راه و راهنماشناسی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
|||
| (۷۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۱ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان | | عنوان پیشین = | ||
| عنوان | | عنوان = راه و راهنماشناسی | ||
| تصویر | | عنوان پسین = (بخش چهارم و پنجم [[معارف قرآن]]) | ||
| اندازه تصویر | | شماره جلد = | ||
| از مجموعه | | عنوان اصلی = | ||
| زبان | | تصویر = 33456.jpg | ||
|زبان اصلی | | اندازه تصویر = 200px | ||
| نویسنده | | از مجموعه = | ||
| نویسندگان | | زبان = فارسی | ||
| تحقیق یا تدوین | | زبان اصلی = | ||
| زیر نظر | | نویسنده = [[محمد تقی مصباح یزدی]] | ||
| به کوشش | | نویسندگان = | ||
| مترجم | | تحقیق یا تدوین = | ||
| مترجمان | | زیر نظر = | ||
| ویراستار | | به کوشش = | ||
| ویراستاران | | مترجم = | ||
| موضوع | | مترجمان = | ||
| مذهب | | ویراستار = | ||
| ناشر | | ویراستاران = | ||
| به همت | | موضوع = [[نبوت]]، [[پیامبر خاتم]]، [[امامت]] و [[ولایت]] | ||
| وابسته به | | مذهب = شیعه | ||
| محل نشر | | ناشر = مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی | ||
| سال نشر | | به همت = | ||
| وابسته به = | |||
| تعداد | | محل نشر = قم، ایران | ||
| سال نشر = <br/> * چاپ اول: ۱۳۷۶ <br/> * چاپ نهم: ۱۳۹۲ | |||
| تعداد صفحات = ۴۴۴ | |||
| شابک = 9789646740341 | |||
| شابک | | شماره ملی = ۲۵۲۰۶۷۲ | ||
| شماره ملی | |||
}} | }} | ||
'''راه و راهنماشناسی'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی | '''راه و راهنماشناسی'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی ديدگاه [[قرآن كريم]] درباره مسائل مربوط به [[وحی]] و [[نبوت]]، و نيز اوصاف، [[وظایف]] و [[رسالت]] [[پیامبران]]، و [[خاتمیت]] و [[امامت]]، می‌پردازد. این کتاب اثر [[محمد تقی مصباح یزدی]] است و [[مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی]] نشر آن را به عهده داشته است.<ref>[https://www.gisoom.com/book/1194058/ شبکه جامع کتاب گیسوم]</ref> | ||
[[پرونده:334545.jpg|بندانگشتی|200px|طرح جلد دیگری از این کتاب]] | |||
==دربارهٔ کتاب== | == دربارهٔ کتاب == | ||
کتاب حاضر، پژوهشی است در قلمرو نبوت‌شناسی، | * در معرفی کتاب آمده است: «کتاب حاضر، پژوهشی است در قلمرو نبوت‌شناسی، که در بیست و شش درس، تنظیم شده است. ارائه بحث در این کتاب بر شیوه [[تفسیر موضوعی]] [[استوار]] است و در هریک از مسایل و موضوعات، [[آیات]] [[قرآنی]] مربوط استخراج، دسته‌بندی، بررسی و [[تفسیر]] شده است. این اثر، از دو بخش کلی: "راه‌شناسی" و "راهنماشناسی" تشکیل یافته است. مهم‌ترین مباحث کتاب عبارتند از: مفهوم، امکان و [[ضرورت]] [[وحی]] و [[نبوت]]، اهدف و آثار [[نبوت]] و راه‌های اثبات آن، [[مصونیت وحی]] و [[عصمت]] [[پیامبران]]، [[وحدت]] [[دین الهی]] و [[لزوم]] [[ایمان]] به تمام [[پیامبران]]، [[شرایع الهی]] و مشترکات و تمایزات آنها، کثرت [[پیامبران]] و تفاوت مراتب آنان، [[وظایف]] و [[مقامات]] [[پیامبران]]، اوصاف عمومی [[پیامبران]]، [[رفتار]] [[مردم]] با [[پیامبران]]، [[سنت الهی]] در برخورد با [[اقوام]] [[پیامبران]]، [[خاتمیت]]، ضرورت‌ها و ویژگی‌های [[اسلام]]، و [[امامت]]».<ref>[http://bookroom.ir/book/163/node/5076 وبگاه پاتوق کتاب فردا]</ref> | ||
* [[معارف قرآن]] مجموعه کتاب‌هایی است که در آن، [[علامه]] [[محمد تقی مصباح یزدی]] به دسته‌بندی موضوعی [[آیات قرآن کریم]] پرداخته‌اند و از جمله آثار ابتکاری و [[بدیع]] ایشان محسوب می‌شود. این کتاب که جلد چهارم و پنجم از مجموعه [[معارف قرآن]] است، پژوهشی است در قلمرو مسایل نبوت‌شناسی که پس از بازنگری و تحقیق مجدد، در قالب متن درسی برای ۴ واحد [[آموزشی]] تدوین شده است. [[هدف]] اصلی کتاب ارائه دیدگاه [[قرآن کریم]] درباره مسائل مربوط به [[وحی]] و [[نبوت]]، و نیز اوصاف، [[وظایف]] و [[رسالت]] [[پیامبران]]، و [[خاتمیت]] و [[امامت]] است. | |||
* در بحث [[انسان‌شناسی]] به این نکته اشاره شده که [[شناخت حسی]] و [[شناخت]] [[عقلانی]] برای همه [[انسان‌ها]] عمومیت دارد. اما آیا این دو گونه [[شناخت]] برای تشخیص راه صحیح در مسیر [[سعادت ابدی]] و رسیدن به [[کمال نهایی]]، کافی است؟ اگر این آگاهیها بسنده نیست، آیا [[خداوند]] [[انسان]] را در [[گمراهی]] و [[سرگردانی]] به خود واگذاشته یا به طریقی خاص، خلأ این [[شناخت]] را پر کرده است؟ اگر پاسخ مثبت است، آن [[آگاهی]] چیست؟ چه کسانی توان دریافت آن را دارند؟ آیا این [[شناخت]] به دور از هر خطایی به [[مردم]] میرسد؟ [[مردم]] چگونه میتوانند صاحبان این [[آگاهی]]، و ارتباط آنان با [[خدا]] را بشناسند؟ با توجه به [[ختم نبوت]] و قطع این ارتباط ویژه، [[هدایت مردم]] را چه کسانی برعهده دارند؟ | |||
* کتاب پیش رو که برای پاسخ به این پرسش‌های اساسی تدوین شده، مباحث ذیل را در بردارد: مفهوم، امکان و [[ضرورت وحی]] و [[نبوت]]، اهدف و آثار [[نبوت]] و راه‌های اثبات آن، [[مصونیت وحی]] و [[عصمت پیامبران]]، [[وحدت]] [[دین الهی]] و [[لزوم]] [[ایمان]] به تمام [[پیامبران]]، [[شرایع الهی]] و مشترکات و تمایزات آنها، کثرت [[پیامبران]] و تفاوت مراتب آنان، [[وظایف]] و [[مقامات]] [[پیامبران]] و اوصاف عمومی ایشان، [[رفتار]] [[مردم]] با [[پیامبران]]، [[سنت الهی]] در برخورد با [[اقوام]] [[پیامبران]]، [[خاتمیت]]، ضرورت‌ها و ویژگی‌های [[اسلام]]، و [[امامت]]<ref>[[سیر مطالعاتی عقاید و کلام اسلامی (کتاب)|سیر مطالعاتی عقاید و کلام اسلامی]]، ص۵۳.</ref>. | |||
==فهرست کتاب== | == فهرست کتاب == | ||
{{ | {{فهرست اثر}} | ||
* مقدمه معاونت | * مقدمه معاونت [[پژوهش]]؛ | ||
