تفسیر پیامبر خاتم

این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

پیامبر اکرم(ص) را باید مبین حقیقی قرآن دانست. صحابه به آن حضرت مراجعه کرده، هرچه را که فهمش برای آنان دشوار بود از محضر پیامبر(ص) می‌پرسیدند.

قرآن نیز تبیین آیات را وظیفه پیامبر(ص) شمرده، می‌فرماید: ﴿وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ﴾^[۱].

﴿وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ إِلَّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ الَّذِي اخْتَلَفُوا فِيهِ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ﴾^[۲]

از روایات نیز استفاده می‌شود که شخص پیامبر(ص) خود آیات مجمل قرآن را بیان، و ناسخ و منسوخ آن را برای اصحابش مشخص کرده است.

برای آگاهی از تفسیر پیامبر(ص) می‌توان به کتاب‌های تفسیر روایی و کتاب الاتقان سیوطی (جلد چهارم) مراجعه کرد.

ابن‌مسعود می‌گوید: "وقتی آیه ﴿الَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يَلْبِسُوا إِيمَانَهُمْ بِظُلْمٍ﴾^[۳] نازل شد، به رسول خدا گفته شد: ما به خود ظلم نکرده‌ایم؛ پیامبر(ص) فرمود: مراد از ظلم، شرک است؛ چنان‌که لقمان می‌گوید:﴿إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ﴾^[۴]^[۵].^[۶]

جستارهای وابسته

منابع

فرهنگ‌نامه علوم قرآنی

پانویس

↑ «(آنان را) با برهان‌ها (ی روشن) و نوشته‌ها (فرستادیم) و بر تو قرآن را فرو فرستادیم تا برای مردم آنچه را که به سوی آنان فرو فرستاده‌اند روشن گردانی و باشد که بیندیشند» سوره نحل، آیه ۴۴.
↑ «و ما این کتاب را بر تو فرو فرستادیم تا آنچه را در آن اختلاف ورزیدند برای آنها روشن گردانی و تا رهنمود و بخشایشی باشد برای گروهی که ایمان دارند» سوره نحل، آیه ۶۴.
↑ «آنان که ایمان آورده‌اند و ایمانشان را به هیچ ستمی نیالوده‌اند، امن (و آرامش) دارند و رهیافته‌اند» سوره انعام، آیه ۸۲.
↑ « شرک، ستمی سترگ است» سوره لقمان، آیه ۱۳.
↑ عمید زنجانی، عباسعلی، مبانی و روشهای تفسیر قرآن، صفحه ۳۹؛ ذهبی، محمد حسین، التفسیر و المفسرون، جلد۱، صفحه ۴۹؛ کمالی دزفولی، علی، تاریخ تفسیر، صفحه (۹-۲۰)
↑ فرهنگ نامه علوم قرآنی، ج۱، ص۱۷۷۴.

[1] «(آنان را) با برهان‌ها (ی روشن) و نوشته‌ها (فرستادیم) و بر تو قرآن را فرو فرستادیم تا برای مردم آنچه را که به سوی آنان فرو فرستاده‌اند روشن گردانی و باشد که بیندیشند» سوره نحل، آیه ۴۴.

[2] «و ما این کتاب را بر تو فرو فرستادیم تا آنچه را در آن اختلاف ورزیدند برای آنها روشن گردانی و تا رهنمود و بخشایشی باشد برای گروهی که ایمان دارند» سوره نحل، آیه ۶۴.

[3] «آنان که ایمان آورده‌اند و ایمانشان را به هیچ ستمی نیالوده‌اند، امن (و آرامش) دارند و رهیافته‌اند» سوره انعام، آیه ۸۲.

[4] « شرک، ستمی سترگ است» سوره لقمان، آیه ۱۳.

[5] عمید زنجانی، عباسعلی، مبانی و روشهای تفسیر قرآن، صفحه ۳۹؛ ذهبی، محمد حسین، التفسیر و المفسرون، جلد۱، صفحه ۴۹؛ کمالی دزفولی، علی، تاریخ تفسیر، صفحه (۹-۲۰)

[6] فرهنگ نامه علوم قرآنی، ج۱، ص۱۷۷۴.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]