فسق

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از متجاهر به فسق)

مقدمه

فسق به معنای بیرون آمدن چیزی از پوسته خود است. از این رو به کسی هم که از حریم احکام دین بیرون می‌رود و از فرمان خدا خارج می‌شود، یا از مسیر فطرت انسانی بیرون رود و متعهد به احکام شرع و حلال و حرام الهی نباشد، فاسق گفته می‌شود. به تعبیر بعضی از کتب لغت، "فسق" خروج از طاعت خداست و "فسوق"، ورود به معصیت الهی است و این هر دو واژه در قرآن به کار رفته است. در جایی هم مؤمن و فاسق را در مقابل هم قرار داده است: ﴿أَفَمَنْ كَانَ مُؤْمِنًا كَمَنْ كَانَ فَاسِقًا لَا يَسْتَوُونَ[۱] که می‌رساند خروج از دایره ایمان هم نوعی فسق است. به کسی که آشکارا مرتکب گناه شود "مُتجاهر به فسق" گفته می‌شود[۲].

انسان فاسق قابل اعتماد نیست و نباید با او ارتباط برقرار ساخت در حدیث نبوی آمده است: اجتناب و دوری از فاسق جهاد است: «جهاد چهارگونه است:... یکی از آنها دوری از فاسق است»[۳]. در روایات تأکید شده که انسان از فاسق دوری جوید و علت آن چنین بیان شده است که فاسق دوست خود را به یک وعده نان بلکه به کمتر از آن می‌فروشد. امام سجاد(ع) می‌فرماید: «از همراهی با فاسق اجتناب نما؛ زیرا وی تو را با یک وعده غذا بلکه به کمتر از آن می‌فروشد»[۴]؛ در حدیث دیگری آمده است: از دوستی و هم‌نشینی با فاسق اجتناب کنید؛ زیرا بدی به سمت بدی کشیده می‌شود و اخلاق بد در وجود انسان تأثیر می‌گذارد[۵].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. «آیا آنکه مؤمن است همگون کسی است که نافرمان است؟ (هرگز) برابر نیستند» سوره سجده، آیه ۱۸.
  2. محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی.
  3. «اَلْجِهَادُ أَرْبَعُ:... وَ شَنْآنُ الْفَاسِقُ»؛ نهج الفصاحه، ح۱۳۳۸.
  4. «... وَ إِيَّاكَ وَ مُصَاحَبَةَ الْفَاسِقِ فَإِنَّهُ بَائِعُكَ بِأُكْلَةٍ أَوْ أَقَلَّ مِنْ ذَلِكَ»الفقه الاجتماع، ص۴۸۸.
  5. برهانی، محمد جواد، سیره اجتماعی پیامبر اعظم، ص ۱۷۰-۱۷۱.