* يادداشت محقق؛ | * يادداشت محقق؛ | ||
* لزوم بازنگری | * [[لزوم]] بازنگری کتاب؛ | ||
* | * کارهای انجام‌شده؛ | ||
* سخن با استادان و دانش‌پژوهان؛ | * سخن با استادان و دانش‌پژوهان؛ | ||
* قدردان و | * قدردان و سپّاس؛ | ||
* مقدمه مؤلف؛ | * مقدمه مؤلف؛ | ||
====درس اول: نبی و رسول==== | ==== درس اول: [[نبی]] و [[رسول]] ==== | ||
۱. معنای لغوی نبی و | ۱. معنای لغوی [[نبی]] و [[رسول]]؛ | ||
۲. | ۲. کاربردهای [[قرآنی]] [[نبی]] و [[رسول]]: | ||
* <small> | * <small>[[نبی]]؛</small> | ||
* <small> | * <small>[[رسول]]؛</small> | ||
۳. فرق نبی و رسول: | ۳. فرق [[نبی]] و [[رسول]]: | ||
* <small>تفاوت رسول | * <small>تفاوت [[نبی]] و [[رسول]] در [[تبلیغ]] [[وحی]]؛</small> | ||
* <small>تفاوت رسول | * <small>تفاوت [[نبی]] و [[رسول]] در داشتن [[معجزه]]، کتاب و [[شریعت]]؛</small> | ||
* <small>تفاوت رسول | * <small>تفاوت [[نبی]] و [[رسول]] در [[اتمام حجت]] برای [[مردم]]؛</small> | ||
۴. | ۴. [[پیامبر]] در اصطلاح؛ | ||
* | * چکیده؛ | ||
* پرسش‌ها؛ | * پرسش‌ها؛ | ||
* منابعی برای مطالعه | * منابعی برای مطالعه بیشتر؛ | ||
* | * [[پژوهش]]. | ||
====درس دوم: وحی==== | <nowiki>اینجا متن قالب‌بندی‌نشده وارد شود</nowiki> | ||
۱. مفهوم لغوی | |||
==== درس دوم: [[وحی]] ==== | |||
۱. مفهوم لغوی [[وحی]]؛ | |||
۲. گونه‌های | ۲. گونه‌های کاربرد [[وحی]] در [[قرآن]]: | ||
* <small>تقدير الهی در نظام | * <small>تقدير [[الهی]] در [[نظام هستی]]؛</small> | ||
* <small>هدايت غريزی؛</small> | * <small>هدايت غريزی؛</small> | ||
* <small>القای شيطانی؛</small> | * <small>القای شيطانی؛</small> | ||
* <small>اشاره؛</small> | * <small>اشاره؛</small> | ||
* <small> | * <small>[[الهام]]؛</small> | ||
* <small>پيام الهی به | * <small>پيام [[الهی]] به [[فرشتگان]]؛</small> | ||
* <small>فرستادن روح بر | * <small>فرستادن [[روح]] بر [[پيامبر]]؛</small> | ||
* <small>تأييد عملی پيشوايان؛</small> | * <small>تأييد عملی پيشوايان؛</small> | ||
* <small>ارتباط | * <small>ارتباط [[نبوی]]؛</small> | ||
* <small>سخن گفتن بی‌واسطه خدا با | * <small>سخن گفتن بی‌واسطه [[خدا]] با [[انسان]]؛</small> | ||
* | * يک نکته؛ | ||
۳. مفهوم اصطلاحی | ۳. مفهوم اصطلاحی [[وحی]]؛ | ||
۴. ويژگی‌های [[وحی]] [[نبوی]]: | |||
۴. ويژگی‌های وحی نبوی: | * <small>تکلم [[الهی]]؛</small> | ||
* <small> | |||
* <small>دريافت حضوری؛</small> | * <small>دريافت حضوری؛</small> | ||
* <small>سلامت وحی از | * <small>سلامت [[وحی]] از [[خطا]]؛</small> | ||
* | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش . | * [[پژوهش]]. | ||
==== درس سوم: امکان [[نبوت]] [[انسان]] ==== | |||
====درس سوم: | ۱. [[پندار]] ناشايستگی [[بشر]] برای [[نبوت]]: | ||
۱. پندار ناشايستگی بشر برای نبوت: | * <small>پاسخ [[قرآن]] کريم؛</small> | ||
* <small>پاسخ قرآن | |||
۲. تقاضای نابجا: | ۲. تقاضای نابجا: | ||
* <small>پاسخ قرآن | * <small>پاسخ [[قرآن]] کريم؛</small> | ||
۳. علل موضع‌گیری در مقابل نبوت انسان: | ۳. [[علل]] موضع‌گیری در مقابل [[نبوت]] [[انسان]]: | ||
* <small>الف) ناآگاهی از ربوبيت | * <small>الف) [[ناآگاهی]] از ربوبيت [[خدا]]؛</small> | ||
* <small>ب) گريز از مسئوليت؛</small> | * <small>ب) گريز از مسئوليت؛</small> | ||
* <small>ج) ظاهرگرايی؛</small> | * <small>ج) ظاهرگرايی؛</small> | ||
* <small>د) سرمستی از دانش | * <small>د) سرمستی از [[دانش]] اندک خود؛</small> | ||
* <small>ه) خوش نداشتن | * <small>ه) خوش نداشتن [[حق]]؛</small> | ||
۴. واکنش منکران | ۴. واکنش منکران [[نبوت]]؛ | ||
* | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
==== درس چهارم: [[ضرورت]] [[نبوت]] ==== | |||
====درس چهارم: ضرورت نبوت==== | * [[کمال انسانی]] و [[ضرورت]] [[نبوت]]: | ||
* | * <small>هدف‌مندی [[زندگی]]، اختيار [[انسان]]، و نياز به [[شناخت]] راه صحيح؛</small> | ||
* <small>هدف‌مندی | * <small>نارسايی [[دانش]] بشری در [[شناخت]] راه صحيح؛</small> | ||
* <small>نارسايی دانش بشری در شناخت راه صحيح؛</small> | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* | |||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* | * [[پژوهش]]؛ | ||
==== درس پنجم: اهداف و آثار [[بعثت]] پيامبران ==== | |||
====درس پنجم: اهداف و آثار بعثت پيامبران==== | # هدايت تشريعی [[مردم]]؛ | ||
# [[اتمام حجت]]؛ | |||
# [[دعوت]] به توحيد و [[عبادت]] [[خدا]]؛ | |||
# توجه دادن به [[معاد]]؛ | |||
# [[اصلاح]] تحريف‌ها و [[رفع اختلافات]] دينی؛ | |||
# [[تذکر]] دادن؛ | |||
# [[انذار]] و تبشير؛ | |||
# [[مبارزه با ظلم]] و [[فساد]]؛ | |||
# فراهم ساختن زمينه برپايی [[قسط]] و [[عدالت]] در [[جامعه]]؛ | |||
# [[آزادی]] [[انسان‌ها]] از قيد و بندهای ناروا؛ | |||
# [[نجات]] از تاريکی‌ها و هدايت [[مردم]]؛ | |||
* چکيده؛ | |||
* [[پرسش‌ها]]؛ | |||
* | |||
* | |||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس ششم: راه‌های شناخت پيامبران (۱): قراين و بشارت‌‌ها==== | ==== درس ششم: راه‌های [[شناخت]] پيامبران (۱): قراين و بشارت‌‌ها ==== | ||
۱. مجموعه قراين؛ | ۱. مجموعه قراين؛ | ||
۲. بشارت پیامبر پیشین: | ۲. [[بشارت پیامبر]] پیشین: | ||
* <small>بشارت حضرت عيسی {{ع}} به آمدن حضرت محمد {{صل}}؛</small> | * <small>بشارت [[حضرت عيسی]] {{ع}} به آمدن [[حضرت محمد]] {{صل}}؛</small> | ||
* <small>اشاره تورات و انجيل به حضرت محمد {{صل}} و يارانش؛</small> | * <small>اشاره [[تورات]] و انجيل به [[حضرت محمد]] {{صل}} و يارانش؛</small> | ||
