اصبغ بن نباته: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام علی | عنوان مدخل  = اصبغ بن نباته | مداخل مرتبط = [[اصبغ بن نباته در رجال و تراجم]] - [[اصبغ بن نباته در تاریخ اسلامی]] - [[اصبغ بن نباته در نهج البلاغه]] - [[اصبغ بن نباته در حدیث]]| پرسش مرتبط  = }}
{{جعبه اطلاعات اصحاب
| نام = اصبغ بن نباته
| مشهور به =
| نام تصویر = تصویر قدیمی از مسجد کوفه.jpg 
| عرض تصویر =
| توضیح تصویر = تصویر قدیمی از مسجد کوفه
| نام کامل = اصبغ بن نباته
| نام‌های دیگر =
| جنسیت = مرد
| کنیه = أبو القاسم
| لقب = {{فهرست جعبه افقی|[[الحنظلی]] | [[الدارمی]] | [[المجاشعی]] | [[التمیمی]] | [[الکوفی]] }}
| اهل =
| از قبیله = [[بنی‌حنظله]]
| از تیره = [[مجاشع بن‌ دارم]]
| پدر = 
| مادر = 
| همسر =
| پسر =
| دختر =
| خواهر =
| برادر =
| خویشاوندان = 
| وابستگان =
| تاریخ تولد = 
| محل تولد = 
| محل زندگی = [[کوفه]] 
| تاریخ درگذشت =
| محل درگذشت = [[کوفه]]
| تاریخ شهادت = 
| محل شهادت =
| طول عمر =
| محل دفن =
| دین =
| مذهب =
| از اصحاب = {{فهرست جعبه افقی| [[امام علی]] | [[امام حسن]] | [[امام حسین]] | [[امام سجاد]] }}
| از طبقه =
| در جنگ = {{فهرست جعبه افقی|[[جنگ صفین]] | [[جنگ جمل]] }}
| نقش‌ها =
| فعالیت‌ها =
| علت شهرت =   
| علت درگذشت = 
| علت شهادت =
| راوی از =
| روایات مشهور = 
| مشایخ او = {{فهرست جعبه| [[ابوایوب انصاری]] | [[عبدالله بن عباس قرشی]] | [[عبدالله بن مسعود]] | [[علی بن ابی طالب]] | [[عمار بن یاسر عنسی]] | [[حسن بن علی هاشمی]] | [[فاختة بنت أبی طالب بن عبد المطلب]] }}
| راویان از او = {{فهرست جعبه| [[ثابت بن دینار]] | [[سالم بن رافع]] | [[أبو إسحاق السبیعی]] | [[عبایة بن ربعی]] | [[مقاتل بن حیان]] | [[علی بن أبی فاطمة الغنوی]] | [[سعد بن طریف الإسکاف]] | [[سالم بن أبی الجعد الأشجعی]] | [[الحجاج بن محمد المصیصی]] | و... }}
| آخرین راوی از او =
}}


