آداب زیارت امام حسین در معارف و سیره حسینی: تفاوت میان نسخهها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-]] | + - [[)) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{امامت}} | {{امامت}} | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
خط ۷: | خط ۵: | ||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[آداب زیارت امام حسین در قرآن]] - [[آداب زیارت امام حسین در حدیث]] - [[آداب زیارت امام حسین در کلام اسلامی]] - [[آداب زیارت امام حسین در تاریخ اسلامی]] - [[آداب زیارت امام حسین در معارف و سیره حسینی]]</div> | : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[آداب زیارت امام حسین در قرآن]] - [[آداب زیارت امام حسین در حدیث]] - [[آداب زیارت امام حسین در کلام اسلامی]] - [[آداب زیارت امام حسین در تاریخ اسلامی]] - [[آداب زیارت امام حسین در معارف و سیره حسینی]]</div> | ||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | ||
[[تشرف به دیدار امام]] [[معصوم]] چه در حال [[حیات]] و چه پس از [[شهادت]] و هنگام [[زیارت قبور ائمه]]{{ع}} آدابی دارد که آن را از دیدارهای معمولی جدا میکند رعایت [[طهارت]]، [[ادب]]، [[متانت]]، [[توجه]]، [[حضور قلب]] از جمله این [[آداب]] است.<ref>بحار ج۹۷ ص ۱۲۴</ref><ref>ر. ک. [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۲۵.</ref> | [[تشرف به دیدار امام]] [[معصوم]] چه در حال [[حیات]] و چه پس از [[شهادت]] و هنگام [[زیارت قبور ائمه]]{{ع}} آدابی دارد که آن را از دیدارهای معمولی جدا میکند رعایت [[طهارت]]، [[ادب]]، [[متانت]]، [[توجه]]، [[حضور قلب]] از جمله این [[آداب]] است.<ref>بحار ج۹۷ ص ۱۲۴</ref><ref>ر. ک. [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۲۵.</ref> | ||
خط ۱۴: | خط ۱۰: | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
* [[زیارت قبر سید الشهدا]]{{ع}} [[آداب]] ویژهتری دارد، از قبیل: [[نماز خواندن]]، [[حاجت]] خواستن، بی آلایش و [[غمگین]] و غبار آلود، راه [[زیارت]] را پیمودن، پیاده رفتن، [[غسل زیارت]] کردن، [[تکبیر]] گفتن، [[وداع]] کردن.<ref>بحار ج۹۸ ص ۱۴۰</ref>[[شهید ثانی]] در کتاب دروس، چهارده [[آداب]] برای [[زیارت]] میشمارد که خلاصه آنها چنین است: اول: [[غسل]]، پیش از ورود به [[حرم]]، با [[طهارت]] بودن و با [[لباس تمیز]] و [[خشوع]] وارد شدن. دوم: بر آستانه [[حرم]] ایستادن، [[دعا خواندن]] و [[اذن]] ورودطلبیدن. سوم: کنار [[ضریح]] [[مطهر]] ایستادن و خود را به [[قبر]] نزدیک ساختن. چهارم: رو به [[حرم]] و پشت به [[قبله]] ایستادن در حال [[زیارت]]، سپس صورت بر [[قبر]] نهادن سپس به بالای سر رفتن. پنجم: زیارتهای وارده را خواندن و [[سلام]] گفتن. ششم: پس از [[زیارت]]، دو رکعت [[نماز خواندن]]. هفتم: پس از [[نماز]]، [[دعا کردن]] و [[حاجت]] خواستن. هشتم: کنار [[ضریح]] مقداری [[قرآن]] خواندن و [[ثواب]] آن را هدیه به [[امام]] کردن. نهم: در همه حال، [[حضور قلب]] داشتن و [[استغفار]] کردن از [[گناه]]. دهم: به نگهبانان و [[خادمان]] [[حرم]] [[احسان]] و [[احترام]] کردن. یازدهم: پس از بازگشت به [[خانه]]، دوباره به [[حرم]] و [[زیارت]] رفتن و در آخرین [[زیارت]]، دعای [[وداع]] خواندن. دوازدهم: پس از [[زیارت]]، بهتر از قبل از [[زیارت]] بودن. سیزدهم: بعد از تمام شدن [[زیارت]]، زود از [[حرم]] بیرون آمدن تا [[شوق]]، افزونتر شود، وهنگام خروج، عقب عقب بیرون آمدن. چهاردهم: [[صدقه دادن]] به [[نیازمندان]] آن [[شهر]] و آستانه، بهویژه به تنگدستان از دودمان [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] [[احسان]] کردن.<ref>بحار ج۹۷ ص ۱۳۴</ref> رعایت این [[آداب]]، [[قرب روحی]] و [[معنوی]] میآورد و [[سازندگی]] [[زیارت]] را افزون میسازد و [[فلسفه]] [[تشریع]] [[زیارت]] نیز، همین بهرهوری از معنویات مزارات [[اولیاء]] خداست.<ref>در این زمینه ر.ک. زیارت به قلم مؤلف</ref><ref>ر. ک. [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۲۵.</ref> | * [[زیارت قبر سید الشهدا]]{{ع}} [[آداب]] ویژهتری دارد، از قبیل: [[نماز خواندن]]، [[حاجت]] خواستن، بی آلایش و [[غمگین]] و غبار آلود، راه [[زیارت]] را پیمودن، پیاده رفتن، [[غسل زیارت]] کردن، [[تکبیر]] گفتن، [[وداع]] کردن.