* <small>شناخت دقيق | * <small>شناخت دقيق [[اهل‌کتاب]] از [[حضرت محمد]] {{صل}}؛</small> | ||
* <small>آرزوی پيروزی | * <small>آرزوی پيروزی [[اهل‌کتاب]] بر [[مشرکان]] با آمدن [[پيامبر اسلام]] {{صل}}؛</small> | ||
* <small>شهادت | * <small>شهادت يکی از علمای يهود به [[رسالت]] [[حضرت محمد]] {{صل}}؛</small> | ||
* پاسخ به دو | * پاسخ به دو اشکال؛ | ||
* | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پيوست؛ | * پيوست؛ | ||
* بشارت به رسالت حضرت محمد {{صل}}. | * [[بشارت]] به [[رسالت]] [[حضرت محمد]] {{صل}}. | ||
==== درس هفتم: راه‌های [[شناخت]] پيامبران (۲): [[اعجاز]] ==== | |||
====درس هفتم: | ۱. مفهوم‌شناسی [[معجزه]]: | ||
۱. مفهوم‌شناسی معجزه: | |||
* <small>مفهوم لغوی؛</small> | * <small>مفهوم لغوی؛</small> | ||
* <small>مفهوم اصطلاحی؛</small> | * <small>مفهوم اصطلاحی؛</small> | ||
* <small> | * <small>کاربرد [[قرآن]]ی؛</small> | ||
۲. ويژگی‌های معجزه: | ۲. ويژگی‌های [[معجزه]]: | ||
* <small>نياموختنی؛</small> | * <small>نياموختنی؛</small> | ||
* <small>غلبه‌ناپذير؛</small> | * <small>غلبه‌ناپذير؛</small> | ||
۳. فرق معجزه نبوی با ديگر امور خارق‌العاده: | ۳. فرق [[معجزه]] [[نبوی]] با ديگر امور [[خارق‌العاده]]: | ||
* <small>فرق معجزه با | * <small>فرق [[معجزه]] با [[کرامت]] و ارهاص؛</small> | ||
* <small>فرق معجزه با | * <small>فرق [[معجزه]] با [[کارهای خارق‌العاده]] متنبّيان؛</small> | ||
* <small>فرق معجزه با سحر و | * <small>فرق [[معجزه]] با [[سحر]] و کارهای عجيب [[مرتاضان]]؛</small> | ||
* | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
==== درس هشتم: راه‌های [[شناخت]] پيامبران (۳):امکان، [[ضرورت]] و [[ارزش]] [[اعجاز]] ==== | |||
۱. [[امکان معجزه]]؛ | |||
* <small>معجزه؛ همسو با [[سنت‌های الهی]]؛</small> | |||
۲. [[ضرورت معجزه]]: | |||
* <small>ضرورت [[معجزه]] برای اثبات [[نبوت]] و [[اتمام حجت]]؛</small> | |||
* <small>ضرورت نداشتن [[معجزه]] برای برخی پيامبران؛</small> | |||
۳. [[ارزش]] دلالی [[معجزه]]؛ | |||
۴. قلمرو دلالت [[معجزه]]: | |||
۴. قلمرو دلالت معجزه: | |||
* <small>معجزه و توحيد؛</small> | * <small>معجزه و توحيد؛</small> | ||
* <small>معجزه و صدق‌گفتار پيامبر؛</small> | * <small>معجزه و صدق‌گفتار پيامبر؛</small> | ||
* | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
==== درس نهم: راه‌های [[شناخت]] پيامبران (۴): [[معجزه]] پيامبران ==== | |||
====درس نهم: راه‌های شناخت پيامبران (۴): معجزه پيامبران==== | ۱. [[قرآن]] و [[معجزه]] پيامبران: | ||
۱. قرآن و معجزه پيامبران: | * <small>آيات حاکی از [[معجزات]] گروهی از پيامبران؛</small> | ||
* <small>آيات | * <small>آيات مربوط به [[معجزات]] برخی پيامبران خاص؛</small> | ||
* <small>آيات مربوط به معجزات برخی پيامبران خاص؛</small> | ۲. [[معجزات]] ابتدایی و اقتراحی؛ | ||
۲. معجزات ابتدایی و اقتراحی؛ | ۳. پاسخ [[پیامبران]] به درخواست [[معجزه]]؛ | ||
* چکيده؛ | |||
۳. پاسخ پیامبران به درخواست | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* | |||
* | |||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* | * [[پژوهش]]؛ | ||
* پيوست‌ها: | * پيوست‌ها: | ||
* <small>پيوست اول: نقش پيامبر در | * <small>پيوست اول: نقش پيامبر در [[معجزه]]؛</small> | ||
* <small>پيوست دوم: قلمرو | * <small>پيوست دوم: قلمرو [[اعجاز]]؛</small> | ||
* | * يک نکته [[عقلی]]. | ||
==== درس دهم: [[معجزات]] و [[کرامات]] [[پیامبر اسلام]] {{صل}} ==== | |||
====درس دهم: معجزات و | ۱. [[معجزات]] [[حضرت محمد]] {{صل}}: | ||
۱. معجزات حضرت محمد {{صل}}: | * <small>[[قرآن]] کريم؛</small> | ||
* <small>قرآن | |||
* <small>شق‌القمر؛</small> | * <small>شق‌القمر؛</small> | ||
۲. | ۲. [[کرامات]] [[پيامبر اسلام]] {{صل}}: | ||
* <small>معراج؛</small> | * <small>معراج؛</small> | ||
* <small>تصرف در | * <small>تصرف در [[ادراک]] [[مردم]]؛</small> | ||
* <small>انداختن وحشت در دل | * <small>انداختن [[وحشت]] در [[دل]] [[کافران]]؛</small> | ||
* <small>ايجاد آرامش در دل پيامبر {{صل}} و | * <small>ايجاد [[آرامش]] در [[دل]] [[پيامبر]] {{صل}} و [[مؤمنان]]؛</small> | ||
* <small>ارسال سپاهيان غيبی و باد برای ياری پيامبر و | * <small>ارسال سپاهيان غيبی و [[باد]] برای ياری [[پيامبر]] {{صل}} و [[مسلمانان]]؛</small> | ||
* | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس يازدهم: عصمت فرشتـه وحی و پيامبران==== | ==== درس يازدهم: [[عصمت]] فرشتـه [[وحی]] و پيامبران (۱)==== | ||
۱. عصمت فرشته | ۱. [[عصمت]] [[فرشته وحی]]؛ | ||
۲. عصمت پيامبران: | ۲. [[عصمت]] پيامبران: | ||
* <small>عصمت پيامبران در گرفتن، حفظ و ابلاغ | * <small>عصمت پيامبران در گرفتن، حفظ و [[ابلاغ وحی]]؛</small> | ||
* <small>عصمت پيامبران در مقام | * <small>عصمت پيامبران در [[مقام عمل]]؛</small> | ||
* <small>عصمت پيامبران و مسئله اختيار؛</small> | * <small>عصمت پيامبران و مسئله اختيار؛</small> | ||
* <small>عصمت، موهبتی الهی در سايه شايستگی اختياری؛</small> | * <small>عصمت، موهبتی [[الهی]] در سايه شايستگی اختياری؛</small> | ||
* | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
==== درس دوازدهم: [[عصمت]] پيامبران (۲): [[پاسخ به شبهات]] ==== | |||
====درس دوازدهم: عصمت پيامبران (۲): پاسخ به شبهات==== | * دسته اول: آيات مربوط به تمام پيامبران: | ||
* | * <small>آيه اول؛</small> | ||
