نسخهای که میبینید نسخهای قدیمی از صفحهاست که توسط Msadeq(بحث | مشارکتها) در تاریخ ۲۴ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۴۵ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوتهای عمدهای با نسخهٔ فعلی بدارد.
نسخهٔ ویرایششده در تاریخ ۲۴ دسامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۹:۴۵ توسط Msadeq(بحث | مشارکتها)
آیا صدقه دادن برای امام مهدی صحیح است؟ یکی از پرسشهای مرتبط به بحث مهدویت است که میتوان با عبارتهای متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤالهای مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.
« آری؛ دعا برای دیگری مؤثر است. قرآن هم به فرزندان سفارش میکند که برای والدین دعا کنید: ﴿وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا كَمَا رَبَّيَانِي صَغِيرًا ﴾[۱]امام پدر انسان است و رهبر الهی، پدر معنوی ماست. قرآن میفرماید: ﴿وَجَاهِدُوا فِي اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ هُوَ اجْتَبَاكُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ مِّلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْرَاهِيمَ هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِن قَبْلُ وَفِي هَذَا لِيَكُونَ الرَّسُولُ شَهِيدًا عَلَيْكُمْ وَتَكُونُوا شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ فَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِيرُ﴾[۲] و یا پیامبر(ص) فرمود: "أَنَا وَ عَلِيٌ أَبَوَا هَذِهِ الْأُمَّة"[۳] به والدین هم سفارش شده که در حقفرزنداندعا کنند: ﴿رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلاةِ وَمِن ذُرِّيَّتِي رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاء﴾[۴] پس ما باید برای پدران و مادران خود دعا کنیم.
جالب توجه آن که در میان عبادات، نماز از ویژگی خاصی برخوردار است؛ زیرا در موارد متعددی از قرآن با آن که سخن از عبادات و کارهای خیر به میان میآید؛ اما نام نماز جداگانه برده شده است؛ مثلاً میفرماید: ﴿قُلْ إِنَّ صَلاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ﴾[۵] با این که نماز جزئی از مناسک الهی است خداوند درباره آن میفرماید: ﴿وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلاةِ وَإِيتَاء الزَّكَاةِ وَكَانُوا لَنَا عَابِدِينَ﴾[۶] یعنی با وجود این که نماز جزئی از ﴿فِعْلَ الْخَيْرَاتِ﴾ یا همان کارهای خوب است؛ ولی نام نماز جداگانه برده شده و این بر اهمیت و ویژگی خاص نماز دلالت میکند. از سوی دیگر در میان ارکان نماز، سجدهجایگاه ویژهای دارد تا آن جا که خداوند متعال در آیه آخر سوره علق که خواندن آن، سجدهواجب دارد، به پیامبرش میفرماید: "راه قرب تو به ما سجده است" و در میان سجدهها، امتیاز و ارزشسجده آخر بیشتر است. در آن حالت حساس سفارش شده است که برای رزق همسر خود دعا کنید و مستحب است که بگوییم: "وَ ارْزُقْنِي وَ ارْزُقْ عِيَالِي مِنْ فَضْلِك"[۷]؛ بنابر این وقتی در این حالت حساس، آیا دعا برای رزق همسر سفارش شده است، دعا برای نجات نسل بشر از انواع ظلم، شرک، جهل و تفرقه به اندازه رزق همسر ارزش ندارد؟ این همه روایات که برای صلواتنقل شده به خاطر تأثیر دعاست. خداوند متعال در قرآن با کمال صراحت به همه مؤمنین خطاب میکند و میفرماید: ﴿إِنَّ اللَّهَ وَمَلائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا﴾[۸]. بر این اساس، اگر صلوات ما برای پیامبر(ص) بیاثر بود، این دستور با این صراحت صادر نمیشد. بر همین اساس دادن صدقه و سایر هدایای مادی و هدایای معنوی برای معصومین و از جمله امام عصر(ع) مؤثر است»[۹].
پاسخها و دیدگاههای متفرقه
با کلیک بر «ادامه مطلب» پاسخ باز و با کلیک بر «نهفتن» بسته میشود:
«در منابع روایی زیاد بر میخوریم به اعمالی که شیفتگان برای مقتدای خود انجام دادهاند و از محضر ائمه (ع) پرسیدهاند و آنها تأیید کردهاند و آن اعمال را دارای ارزش معنوی دانستهاند از جمله:
در روایتی از امام کاظم (ع) که شخصی به حضرت عرض کرد روز عید فطر که فرا میرسد شروع میکنم به یک ختم قرآن برای رسول اللّه (ص) و یک ختم قرآن برای حضرتفاطمه (س) و یک ختم قرآن برای امامان (ع) و یک ختم برای شخص شما آیا این کار ثوابی برایم دارد؟ حضرت در جواب فرمودند ثوابش آنست که در روز قیامت با آنان خواهی بود. این شخص میگوید: گفتم اللّه اکبر، چنین ثوابی برای من است؟ حضرت سه مرتبه فرمود: بلی بلی بلی»[۱۰].
و موقعی که بررسی میکنیم در مییابیم که در عالم مادّه و فیزیک هیچ حرکت و عملی بدون بازتاب و اثر نیست و کوچکترین عمل فیزیکی مانند برخورد دو جسم خرد با هم دارای اثر است. حال چگونه میشود حرکات روحانی و معنوی که در نشئه روحانیت است و تأثیر و تأثر در آن عالم با دنیای فیزیک قابل ملاحظه نیست، بدون اثر باشد؟
ولو اینکه پیامبر (ص) و سایر معصومین (ع) نیازمند اعمال ما نیستند ولی خداوند ذوالفضل العظیم است و هیچ عملی را بدون اثر نمیگذارد به ویژه اگر برای اولیای او باشد.