<ref>بحار ج۹۸ ص ۱۴۰</ref>[[شهید ثانی]] در کتاب دروس، چهارده [[آداب]] برای [[زیارت]] میشمارد که خلاصه آنها چنین است: اول: [[غسل]]، پیش از ورود به [[حرم]]، با [[طهارت]] بودن و با [[لباس تمیز]] و [[خشوع]] وارد شدن. دوم: بر آستانه [[حرم]] ایستادن، [[دعا خواندن]] و [[اذن]] ورودطلبیدن. سوم: کنار [[ضریح]] [[مطهر]] ایستادن و خود را به [[قبر]] نزدیک ساختن. چهارم: رو به [[حرم]] و پشت به [[قبله]] ایستادن در حال [[زیارت]]، سپس صورت بر [[قبر]] نهادن سپس به بالای سر رفتن. پنجم: زیارتهای وارده را خواندن و [[سلام]] گفتن. ششم: پس از [[زیارت]]، دو رکعت [[نماز خواندن]]. هفتم: پس از [[نماز]]، [[دعا کردن]] و [[حاجت]] خواستن. هشتم: کنار [[ضریح]] مقداری [[قرآن]] خواندن و [[ثواب]] آن را هدیه به [[امام]] کردن. نهم: در همه حال، [[حضور قلب]] داشتن و [[استغفار]] کردن از [[گناه]]. دهم: به نگهبانان و [[خادمان]] [[حرم]] [[احسان]] و [[احترام]] کردن. یازدهم: پس از بازگشت به [[خانه]]، دوباره به [[حرم]] و [[زیارت]] رفتن و در آخرین [[زیارت]]، دعای [[وداع]] خواندن. دوازدهم: پس از [[زیارت]]، بهتر از قبل از [[زیارت]] بودن. سیزدهم: بعد از تمام شدن [[زیارت]]، زود از [[حرم]] بیرون آمدن تا [[شوق]]، افزونتر شود، وهنگام خروج، عقب عقب بیرون آمدن. چهاردهم: [[صدقه دادن]] به [[نیازمندان]] آن [[شهر]] و آستانه، بهویژه به تنگدستان از دودمان [[پیامبر خاتم|رسول خدا]] [[احسان]] کردن.<ref>بحار ج۹۷ ص ۱۳۴</ref> رعایت این [[آداب]]، [[قرب روحی]] و [[معنوی]] میآورد و [[سازندگی]] [[زیارت]] را افزون میسازد و [[فلسفه]] [[تشریع]] [[زیارت]] نیز، همین بهرهوری از معنویات مزارات [[اولیاء]] خداست.<ref>در این زمینه ر.ک. زیارت به قلم مؤلف</ref><ref>ر. ک. [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص۲۵.</ref> | ||
==[[آداب]] [[باطنی]] [[زیارت]]== | |||
===[[شناخت]]=== | |||
در کتاب [[عیون أخبار الرضا (کتاب)|عیون أخبار الرضا]] از [[امام باقر]]{{ع}} نقل است: هر کس [[قبر]] [[حسین بن علی]]{{ع}} را با شناخت [[حقّ]] او زیارت کند، [[خداوند]]، او را در عِلّیّین<ref>علّیّین، جایگاهی والا و محلّ حضور مقرّبان درگاه الهی در بهشت است.</ref>، جای میدهد<ref>{{متن حدیث|إِنَّ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ{{ع}} عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَهُ اللَّهُ فِي عِلِّيِّينَ}} (عیون أخبار الرضا{{ع}}، ج۲، ص۴۴، ح۱۵۹).</ref>. | |||
[[صالح]] [[نیلی]] از [[امام صادق]]{{ع}} نقل میکند: هر کس با شناخت حقّ [[حسین]]{{ع}} به زیارت قبرش بیاید، خداوند، برایش [[پاداش]] [[آزاد]] کردن هزار [[بنده]] را مینویسد و مانند کسی است که هزار سوارکار را با اسبِ زین کرده و لگام زده، به [[جنگ در راه خدا]]، روانه بدارد<ref>{{متن حدیث|مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ{{ع}} عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ أَجْرَ مَنْ أَعْتَقَ أَلْفَ نَسَمَةٍ وَ كَمَنْ حَمَلَ عَلَى أَلْفِ فَرَسٍ مُسْرَجَةٍ مُلْجَمَةٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ}} (الکافی، ج۴، ص۵۸۱، ح۵؛ تهذیب الأحکام، ج۶، ص۴۴، ح۹۴).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۷۵.</ref> | |||
===[[اخلاص]]=== | |||
از [[صفوان بن مهران جمال]] نقل شده است: هر کس [[قبر حسین]]{{ع}} را به خاطر [[خدا]] زیارت کند، [[جبرئیل]] و [[میکائیل]] و [[اسرافیل]]، او را تا بازگشت به خانهاش بدرقه میکنند<ref>{{متن حدیث|مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ{{ع}} وَ هُوَ يُرِيدُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ شَيَّعَهُ جَبْرَئِيلُ وَ مِيكَائِيلُ وَ إِسْرَافِيلُ حَتَّى يُرَدَّ إِلَى مَنْزِلِهِ}} (کامل الزیارات، ص۲۷۴، ح۴۲۷؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۲۰، ح۷).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۷۵.</ref> | |||
===[[حضور قلب]] و [[تسلیم]]=== | |||
[[صفوان بن مهران]] از امام صادق{{ع}} نقل کرده است: برو و در حالی که دلت مُطیع و چشمت گریان است، [[تکبیر]] و [[تهلیل]] و ثنای خداوند عز و جل و [[درود بر پیامبر]]{{صل}} و بهویژه [[درود]] بر حسین{{ع}} و... را فراوان بگو.... پس اگر دلت نرم شد و اشکت سرازیر شد، نشانه [[اذن]] است<ref>{{متن حدیث|وَ سِرْ خَاشِعاً قَلْبُكَ بَاكِيَةً عَيْنُكَ وَ أَكْثِرْ مِنَ التَّكْبِيرِ وَ التَّهْلِيلِ وَ الثَّنَاءِ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الصَّلَاةِ عَلَى النَّبِيِّ{{صل}} وَ الصَّلَاةِ عَلَى الْحُسَيْنِ خَاصَّةً... فَإِنْ خَشَعَ قَلْبُكَ وَ دَمَعَتْ عَيْنُكَ فَهُوَ عَلَامَةُ الْإِذْنِ}} (مصباح المتهجّد، ص۷۱۷).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۷۶.</ref> | |||
===[[اشتیاق]]=== | |||