* <small> | * <small>آيه دوم؛</small> | ||
* <small> | * دسته دوم: آيات مربوط به برخی پيامبران خاص: | ||
* | * <small>عصمت [[حضرت آدم]] {{ع}}؛</small> | ||
* <small>عصمت حضرت آدم {{ع}}؛</small> | * <small>عصمت [[حضرت ابراهيم]] {{ع}} و يوسف]] {{ع}}؛</small> | ||
* <small>عصمت حضرت ابراهيم و يوسف {{ع}}؛</small> | * <small>عصمت [[حضرت يونس]] {{ع}}؛</small> | ||
* <small>عصمت حضرت يونس {{ع}}؛</small> | * <small>عصمت [[حضرت موسی]] {{ع}}؛</small> | ||
* <small>عصمت حضرت موسی {{ع}}؛</small> | * <small>عصمت [[حضرت داوود]] {{ع}}؛</small> | ||
* <small>عصمت حضرت داوود {{ع}}؛</small> | * <small>عصمت [[حضرت سليمان]] {{ع}}؛</small> | ||
* <small>عصمت حضرت سليمان {{ع}}؛</small> | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* | |||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس سيزدهم: عصمت پيامبران (۳): پاسخ به شبهات | ==== درس سيزدهم: [[عصمت]] پيامبران (۳): [[پاسخ به شبهات]] [[قرآن]]ی درباره [[عصمت]] [[پيامبر اسلام]] {{صل}} ==== | ||
* | * آيه اول؛ | ||
* <small>پاسخ عام؛</small> | * <small>پاسخ عام؛</small> | ||
* <small>پاسخ ويژه اين آيه؛</small> | * <small>پاسخ ويژه اين آيه؛</small> | ||
* | * آيه دوم؛ | ||
* | * آيه سوم؛ | ||
* | * آيه چهارم؛ | ||
* | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطاله بيشتر؛ | * منابعی برای مطاله بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس چهاردهم: وحدت دين الهی و لزوم ايمان به همه پيامبران==== | ==== درس چهاردهم: [[وحدت]] دين [[الهی]] و [[لزوم]] ايمان به همه پيامبران ==== | ||
# [[وحدت]] دين [[الهی]]؛ | |||
# [[اسلام]]، مقتضای [[فطرت الهی]]]؛ | |||
# [[لزوم]] ايمان به همه پيامبران: | |||
* <small>دسته اول: آيات ميثاق انبيا؛</small> | * <small>دسته اول: آيات ميثاق انبيا؛</small> | ||
* <small>دسته دوم: آيات هم‌بستگی شرايع؛</small> | * <small>دسته دوم: آيات [[هم‌بستگی]] شرايع؛</small> | ||
* <small>دسته سوم: آيات | * <small>دسته سوم: آيات [[نکوهش]] [[تفرقه]] در دين؛</small> | ||
* <small>دسته چهارم: آيات | * <small>دسته چهارم: آيات ترغيب‌کننده [[مردم]] به ايمان به همه انبيا؛</small> | ||
* | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس پانزدهم: | ==== درس پانزدهم: شرايع [[الهی]]: اشتراک‌ها، اختلاف‌ها ==== | ||
۱. | ۱. اشتراک‌های شرايع: | ||
* <small>اصول اعتقادی و مبانی | * <small>اصول [[اعتقادی]] و مبانی [[اخلاقی]]؛</small> | ||
* <small>فروع دين؛</small> | * <small>فروع دين؛</small> | ||
۲. افتراق‌های شرايع: | ۲. افتراق‌های شرايع: | ||
* <small>اختلاف‌های ذاتی شرايع؛</small> | * <small>اختلاف‌های ذاتی شرايع؛</small> | ||
* <small>اختلاف‌های عارضی شرايع؛</small> | * <small>اختلاف‌های عارضی شرايع؛</small> | ||
* | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس شانزدهم: فراوانی پيامبران و تفاوت مراتب آنان==== | ==== درس شانزدهم: فراوانی پيامبران و تفاوت مراتب آنان ==== | ||
۱. فراوانی شمار پيامبران: | *۱. فراوانی شمار پيامبران: | ||
* <small>بحثی | * <small>بحثی درباره کلمه «[[امت]]»؛</small> | ||
* <small>فترت در | * <small>فترت در [[نبوت]]؛</small> | ||
۲. شمار پيامبران؛ | *۲. شمار پيامبران؛ | ||
*۳. تفاوت مراتب پيامبران در فضيلت؛ | |||
۳. تفاوت مراتب پيامبران در فضيلت؛ | *۴. پيامبران [[اولوالعزم]]: | ||
* <small>ويژگی پيامبران [[اولوالعزم]]؛</small> | |||
۴. پيامبران اولوالعزم: | * <small>حوزه [[رسالت]] پيامبران [[اولوالعزم]]؛</small> | ||
* <small>ويژگی پيامبران | *۵. معنای [[جهانی بودن]] [[رسالت]]؛ | ||
* <small>حوزه رسالت پيامبران | * چکيده؛ | ||
۵. معنای جهانی بودن | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* | |||
* | |||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس هفدهم: اوصاف عمومی پيامبران==== | ==== درس هفدهم: اوصاف عمومی پيامبران ==== | ||
# [[بشر]] بودن؛ | |||
# [[مرد بودن]]؛ | |||
# هم‌زبانی با [[قوم]] خويش؛ | |||
# [[اخلاص]] و پرهيز از درخواست [[پاداش]]؛ | |||
# مخلَص ([[معصوم]]) بودن؛ | |||
# صدّيق بودن؛ | |||
# [[امانت‌داری]]؛ | |||
# نترسيدن از غيرخدا؛ | |||
# شايستگی؛ | |||
* چکيده؛ | |||
* [[پرسش‌ها]]؛ | |||
* | |||
* | |||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس هجدهم: وظايف و مقامات پيامبران==== | ==== درس هجدهم: وظايف و [[مقامات]] پيامبران ==== | ||
# [[ابلاغ]] و تبيين پيام [[الهی]]؛ | |||
# تعليم [[مردم]]؛ | |||
# بيان [[حلال و حرام]] [[الهی]]؛ | |||
# [[پند]] دادن؛ | |||
# تزکيه؛ | |||
# [[امامت]]؛ | |||
# [[قضاوت]]؛ | |||
# برپا ساختن [[حکومت الهی]]؛ | |||
* چکيده؛ | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس نوزدهم: رفتار مردم با پيامبران==== | ==== درس نوزدهم: [[رفتار]] [[مردم]] با پيامبران ==== | ||
۱. | *۱. تکذيب پيامبران؛ واکنش [[مردم]] در برابر [[دعوت]] ايشان؛ | ||
*۲. اوصاف سردمداران [[مبارزه]] با پيامبران: | |||
۲. اوصاف سردمداران مبارزه با پيامبران: | |||
* <small>مترف (خوش‌گذران)؛</small> | * <small>مترف (خوش‌گذران)؛</small> | ||
* <small>ملأ (اشراف)؛</small> | * <small>ملأ (اشراف)؛</small> | ||
* <small> | * <small>گردنکش؛</small> | ||
۳. انگيزه‌های روانی مخالفت با پيامبران: | *۳. انگيزه‌های روانی [[مخالفت]] با پيامبران: | ||
* <small> | * <small>تکبر و [[غرور]]؛</small> | ||
* <small>برتری‌جويی؛</small> | * <small>برتری‌جويی؛</small> | ||
* <small>ظلم؛</small> | * <small>ظلم؛</small> | ||
* <small>هوای | * <small>هوای [[نفس]]؛</small> | ||
* <small>آلودگی به | * <small>آلودگی به [[گناه]]؛</small> | ||
* <small>احساس بی‌نيازی؛</small> | * <small>احساس بی‌نيازی؛</small> | ||
* | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس بيستم: شيوه‌های مخالفت با پيامبران==== | ==== درس بيستم: شيوه‌های [[مخالفت]] با پيامبران ==== | ||
۱. ابراز تعجب؛ | *۱. ابراز تعجب؛ | ||
*۲. ابراز [[شک]] و ترديد؛ | |||
۲. ابراز | *۳. [[استهزا]] و تمسخر؛ | ||
*۴. [[تهمت]]: | |||
۳. استهزا و تمسخر؛ | |||
۴. تهمت: | |||
* <small>افسونگری و ديوانگی؛</small> | * <small>افسونگری و ديوانگی؛</small> | ||
* <small>افسون‌شدگی؛</small> | * <small>افسون‌شدگی؛</small> | ||
* <small>شاعری و ياوه‌گويی؛</small> | * <small>شاعری و ياوه‌گويی؛</small> | ||
* <small> | * <small>کهانت؛</small> | ||
* <small>گمراه بودن؛</small> | * <small>گمراه بودن؛</small> | ||
* <small>دروغ‌گويی؛</small> | * <small>دروغ‌گويی؛</small> | ||
* <small>آموختن از ديگران؛</small> | * <small>آموختن از ديگران؛</small> | ||
۵. بهانه‌جويی: | *۵. بهانه‌جويی: | ||
* <small>تعارض دعوت پيامبران با روش | * <small>تعارض [[دعوت]] پيامبران با روش نياکان؛</small> | ||
* <small>بشر بودن پيامبران؛</small> | * <small>بشر بودن پيامبران؛</small> | ||
* <small>درخواست ارتباط بی‌واسطه خدا با آنان؛</small> | * <small>درخواست ارتباط بی‌واسطه [[خدا]] با آنان؛</small> | ||
* <small>درخواست ملاقات با | * <small>درخواست [[ملاقات]] با [[خدا]]؛</small> | ||
* <small>نازل نشدن فرشتگان بر | * <small>نازل نشدن [[فرشتگان]] بر [[مردم]]؛</small> | ||
* <small>درخواست معجزات | * <small>درخواست [[معجزات]] تسليم‌کننده؛</small> | ||
* <small>تقاضای | * <small>تقاضای [[قرآن]]ی ديگر؛</small> | ||
* <small>تقاضای نزول دفعی | * <small>تقاضای [[نزول]] دفعی [[قرآن]]؛</small> | ||
* <small>سرشناس نبودن پيامبر {{صل}}؛</small> | * <small>سرشناس نبودن [[پيامبر]] {{صل}}؛</small> | ||
* <small>درخواست | * <small>درخواست کارهای نشدنی؛</small> | ||
* <small>تقاضای | * <small>تقاضای [[قربانی]]؛</small> | ||
* <small>تقاضای | * <small>تقاضای [[کتاب آسمانی]] ويژه؛</small> | ||
۶. تهديد؛ | *۶. تهديد؛ | ||
*۷. کشتن؛ | |||
۷. | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* | |||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس بيست‌ويکم: سنت‌های الهی در رفتار با اقوام پيامبران (۱) | ==== درس بيست‌ويکم: [[سنت‌های الهی]] در [[رفتار]] با [[اقوام]] پيامبران (۱)==== | ||
# [[سنت]] هدايت [[الهی]]؛ | |||
# [[سنت]] آزمايش؛ | |||
# [[سنت]] فزونی و [[کاستی]] [[نعمت]] در پی [[شکر]] يا [[ناسپاسی]]؛ | |||
# [[سنت]] امداد؛ | |||
# [[سنت]] ستيزه‌جويی با پيامبران؛ | |||
# [[سنت]] املاء و [[استدراج]]؛ | |||
* <small>هماهنگی [[سنت]] املاء و [[استدراج]] با موازين [[اخلاقی]]؛</small> | |||
* چکيده؛ | |||
* [[پرسش‌ها]]؛ | |||
* <small>هماهنگی سنت املاء و استدراج با موازين | |||
* | |||
* | |||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
==== درس بيست‌ودوم:[[سنت‌های الهی]] در [[رفتار]] با [[اقوام]] پيامبران (۲)==== | |||
====درس بيست‌ودوم:سنت‌های الهی در رفتار با اقوام پيامبران (۲)==== | *۷. [[سنت]] [[گمراه کردن]] بزهکاران و ستم‌پيشگان؛ | ||
۷. سنت گمراه | *۸. [[سنت]] [[عذاب]]: | ||
* <small>مشروط و محدود بودن [[سنت]] [[عذاب]]؛</small> | |||
۸. سنت عذاب: | * <small>اختصاص [[عذاب]] استيصال به [[کافران]]؛</small> | ||
* <small>مشروط و محدود بودن سنت | *۹. [[سنت]] هدايت [[مؤمنان]] و [[صالحان]]؛ | ||
* <small>اختصاص عذاب استيصال به | *۱۰. [[سنت]] پيروزی نهايی پيامبران؛ | ||
۹. سنت هدايت مؤمنان و | *۱۱. [[سنت]] حاکميت [[مستضعفان]] باايمان؛ | ||
۱۰. سنت پيروزی نهايی پيامبران؛ | |||
۱۱. سنت | |||
* چکيده؛ | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* | * [[پژوهش]]؛ | ||
* پيوست: آيات مربوط به سنت عذاب مخالفان پيامبران: | * پيوست: آيات مربوط به [[سنت]] [[عذاب]] [[مخالفان]] پيامبران: | ||
* <small>دسته اول؛</small> | * <small>دسته اول؛</small> | ||
* <small>دسته دوم؛</small> | * <small>دسته دوم؛</small> | ||
| خط ۴۳۶: | خط ۳۸۴: | ||
* <small>دسته چهارم؛</small> | * <small>دسته چهارم؛</small> | ||
* <small>دسته پنجم.</small> | * <small>دسته پنجم.</small> | ||
==== درس بيست‌وسوم: [[اسلام]]؛ دين جهانی ==== | |||
====درس بيست‌وسوم: | *۱. [[ادله]] [[جهانی بودن]] [[رسالت]] [[پيامبر اکرم]] {{صل}}؛ | ||
۱. ادله جهانی بودن رسالت پيامبر | *۲. بررسی [[ادله]] [[مخالفان]]؛ | ||
۲. بررسی ادله | |||
* <small>پاسخ؛</small> | * <small>پاسخ؛</small> | ||
۳. موضع جنيّان در برابر دعوت | *۳. موضع جنيّان در برابر [[دعوت]] [[اسلام]]؛ | ||
*۴. بی‌اعتباری اديان ديگر پس از [[ظهور اسلام]]: | |||
۴. بی‌اعتباری اديان ديگر پس از ظهور اسلام: | |||
* <small>آيه نخست؛</small> | * <small>آيه نخست؛</small> | ||
* <small>آيه دوم؛</small> | * <small>آيه دوم؛</small> | ||
* <small>آيه سوم؛</small> | * <small>آيه سوم؛</small> | ||
* | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس بيست‌وچهارم: | ==== درس بيست‌وچهارم: [[خاتمیت]] ==== | ||
۱. دلايل | *۱. دلايل [[خاتمیت]]؛ | ||
*۲. بررسی [[شبهات]] [[خاتمیت]]: | |||
۲. بررسی شبهات | |||
* <small>شبهه نخست؛</small> | * <small>شبهه نخست؛</small> | ||
* <small>پاسخ؛</small> | * <small>پاسخ؛</small> | ||