و در روابط عاطفی هدیه از بهترین ابزار جذب محبّت است، شخصیتها هرچه که بزرگ و ستودنی باشند از هدیه چه مادّی و چه معنوی خشنود میشوند، امام زمان (ع) که قطب عالم امکان است از هدیه یک شاخه گل و یا یک سوره قرآن و یا صدقه از طرف آن حضرت معلوم است که آن حضرت را دلشاد میکند و در پی جبران و پاسخ به محبتکننده بر میآید و هدیه کننده را به محبت دوباره افتخار میدهد، و طبق روایات و احادیث، حضرتولی عصر (ع) دارای زندگی طبیعی و معمولی و عادی هستند، آن حضرت هم مانند سایر مردم در معرض امراض طبیعی و آفات و گرفتاریهای جسمی و اندوههای روحی میباشند، بنابراین صدقه و دعا و نمازها و هدایای معنوی که به فرموده ائمه (ع) دورکننده بلاهاست آن حضرت را از بلایا دور میدارد و در سلامت جسم و جان آن عزیز اثر خواهد داشت.
و مهمترین نکته اینکه میان هدیه کننده و هدیه گیرنده ارتباط عاطفه و مهر برقرار میگردد این عمل ما را به او و او را به ما متوجّه میسازد و در این ارتباط ما را به رنگ و خوی او آشنا و صدای نیاز ما را به او میرساند و پاسخ پدرانه او را بر جان ما فرود میآورد، دل کوچک ما را به قلب بزرگ قطب عالم امکان و بیساحل او پیوند میزند و جویبار عبادات ما را به دریای موّاج بندگی او متّصل میسازد و نهال خرد و ساقه نازک وجود ما را در سایهسار آن شجره فراگیر الهی به سایه مینشاند و ستاره وجود ما را از ماه و خورشید جهانتاب هستی او روشن میسازد[۱۱]»[۱۲].
در مکیال المکارم فی فوائد الدعاء للقائم آمده است: نظر به اینکه این کار از گونههای مودت نسبت به قربی و بستگان پیغمبر(ص) است که خداوند بندگانش را در کتاب خود به آن امر فرموده، نمیبینی که هرگاه فرزندت یا کسی از عزیزانت را دوست میداری و برای او بیمناک هستی به قصد سلامتی او صدقه میدهی؟! پس مولای تو به هر کس به این سزاوارتر است. اضافه بر اینکه این کار از اقسام صله امام است و این برای خردمندان واضح میباشد[۱۴].
علی بن طاووس در کتاب کشف المحجه به صدقه و دوستیامام سفارش کرده و گفته است: "... پس در پیروی و وفاداری و تعلق خاطر و دلبستگی نسبت به آن حضرت به گونهای باش که خداوند و رسول او و پدران آن حضرت و خود او از تو میخواهند، و حوایج آن بزرگوار را بر خواستههای خود مقدم بدار هنگامی که نمازهای حاجت را به جای میآوری و صدقه دادن از سوی آن جناب را پیش از صدقه دادن از سوی خودت و عزیزانت قرار ده و دعا برای آن حضرت را مقدم بدار بر دعا کردن بر خودت و نیز در هر کار خیری که مایه وفای به حق آن حضرت است آن بزرگوار را مقدم بدار که سبب میشود به سوی تو توجه فرماید و به تو احسان نماید"[۱۵]»[۱۶].
«آری، علاقه مندان به حضرت میتوانند اعمال عبادیمستحب را به نیابت از ایشان انجام دهند و به ویژه از طرف آن حضرت و یا برای سلامتی وجود مبارک آن حضرتصدقه دهند، و این خود یکی از جلوههای زیبای نمایش محبت و ارادت به آن امام عزیز است. سید بن طاووس مینویسد: صدقه دادن از سوی آن جناب را پیش از صدقه دادن از سوی خود و عزیزانت قرار ده و دعا برای آن حضرت را بر دعا کردن برای خودت مقدم بدار و نیز در هر کار خیری که مایه و فای به حق آن حضرت است، آن بزرگوار را مقدم بدار که سبب میشود به سوی تو توجه فرماید و به تو احسان کند[۱۷]»[۱۸].
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل میشوید:
↑ و بگو پروردگارا! بر آنان بخشایش آور چنان که آنها مرا در کودکی پروردند؛ سوره اسراء، آیه: ۲۴.
↑ و در (راه) خداوند چنان که سزاوار جهاد (در راه) اوست جهاد کنید؛ او شما را برگزید و در دین- که همان آیین پدرتان ابراهیم است- هیچ تنگنایی برای شما ننهاد، او شما را پیش از این و در این (قرآن) مسلمان نامید تا پیامبر بر شما گواه باشد و شما بر مردم گواه باشید پس نماز را برپا دارید و زکات بپردازید و به (ریسمان) خداوند چنگ زنید؛ او سرور شماست که نیکو یار و نیکو یاور است؛ سوره حج، آیه: ۷۸.
↑ پروردگارا! مرا برپادارنده نماز گردان و از فرزندانم نیز و دعای مرا بپذیر!؛ سوره ابراهیم، آیه: ۴۰.
↑ بگو: بیگمان نمازم و نیایشم و زندگیم و مرگم از آن خداوند پروردگار جهانیان است؛ سوره انعام، آیه: ۱۶۲.
↑ و آنان را پیشوایانی کردیم که به فرمان ما راهبری میکردند و به آنها انجام کارهای نیک و برپا داشتن نماز و دادن زکات را وحی کردیم و آنان پرستندگان ما بودند؛ سوره انبیاء، آیه: ۷۳.