[[ابواسامه زید شحام]] از [[امام صادق]]{{ع}} نقل میکند: هر کس با اشتیاق به [[حسین]]{{ع}}، نزد قبرش بیاید، [[خداوند]]، او را جزو ایمن شدگانِ [[روز قیامت]] مینویسد و [[نامه]] عملش به دست راستش داده میشود و زیر [[پرچم]] حسین{{ع}} است تا به [[بهشت]] در آید و او را در مرتبهاش جای دهند، که خداوند، [[شکست ناپذیر]] و داناست<ref>{{متن حدیث|مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ{{ع}} تَشَوُّقاً إِلَيْهِ كَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْآمِنِينَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ أُعْطِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ وَ كَانَ تَحْتَ لِوَاءِ الْحُسَيْنِ{{ع}}حَتَّى يَدْخُلَ الْجَنَّةَ فَيُسْكِنَهُ فِي دَرَجَتِهِ أَنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ}} (کامل الزیارات، ص۲۷۰، ح۴۱۸؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۲۶، ح۳۱).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۷۶.</ref> | |||
===[[اندوه]]=== | |||
[[کرام بن عمرو]] از امام صادق{{ع}} نقل کرده است که: هنگامی که قصد [[زیارت]] [[قبر حسین]]{{ع}} را کردی، [[دل]] شکسته، [[اندوهگین]]، ژولیده و غبارآلوده<ref>ظاهراً این جمله به استحباب اجتناب از آراستگی و زینت در زیارت ایشان، اشاره دارد. بنا بر این، میان اینگونه احادیث و آن چه بر استحباب غُسل و پوشیدن پاکیزهترین لباسها دلالت دارد، تعارضی نیست.</ref>، او را زیارت کن که حسین{{ع}}، دلشکسته و اندوهگین، پریشان و غبار [[آلوده]]، و گرسنه و [[تشنه]]، به [[شهادت]] رسید<ref>{{متن حدیث|إِذَا أَرَدْتَ أَنْتَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ{{ع}} فَزُرْهُ وَ أَنْتَ كَئِيبٌ حَزِينٌ شَعِثٌ مُغْبَرٌّ فَإِنَّ الْحُسَيْنَ{{ع}} قُتِلَ وَ هُوَ كَئِيبٌ حَزِينٌ شَعِثٌ مُغْبَرٌّ جَائِعٌ عَطْشَانُ}} (کامل الزیارات، ص۲۵۲، ح۳۷۷؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۴۲، ح۱۲).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۷۶.</ref> | |||
==[[آداب ظاهری]] زیارت== | |||
===[[غسل]]=== | |||
[[رفاعه نخاس]] از امام صادق{{ع}} اینگونه نقل کرده است: پدرم [[امام باقر]]{{ع}} به من خبر داد که: «هر کس با [[شناخت]] [[حقّ]] حسین{{ع}} و بدون [[تکبّر]]، به سوی قبرش برود و به [[فرات]] برسد و در آب فرات، فرو رود و بیرون بیاید، مانند کسی است که از [[گناهان]]، بیرون میآید»<ref>{{متن حدیث|أَخْبَرَنِي أَبِي أَنَّ مَنْ خَرَجَ إِلَى قَبْرِ الْحُسَيْنِ{{ع}} عَارِفاً بِحَقِّهِ غَيْرَ مُسْتَكْبِرٍ وَ بَلَغَ الْفُرَاتَ وَ وَقَعَ فِي الْمَاءِ وَ خَرَجَ مِنَ الْمَاءِ كَانَ مِثْلَ الَّذِي يَخْرُجُ مِنَ الذُّنُوبِ}} (تهذیب الأحکام، ج۶، ص۵۲، ح۱۲۵).</ref>. | |||
[[یونس بن عمار]] از امام صادق{{ع}} نقل میکند: هنگامی که به نزدیکی [[قبر حسین]]{{ع}} رسیدی، اگر [به آب] رسیدی، [[غسل]] کن، و گرنه، [[وضو]] بگیر و سپس به زیارتش برو<ref>{{متن حدیث|إِذَا كُنْتَ مِنْهُ قَرِيباً يَعْنِي الْحُسَيْنَ{{ع}} فَإِنْ أَصَبْتَ غُسْلًا فَاغْتَسِلْ وَ إِلَّا فَتَوَضَّأْ ثُمَّ ائْتِهِ}} (کامل الزیارات، ص۳۴۸، ح۵۹۴؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۴۵، ح۲۵).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۷۷.</ref> | |||
===[[پوشیدن]] پاکیزهترین [[لباس]]=== | |||
در کتاب [[بحار الأنوار (کتاب)|بحار الأنوار]] به نقل از [[امام صادق]]{{ع}} آمده است: هنگامی که به [[فرات]] رسیدی، غسل کن و پاکیزهترین لباسی را که میتوانی، بپوش و سپس، پا برهنه و با [[آرامش]] و [[وقار]]، به سوی [[قبر]] برو...<ref>{{متن حدیث|إِذَا وَصَلْتَ إِلَى الْفُرَاتِ فَاغْتَسِلْ وَ الْبَسْ أَنْظَفَ ثَوْبٍ تَقْدِرُ عَلَيْهِ ثُمَّ صِرْ إِلَى الْقَبْرِ حَافِياً وَ عَلَيْكَ السَّكِينَةُ وَ الْوَقَارُ...}} (بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۲۳۰، ح۳۷).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۷۷.</ref> | |||
===[[پرهیز]] از به کار بُردن [[عطر]] و روغن و سرمه و خودداری از [[شوخی]] و بگومگو=== | |||
[[ابو بصیر]] از امام صادق{{ع}} نقل میکند:... و چون خواستی به سوی او گام برداری، غسل کن، و خود را خوشبو مکن و روغن مزن و سرمه مکش تا به نزد قبر در آیی<ref>{{متن حدیث|فَإِذَا أَرَدْتَ الْمَشْيَ إِلَيْهِ فَاغْتَسِلْ وَ لَا تَطَيَّبْ وَ لَا تَدَّهِنْ وَ لَا تَكْتَحِلْ حَتَّى تَأْتِيَ الْقَبْرَ}} (تهذیب الأحکام، ج۶، ص۷۶، ح۱۵۰؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۴۸، ح۳۸).</ref>. | |||
[[ابو حمزه ثمالی]] از امام صادق{{ع}} نقل کرده است:... و روغن مزن و سرمه مکش تا آنکه به [[رود فرات]] برسی، و از [[سخن گفتن]] و شوخی، بکاه و بر ذکر [[خدای متعال]]، بیفزای و از شوخی و بگو مگو، پرهیز کن<ref>{{متن حدیث|وَ لَا تَدَّهِنْ وَ لَا تَكْتَحِلْ حَتَّى تَأْتِيَ الْفُرَاتَ وَ أَقِلَّ مِنَ الْكَلَامِ وَ الْمِزَاحِ وَ أَكْثِرْ مِنْ ذِكْرِ اللَّهِ تَعَالَى وَ إِيَّاكَ وَ الْمِزَاحَ وَ الْخُصُومَةَ}} (کامل الزیارات، ص۳۹۳، ح۶۳۹؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۷۳، ح۳۰).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۷۸.</ref> | |||