| خط ۴۶۳: | خط ۴۰۷: | ||
* <small>پاسخ؛</small> | * <small>پاسخ؛</small> | ||
* <small>شبهه چهارم؛</small> | * <small>شبهه چهارم؛</small> | ||
* <small> | * <small>پاسخ؛</small> | ||
۳. | *۳. حکمت‌های ختم [[نبوت]]: | ||
* <small>سلامت قرآن از تحريف و بقای آن؛</small> | * <small>سلامت [[قرآن]] از تحريف و بقای آن؛</small> | ||
* <small> | * <small>کمال [[اسلام]]؛</small> | ||
* <small>تداوم ارتباط با خدا و تبيين شريعت؛</small> | * <small>تداوم ارتباط با [[خدا]] و تبيين شريعت؛</small> | ||
* <small>جاودانگی | * <small>جاودانگی [[اسلام]]؛</small> | ||
* <small>جهانی بودن | * <small>جهانی بودن [[اسلام]]؛</small> | ||
* | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس بيست‌وپنجم: امامت و ضرورت آن==== | ==== درس بيست‌وپنجم: [[امامت]] و [[ضرورت]] آن ==== | ||
۱. مفهوم‌شناسی امامت: | *۱. مفهوم‌شناسی [[امامت]]: | ||
* <small>مفهوم لغوی؛</small> | * <small>مفهوم لغوی؛</small> | ||
* <small> | * <small>کاربرد [[امام]] در [[قرآن]]؛</small> | ||
* <small>امامت در اصطلاح | * <small>[[امامت]] در اصطلاح [[کلام]] و در [[فرهنگ]] شيعی؛</small> | ||
۲. ضرورت امامت: | *۲. [[ضرورت]] [[امامت]]: | ||
* <small>ضرورت امامت ازنظر | * <small>ضرورت [[امامت]] ازنظر [[عقلی]]؛</small> | ||
* <small>ضرورت امامت از ديدگاه | * <small>ضرورت [[امامت]] از ديدگاه [[قرآن]]؛</small> | ||
* چکيده؛ | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* پژوهش. | * [[پژوهش]]. | ||
====درس بيست‌وششم: ويژگی‌های امام==== | ==== درس بيست‌وششم: ويژگی‌های [[امام]] ==== | ||
۱. نصب | *۱. [[نصب]] از سوی [[خدا]]؛ | ||
*۲. [[علم خدادادی]]: | |||
۲. علم خدادادی: | * <small>آيه [[علم‌الکتاب]]؛</small> | ||
* <small>آيه | * <small>آيه [[شهادت]]؛</small> | ||
* <small>آيه | *۳. [[عصمت]]: | ||
۳. عصمت: | * <small>آیه تطهیر؛</small> | ||
* <small> | * <small>آيه [[عهد]]؛</small> | ||
* <small> | |||
* چکيده؛ | * چکيده؛ | ||
* | * [[پرسش‌ها]]؛ | ||
* منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | * منابعی برای مطالعه بيشتر؛ | ||
* | * [[پژوهش]]؛ | ||
* منابع.<ref name=p2>[http://mesbahyazdi.ir/node/6224 پایگاه اطلاع‌رسانی پدیدآورنده]</ref> | * منابع.<ref name=p2>[http://mesbahyazdi.ir/node/6224 پایگاه اطلاع‌رسانی پدیدآورنده]</ref> | ||
{{پایان}} | {{پایان فهرست اثر}} | ||
== | == دربارهٔ پدیدآورنده == | ||
{{ | {{پدیدآورنده ساده | ||
| | | پدیدآورنده کتاب = محمد تقی مصباح یزدی}} | ||
}} | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
== دریافت متن == | |||
* [http://mesbahyazdi.ir/node/6224 متن دیجیتال کتاب در پایگاه اطلاع رسانی پدیدآورنده] | |||
[[رده:کتاب]] | |||
[[رده:کتاب‌های محمد تقی مصباح یزدی]] | |||
[[رده:آثار محمد تقی مصباح یزدی]] | |||
[[رده: | |||
[[رده: | |||
[[رده:آثار | |||
[[رده:آثار پیامبر خاتم]] | [[رده:آثار پیامبر خاتم]] | ||
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]] | [[رده:کتاب‌های دارای چکیده]] | ||
[[رده:کتاب‌های دارای فهرست]] | [[رده:کتاب‌های دارای فهرست]] | ||
[[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]] | [[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]] | ||
[[رده:کتاب‌های فاقد متن PDF]] | [[رده:کتاب‌های فاقد متن PDF]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۲:۳۳
| راه و راهنماشناسی (بخش چهارم و پنجم معارف قرآن) | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | محمد تقی مصباح یزدی |
| موضوع | نبوت، پیامبر خاتم، امامت و ولایت |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | * چاپ اول: ۱۳۷۶ * چاپ نهم: ۱۳۹۲ ش |
| تعداد صفحه | ۴۴۴ |
| شابک | ۹۷۸۹۶۴۶۷۴۰۳۴۱ |
| شماره ملی | ۲۵۲۰۶۷۲ |
راه و راهنماشناسی، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی ديدگاه قرآن كريم درباره مسائل مربوط به وحی و نبوت، و نيز اوصاف، وظایف و رسالت پیامبران، و خاتمیت و امامت، می‌پردازد. این کتاب اثر محمد تقی مصباح یزدی است و مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی نشر آن را به عهده داشته است.[۱]
دربارهٔ کتاب
- در معرفی کتاب آمده است: «کتاب حاضر، پژوهشی است در قلمرو نبوت‌شناسی، که در بیست و شش درس، تنظیم شده است. ارائه بحث در این کتاب بر شیوه تفسیر موضوعی استوار است و در هریک از مسایل و موضوعات، آیات قرآنی مربوط استخراج، دسته‌بندی، بررسی و تفسیر شده است. این اثر، از دو بخش کلی: "راه‌شناسی" و "راهنماشناسی" تشکیل یافته است. مهم‌ترین مباحث کتاب عبارتند از: مفهوم، امکان و ضرورت وحی و نبوت، اهدف و آثار نبوت و راه‌های اثبات آن، مصونیت وحی و عصمت پیامبران، وحدت دین الهی و لزوم ایمان به تمام پیامبران، شرایع الهی و مشترکات و تمایزات آنها، کثرت پیامبران و تفاوت مراتب آنان، وظایف و مقامات پیامبران، اوصاف عمومی پیامبران، رفتار مردم با پیامبران، سنت الهی در برخورد با اقوام پیامبران، خاتمیت، ضرورت‌ها و ویژگی‌های اسلام، و امامت».[۲]
- معارف قرآن مجموعه کتاب‌هایی است که در آن، علامه محمد تقی مصباح یزدی به دسته‌بندی موضوعی آیات قرآن کریم پرداخته‌اند و از جمله آثار ابتکاری و بدیع ایشان محسوب می‌شود. این کتاب که جلد چهارم و پنجم از مجموعه معارف قرآن است، پژوهشی است در قلمرو مسایل نبوت‌شناسی که پس از بازنگری و تحقیق مجدد، در قالب متن درسی برای ۴ واحد آموزشی تدوین شده است. هدف اصلی کتاب ارائه دیدگاه قرآن کریم درباره مسائل مربوط به وحی و نبوت، و نیز اوصاف، وظایف و رسالت پیامبران، و خاتمیت و امامت است.
