لعن: تفاوت میان نسخه‌ها
(←لعنت) |
|||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
==[[لعن بر دشمنان]]== | ==[[لعن بر دشمنان]]== | ||
==لعنت== | ==[[لعنت]]== | ||
* | * لعن و لعنت، نوعی [[نفرین]] در [[حق]] دیگری است. معنای لعن، دور کردن، طرد، منع و [[محروم]] شدن از خیر و [[رحمت]] و [[آمرزش الهی]] است. وقتی کسی را لعنت میکنیم، دور افتادن او از [[رحمت الهی]] را می‌‌طلبیم. به کسی که مورد لعن و طرد باشد "مَلعون" گفته میشود، یعنی مطرود از درگاه [[الهی]] و محروم از [[آمرزش خدا]]. | ||
*[[خداوند]] در [[قرآن]]، گروه‌هایی همچون [[کافران]]، [[ظالمان]]، کتمان‌کنندگان حقایق، [[منافقان]]، [[مفسدان]] در روی [[زمین]]، آزاردهندگان [[پیامبر]]، تهمت‌زنندگان به [[زنان]] [[پاک]]، همچنین [[شیطان]] را | * [[خداوند]] در [[قرآن]]، گروه‌هایی همچون [[کافران]]، [[ظالمان]]، کتمان‌کنندگان حقایق، [[منافقان]]، [[مفسدان]] در روی [[زمین]]، آزاردهندگان [[پیامبر]]، تهمت‌زنندگان به [[زنان]] [[پاک]]، همچنین [[شیطان]] را لعن کرده است. | ||
*در توصیه‌های [[دینی]] از [[لعن]] | *در توصیه‌های [[دینی]] از [[لعن کردن]] [[مسلمانان]] [[نهی]] شده است. از آنجا که لعنت، نوعی جبهه‌گیری و [[مخالفت]] و [[خصومت]] را میرساند، لعن باید نسبت به افراد [[ستمگر]] و [[ناپاک]] و [[بدکار]] صورت گیرد. در [[زیارتنامهها]] در کنار [[سلام]] و [[درود]] به [[امامان]] و [[شهیدان]]، بر [[قاتلان]] انان و بر ظالمان و همکارانشان لعن میشود و این همان [[تولی و تبری]] و موضع داشتن نسبت به [[حق و باطل]] را میرساند. کسانی را که [[خدا]] در قرآن لعن کرده، بدون هیچ اشکالی می‌‌توان لعن کرد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]].</ref>. | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
نسخهٔ ۱۵ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۵۷
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل لعن (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
لعن در زیارتنامهها
- در همین زیارتنامهها که درود به پاکان و رسولان و امامان و اهل کمال و معنویت فرستاده میشود، ننگ و نفرت و نفرین و لعنت هم بر دشمنان آنان، که دشمنان حق و عدل و نیکی و پاکی هستند، فرستاده میشود. در کنار هم بودن سلام‌ها، لعن‌ها میرساند که آن ولایت و این برائت در کنار هم‌اند و مکمل یکدیگر[۱].
- مخاطبان لعنت در زیارتنامهها کیستند و چه کسانی ملعونند؟ خدا و رسول، در قرآن و سنت، چه کسانی را لعنت کرده‌اند؟ و چه کسانی مستحقّ لعن‌اند؟... بحثی است مفصل که در اینجا مجال بیانش نیست، کافی است به آیات قرآن و احادیث پیامبر(ص) و ائمه(ع): مراجعه کنید. ولی لعنتی که در زیارتنامهها آمده است، نوعی نفرین و طرد است. معنی لعن، طرد کردن و راندن و دور کردن از رحمت است[۲] عرب‌ها، هنگام راندن کسی از جمع خویش، تعبیر لعن به کار می‌برده‌اند[۳] لعنت خدا نسبت به مردم، در آخرت به معنی عقوبت است و در دنیا به معنای بریدگی یک انسان از پذیرش رحمت و توفیق الهی. و لعنت انسان نسبت به دیگری، به مفهوم نفرین و دعا به زیان اوست[۴]این راندن به خشم و درخواستِ دورباش از رحمت خدا در دنیا و آخرت، این نفرت و نفرین مقدّس که در زیارتنامهها از زبان زائر بیان میشود، اعلام برائت و بیزاری و بیان موضع مخالف با ناپاکان و تبرّی نسبت به اهل ستم و فساد و طغیان است. لعنت، نشان اوج انزجار و تنافر است، که در مرحله عملی‌اش به پیکار و مبارزه می‌انجامد[۵].
