الگو:صفحهٔ اصلی/پرسش برگزیده
- از جمله نشانههای حتمی ظهور امام مهدی، قتل نفس زکیه است. نفس زکیه به معنای نفس کامله، پاک و پاکیزه است. در مورد اینکه منظور از نفس زکیه چیست دو احتمال وجود دارد:
- مراد شخص خاصی است که دارای این ویژگی است. هنگامیکه چنین شخصی کشته میشود، طبیعی است شهادت او در جامعه موج ایجاد کرده و تاثیر میگذارد.
- احتمال داده شده است منظور از نفس زکیه، افراد پاک سرشت باشند که در فتنههای آخر الزمان به دست ظالمان کشته میشوند و خونشان به ناحق جاری میگردد.
- احتمال اول با روایات تناسب بیشتری دارد، چرا که قتل نفس زکیه در بین جامعه تاثیر و انعکاس ایجاد میکند. بنابراین منظور از نفس زکیه یکی از اشخاص با اخلاص و آزمایش شده در دوران غیبت کبری خواهد بود که بر اثر فتنههای آخر الزمان و انحرافات حاکم در آن زمان به شهادت میرسد و خونشان به ناحق جاری میگردد. در قرآن کریم آمده است: ﴿قَتَلْتَ نَفْسًا زَكِيَّةً بِغَيْرِ نَفْسٍ لَقَدْ جِئْتَ شَيْئًا نُكْرًا﴾. نفس زکیه انسانی است که بر اثر شخصیت والای او قتل آن اهمیتی بسزا دارد، که جلب نظر میکند و موجب تأثر و تأسف عمیق مردم میشود. در ضمن چیزی که میخواهد نشانه شود میبایست در مورد کسی باشد که در بین مردم شناخته شده باشد، و گرنه نمیتواند دلالت بر چیزی بکند و نشانۀ ظهور قرار گیرد.
مصادیق نفس زکیه
- در مورد اینکه نفس زکیه کیست و به چه کسی اطلاق میشود و به عبارت دیگر آیا قتل نفس زکیه یک واقعه در گذشته بوده که اتفاق افتاده یا اینکه هنوز به وقوع نپیوسته و از علائم نزدیک به ظهور حضرت مهدی(ع) است نظرات مختلفی بیان شده است که به آنها اشاره میشود:
- نفس زکیه همان محمد بن عبدالله محض ملقب به نفس زکیه است که در زمان بنی العباس به قتل رسید و از اولاد امام حسن مجتبی(ع) است. قرائنی بر این دلیل ارائه شده است لکن این سخن و نظر را نمیتوان پذیرفت، زیرا پس از بررسی روایات نفس زکیه، اشکالاتی به این دیدگاه وارد است از جمله:
- قتل نفس زکیه بین رکن و مقام است، در حالی که محمد بن عبدالله محض در نزدیکی مدینه و منطقه احجار الزیت به قتل رسیده است.
- نفس زکیه یعنی نفسی پاک و طاهر، اما این شخص را نمیتوان با چنین صفتی معرفی کرد و او را مورد تأیید اهل بیت دانست؛ چرا که او خود را مهدی(ع) میدانست و مردم را برابر اهل بیت، به خود دعوت میکرد.
- فاصله میان ظهور تا قتل این شخص، پانزده روزاست که به زمان قیام حضرت مهدی(ع) اشاره دارد؛ لذا با محمد بن عبدالله محض مطابقت نمیکند و این مطلب، هنوز رخ نداده است.
- خود نفس زکیه و پیروان وی تنها ادعای مهدی بودن او را داشتهاند نه اینکه کشته شدن او را نشانه ظهور مهدی(ع) بدانند و همین ادعای کاذب، سبب میشود آن فرد آرمانی که کشته شدنش در روایات از نشانههای ظهور معرفی شده، بر این ادعاکننده دروغگو منطبق نشود.
- نفس زکیه فردی است که قبل از ظهور امام زمان(ع) قیام میکند و در کنار کعبه ما بین رکن و مقام کشته میشود. از روایات استفاده میشود در آستانه ظهور حضرت مهدی(ع) در گیر و دار مبارزات زمینهساز انقلاب مهدی(ع)، فردی پاک باخته و مخلص، در راه امام(ع) میکوشد و مظلومانه کشته میشود. این رخداد عظیم، طبق بیان روایات بین رکن و مقام ـ در بهترین مکانهای زمین ـ اتفاق میافتد. فرد یادشده از اولاد امام حسن مجتبی(ع) است. و نیز گفته شده حسینی نسب است. امام باقر(ع) در حدیثی طولانی نقل فرمودهاند: «قائم(ع) به اصحاب خود میفرماید: "ای قوم! اهل مکه مرا نمیخواهند؛ ولی من کسی را به سوی آنها میفرستم تا حجت را بر ایشان تمام کنم... پس مردی از اصحاب خود را میخواند و به او میفرماید: به سوی اهل مکه برو و بگو:ای اهل مکه! من فرستادۀ مهدی هستم. او خطاب به شما میگوید: ما اهل بیت رحمت و معدن رسالت و خلافت هستیم و ما فرزندان محمد(ص) و سلالۀ پیامبرانیم و به راستی که مورد ظلم و ستم قرار گرفتیم و از زمانی که پیامبر از دنیا رفت، تا امروز، حق ما گرفته نشده است. پس اکنون ما شما را به یاری میخوانیم؛ ما را یاری کنید. چون آن جوان این سخن را بگوید مردم، او را بین رکن و مقام میکشند. او نفس زکیّه است». برابر بعضی از روایات بین کشته شدن نفس زکیه و قیام قائم آل محمد(ص) تنها پانزده شب فاصله خواهد بود. محدث قمی میگوید: "نفس زکیه پسری است از خاندان محمد(ص) که مابین رکن و مقام در مسجد الحرام کشته میشود".
- نفس زکیه مجاهدی است از زمره بسترسازان ظهور که رهبری عدهای از عاشقان امام مهدی(ع) را بر عهده دارد و در راه حضرت در میان هفتاد تن از علمای زمانه در منطقهای پشت شهر کوفه به شهادت میرسد. او غیر از سید هاشمیتباری است که در مکه و بین رکن کعبه و مقام ابراهیم سر از تنش جدا میشود و این هر دو، غیر از سید حسنی هستند که به قتل میرسد.
- نفس زکیه شخصی است به نام محمد بن الحسن که میان رکن کعبه و مقام ابراهیم کشته خواهد شد. از فحوای این نظریه و تعابیر قائل آن چنین استنباط میشود که نفس زکیه، از سادات حسنی و در واقع همان سید حسنی است.
- نفس زکیه سیدی والا تبار و حسینینسب است و هموست که مظلومانه در ۲۵ ذی الحجه سر مبارکش در حرم امن الهی مکه مکرمه از تن جدا میشود و کمی پیش از ذبح شدن وی، سیدی هاشمی و حسنیتبار در کوفه به همراه هفتاد تن از علمای امت به دست سپاهیان سفیانی و در اثنای ورود سپاه مجاهد خراسانی از طریق شهرهای قصر شیرین و خانقین به شهادت میرسد. طبق این نظریه، رجل هاشمی و سید حسنی یک تن هستند.