- در بحث انسان‌شناسی به این نکته اشاره شده که شناخت حسی و شناخت عقلانی برای همه انسان‌ها عمومیت دارد. اما آیا این دو گونه شناخت برای تشخیص راه صحیح در مسیر سعادت ابدی و رسیدن به کمال نهایی، کافی است؟ اگر این آگاهیها بسنده نیست، آیا خداوند انسان را در گمراهی و سرگردانی به خود واگذاشته یا به طریقی خاص، خلأ این شناخت را پر کرده است؟ اگر پاسخ مثبت است، آن آگاهی چیست؟ چه کسانی توان دریافت آن را دارند؟ آیا این شناخت به دور از هر خطایی به مردم میرسد؟ مردم چگونه میتوانند صاحبان این آگاهی، و ارتباط آنان با خدا را بشناسند؟ با توجه به ختم نبوت و قطع این ارتباط ویژه، هدایت مردم را چه کسانی برعهده دارند؟
- کتاب پیش رو که برای پاسخ به این پرسش‌های اساسی تدوین شده، مباحث ذیل را در بردارد: مفهوم، امکان و ضرورت وحی و نبوت، اهدف و آثار نبوت و راه‌های اثبات آن، مصونیت وحی و عصمت پیامبران، وحدت دین الهی و لزوم ایمان به تمام پیامبران، شرایع الهی و مشترکات و تمایزات آنها، کثرت پیامبران و تفاوت مراتب آنان، وظایف و مقامات پیامبران و اوصاف عمومی ایشان، رفتار مردم با پیامبران، سنت الهی در برخورد با اقوام پیامبران، خاتمیت، ضرورت‌ها و ویژگی‌های اسلام، و امامت[۳].
فهرست کتاب
- مقدمه معاونت پژوهش؛
- يادداشت محقق؛
- لزوم بازنگری کتاب؛
- کارهای انجام‌شده؛
- سخن با استادان و دانش‌پژوهان؛
- قدردان و سپّاس؛
- مقدمه مؤلف؛
درس اول: نبی و رسول
۲. کاربردهای قرآنی نبی و رسول:
- تفاوت نبی و رسول در تبلیغ وحی؛
- تفاوت نبی و رسول در داشتن معجزه، کتاب و شریعت؛
- تفاوت نبی و رسول در اتمام حجت برای مردم؛
۴. پیامبر در اصطلاح؛
- چکیده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بیشتر؛
- پژوهش.
اینجا متن قالب‌بندی‌نشده وارد شود
درس دوم: وحی
۱. مفهوم لغوی وحی؛
۲. گونه‌های کاربرد وحی در قرآن:
- تقدير الهی در نظام هستی؛
- هدايت غريزی؛
- القای شيطانی؛
- اشاره؛
- الهام؛
- پيام الهی به فرشتگان؛
- فرستادن روح بر پيامبر؛
- تأييد عملی پيشوايان؛
- ارتباط نبوی؛
- سخن گفتن بی‌واسطه خدا با انسان؛
- يک نکته؛
۳. مفهوم اصطلاحی وحی؛ ۴. ويژگی‌های وحی نبوی:
درس سوم: امکان نبوت انسان
۱. پندار ناشايستگی بشر برای نبوت:
- پاسخ قرآن کريم؛
۲. تقاضای نابجا:
- پاسخ قرآن کريم؛
۳. علل موضع‌گیری در مقابل نبوت انسان:
- الف) ناآگاهی از ربوبيت خدا؛
- ب) گريز از مسئوليت؛
- ج) ظاهرگرايی؛
- د) سرمستی از دانش اندک خود؛
- ه) خوش نداشتن حق؛
۴. واکنش منکران نبوت؛
درس چهارم: ضرورت نبوت
- کمال انسانی و ضرورت نبوت:
- هدف‌مندی زندگی، اختيار انسان، و نياز به شناخت راه صحيح؛
- نارسايی دانش بشری در شناخت راه صحيح؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش؛
درس پنجم: اهداف و آثار بعثت پيامبران
- هدايت تشريعی مردم؛
- اتمام حجت؛
- دعوت به توحيد و عبادت خدا؛
- توجه دادن به معاد؛
- اصلاح تحريف‌ها و رفع اختلافات دينی؛
- تذکر دادن؛
- انذار و تبشير؛
- مبارزه با ظلم و فساد؛
- فراهم ساختن زمينه برپايی قسط و عدالت در جامعه؛
- آزادی انسان‌ها از قيد و بندهای ناروا؛
- نجات از تاريکی‌ها و هدايت مردم؛
درس ششم: راه‌های شناخت پيامبران (۱): قراين و بشارت‌‌ها
۱. مجموعه قراين؛
۲. بشارت پیامبر پیشین:
- بشارت حضرت عيسی (ع) به آمدن حضرت محمد (ص)؛
- اشاره تورات و انجيل به حضرت محمد (ص) و يارانش؛
- شناخت دقيق اهل‌کتاب از حضرت محمد (ص)؛
- آرزوی پيروزی اهل‌کتاب بر مشرکان با آمدن پيامبر اسلام (ص)؛
- شهادت يکی از علمای يهود به رسالت حضرت محمد (ص)؛
- پاسخ به دو اشکال؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پيوست؛
- بشارت به رسالت حضرت محمد (ص).
درس هفتم: راه‌های شناخت پيامبران (۲): اعجاز
۱. مفهوم‌شناسی معجزه:
- مفهوم لغوی؛
- مفهوم اصطلاحی؛
- کاربرد قرآنی؛
۲. ويژگی‌های معجزه:
- نياموختنی؛
- غلبه‌ناپذير؛
۳. فرق معجزه نبوی با ديگر امور خارق‌العاده:
- فرق معجزه با کرامت و ارهاص؛
- فرق معجزه با کارهای خارق‌العاده متنبّيان؛
- فرق معجزه با سحر و کارهای عجيب مرتاضان؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش.
درس هشتم: راه‌های شناخت پيامبران (۳):امکان، ضرورت و ارزش اعجاز
۱. امکان معجزه؛
- معجزه؛ همسو با سنت‌های الهی؛
۲. ضرورت معجزه:
۴. قلمرو دلالت معجزه:
درس نهم: راه‌های شناخت پيامبران (۴): معجزه پيامبران
۲. معجزات ابتدایی و اقتراحی؛ ۳. پاسخ پیامبران به درخواست معجزه؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش؛
- پيوست‌ها:
- پيوست اول: نقش پيامبر در معجزه؛
- پيوست دوم: قلمرو اعجاز؛
- يک نکته عقلی.
درس دهم: معجزات و کرامات پیامبر اسلام (ص)
- قرآن کريم؛
- شق‌القمر؛
۲. کرامات پيامبر اسلام (ص):
- معراج؛
- تصرف در ادراک مردم؛
- انداختن وحشت در دل کافران؛
- ايجاد آرامش در دل پيامبر (ص) و مؤمنان؛
- ارسال سپاهيان غيبی و باد برای ياری پيامبر (ص) و مسلمانان؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش.
درس يازدهم: عصمت فرشتـه وحی و پيامبران (۱)
۲. عصمت پيامبران:
- عصمت پيامبران در گرفتن، حفظ و ابلاغ وحی؛
- عصمت پيامبران در مقام عمل؛
- عصمت پيامبران و مسئله اختيار؛
- عصمت، موهبتی الهی در سايه شايستگی اختياری؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش.