- گرچه لعن، در زیارتنامهها هرگز به اندازه سلام نمی‌رسد، لکن در حدّ خودش فراوان به کار رفته است. از انبوه فقرات زیارتنامهها، به چند نمونه که مخاطبانِ لعنت و متعلقان آن را بیان می‌کند، اشاره میکنیم. در زیارتی که امام صادق(ع) به "یونس بن ظبیان" و... آموخته است، خطاب به سیدالشهدا(ع) می‌خوانیم: "... لعنت باد بر امتی که شما را کشتند، و با شما به مخالفت برخاستند و ولایت شما را انکار کرده، بر شما تاختند، و امتی که (در صحنه حق و یاری شما) شاهد بودند ولی به شهادت نرسیدند..."[۶] در زیارت دیگری که امام صادق(ع) به "حسن بن عطیه" آموخته است، می‌خوانیم: "... خدایا! لعنت کن کسانی را که فرستادگانت را تکذیب کردند، کعبه را ویران ساختند، کتابت را سوزاندند، خون‌های دودمان پیامبرت را ریختند، در سرزمین‌هایت فساد کردند و بندگانت را به ذلت نشاندند..."[۷] نمونه ای دیگر، از زیارت امیرالمؤمنین که امام صادق(ع) به یونس بن ظبیان تعلیم کرد: "... خدا لعنت کند آن کس را که تو را کشت، و آنکه را در پی کشتن تو بود و آنکه با تو مخالفت کرد، و آنکه بر تو دروغ بست و بر تو ستم نمود. لعنت خدا برآن که حق تو را غصب کرد و بر آنکه این خبر به او رسید و به آن رضا داد... من از آنان به سوی خدا بیزاری می‌جویم. خدا لعنت کند امتی را که با تو مخالفت نمود و ولایت تو را انکار کرد و بر ضدّ تو بسیج شد و تو را کشت و خوار نمود و دشمنی کرد... خدایا! با همه لعنت‌های خویش، کشندگان پیامبرانت و اوصیای آنان را لعنت کن و سوزش آتش خود را به آنان بچشان، خدایا جِبت‌ها (قدرت‌های ضد الهی)، طاغوت‌ها، فرعونها، لات و عُزّی و هر قدرتی را که در مقابل تو به آن دعوت میشود، و هر نوآور بدعتگذار و مفتری را لعنت کن. خدایا، آنان و پیروان و هواداران و علاقمندان و هبستگان و یاران آنان را فراوان لعنت کن..."[۸] [۹].
- این برائت و بیزاری که در قالب لعن بروز می‌کند، با این زشتی‌ها، فسادها، تحریف‌ها، ستم‌ها، گردنکشی‌ها، صف‌آرایی در مقابل جناح حق، نپذیرفتن طاعت ائمه(ع) و مخالفت با این رهبران الهی آمیخته است. لعن آنان، طرد نمایندگان این خطّ در همیشه و همه جای تاریخ است. آنکه آنان را به این خاطر لعن می‌کند، طبعاً باید فکر و عمل خود، از این‌گونه کجی‌ها و فسادها پاک باشد. نفی موضع امویان و عباسیان در دشمنی با ائمه(ع) و راه درست آنان، رفض موضع عملی و فکری پیروان آنان در طول تاریخ است. می‌بینیم که حتی لعن بر دشمنان ائمه(ع) و مخالفان راه خدا و سنت رسول هم، برای پیروان راستین حق و طرفداران اهل بیت عصمت(ع) سازنده و خط دهنده است[۱۰].
لعن بر دشمنان
لعنت
- لعن و لعنت، نوعی نفرین در حق دیگری است. معنای لعن، دور کردن، طرد، منع و محروم شدن از خیر و رحمت و آمرزش الهی است. وقتی کسی را لعنت میکنیم، دور افتادن او از رحمت الهی را می‌‌طلبیم. به کسی که مورد لعن و طرد باشد "مَلعون" گفته میشود، یعنی مطرود از درگاه الهی و محروم از آمرزش خدا.
- خداوند در قرآن، گروه‌هایی همچون کافران، ظالمان، کتمان‌کنندگان حقایق، منافقان، مفسدان در روی زمین، آزاردهندگان پیامبر، تهمت‌زنندگان به زنان پاک، همچنین شیطان را لعن کرده است.
- در توصیه‌های دینی از لعن کردن مسلمانان نهی شده است. از آنجا که لعنت، نوعی جبهه‌گیری و مخالفت و خصومت را میرساند، لعن باید نسبت به افراد ستمگر و ناپاک و بدکار صورت گیرد. در زیارتنامهها در کنار سلام و درود به امامان و شهیدان، بر قاتلان انان و بر ظالمان و همکارانشان لعن میشود و این همان تولی و تبری و موضع داشتن نسبت به حق و باطل را میرساند. کسانی را که خدا در قرآن لعن کرده، بدون هیچ اشکالی می‌‌توان لعن کرد[۱۱].
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۲۸۹-۲۹۳.
- ↑ مجمع البحرین، طریحی، ماده لعن.
- ↑ مجمع البحرین، ماده لعن.
- ↑ المفردات، راغب اصفهانی، ماده لعن.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۲۸۹-۲۹۳.
- ↑ مفاتیح الجنان، زیارت اول از زیارت‌های مطلقه امام حسین(ع).
- ↑ بحار الانوار، جلد ۹۸، ص ۱۵۰.
- ↑ بحارالأنوار چاپ بیروت، جلد ۹۷، ص ۲۷۳.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۲۸۹-۲۹۳.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۲۸۹-۲۹۳.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی.