{{جعبه اطلاعات راوی
== نسب ==
| عنوان            = (اصبغ بن نباته)
[[ابو القاسم اصبغ بن نباته]] [[حنظلی]]، [[دارمی]]، [[مجاشعی]]، [[تمیمی]]، [[کوفی]] مشهور به [[أصبغ بن نباتة تمیمی]] او از [[روات حدیث]] است. در بین [[اهل سنت]] برخی او را متهم {{عربی|"بالکذب ورمی بالرفض"}} می‌دانند. در [[کوفه]] [[زندگی]] می‌کرد و در [[کوفه]] درگذشت.<ref>[http://hadith.islam-db.com/narrators/588/%D8%A3%D8%B5%D8%A8%D8%BA-%D8%A8%D9%86-%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A9 موسوعة الحدیث]</ref>
| تصویر            =
| اندازه تصویر      =
| نام کامل          = أصبغ بن نباتة الحنظلی<ref>الکافی: ج۱، ص۴۵۰، ر۳۴.</ref>
| کنیه              = أبو القاسم <ref>التاریخ الکبیر: ج۲، ص۳۵، ر۱۵۹۵.</ref>
| لقب              = الحنظلی<ref>الکافی: ۱ / ۴۵۰ ر۳۴.</ref>، اضاف الیه الشیخ: التمیمی. <ref>رجال الشیخ: ص۳۴، ر۲.</ref>، والنجاشی: المجاشعی. <ref>رجال النجاشی: ص۸، ر۵.</ref> والبخاری: الدارمی الکوفی. <ref>تاریخ الکبیر: ج۲، ص۳۵، ر۱۵۹۵.</ref>
| نسب              =
| تولد              =
| شهر تولد          =
| کشور تولد        =
| محل زندگی        =
| وفات              = توفّی بعد سنة ۱۰۰ <ref>تاريخ الاسلام: ج۷، ص۲۸، ر۱۱.</ref>
| شهر وفات          =
| محل دفن          =
| خویشاوندان سرشناس =
| مذهب              = من خاصّة امیر المؤمنین{{ع}} <ref>النجاشی: ص۸ ر۵.</ref>
| صحابی            =
| راوی از معصوم    =
| مشایخ            =
| راویان از او      =
| اعتبار            =
| موضوع روایات      =
| تعداد روایات      =أصبغ بن نباتة الحنظلی: ۱ روایه<br/>الأصبغ بن نباتة: ۵۸ روایه<br/>الأصبغ: ۸ روایه<br/>جمع عدد الروایات: ۶۷ روایه
| تألیفات          =
| شهرت              =
| سایر              = نام وی در منابع ذیل آمده است: اتقال المقال : ۲۷. أعيان الشيعة : ۱ / ۴۶۴. بلغة المحدثين : ۳۳۳ ر۱۴. بهجة الآمال : ۲ / ۳۴۸. التحرير الطاووسي : ۷۷ ر۴۷. تنقيح المقال : ۱ / ۱۵۰ ر۱۰۰۸. تهذيب المقال : ۱ / ۱۹۱ ر۴. جامع الرواة : ۱ / ۱۰۶. الجامع في الرّجال : ۱ / ۲۷۸. خلاصة الأقوال : ۲۴ ر۹. رجال إبن داود : ۵۲ ر۲۰۴. رجال الانصاري : ۳۱. رجال البرقي : ۵، وفيه : «الأصبغ بن نباتة التميمي الحنظلي». رجال الطوسي : ۳۴ ر۲، وفيه : «أصبغ بن نباتة التميمي الحنظلي»، و۶۶ ر۲. رجال الكشي : ۵ / ۸، و۱۰۳ ر۱۶۴، و۱۶۵. رجال النجاشي : ۸ ر۵، وفيه : «الأصبغ بن نباتة المجاشعي». طرائف المقال : ۲ / ۷۴ ر۷۳۰۷. غاية المرام : ۷۹. الفهرست : ۳۷ الرقم بعد، ۱۰۸. قاموس الرّجال : ۲ / ۱۶۲ ر۹۴۰. كامل الزيارات : ۲۸ ح ۵. مجمع الرّجال : ۱ / ۲۳۱. مستدركات علم الرّجال : ۱ / ۶۹۱ ر۵۴۸ / ۲۰۲۱. معالم العلماء : ۲۷ / ۱۳۸. معجم الثقات : ۱۹ / ۱۲۰. معجم رجال الحديث : ۳ / ۲۱۸ ر۱۵۰۶، و۲۱۹ ر۱۵۰۹. معراج أهل الكمال : ۲۸۸ ر۱۱۶. منتهي المقال : ۲ / ۱۰۲ ر۴۰۱. منهج المقال : ۶۲. الموسوعة الرّجاليّة : ۴ / ۷۴، و۷ / ۱۴۴. نقد الرّجال : ۴۹ ر۱. الوجيزة في الرّجال : ۱۶۳ ر۲۲۴. وسائل الشيعة : ۳۰ / ۳۲۱. تاريخ الاسلام : ۷ / ۲۸ ر۱۱. التاريخ الكبير : ۲ / ۳۵ ر۱۵۹۵. تقريب التهذيب : ۱ / ۸۱ ر۶۱۳. تهذيب التهذيب : ۱ / ۳۱۶ ر۶۵۸. تهذيب  الكمال : ۳ / ۳۰۸ ر۵۳۷. الجرح والتعديل : ۲ / ۳۱۹ ر۱۲۱۳. المجروحين لابن حبّان : ۱ / ۱۷۳. ميزان الاعتدال : ۱ / ۲۷۱ ر۱۰۱۳. تاريخ الثقات : ۷۱ ر۱۰۹. الطبقات الكبري : ۶ / ۲۵۵.
}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[اصبغ بن نباته در رجال و تراجم]] - [[اصبغ بن نباته در تاریخ اسلامی]] - [[اصبغ بن نباته در نهج البلاغه]] - [[اصبغ بن نباته در حدیث]]| پرسش مرتبط  = }}


