آیا از نظر اسلام امکان دارد روزی دستگاهی اختراع شود که قادر باشد ما را به گذشته یا آینده ببرد؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آیا از نظر اسلام امکان دارد روزی دستگاهی اختراع شود که قادر باشد ما را به گذشته یا آینده ببرد؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ علم غیب
مدخل اصلیعلم غیب

آیا از نظر اسلام امکان دارد روزی دستگاهی اختراع شود که قادر باشد ما را به گذشته یا آینده ببرد؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث علم غیب معصوم است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی علم غیب مراجعه شود.

پاسخ به این پرسش

هاشمی

حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید علی هاشمی نویسنده کتاب «ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی» در پاسخ به این پرسش گفته است:

«اسلام با احتمال اختراع چنین دستگاهی مخالفت ندارد»[۱].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. پژوهشگران وبگاه پرسمان.
پژوهشگران «وبگاه پرسمان» وابسته به «نهاد نمايندگى مقام معظم رهبرى در دانشگاه‌ها» در پاسخ به این پرسش آورده‌اند: «منظور از این که دستگاه "ما را به گذشته و آینده ببرد" چیست؟ اگر منظور این باشد که این دستگاه گذشته و آینده را برای ما به تصویر بکشد و کاملا آن را برای ما ملموس و مشهود کند، باید گفت: نسبت به گذشته ممکن است دستگاهی کشف شود که امواج و نورهایی را دریافت کند و گذشته را تا حدودی برای ما به تصویر بکشد ولی نسبت به آینده چنین چیزی معقول نیست. زیرا به لحاظ عقلی و فلسفی، موجود مادی که در بستر زمان حرکت می‌کند دارای محدودیت‌های خاص زمانی است و نمی‌تواند فراتر از زمان را پیش‌بینی کند. مگر این که از یک شیوه فرازمانی و مکانی استفاده کند و آن طریقی است که انسان در اثر دوری از گناهان و فاصله گرفتن روحی از امور مادی و دنیوی بتواند به مرحله‌ای از قدرت روحی و نفسی برسد که بتواند آینده را در آئینه حال ببیند. چنان که نمونه‌های از این پیشگوئی‌ها توسط بسیاری از پاکان و صالحان و حتی مرتاضان، رخ داده است؛ به عنوان نمونه در مورد وزیر حضرت سیلمان (ع) آصف بن برخیا -که برخوردار از بخشی از علم کتاب بوده قَالَ الَّذِي عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْكِتَابِ[۲] چنین قدرتی وجود داشته است. البته این نکته شایان ذکر است که: برخی از محاسبات کلی -به صورت اخبار از آینده- مانند پیش‌گویی‌های نجومی یا هواشناسانه، را می‌شود از طریق برخی دستگاه‌های پیشرفته انجام داد و این با مورد مذکور بسیار متفاوت است. از نظر دینی نیز آنچه عقلا امکان‌پذیر است مورد قبول است»[۳].

پرسش‌های وابسته

  1. آیا در میان مخلوقات فقط انسان عالم به غیب می‌شود؟ (پرسش)
  2. آیا انسان آگاه از غیب باید عصمت داشته باشد؟ (پرسش)
  3. چه کسی غیر از خدا عالم به غیب است؟ (پرسش)
  4. آیا همه پیامبران علم غیب داشته‌اند؟ (پرسش)
  5. آیا همه امامان علم غیب داشته‌اند؟ (پرسش)
  6. آیا علم غیب پیامبران از لحاظ مرتبه یکسان است؟ (پرسش)
  7. آیا امام معصوم عالم به غیب است؟ (پرسش)
  8. آیا غیر از پیامبران و امامان انسانی عالم به غیب می‌شود؟ (پرسش)
  9. آیا غیر از پیامبران و امامان انسانی توان پیشگویی را دارد؟ (پرسش)
  10. آیا علم غیب پیامبران از لحاظ مرتبه یکسان است؟ (پرسش)
  11. آیا آیه ۳۰ سوره بقره مثبت علم غیب فرشتگان است؟ (پرسش)
  12. تفاوت علم غیب خدا و معصوم چیست؟ (پرسش)
  13. آیا مقام علم غیب به غیر معصوم داده می‌شود؟ (پرسش)
  14. شرایط دستیابی غیر معصوم به علم غیب چیست؟ (پرسش)
  15. غیر معصوم از چه راهی می‌تواند به غیب آگاهی یابد؟ (پرسش)
  16. ادراک کدام علوم غیبی برای غیر معصوم ممکن است؟ (پرسش)
  17. آیا غیر معصوم وظیفه دارد به دنبال فراگیری علوم غیبی باشد؟ (پرسش)
  18. وظایف علمی و عملی غیر معصوم در قبال علوم غیبی چیست؟ (پرسش)
  19. در صورت آگاهی از برخی علوم غیبی آیا غیر معصوم اجازه انتقال آن به دیگران را دارد؟ (پرسش)
  20. آیا آگاهی غیر معصوم از غیب با حکمت الهی در امتحان او منافات ندارد؟ (پرسش)
  21. با توجه به اینکه علم غیب غیر خدا ویژه رسولان برگزیده است آگاهی غیر معصوم از برخی امور غیبی چه توجیهی دارد؟ (پرسش)
  22. آیا از راه غیر مشروع می‌توان به علم غیب دست یافت؟ (پرسش)
  23. با توجه به عقیده بداء آیا بهره‌مندی انسان از علم غیب به معنای برتری مخلوق بر خالق نیست؟ (پرسش)
  24. آیا شیطان و فرشتگان می‌توانند به افکار ما آگاهی داشته باشند؟ (پرسش)
  25. آیا آگاهی از سرنوشت به نفع انسان یا به ضرر اوست؟ (پرسش)

پانویس

  1. مکاتبه اختصاصی دانشنامه مجازی امامت و ولایت.
  2. «[اما] کسى که دانشى از کتاب [آسمانى] داشت گفت»؛ سوره نمل، آیه ۴۰.
  3. وبگاه پرسمان.