===کوتاه برداشتن گامها=== | |||
[[صفوان بن مهران]] از امام صادق{{ع}} نقل میکند: چون از نمازت فارغ شدی، به سوی [[مرقد]]، روی بیاور و با آرامش و وقار و گامهای کوتاه، راه برو که خدای متعال، برایت در برابر هر گام، یک [[حج]] و یک [[عمره]] مینویسد<ref>{{متن حدیث|فَإِذَا فَرَغْتَ مِنْ صَلَاتِكَ فَتَوَجَّهْ نَحْوَ الْحَائِرِ وَ عَلَيْكَ السَّكِينَةُ وَ الْوَقَارُ وَ قَصِّرْ خُطَاكَ فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَكْتُبُ لَكَ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حِجَّةً وَ عُمْرَةً}} (مصباح المتهجد، ص۷۱۷).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۷۸.</ref> | |||
===[[آرامش]] و [[وقار]]=== | |||
[[یونس کناسی]] از [[امام صادق]]{{ع}} اینچنین نقل کرده است که: هنگامی که نزد [[قبر حسین]]{{ع}} آمدی، به [[فرات]] برو و رو به روی قبر حسین{{ع}}، [[غسل]] کن و با آرامش و وقار، به سوی آن، رو کن تا داخل شوی...<ref>{{متن حدیث|إِذَا أَتَيْتَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ{{ع}} فَائْتِ الْفُرَاتَ وَ اغْتَسِلْ بِحِيَالِ قَبْرِهِ وَ تَوَجَّهْ إِلَيْهِ وَ عَلَيْكَ السَّكِينَةَ وَ الْوَقَارَ حَتَّى تَدْخُلَ إِلَى الْقَبْرِ...}} (الکافی، ج۴، ص۵۷۲، ح۱).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۷۸.</ref> | |||
===اِذن ورود خواستن=== | |||
در کتاب [[المزار الکبیر (کتاب)|المزار الکبیر]] نقل است: عالم [[شریف]] و بزرگوار، [[ابوالمکارم حمزة بن علی بن زهره]]، با دهان خود برای ما [[املا]] کرد که: هنگامی که [[زیارت]] هر یک از [[امامان]]{{عم}} را [[اراده]] کردی، بر درگاهش بِایست و بگو: خدایا! بر درگاه خانهای از خانههای پیامبرت و [[خاندان]] پیامبرت - که بر او و بر ایشان، [[سلام]] باد – ایستادهام و تو از ورود به خانههای [[پیامبر]]، بدون اجازه وی، منع کردهای و فرمودهای: «ای [[مؤمنان]]! به خانههای پیامبر، وارد نشوید، جز آنکه اجازه یابید». خدایا! من، حُرمت پیامبرت را در نبودش [[باور]] دارم، همانگونه که در حضورش [[اعتقاد]] دارم، و میدانم که پیامبرانت و جانشینانت، زندهاند و نزد تو روزی میخورند، جایگاه مرا هم اکنون میبینند، و سخن مرا میشنوند، و تو، مانع رسیدن سخن ایشان هستی [،وگرنه، پاسخ هم میگفتند]. پس برای ورود در این لحظه، اول از تو - ای [[خدا]] -، اجازه میخواهم و سپس، از فرستادهات - که درودهای تو بر او و خاندانش باد -، و آن گاه، از جانشینت، امامی که اطاعتش بر من [[واجب]] است، و نیز از فرشتگانِ گمارده شده بر این جایگاه [[مبارک]] که [[مطیع]] و [[گوش به فرمان]] تو هستند. [[سلام]] و [[رحمت]] و [[برکات]] [[خدا]] بر شما فرشتگانِ گمارده شده بر این بارگاهِ [[مبارک]]! به [[اذن خدا]] و [[اذن پیامبر]] و [[اذن]] جانشینانش و اذن این [[امام]]، و به اذن شما [[فرشتگان]] - که درودهای خدا بر همگی شما باد -، و به قصد [[تقرّب]] به خدا و به وسیله خدا و پیامبرش [[محمّد]] و [[خاندان]] پاکش، به این [[خانه]] وارد میشوم. پس - ای [[فرشتگان]] خدا -، [[یاوران]] من باشید و [[یاران]] من باشید تا این که به این خانه در آیم و خدا را با همهگونه [[دعا]] بخوانم و به بندگیِ خویش برای خدا و نیز به اطاعتم از این امام و پدرانش - که درودهای خدا بر همه آنان باد -، [[اقرار]] نمایم. سپس با مقدّم داشتن پای راست، داخل شو و با صد بار [[تکبیر]] گفتن، [[خدای متعال]] را بزرگ بدار و [[ضریح]] را جلوی روی خود، قرار ده...<ref>{{متن حدیث|أَمْلَاهَا عَلَيْنَا الشَّرِيفُ الْجَلِيلُ الْعَالِمُ أَبُو الْمَكَارِمِ حَمْزَةُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ زُهْرَةَ أَدَامَ اللَّهُ عِزَّهُ مِنْ فَلْقِ فِيهِ، قَالَ: إِذَا أَرَدْتَ زِيَارَةَ أَحَدٍ مِنَ الْأَئِمَّةِ{{عم}} فَقِفْ عَلَى بَابِهِ وَ قُلِ: اللَّهُمَّ إِنِّي قَدْ وَقَفْتُ عَلَى بَابِ بَيْتٍ مِنْ بُيُوتِ نَبِيِّكَ وَ آلِ نَبِيِّكَ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ، وَ قَدْ مَنَعْتَ الدُّخُولَ إِلَى بُيُوتِهِ إِلَّا بِإِذْنِ نَبِيِّكَ، فَقُلْتَ: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ}} اللَّهُمَّ إِنِّي أَعْتَقِدُ حُرْمَةَ نَبِيِّكَ فِي غَيْبَتِهِ كَمَا أَعْتَقِدُ فِي حَضْرَتِهِ، وَ أَعْلَمُ أَنَّ رُسُلَكَ وَ خُلَفَاءَكَ أَحْيَاءٌ عِنْدَكَ يُرْزَقُونَ، يَرَوْنَ مَكَانِي فِي وَقْتِي هَذَا، وَ يَسْمَعُونَ كَلَامِي، وَ أَنَّكَ حَجَبْتَ كَلَامَهُمْ. فَإِنِّي أَسْتَأْذِنُكَ يَا رَبِّ أَوَّلًا، وَ أَسْتَأْذِنُ رَسُولَكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ ثَانِياً، وَ أَسْتَأْذِنُ خَلِيفَتَكَ الْإِمَامَ الْمُفْتَرَضَ عَلَيَّ طَاعَتُهُ فِي الدُّخُولِ فِي سَاعَتِي هَذِهِ، وَ أَسْتَأْذِنُ مَلَائِكَتَكَ الْمُوَكَّلِينَ بِهَذِهِ الْبُقْعَةِ الْمُبَارَكَةِ الْمُطِيعَةِ لَكَ السَّامِعَةِ، السَّلَامُ عَلَيْكُمْ أَيُّهَا الْمَلَائِكَةُ الْمُوَكَّلُونَ بِهَذَا الْمَشْهَدِ الْمُبَارَكِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ. بِإِذْنِ اللَّهِ وَ إِذْنِ رَسُولِهِ وَ إِذْنِ خُلَفَائِهِ وَ إِذْنِ هَذَا الْإِمَامِ وَ بِإِذْنِكُمْ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ أَجْمَعِينَ، أَدْخُلُ هَذَا الْبَيْتَ مُتَقَرِّباً إِلَى اللَّهِ، بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِينَ، فَكُونُوا مَلَائِكَةَ اللَّهِ أَعْوَانِي، وَ كُونُوا أَنْصَارِي حَتَّى أَدْخُلَ هَذَا الْبَيْتَ. وَ أَدْعُوَ اللَّهَ بِفُنُونِ الدَّعَوَاتِ، وَ أَعْتَرِفَ لِلَّهِ بِالْعُبُودِيَّةِ، وَ لِهَذَا الْإِمَامِ وَ لِآبَائِهِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ بِالطَّاعَةِ. ثُمَّ ادْخُلْ مُقَدِّماً رِجْلَكَ الْيُمْنَى، وَ كَبِّرِ اللَّهَ تَعَالَى مِائَةَ تَكْبِيرَةٍ، وَ اسْتَقْبِلِ الضَّرِيحَ بِوَجْهِكَ}} (المزار الکبیر، ص۵۵۵، ح۱؛ مصباح الزائر، ص۴۴).</ref>.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۷۹.</ref> | |||
===[[زیارت]] کردن، با زیارتهای [[روایت]] شده=== | |||
زیارتنامههای کوتاه و بلند متعددی در کتب [[ادعیه]] و [[مزار]] گردآوری شدهاند. ما به منظور [[پرهیز]] از طولانی شدن این گزیده از نقل آنها صرفنظر کردیم. علاقهمندان به کتابهای مربوط و متداولترین آنها یعنی [[مفاتیح الجنان]] مرحوم [[شیخ عباس قمی]] مراجعه نمایند.<ref>[[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|گزیده دانشنامه امام حسین]] ص ۸۸۰.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']] | |||
# [[پرونده:13681353.jpg|22px]] [[محمد محمدی ریشهری|محمدی ریشهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امام حسین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امام حسین''']] | |||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
خط ۲۴: | خط ۶۷: | ||
{{زیارت امام حسین}} | {{زیارت امام حسین}} | ||
[[رده:آداب زیارت امام حسین | |||
[[رده:آداب زیارت امام حسین]] | |||
[[رده:زیارت امام حسین]] | [[رده:زیارت امام حسین]] | ||
[[رده:مدخل | [[رده:مدخل]] |
نسخهٔ ۵ سپتامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۲۱
- این مدخل از زیرشاخههای بحث آداب زیارت معصوم و مرتبط با مدخل امام حسین است. "امام حسین" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
تشرف به دیدار امام معصوم چه در حال حیات و چه پس از شهادت و هنگام زیارت قبور ائمه(ع) آدابی دارد که آن را از دیدارهای معمولی جدا میکند رعایت طهارت، ادب، متانت، توجه، حضور قلب از جمله این آداب است.[۱][۲]
مقدمه
- زیارت قبر سید الشهدا(ع) آداب ویژهتری دارد، از قبیل: نماز خواندن، حاجت خواستن، بی آلایش و غمگین و غبار آلود، راه زیارت را پیمودن، پیاده رفتن، غسل زیارت کردن، تکبیر گفتن، وداع کردن.[۳]شهید ثانی در کتاب دروس، چهارده آداب برای زیارت میشمارد که خلاصه آنها چنین است: اول: غسل، پیش از ورود به حرم، با طهارت بودن و با لباس تمیز و خشوع وارد شدن. دوم: بر آستانه حرم ایستادن، دعا خواندن و اذن ورودطلبیدن. سوم: کنار ضریح مطهر ایستادن و خود را به قبر نزدیک ساختن. چهارم: رو به حرم و پشت به قبله ایستادن در حال زیارت، سپس صورت بر قبر نهادن سپس به بالای سر رفتن. پنجم: زیارتهای وارده را خواندن و سلام گفتن. ششم: پس از زیارت، دو رکعت نماز خواندن. هفتم: پس از نماز، دعا کردن و حاجت خواستن. هشتم: کنار ضریح مقداری قرآن خواندن و ثواب آن را هدیه به امام کردن. نهم: در همه حال، حضور قلب داشتن و استغفار کردن از گناه. دهم: به نگهبانان و خادمان حرم احسان و احترام کردن. یازدهم: پس از بازگشت به خانه، دوباره به حرم و زیارت رفتن و در آخرین زیارت، دعای وداع خواندن. دوازدهم: پس از زیارت، بهتر از قبل از زیارت بودن. سیزدهم: بعد از تمام شدن زیارت، زود از حرم بیرون آمدن تا شوق، افزونتر شود، وهنگام خروج، عقب عقب بیرون آمدن. چهاردهم: صدقه دادن به نیازمندان آن شهر و آستانه، بهویژه به تنگدستان از دودمان رسول خدا احسان کردن.[۴] رعایت این آداب، قرب روحی و معنوی میآورد و سازندگی زیارت را افزون میسازد و فلسفه تشریع زیارت نیز، همین بهرهوری از معنویات مزارات اولیاء خداست.[۵][۶]
آداب باطنی زیارت
شناخت
در کتاب عیون أخبار الرضا از امام باقر(ع) نقل است: هر کس قبر حسین بن علی(ع) را با شناخت حقّ او زیارت کند، خداوند، او را در عِلّیّین[۷]، جای میدهد[۸].
