38. «ای مؤمنین! تقوا پیشه کنید و برای رسیدن به او وسیله طلب نمایید.» سوره مائده، آیه ۳۵
  39. رضوانی، علی اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۵۰۱.
  40. کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۱، ص۲۴۹.
  41. طبرسی، احمد بن علی، الاحتجاج، ج۲، ص۳۲۳.
  42. نوری، میرزا حسین، نجم الثاقب، ص۲۴۱.
  43. موسوی اصفهانی، سید محمد تقی، مکیال المکارم، ج۲، ص۳۸۵.
  44. «فَازَ مَنْ تَمَسَّكَ بِكُمْ وَ أَمِنَ مَنْ لَجَأَ إِلَيْكُمْ»؛ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج۱۰۲، ص۱۳۰.
  45. نجفی لیواری، مریم و محمدنیا گالشکلامی، نرگس، واکاوی شاخصه‌های الگوی خانواده منتظر، ص۸۲.