روز قیام امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ ‏۱۲ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۱۴:۲۵

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام مهدی(ع) است. "امام مهدی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

امام مهدی در قرآن | امام مهدی در حدیث | امام مهدی در کلام اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

در روایات آخرالزمان، به گونه‌های مختلفی روز قیام حضرت را تعیین فرموده‌اند. در برخی یکی از روزهای هفته و در برخی یکی از مناسبت‌های سال را تعیین نموده‌اند. اهل بیت(ع) ما را از تعیین مدت و زمانی معین برای ظهور حضرت مهدی(ع) بر حذر داشته‌اند و فرموده‌اند که هر کسی که برای ظهور حضرت زمانی را تعیین کند دروغ‌گو خواهد بود. این احادیث منافاتی با تعیین وقت مبهم برای ظهور ندارد. یعنی در روایاتی که اهل بیت(ع) از تعیین زمانی مشخص برای ظهور صحبت نموده‌اند، یک روز یا یک مناسبت را به نحوی مجمل بیان دانسته‌اند مثلاً در روایاتی ظهور حضرت را در عاشورا تعیین نموده‌اند، اما مشخص نیست که دقیقاً عاشورای کدام سال هجری ظهور اتفاق خواهد افتاد؛ و تعیین وقتی که از طرف اهل بیت(ع) با آن مخالفت شده است، تعیین وقتی است که دقیقاً مشخص کند که کدام روز و در چه سالی ظهور اتفاق می‌‌افتد، زیرا چنین تعیین وقتی باعث ایجاد یأس و خاموش شدن روح انتظار در دل مشتاقان ظهور حضرت موسی(ع) خواهد شد^[۱].
امام صادق(ع) به معلی بن خنیس فرمود: قائم آل محمد(ع) در روز نوروز ظاهر خواهد شد و خداوند او را بر دجال ظفر می‌‌بخشد و در کناسه کوفه او را به دار می‌‌آویزد. ما اهل بیت در تمام روزهای نوروز انتظار فرج را می‌‌کشیم، زیرا نوروز از روزهایی است که به ما مرتبط است. فارس‌ها آن را گرامی داشتند ولی اعراب آن را ضایع نمودند^[۲].
شیخ صدوق در کتاب فقیه روایت می‌‌کند که حضرت قائم(ع) در روز جمعه قیام خواهد نمود^[۳]. در کتاب شریف مفاتیح الجنان در زیارت روز جمعه، خطاب به حضرت مهدی(ع) می‌‌گوییم: "مولای من این روز جمعه است که توقع ظهور شما در آن روز خواهد بود". امام صادق(ع) فرمود: در شب بیست و سوم ماه مبارک رمضان نام حضرت قائم(ع) در ندایی آسمانی شنیده می‌‌شود و در روز شنبه مصادف با عاشورا، دهم ماه محرم و سالروز به شهادت رسیدن امام حسین(ع)، قیام می‌‌نماید...^[۴]. از نظر علمی مصادف شدن روز عاشورا و نوروز و یکی از روزهای جمعه یا شنبه امکان‌پذیر است و این که در روایات برخی روز جمعه و برخی روز شنبه را برای قیام حضرت تعیین نموده‌اند، می‌‌توان گفت: در روایاتی که حکایت از جمع شدن یاران حضرت دارد می‌‌خوانیم که حضرت در یک شب ظاهر می‌‌شود و با یاران خود ملاقات می‌‌کند و از آنان بیعت می‌‌ستاند و فردای آن روز قیام شروع می‌‌شود. در برخی از روایات حضرت در یک شب آنان را ملاقات می‌‌کند و با آنها وعده می‌‌کند که فردا با شما بیعت خواهم کرد^[۵]. در بعضی از احادیث از رسول خدا و امام صادق(ع) روز قیام حضرت مهدی(ع) به "یوم الخلاص" روز رهایی و "یوم الفتح" روز پیروزی تعبیر شده است^[۶].
در روایات زیادی از زمان ظهور حضرت به "ساعة" تعبیر شده است. همچنین آیات بسیاری در قرآن هست که در آن واژه "ساعة" به کار رفته است و این آیات را ائمه(ع) به زمان ظهور حضرت تفسیر و تاویل کرده‌اند. برخی از این آیات و روایات تحت عوان "اسماء و القاب حضرت" آورده شده است^[۷]^[۸].

پرسش مستقیم

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان.

پانویس

با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:

↑ ر.ک: عجله.
↑ بحارالانوار: ج ۵۲، ص ۳۰۸.
↑ من لا یحضره الفقیه: ج ۱، ص ۲۷۲.
↑ وافی: ج ۲، ص ۱۱۲ و سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۳۳.
↑ ر.ک: یاران حضرت مهدی(ع).
↑ بحار الانوار: ج ۵۱، ص ۸۱ و منتخب الاثر: ص ۴۷۰.
↑ ر.ک: اسماء و القاب حضرت مهدی(ع)، واژه "ساعة".
↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان صفحه ۳۲۲.