صالح نیلی از امام صادق(ع) نقل میکند: هر کس با شناخت حقّ حسین(ع) به زیارت قبرش بیاید، خداوند، برایش پاداش آزاد کردن هزار بنده را مینویسد و مانند کسی است که هزار سوارکار را با اسبِ زین کرده و لگام زده، به جنگ در راه خدا، روانه بدارد[۹].[۱۰]
اخلاص
از صفوان بن مهران جمال نقل شده است: هر کس قبر حسین(ع) را به خاطر خدا زیارت کند، جبرئیل و میکائیل و اسرافیل، او را تا بازگشت به خانهاش بدرقه میکنند[۱۱].[۱۲]
حضور قلب و تسلیم
صفوان بن مهران از امام صادق(ع) نقل کرده است: برو و در حالی که دلت مُطیع و چشمت گریان است، تکبیر و تهلیل و ثنای خداوند عز و جل و درود بر پیامبر(ص) و بهویژه درود بر حسین(ع) و... را فراوان بگو.... پس اگر دلت نرم شد و اشکت سرازیر شد، نشانه اذن است[۱۳].[۱۴]
اشتیاق
ابواسامه زید شحام از امام صادق(ع) نقل میکند: هر کس با اشتیاق به حسین(ع)، نزد قبرش بیاید، خداوند، او را جزو ایمن شدگانِ روز قیامت مینویسد و نامه عملش به دست راستش داده میشود و زیر پرچم حسین(ع) است تا به بهشت در آید و او را در مرتبهاش جای دهند، که خداوند، شکست ناپذیر و داناست[۱۵].[۱۶]
اندوه
کرام بن عمرو از امام صادق(ع) نقل کرده است که: هنگامی که قصد زیارت قبر حسین(ع) را کردی، دل شکسته، اندوهگین، ژولیده و غبارآلوده[۱۷]، او را زیارت کن که حسین(ع)، دلشکسته و اندوهگین، پریشان و غبار آلوده، و گرسنه و تشنه، به شهادت رسید[۱۸].[۱۹]
آداب ظاهری زیارت
غسل
رفاعه نخاس از امام صادق(ع) اینگونه نقل کرده است: پدرم امام باقر(ع) به من خبر داد که: «هر کس با شناخت حقّ حسین(ع) و بدون تکبّر، به سوی قبرش برود و به فرات برسد و در آب فرات، فرو رود و بیرون بیاید، مانند کسی است که از گناهان، بیرون میآید»[۲۰].
یونس بن عمار از امام صادق(ع) نقل میکند: هنگامی که به نزدیکی قبر حسین(ع) رسیدی، اگر [به آب] رسیدی، غسل کن، و گرنه، وضو بگیر و سپس به زیارتش برو[۲۱].[۲۲]
پوشیدن پاکیزهترین لباس
در کتاب بحار الأنوار به نقل از امام صادق(ع) آمده است: هنگامی که به فرات رسیدی، غسل کن و پاکیزهترین لباسی را که میتوانی، بپوش و سپس، پا برهنه و با آرامش و وقار، به سوی قبر برو...[۲۳].[۲۴]
پرهیز از به کار بُردن عطر و روغن و سرمه و خودداری از شوخی و بگومگو
ابو بصیر از امام صادق(ع) نقل میکند:... و چون خواستی به سوی او گام برداری، غسل کن، و خود را خوشبو مکن و روغن مزن و سرمه مکش تا به نزد قبر در آیی[۲۵].
ابو حمزه ثمالی از امام صادق(ع) نقل کرده است:... و روغن مزن و سرمه مکش تا آنکه به رود فرات برسی، و از سخن گفتن و شوخی، بکاه و بر ذکر خدای متعال، بیفزای و از شوخی و بگو مگو، پرهیز کن[۲۶].[۲۷]
کوتاه برداشتن گامها
صفوان بن مهران از امام صادق(ع) نقل میکند: چون از نمازت فارغ شدی، به سوی مرقد، روی بیاور و با آرامش و وقار و گامهای کوتاه، راه برو که خدای متعال، برایت در برابر هر گام، یک حج و یک عمره مینویسد[۲۸].[۲۹]
آرامش و وقار
یونس کناسی از امام صادق(ع) اینچنین نقل کرده است که: هنگامی که نزد قبر حسین(ع) آمدی، به فرات برو و رو به روی قبر حسین(ع)، غسل کن و با آرامش و وقار، به سوی آن، رو کن تا داخل شوی...[۳۰].[۳۱]
اِذن ورود خواستن
در کتاب المزار الکبیر نقل است: عالم شریف و بزرگوار، ابوالمکارم حمزة بن علی بن زهره، با دهان خود برای ما املا کرد که: هنگامی که زیارت هر یک از امامان(ع) را اراده کردی، بر درگاهش بِایست و بگو: خدایا! بر درگاه خانهای از خانههای پیامبرت و خاندان پیامبرت - که بر او و بر ایشان، سلام باد – ایستادهام و تو از ورود به خانههای پیامبر، بدون اجازه وی، منع کردهای و فرمودهای: «ای مؤمنان! به خانههای پیامبر، وارد نشوید، جز آنکه اجازه یابید». خدایا! من، حُرمت پیامبرت را در نبودش باور دارم، همانگونه که در حضورش اعتقاد دارم، و میدانم که پیامبرانت و جانشینانت، زندهاند و نزد تو روزی میخورند، جایگاه مرا هم اکنون میبینند، و سخن مرا میشنوند، و تو، مانع رسیدن سخن ایشان هستی [،وگرنه، پاسخ هم میگفتند]. پس برای ورود در این لحظه، اول از تو - ای خدا -، اجازه میخواهم و سپس، از فرستادهات - که درودهای تو بر او و خاندانش باد -، و آن گاه، از جانشینت، امامی که اطاعتش بر من واجب است، و نیز از فرشتگانِ گمارده شده بر این جایگاه مبارک که مطیع و گوش به فرمان تو هستند. سلام و رحمت و برکات خدا بر شما فرشتگانِ گمارده شده بر این بارگاهِ مبارک! به اذن خدا و اذن پیامبر و اذن جانشینانش و اذن این امام، و به اذن شما فرشتگان - که درودهای خدا بر همگی شما باد -، و به قصد تقرّب به خدا و به وسیله خدا و پیامبرش محمّد و خاندان پاکش، به این خانه وارد میشوم. پس - ای فرشتگان خدا -، یاوران من باشید و یاران من باشید تا این که به این خانه در آیم و خدا را با همهگونه دعا بخوانم و به بندگیِ خویش برای خدا و نیز به اطاعتم از این امام و پدرانش - که درودهای خدا بر همه آنان باد -، اقرار نمایم. سپس با مقدّم داشتن پای راست، داخل شو و با صد بار تکبیر گفتن، خدای متعال را بزرگ بدار و ضریح را جلوی روی خود، قرار ده...[۳۲].[۳۳]
زیارت کردن، با زیارتهای روایت شده
زیارتنامههای کوتاه و بلند متعددی در کتب ادعیه و مزار گردآوری شدهاند. ما به منظور پرهیز از طولانی شدن این گزیده از نقل آنها صرفنظر کردیم. علاقهمندان به کتابهای مربوط و متداولترین آنها یعنی مفاتیح الجنان مرحوم شیخ عباس قمی مراجعه نمایند.[۳۴]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ بحار ج۹۷ ص ۱۲۴
- ↑ ر. ک. محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۲۵.