درس دوازدهم: عصمت پيامبران (۲): پاسخ به شبهات
- دسته اول: آيات مربوط به تمام پيامبران:
- آيه اول؛
- آيه دوم؛
- دسته دوم: آيات مربوط به برخی پيامبران خاص:
- عصمت حضرت آدم (ع)؛
- عصمت حضرت ابراهيم (ع) و يوسف]] (ع)؛
- عصمت حضرت يونس (ع)؛
- عصمت حضرت موسی (ع)؛
- عصمت حضرت داوود (ع)؛
- عصمت حضرت سليمان (ع)؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش.
درس سيزدهم: عصمت پيامبران (۳): پاسخ به شبهات قرآنی درباره عصمت پيامبر اسلام (ص)
- آيه اول؛
- پاسخ عام؛
- پاسخ ويژه اين آيه؛
- آيه دوم؛
- آيه سوم؛
- آيه چهارم؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطاله بيشتر؛
- پژوهش.
درس چهاردهم: وحدت دين الهی و لزوم ايمان به همه پيامبران
- دسته اول: آيات ميثاق انبيا؛
- دسته دوم: آيات هم‌بستگی شرايع؛
- دسته سوم: آيات نکوهش تفرقه در دين؛
- دسته چهارم: آيات ترغيب‌کننده مردم به ايمان به همه انبيا؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش.
درس پانزدهم: شرايع الهی: اشتراک‌ها، اختلاف‌ها
۱. اشتراک‌های شرايع:
۲. افتراق‌های شرايع:
درس شانزدهم: فراوانی پيامبران و تفاوت مراتب آنان
- ۱. فراوانی شمار پيامبران:
- بحثی درباره کلمه «امت»؛
- فترت در نبوت؛
- ۲. شمار پيامبران؛
- ۳. تفاوت مراتب پيامبران در فضيلت؛
- ۴. پيامبران اولوالعزم:
- ويژگی پيامبران اولوالعزم؛
- حوزه رسالت پيامبران اولوالعزم؛
- ۵. معنای جهانی بودن رسالت؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش.
درس هفدهم: اوصاف عمومی پيامبران
- بشر بودن؛
- مرد بودن؛
- هم‌زبانی با قوم خويش؛
- اخلاص و پرهيز از درخواست پاداش؛
- مخلَص (معصوم) بودن؛
- صدّيق بودن؛
- امانت‌داری؛
- نترسيدن از غيرخدا؛
- شايستگی؛
درس هجدهم: وظايف و مقامات پيامبران
- ابلاغ و تبيين پيام الهی؛
- تعليم مردم؛
- بيان حلال و حرام الهی؛
- پند دادن؛
- تزکيه؛
- امامت؛
- قضاوت؛
- برپا ساختن حکومت الهی؛
درس نوزدهم: رفتار مردم با پيامبران
- ۱. تکذيب پيامبران؛ واکنش مردم در برابر دعوت ايشان؛
- ۲. اوصاف سردمداران مبارزه با پيامبران:
- مترف (خوش‌گذران)؛
- ملأ (اشراف)؛
- گردنکش؛
- ۳. انگيزه‌های روانی مخالفت با پيامبران:
- تکبر و غرور؛
- برتری‌جويی؛
- ظلم؛
- هوای نفس؛
- آلودگی به گناه؛
- احساس بی‌نيازی؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش.
درس بيستم: شيوه‌های مخالفت با پيامبران
- ۱. ابراز تعجب؛
- ۲. ابراز شک و ترديد؛
- ۳. استهزا و تمسخر؛
- ۴. تهمت:
- افسونگری و ديوانگی؛
- افسون‌شدگی؛
- شاعری و ياوه‌گويی؛
- کهانت؛
- گمراه بودن؛
- دروغ‌گويی؛
- آموختن از ديگران؛
- ۵. بهانه‌جويی:
- تعارض دعوت پيامبران با روش نياکان؛
- بشر بودن پيامبران؛
- درخواست ارتباط بی‌واسطه خدا با آنان؛
- درخواست ملاقات با خدا؛
- نازل نشدن فرشتگان بر مردم؛
- درخواست معجزات تسليم‌کننده؛
- تقاضای قرآنی ديگر؛
- تقاضای نزول دفعی قرآن؛
- سرشناس نبودن پيامبر (ص)؛
- درخواست کارهای نشدنی؛
- تقاضای قربانی؛
- تقاضای کتاب آسمانی ويژه؛
- ۶. تهديد؛
- ۷. کشتن؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش.
درس بيست‌ويکم: سنت‌های الهی در رفتار با اقوام پيامبران (۱)
- سنت هدايت الهی؛
- سنت آزمايش؛
- سنت فزونی و کاستی نعمت در پی شکر يا ناسپاسی؛
- سنت امداد؛
- سنت ستيزه‌جويی با پيامبران؛
- سنت املاء و استدراج؛
درس بيست‌ودوم:سنت‌های الهی در رفتار با اقوام پيامبران (۲)
- ۷. سنت گمراه کردن بزهکاران و ستم‌پيشگان؛
- ۸. سنت عذاب:
- مشروط و محدود بودن سنت عذاب؛
- اختصاص عذاب استيصال به کافران؛
- ۹. سنت هدايت مؤمنان و صالحان؛
- ۱۰. سنت پيروزی نهايی پيامبران؛
- ۱۱. سنت حاکميت مستضعفان باايمان؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش؛
- پيوست: آيات مربوط به سنت عذاب مخالفان پيامبران:
- دسته اول؛
- دسته دوم؛
- دسته سوم؛
- دسته چهارم؛
- دسته پنجم.
درس بيست‌وسوم: اسلام؛ دين جهانی
- ۱. ادله جهانی بودن رسالت پيامبر اکرم (ص)؛
- ۲. بررسی ادله مخالفان؛
- پاسخ؛
- ۳. موضع جنيّان در برابر دعوت اسلام؛
- ۴. بی‌اعتباری اديان ديگر پس از ظهور اسلام:
- آيه نخست؛
- آيه دوم؛
- آيه سوم؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش.
درس بيست‌وچهارم: خاتمیت
- ۱. دلايل خاتمیت؛
- ۲. بررسی شبهات خاتمیت:
- شبهه نخست؛
- پاسخ؛
- شبهه دوم؛
- پاسخ؛
- شبهه سوم؛
- پاسخ؛
- شبهه چهارم؛
- پاسخ؛
- ۳. حکمت‌های ختم نبوت:
- سلامت قرآن از تحريف و بقای آن؛
- کمال اسلام؛
- تداوم ارتباط با خدا و تبيين شريعت؛
- جاودانگی اسلام؛
- جهانی بودن اسلام؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش.
درس بيست‌وپنجم: امامت و ضرورت آن
- ۱. مفهوم‌شناسی امامت:
- مفهوم لغوی؛
- کاربرد امام در قرآن؛
- امامت در اصطلاح کلام و در فرهنگ شيعی؛
- ۲. ضرورت امامت:
- ضرورت امامت ازنظر عقلی؛
- ضرورت امامت از ديدگاه قرآن؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش.
درس بيست‌وششم: ويژگی‌های امام
- ۱. نصب از سوی خدا؛
- ۲. علم خدادادی:
- آيه علم‌الکتاب؛
- آيه شهادت؛
- ۳. عصمت:
- آیه تطهیر؛
- آيه عهد؛
- چکيده؛
- پرسش‌ها؛
- منابعی برای مطالعه بيشتر؛
- پژوهش؛
- منابع.[۴]
دربارهٔ پدیدآورنده