[1] ر.ک: عجله.

[2] بحارالانوار: ج ۵۲، ص ۳۰۸.

[3] من لا یحضره الفقیه: ج ۱، ص ۲۷۲.

[4] وافی: ج ۲، ص ۱۱۲ و سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۳۳.

[5] ر.ک: یاران حضرت مهدی(ع).

[6] بحار الانوار: ج ۵۱، ص ۸۱ و منتخب الاثر: ص ۴۷۰.

[7] ر.ک: اسماء و القاب حضرت مهدی(ع)، واژه "ساعة".

[8] حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان صفحه ۳۲۲.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۱۲: / خط ۱۲: @@
 *در [[روایات]] [[آخرالزمان]]، به گونه‌های مختلفی [[روز قیام]] [[حضرت]] را تعیین فرموده‌اند. در برخی یکی از روزهای هفته و در برخی یکی از مناسبت‌های سال را تعیین نموده‌اند. [[اهل بیت]]{{عم}} ما را از تعیین مدت و زمانی معین برای [[ظهور حضرت مهدی]]{{ع}} بر حذر داشته‌اند و فرموده‌اند که هر کسی که برای [[ظهور]] [[حضرت]] زمانی را تعیین کند [[دروغ‌گو]] خواهد بود. این [[احادیث]] منافاتی با [[تعیین وقت]] مبهم برای [[ظهور]] ندارد. یعنی در روایاتی که [[اهل بیت]]{{عم}} از تعیین زمانی مشخص برای [[ظهور]] صحبت نموده‌اند، یک روز یا یک مناسبت را به نحوی مجمل بیان دانسته‌اند مثلاً در روایاتی [[ظهور]] [[حضرت]] را در [[عاشورا]] تعیین نموده‌اند، اما مشخص نیست که دقیقاً عاشورای کدام سال هجری [[ظهور]] اتفاق خواهد افتاد؛ و تعیین وقتی که از طرف [[اهل بیت]]{{عم}} با آن [[مخالفت]] شده است، تعیین وقتی است که دقیقاً مشخص کند که کدام روز و در چه سالی [[ظهور]] اتفاق می‌‌افتد، زیرا چنین تعیین وقتی باعث ایجاد [[یأس]] و خاموش شدن [[روح]] [[انتظار]] در [[دل]] [[مشتاقان ظهور]] [[حضرت موسی]]{{ع}} خواهد شد<ref>ر.ک: عجله.</ref>.
 *[[امام صادق]]{{ع}} به [[معلی بن خنیس]] فرمود: [[قائم آل محمد]]{{عم}} در روز [[نوروز]] ظاهر خواهد شد و [[خداوند]] او را بر [[دجال]] [[ظفر]] می‌‌بخشد و در کناسه [[کوفه]] او را به دار می‌‌آویزد. ما [[اهل بیت]] در تمام روزهای [[نوروز]] [[انتظار فرج]] را می‌‌کشیم، زیرا [[نوروز]] از روزهایی است که به ما مرتبط است. فارس‌ها آن را گرامی داشتند ولی [[اعراب]] آن را ضایع نمودند<ref>بحارالانوار: ج ۵۲، ص ۳۰۸. </ref>.
-*[[شیخ صدوق]] در کتاب [[فقیه]] [[روایت]] می‌‌کند که [[حضرت قائم]]{{ع}} در [[روز جمعه]] [[قیام]] خواهد نمود<ref>من لا یحضره الفقیه: ج ۱، ص ۲۷۲. </ref>. در کتاب [[شریف]] [[مفاتیح الجنان]] در [[زیارت]] [[روز جمعه]]، خطاب به [[حضرت مهدی]]{{ع}} می‌‌گوییم: "مولای من این [[روز جمعه]] است که توقع [[ظهور]] شما در آن روز خواهد بود". [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: در [[شب بیست و سوم]] [[ماه مبارک رمضان]] نام [[حضرت قائم]]{{ع}} در ندایی آسمانی شنیده می‌‌شود و در روز [[شنبه]] مصادف با [[عاشورا]]، دهم [[ماه]] [[محرم]] و سالروز [[به شهادت رسیدن]] [[امام حسین]]{{ع}}، [[قیام]] می‌‌نماید...<ref>وافی: ج ۲، ص ۱۱۲ و یأتی: ص ۳۳.