- ↑ بحار ج۹۸ ص ۱۴۰
- ↑ بحار ج۹۷ ص ۱۳۴
- ↑ در این زمینه ر.ک. زیارت به قلم مؤلف
- ↑ ر. ک. محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۲۵.
- ↑ علّیّین، جایگاهی والا و محلّ حضور مقرّبان درگاه الهی در بهشت است.
- ↑ «إِنَّ مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ(ع) عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَهُ اللَّهُ فِي عِلِّيِّينَ» (عیون أخبار الرضا(ع)، ج۲، ص۴۴، ح۱۵۹).
- ↑ «مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ(ع) عَارِفاً بِحَقِّهِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ أَجْرَ مَنْ أَعْتَقَ أَلْفَ نَسَمَةٍ وَ كَمَنْ حَمَلَ عَلَى أَلْفِ فَرَسٍ مُسْرَجَةٍ مُلْجَمَةٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ» (الکافی، ج۴، ص۵۸۱، ح۵؛ تهذیب الأحکام، ج۶، ص۴۴، ح۹۴).
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۷۵.
- ↑ «مَنْ زَارَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ(ع) وَ هُوَ يُرِيدُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ شَيَّعَهُ جَبْرَئِيلُ وَ مِيكَائِيلُ وَ إِسْرَافِيلُ حَتَّى يُرَدَّ إِلَى مَنْزِلِهِ» (کامل الزیارات، ص۲۷۴، ح۴۲۷؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۲۰، ح۷).
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۷۵.
- ↑ «وَ سِرْ خَاشِعاً قَلْبُكَ بَاكِيَةً عَيْنُكَ وَ أَكْثِرْ مِنَ التَّكْبِيرِ وَ التَّهْلِيلِ وَ الثَّنَاءِ عَلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الصَّلَاةِ عَلَى النَّبِيِّ(ص) وَ الصَّلَاةِ عَلَى الْحُسَيْنِ خَاصَّةً... فَإِنْ خَشَعَ قَلْبُكَ وَ دَمَعَتْ عَيْنُكَ فَهُوَ عَلَامَةُ الْإِذْنِ» (مصباح المتهجّد، ص۷۱۷).
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۷۶.
- ↑ «مَنْ أَتَى قَبْرَ الْحُسَيْنِ(ع) تَشَوُّقاً إِلَيْهِ كَتَبَهُ اللَّهُ مِنَ الْآمِنِينَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ أُعْطِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ وَ كَانَ تَحْتَ لِوَاءِ الْحُسَيْنِ(ع)حَتَّى يَدْخُلَ الْجَنَّةَ فَيُسْكِنَهُ فِي دَرَجَتِهِ أَنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ» (کامل الزیارات، ص۲۷۰، ح۴۱۸؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۲۶، ح۳۱).
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۷۶.
- ↑ ظاهراً این جمله به استحباب اجتناب از آراستگی و زینت در زیارت ایشان، اشاره دارد. بنا بر این، میان اینگونه احادیث و آن چه بر استحباب غُسل و پوشیدن پاکیزهترین لباسها دلالت دارد، تعارضی نیست.
- ↑ «إِذَا أَرَدْتَ أَنْتَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ(ع) فَزُرْهُ وَ أَنْتَ كَئِيبٌ حَزِينٌ شَعِثٌ مُغْبَرٌّ فَإِنَّ الْحُسَيْنَ(ع) قُتِلَ وَ هُوَ كَئِيبٌ حَزِينٌ شَعِثٌ مُغْبَرٌّ جَائِعٌ عَطْشَانُ» (کامل الزیارات، ص۲۵۲، ح۳۷۷؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۴۲، ح۱۲).
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۷۶.
- ↑ «أَخْبَرَنِي أَبِي أَنَّ مَنْ خَرَجَ إِلَى قَبْرِ الْحُسَيْنِ(ع) عَارِفاً بِحَقِّهِ غَيْرَ مُسْتَكْبِرٍ وَ بَلَغَ الْفُرَاتَ وَ وَقَعَ فِي الْمَاءِ وَ خَرَجَ مِنَ الْمَاءِ كَانَ مِثْلَ الَّذِي يَخْرُجُ مِنَ الذُّنُوبِ» (تهذیب الأحکام، ج۶، ص۵۲، ح۱۲۵).
- ↑ «إِذَا كُنْتَ مِنْهُ قَرِيباً يَعْنِي الْحُسَيْنَ(ع) فَإِنْ أَصَبْتَ غُسْلًا فَاغْتَسِلْ وَ إِلَّا فَتَوَضَّأْ ثُمَّ ائْتِهِ» (کامل الزیارات، ص۳۴۸، ح۵۹۴؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۴۵، ح۲۵).
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۷۷.
- ↑ «إِذَا وَصَلْتَ إِلَى الْفُرَاتِ فَاغْتَسِلْ وَ الْبَسْ أَنْظَفَ ثَوْبٍ تَقْدِرُ عَلَيْهِ ثُمَّ صِرْ إِلَى الْقَبْرِ حَافِياً وَ عَلَيْكَ السَّكِينَةُ وَ الْوَقَارُ...» (بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۲۳۰، ح۳۷).
