بحث:عصمت در لغت: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۷۵۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
خط ۸۸: خط ۸۸:
=== جمع‌بندی ===
=== جمع‌بندی ===
بعضی از واژه‌های [[قرآنی]] مانند [[مطهّر]] و [[مخلَص]] می‌توانند دقیقا معادل همان واژه معصوم باشند. بعضی دیگر از واژه‌های ترکیبی مانند موفَق، مسدَد و مویَد به [[روح القدس]] نیز چنین است. [[صدیق]]، [[امین]]، مبلغ [[رسالات]] الهی یا واژه‌های [[مجتبی]]، [[مصطفی]] و مختار ([[برگزیده]]) با دلالت التزامی بیانگر [[عصمت معصوم]] هستند. واژه [[روایی]] منزَه نیز همانند مخلَص و مطهَر است. از واژه‌های مشابه می‌توان [[عدالت]] را به عنوان پیش‌زمینه اختیاری دریافت و [[موهبت]] [[عصمت]] و [[ذکاء]] و [[فطانت]] را به عنوان پیش زمینه غیراختیاری آن در نظر گرفت. واژه [[حجیت]] نیز کاربرد عامی دارد و اگر درباره سخن یا [[فعل معصوم]] از این واژه استفاده می‌شود با چند مقدمه و واسطه می‌توان به صورت [[برهان]] انّی [[عصمت معصوم]] را از آن برداشت کرد. مینایی، بهروز، [[اندیشه]] [[کلامی]] عصمت، ص161-165.
بعضی از واژه‌های [[قرآنی]] مانند [[مطهّر]] و [[مخلَص]] می‌توانند دقیقا معادل همان واژه معصوم باشند. بعضی دیگر از واژه‌های ترکیبی مانند موفَق، مسدَد و مویَد به [[روح القدس]] نیز چنین است. [[صدیق]]، [[امین]]، مبلغ [[رسالات]] الهی یا واژه‌های [[مجتبی]]، [[مصطفی]] و مختار ([[برگزیده]]) با دلالت التزامی بیانگر [[عصمت معصوم]] هستند. واژه [[روایی]] منزَه نیز همانند مخلَص و مطهَر است. از واژه‌های مشابه می‌توان [[عدالت]] را به عنوان پیش‌زمینه اختیاری دریافت و [[موهبت]] [[عصمت]] و [[ذکاء]] و [[فطانت]] را به عنوان پیش زمینه غیراختیاری آن در نظر گرفت. واژه [[حجیت]] نیز کاربرد عامی دارد و اگر درباره سخن یا [[فعل معصوم]] از این واژه استفاده می‌شود با چند مقدمه و واسطه می‌توان به صورت [[برهان]] انّی [[عصمت معصوم]] را از آن برداشت کرد. مینایی، بهروز، [[اندیشه]] [[کلامی]] عصمت، ص161-165.
===معنای عصمت===
عصمت در لغت، به معنای [[حفظ]] و منع است. عصمه، یعصمه عصماً، یعنی او را منع و حفظ کرد، و اعتصمتُ بالله، یعنی به [[لطف خدا]] از [[معصیت]] [[امتناع]] کردم<ref>لسان العرب، ج۱۲، ص۴۰۴-۴۰۳.</ref>. [[شیخ مفید]] در معنای اصطلاحی عصمت می‌نویسد:
عصمت درباره [[حجت‌های الهی]] [[توفیق]] و [[لطف]] است و اینکه خودشان را به وسیله آن از [[گناهان]] و [[خطا]] در [[دین الهی]] حفظ کنند<ref>شیخ مفید، تصحیح الاعتقاد، ص۲۱۴.</ref>.
برخی گفته‌اند:
عصمت عبارت از [[قوه]] چیره نشدنی [[عقل]] با وجود [[قدرت]] بر همه [[معاصی]] مانند امکان خطا است، و عصمت به معنای [[اجبار]] [[خدای تعالی]] بر معصیت نیست؛ بلکه [[خداوند]] به شخص لطف می‌کند تا با وجود آن لطف، معصیت را به [[اختیار]] ترک کند؛ با اینکه بر انجام دادن آن قدرت دارد<ref>شبر، سید عبدالله، حق الیقین، ص۹۰.</ref>.
در [[روایات اهل‌بیت]]{{عم}} نیز عصمت به همین معنا به کار رفته است. [[امام صادق]]{{ع}} می‌فرماید:
[[معصوم]] کسی است که خودش را به وسیله خدای تعالی از همه گناهان حفظ کند. خداوند می‌فرماید: «هر کس به حفظ [[الهی]] بپیوندد، به [[یقین]] به [[راه راست]] [[هدایت]] شده است»<ref>آل عمران، آیه ۱۳۲.</ref>و<ref>شیخ صدوق، معانی الاخبار، ص۱۳۲.</ref>.
[[امام رضا]]{{ع}} می‌فرماید:
[[امام]]، معصوم و مؤید و موفق و مورد [[تسدید الهی]] است که از خطاها و [[لغزش‌ها]] و [[انحراف]] در [[امان]] می‌ماند<ref>الکافی، ج۱، ص٢٠٣.</ref>.<ref>[[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکوئی، محمد]]، [[امامت و خلافت (مقاله)| مقاله «امامت و خلافت»]]، [[دانشنامه امام علی ج۳ (کتاب)|دانشنامه امام علی ج۳]] ص۱۶۳.</ref>.
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1368101.jpg|22px]] [[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکوئی، محمد]]، [[امامت و خلافت (مقاله)| مقاله «امامت و خلافت»]]، [[دانشنامه امام علی ج۳ (کتاب)|'''دانشنامه امام علی ج۳''']]
{{پایان منابع}}


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
۷۶٬۰۸۹

ویرایش