</ref>. از نظر [[علمی]] مصادف شدن [[روز عاشورا]] و [[نوروز]] و یکی از روزهای [[جمعه]] یا [[شنبه]] امکان‌پذیر است و این که در [[روایات]] برخی [[روز جمعه]] و برخی روز [[شنبه]] را برای [[قیام]] [[حضرت]] تعیین نموده‌اند، می‌‌توان گفت: در روایاتی که حکایت از جمع شدن [[یاران]] [[حضرت]] دارد می‌‌خوانیم که [[حضرت]] در یک شب ظاهر می‌‌شود و با [[یاران]] خود [[ملاقات]] می‌‌کند و از آنان [[بیعت]] می‌‌ستاند و فردای آن [[روز قیام]] شروع می‌‌شود. در برخی از [[روایات]] [[حضرت]] در یک شب آنان را [[ملاقات]] می‌‌کند و با آنها [[وعده]] می‌‌کند که فردا با شما [[بیعت]] خواهم کرد<ref>ر.ک: یاران حضرت مهدی{{ع}}.</ref>. در بعضی از [[احادیث]] از [[رسول خدا]] و [[امام صادق]]{{ع}} [[روز قیام حضرت مهدی]]{{ع}} به "یوم الخلاص" روز رهایی و "یوم الفتح" روز [[پیروزی]] تعبیر شده است<ref>بحار الانوار: ج ۵۱، ص ۸۱ و منتخب الاثر: ص ۴۷۰.</ref>.
+*[[شیخ صدوق]] در کتاب [[فقیه]] [[روایت]] می‌‌کند که [[حضرت قائم]]{{ع}} در [[روز جمعه]] [[قیام]] خواهد نمود<ref>من لا یحضره الفقیه: ج ۱، ص ۲۷۲. </ref>. در کتاب [[شریف]] [[مفاتیح الجنان]] در [[زیارت]] [[روز جمعه]]، خطاب به [[حضرت مهدی]]{{ع}} می‌‌گوییم: "مولای من این [[روز جمعه]] است که توقع [[ظهور]] شما در آن روز خواهد بود". [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: در [[شب بیست و سوم]] [[ماه مبارک رمضان]] نام [[حضرت قائم]]{{ع}} در ندایی آسمانی شنیده می‌‌شود و در روز [[شنبه]] مصادف با [[عاشورا]]، دهم [[ماه]] [[محرم]] و سالروز [[به شهادت رسیدن]] [[امام حسین]]{{ع}}، [[قیام]] می‌‌نماید...<ref>وافی: ج ۲، ص ۱۱۲ و سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۳۳.</ref>. از نظر [[علمی]] مصادف شدن [[روز عاشورا]] و [[نوروز]] و یکی از روزهای [[جمعه]] یا [[شنبه]] امکان‌پذیر است و این که در [[روایات]] برخی [[روز جمعه]] و برخی روز [[شنبه]] را برای [[قیام]] [[حضرت]] تعیین نموده‌اند، می‌‌توان گفت: در روایاتی که حکایت از جمع شدن [[یاران]] [[حضرت]] دارد می‌‌خوانیم که [[حضرت]] در یک شب ظاهر می‌‌شود و با [[یاران]] خود [[ملاقات]] می‌‌کند و از آنان [[بیعت]] می‌‌ستاند و فردای آن [[روز قیام]] شروع می‌‌شود. در برخی از [[روایات]] [[حضرت]] در یک شب آنان را [[ملاقات]] می‌‌کند و با آنها [[وعده]] می‌‌کند که فردا با شما [[بیعت]] خواهم کرد<ref>ر.ک: یاران حضرت مهدی{{ع}}.</ref>. در بعضی از [[احادیث]] از [[رسول خدا]] و [[امام صادق]]{{ع}} [[روز قیام حضرت مهدی]]{{ع}} به "یوم الخلاص" روز رهایی و "یوم الفتح" روز [[پیروزی]] تعبیر شده است<ref>بحار الانوار: ج ۵۱، ص ۸۱ و منتخب الاثر: ص ۴۷۰.</ref>.
 *در [[روایات]] زیادی از [[زمان ظهور]] [[حضرت]] به "[[ساعة]]" تعبیر شده است. همچنین [[آیات]] بسیاری در [[قرآن]] هست که در آن واژه "[[ساعة]]" به کار رفته است و این [[آیات]] را [[ائمه]]{{عم}} به [[زمان ظهور]] [[حضرت]] [[تفسیر]] و تاویل کرده‌اند. برخی از این [[آیات]] و [[روایات]] تحت عوان "اسماء و [[القاب]] [[حضرت]]" آورده شده است<ref>ر.ک: اسماء و القاب حضرت مهدی{{ع}}، واژه "ساعة".</ref><ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]] صفحه ۳۲۲.</ref>.