==نسب==
== آشنایی اجمالی ==
أبو القاسم [[أصبغ بن نباتة]] [[حنظلی]]، [[دارمی]]، [[مجاشعی]]، [[تمیمی]]، [[کوفی]] مشهور به [[أصبغ بن نباتة تمیمی]] او از [[روات حدیث]] است. در بین [[اهل سنت]] برخی او را [[متهم بالکذب ورمی بالرفض]] می‌دانند. در [[کوفه]] [[زندگی]] می‌کرد و در [[کوفه]] درگذشت.<ref>[http://hadith.islam-db.com/narrators/588/%D8%A3%D8%B5%D8%A8%D8%BA-%D8%A8%D9%86-%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A9 موسوعة الحدیث]</ref>
[[ابوالقاسم اصبغ بن نباتة بن حارث مجاشعی تمیمی حنظلی کوفی]] از [[خواص اصحاب حضرت علی]]<ref>الفهرست (طوسی)، ص۳۷؛ رجال النجاشی، ج۱، ص۶۹.</ref> و [[صحابی امام حسن]]{{ع}}<ref>رجال الطوسی، ص۶۶.</ref> به شمار می‌‌رفت و از [[علی]]{{ع}}<ref>معالم العلماء، ص۲۷؛ میزان الاعتدال، ج۱، ص۲۷۱.</ref> و [[عمار یاسر]]<ref>تاریخ الاسلام، ج۷، ص۲۸.</ref> [[روایت]] کرده است و اشخاصی همچون [[ابوجارود زیدی]]،<ref>الفهرست (طوسی)، ص۳۸؛ جامع الرواة، ج۱، ص۱۰۷.</ref> [[سعد بن طریف]]<ref>رجال النجاشی، ج۱، ص۷۰.</ref> و [[یحیی بن ابی‌هیثم]]<ref>التاریخ الکبیر، ج۲، ص۳۵.</ref> از وی روایت کرده‌اند.


==مقدمه==
[[رجال‌نویسان]] او را از [[شرطة الخمیس]] و از [[شیعیان]] و [[یاران]] برجسته [[حضرت علی]]{{ع}}<ref>الطبقات الکبری، ج۶، ص۲۲۶.</ref> و فردی مورد [[اعتماد]] برشمرده‌اند.<ref>تنقیح المقال، ج۱، ص ۱۵۰.</ref> او فردی [[زاهد]]، [[عابد]] و در عین حال از سوارکاران [[شجاع]] و [[جنگجو]] به شمار می‌‌رفت.<ref>اعیان الشیعه، ج۲، ص۴۶۵.</ref> [[آقابزرگ تهرانی]] گوید که او نخستین کسی است که [[مقتل الحسین]]{{ع}} را به رشته تحریر درآورد. بعد از سال ۱۰۰ هـ درگذشت.<ref>الذریعه، ج۲۲، ص۲۳.</ref> دارای آثاری از جمله کتاب عجائب احکام امیرالمؤمنین{{ع}}<ref>اعیان الشیعه، ج۳، ص۴۶۵.</ref> و [[مقتل]] [[ابی عبدالله الحسین]]{{ع}} است و [[عهدنامه مالک اشتر]] و [[وصیتنامه علی]]{{ع}} به [[محمد حنفیّه]] را روایت کرده است<ref>الفهرست (طوسی)، ص۳۸.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۱۹۱.</ref>
[[اصبغ بن نباته تمیمی]] حَنْظلی مُجاشِعی از [[یاران]] ویژه [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}} و از چهره‌های برجسته [[یاران]] ایشان و از معتمدان آن [[حضرت]] است. [[استوار]] گامی او در [[دوستی]] [[علی]]{{ع}} مشهور است. او در متون کهن [[تاریخی]] به [[شیعه]] معروف و به [[عشق]] و [[دوستی]] [[علی]]{{ع}} مشهور است. او از "شُرطة الخَمیس (نیروهای ویژه)" و از [[فرماندهان]] آنان است که تا مرز [[مرگ]] و [[شهادت]]، با مولا{{ع}} [[پیمان]] بسته بودند. [[اصبغ]] در جنگ‌های [[جمل]] و [[صِفین]]، همراه مولا{{ع}} بود و از [[یاران]] باوفای [[علی]]{{ع}} به شمار می‌رفت. [[اصبغ]]، [[عهد]] [[نامه]] [[علی]]{{ع}} به [[مالک اشتر]] را [[نقل]] کرده که مجموعه‌ای بزرگ و جاودان است. پس از ضربت خوردن [[علی]]{{ع}}، وی از معدود افرادی است که اجازه حضور بر بالین ایشان را یافت. [[اصبغ]] را از [[یاران امام حسن]]{{ع}} نیز شمرده‌اند<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۸۳۱.</ref>.