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۷۷.
- ↑ «فَإِذَا أَرَدْتَ الْمَشْيَ إِلَيْهِ فَاغْتَسِلْ وَ لَا تَطَيَّبْ وَ لَا تَدَّهِنْ وَ لَا تَكْتَحِلْ حَتَّى تَأْتِيَ الْقَبْرَ» (تهذیب الأحکام، ج۶، ص۷۶، ح۱۵۰؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۴۸، ح۳۸).
- ↑ «وَ لَا تَدَّهِنْ وَ لَا تَكْتَحِلْ حَتَّى تَأْتِيَ الْفُرَاتَ وَ أَقِلَّ مِنَ الْكَلَامِ وَ الْمِزَاحِ وَ أَكْثِرْ مِنْ ذِكْرِ اللَّهِ تَعَالَى وَ إِيَّاكَ وَ الْمِزَاحَ وَ الْخُصُومَةَ» (کامل الزیارات، ص۳۹۳، ح۶۳۹؛ بحار الأنوار، ج۱۰۱، ص۱۷۳، ح۳۰).
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۷۸.
- ↑ «فَإِذَا فَرَغْتَ مِنْ صَلَاتِكَ فَتَوَجَّهْ نَحْوَ الْحَائِرِ وَ عَلَيْكَ السَّكِينَةُ وَ الْوَقَارُ وَ قَصِّرْ خُطَاكَ فَإِنَّ اللَّهَ تَعَالَى يَكْتُبُ لَكَ بِكُلِّ خُطْوَةٍ حِجَّةً وَ عُمْرَةً» (مصباح المتهجد، ص۷۱۷).
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۷۸.
- ↑ «إِذَا أَتَيْتَ قَبْرَ الْحُسَيْنِ(ع) فَائْتِ الْفُرَاتَ وَ اغْتَسِلْ بِحِيَالِ قَبْرِهِ وَ تَوَجَّهْ إِلَيْهِ وَ عَلَيْكَ السَّكِينَةَ وَ الْوَقَارَ حَتَّى تَدْخُلَ إِلَى الْقَبْرِ...» (الکافی، ج۴، ص۵۷۲، ح۱).
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۷۸.
- ↑ «أَمْلَاهَا عَلَيْنَا الشَّرِيفُ الْجَلِيلُ الْعَالِمُ أَبُو الْمَكَارِمِ حَمْزَةُ بْنُ عَلِيِّ بْنِ زُهْرَةَ أَدَامَ اللَّهُ عِزَّهُ مِنْ فَلْقِ فِيهِ، قَالَ: إِذَا أَرَدْتَ زِيَارَةَ أَحَدٍ مِنَ الْأَئِمَّةِ(ع) فَقِفْ عَلَى بَابِهِ وَ قُلِ: اللَّهُمَّ إِنِّي قَدْ وَقَفْتُ عَلَى بَابِ بَيْتٍ مِنْ بُيُوتِ نَبِيِّكَ وَ آلِ نَبِيِّكَ عَلَيْهِ وَ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ، وَ قَدْ مَنَعْتَ الدُّخُولَ إِلَى بُيُوتِهِ إِلَّا بِإِذْنِ نَبِيِّكَ، فَقُلْتَ: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ﴾ اللَّهُمَّ إِنِّي أَعْتَقِدُ حُرْمَةَ نَبِيِّكَ فِي غَيْبَتِهِ كَمَا أَعْتَقِدُ فِي حَضْرَتِهِ، وَ أَعْلَمُ أَنَّ رُسُلَكَ وَ خُلَفَاءَكَ أَحْيَاءٌ عِنْدَكَ يُرْزَقُونَ، يَرَوْنَ مَكَانِي فِي وَقْتِي هَذَا، وَ يَسْمَعُونَ كَلَامِي، وَ أَنَّكَ حَجَبْتَ كَلَامَهُمْ. فَإِنِّي أَسْتَأْذِنُكَ يَا رَبِّ أَوَّلًا، وَ أَسْتَأْذِنُ رَسُولَكَ صَلَوَاتُكَ عَلَيْهِ وَ آلِهِ ثَانِياً، وَ أَسْتَأْذِنُ خَلِيفَتَكَ الْإِمَامَ الْمُفْتَرَضَ عَلَيَّ طَاعَتُهُ فِي الدُّخُولِ فِي سَاعَتِي هَذِهِ، وَ أَسْتَأْذِنُ مَلَائِكَتَكَ الْمُوَكَّلِينَ بِهَذِهِ الْبُقْعَةِ الْمُبَارَكَةِ الْمُطِيعَةِ لَكَ السَّامِعَةِ، السَّلَامُ عَلَيْكُمْ أَيُّهَا الْمَلَائِكَةُ الْمُوَكَّلُونَ بِهَذَا الْمَشْهَدِ الْمُبَارَكِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ. بِإِذْنِ اللَّهِ وَ إِذْنِ رَسُولِهِ وَ إِذْنِ خُلَفَائِهِ وَ إِذْنِ هَذَا الْإِمَامِ وَ بِإِذْنِكُمْ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ أَجْمَعِينَ، أَدْخُلُ هَذَا الْبَيْتَ مُتَقَرِّباً إِلَى اللَّهِ، بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرِينَ، فَكُونُوا مَلَائِكَةَ اللَّهِ أَعْوَانِي، وَ كُونُوا أَنْصَارِي حَتَّى أَدْخُلَ هَذَا الْبَيْتَ. وَ أَدْعُوَ اللَّهَ بِفُنُونِ الدَّعَوَاتِ، وَ أَعْتَرِفَ لِلَّهِ بِالْعُبُودِيَّةِ، وَ لِهَذَا الْإِمَامِ وَ لِآبَائِهِ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِمْ بِالطَّاعَةِ. ثُمَّ ادْخُلْ مُقَدِّماً رِجْلَكَ الْيُمْنَى، وَ كَبِّرِ اللَّهَ تَعَالَى مِائَةَ تَكْبِيرَةٍ، وَ اسْتَقْبِلِ الضَّرِيحَ بِوَجْهِكَ» (المزار الکبیر، ص۵۵۵، ح۱؛ مصباح الزائر، ص۴۴).
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۷۹.
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۸۰.