== مشایخ در روایت ==
== مشایخ در روایت ==
* [[حسن بن علی بن أبی طالب بن عبد المطلب]]مشهور به [[حسن بن علی هاشمی]]
* [[حسن بن علی بن أبی طالب بن عبد المطلب]] مشهور به [[حسن بن علی هاشمی]]
* [[خالد بن زید بن کلیب بن ثعلبة بن عمرو]]مشهور به [[ابوایوب انصاری]]
* [[خالد بن زید بن کلیب بن ثعلبة بن عمرو]] مشهور به [[ابوایوب انصاری]]
* [[عبد الله بن عباس بن عبد المطلب بن هاشم]]مشهور به [[عبدالله بن عباس قرشی]]
* [[عبد الله بن عباس بن عبد المطلب بن هاشم]] مشهور به [[عبدالله بن عباس قرشی]]
* [[عبد الله بن مسعود بن حبیب بن شمخ]]مشهور به [[عبدالله بن مسعود]]
* [[عبد الله بن مسعود بن حبیب بن شمخ]] مشهور به [[عبدالله بن مسعود]]
* [[علی بن أبی طالب بن عبد المطلب بن هاشم]]مشهور به [[علی بن ابی طالب]]
* [[علی بن أبی طالب بن عبد المطلب بن هاشم]] مشهور به [[علی بن ابی طالب]]
* [[عمار بن یاسر بن عامر بن مالک بن کنانة]]مشهور به [[عمار بن یاسر عنسی]]
* [[عمار بن یاسر بن عامر بن مالک بن کنانة]] مشهور به [[عمار بن یاسر عنسی]]
* [[فاختة بنت أبی طالب بن عبد المطلب]] مشهور به [[فاختة بنت أبی طالب هاشمیة]]<ref>[http://hadith.islam-db.com/narrators/588/%D8%A3%D8%B5%D8%A8%D8%BA-%D8%A8%D9%86-%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A9 موسوعة الحدیث]</ref>
* [[فاختة بنت أبی طالب بن عبد المطلب]] مشهور به [[فاختة بنت أبی طالب هاشمیة]]<ref>[http://hadith.islam-db.com/narrators/588/%D8%A3%D8%B5%D8%A8%D8%BA-%D8%A8%D9%86-%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A9 موسوعة الحدیث]</ref>


==روایت‌کنندگان از او==
== روایت‌کنندگان از او ==
{{فهرست راویان}}
{{فهرست راویان}}
* [[حکم بن ظهیر]] مشهور به [[الحکم بن ظهیر الفزاری]]
* [[حکم بن ظهیر]] مشهور به [[الحکم بن ظهیر الفزاری]]
خط ۶۴: خط ۸۵:
* [[عبایة بن ربعی]] مشهور به [[عبایة بن ربعی الأسدی]]
* [[عبایة بن ربعی]] مشهور به [[عبایة بن ربعی الأسدی]]
* [[صفوان]] مشهور به [[صفوان الجمال]]<ref>[http://hadith.islam-db.com/narrators/588/%D8%A3%D8%B5%D8%A8%D8%BA-%D8%A8%D9%86-%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A9 موسوعة الحدیث]</ref>
* [[صفوان]] مشهور به [[صفوان الجمال]]<ref>[http://hadith.islam-db.com/narrators/588/%D8%A3%D8%B5%D8%A8%D8%BA-%D8%A8%D9%86-%D9%86%D8%A8%D8%A7%D8%AA%D8%A9 موسوعة الحدیث]</ref>
{{پایان مدخل وابسته}}
{{پایان فهرست راویان}}


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:13681148.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین''']]
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۸۴: خط ۱۰۵:
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:رجال اهل سنت]]
[[رده:رجال اهل سنت]]
[[رده:بنی‌حنظله]]
[[رده:اصحاب امام علی]]
[[رده:اصحاب امام حسن]]
[[رده:اصحاب امام حسین]]
[[رده:اصحاب امام سجاد]]
[[رده:طبقه دوم راویان]]
[[رده:طبقه سوم راویان]]
[[رده: کوفیان]]
[[رده:بنی‌حنظله]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۰۶

اصبغ بن نباته
تصویر قدیمی از مسجد کوفه
نام کاملاصبغ بن نباته
جنسیتمرد
کنیهأبو القاسم
لقب
از قبیلهبنی‌حنظله
از تیرهمجاشع بن‌ دارم
محل زندگیکوفه
درگذشتکوفه
از اصحاب
حضور در جنگ
مشخصات حدیثی
مشایخ او
راویان از او

نسب

ابو القاسم اصبغ بن نباته حنظلی، دارمی، مجاشعی، تمیمی، کوفی مشهور به أصبغ بن نباتة تمیمی او از روات حدیث است. در بین اهل سنت برخی او را متهم "بالکذب ورمی بالرفض" می‌دانند. در کوفه زندگی می‌کرد و در کوفه درگذشت.[۱]

آشنایی اجمالی

ابوالقاسم اصبغ بن نباتة بن حارث مجاشعی تمیمی حنظلی کوفی از خواص اصحاب حضرت علی[۲] و صحابی امام حسن(ع)[۳] به شمار می‌‌رفت و از علی(ع)[۴] و عمار یاسر[۵] روایت کرده است و اشخاصی همچون ابوجارود زیدی،[۶] سعد بن طریف[۷] و یحیی بن ابی‌هیثم[۸] از وی روایت کرده‌اند.

رجال‌نویسان او را از شرطة الخمیس و از شیعیان و یاران برجسته حضرت علی(ع)[۹] و فردی مورد اعتماد برشمرده‌اند.[۱۰] او فردی زاهد، عابد و در عین حال از سوارکاران شجاع و جنگجو به شمار می‌‌رفت.[۱۱] آقابزرگ تهرانی گوید که او نخستین کسی است که مقتل الحسین(ع) را به رشته تحریر درآورد. بعد از سال ۱۰۰ هـ درگذشت.[۱۲] دارای آثاری از جمله کتاب عجائب احکام امیرالمؤمنین(ع)[۱۳] و مقتل ابی عبدالله الحسین(ع) است و عهدنامه مالک اشتر و وصیتنامه علی(ع) به محمد حنفیّه را روایت کرده است[۱۴].[۱۵]

مشایخ در روایت

روایت‌کنندگان از او

فهرست راویان

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. موسوعة الحدیث
  2. الفهرست (طوسی)، ص۳۷؛ رجال النجاشی، ج۱، ص۶۹.
  3. رجال الطوسی، ص۶۶.
  4. معالم العلماء، ص۲۷؛ میزان الاعتدال، ج۱، ص۲۷۱.
  5. تاریخ الاسلام، ج۷، ص۲۸.
  6. الفهرست (طوسی)، ص۳۸؛ جامع الرواة، ج۱، ص۱۰۷.
  7. رجال النجاشی، ج۱، ص۷۰.
  8. التاریخ الکبیر، ج۲، ص۳۵.
  9. الطبقات الکبری، ج۶، ص۲۲۶.
  10. تنقیح المقال، ج۱، ص ۱۵۰.
  11. اعیان الشیعه، ج۲، ص۴۶۵.
  12. الذریعه، ج۲۲، ص۲۳.
  13. اعیان الشیعه، ج۳، ص۴۶۵.
  14. الفهرست (طوسی)، ص۳۸.
  15. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۱۹۱.
  16. موسوعة الحدیث
  17. موسوعة الحدیث