آزادی در فقه و حدود آن (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۳۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان | | عنوان پیشین = | ||
| عنوان اصلی | | عنوان = [[آزادی در فقه]] و حدود آن | ||
| تصویر | | عنوان پسین = | ||
| اندازه تصویر | | شماره جلد = | ||
| از مجموعه | | عنوان اصلی = | ||
| زبان | | تصویر =1100721.jpg | ||
|زبان اصلی | | اندازه تصویر = 200px | ||
| نویسنده | | از مجموعه = | ||
| نویسندگان | | زبان = فارسی | ||
| تحقیق یا تدوین | | زبان اصلی = | ||
| زیر نظر | | نویسنده = [[محمد حسن قدردان قراملکی]] | ||
| به کوشش | | نویسندگان = | ||
| مترجم | | تحقیق یا تدوین = | ||
| زیر نظر = | |||
| ویراستار | | به کوشش = | ||
| مترجم = | |||
| موضوع | | ویراستار = | ||
| مذهب | | موضوع = [[آزادی در فقه]] | ||
| ناشر | | مذهب = شیعه | ||
| به همت | | ناشر = بوستان کتاب | ||
| وابسته به | | به همت = | ||
| محل نشر | | وابسته به = | ||
| سال نشر | | محل نشر = تهران، ایران | ||
| تعداد | | سال نشر = ۱۳۸۲ | ||
| تعداد صفحات = ۳۳۶ | |||
| شابک = 964-371-361 | |||
| شماره ملی = م۸۲-۱۰۵۲۱ | |||
| شابک | |||
| شماره ملی | |||
}} | }} | ||
'''آزادی در فقه و حدود آن'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون آزادی در فقه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر [[محمد حسن قدردان قراملکی]] است و [[بوستان کتاب (ناشر)|انتشارات بوستان کتاب]] انتشار آن را به عهده داشته است. | '''[[آزادی در فقه]] و حدود آن'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون آزادی در فقه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر [[محمد حسن قدردان قراملکی]] است و [[بوستان کتاب (ناشر)|انتشارات بوستان کتاب]] انتشار آن را به عهده داشته است. | ||
==دربارهٔ کتاب== | == دربارهٔ کتاب == | ||
در معرفی این کتاب آمده است: «نگارنده در این کتاب مقوله [[آزادی]] را در عرصه‌های فردی، [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] با اتکا به مبانی [[فقهی]] و مقایسه آن با [[فلسفه سیاسی]] و [[حقوق]] بررسی و تشریح می‌کند.به‌زعم نگارنده "این [[پژوهش]] در صدد است نشان دهد که [[اسلام]] و مبانی فقهی آن (کتاب،[[ سنت]] و [[عقل]])، نه تنها تعارضی با [[آزادی‌های فردی]]، [[مدنی]] و سیاسی ندارد، بلکه قرن‌ها پیش از غربیان خود منادی و نظریه‌پرداز آزادی [[انسان]] بوده است | در معرفی این کتاب آمده است: «نگارنده در این کتاب مقوله [[آزادی]] را در عرصه‌های فردی، [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] با اتکا به مبانی [[فقهی]] و مقایسه آن با [[فلسفه سیاسی]] و [[حقوق]] بررسی و تشریح می‌کند. به‌زعم نگارنده "این [[پژوهش]] در صدد است نشان دهد که [[اسلام]] و مبانی فقهی آن (کتاب، [[سنت]] و [[عقل]])، نه تنها تعارضی با [[آزادی‌های فردی]]، [[آزادی‌های مدنی|مدنی]] و [[آزادی‌های سیاسی|سیاسی]] ندارد، بلکه قرن‌ها پیش از غربیان خود منادی و نظریه‌پرداز آزادی [[انسان]] بوده است. در این تحقیق، با استخراج مبانی فقهی آزادی، [[سستی]] [[ادعای ناسازگاری دین با آزادی]] روشن می‌شود." عناوین فصل‌های کتاب عبارت‌اند از: «کلیات"، "[[آزادی‌های فردی]]"، "[[آزادی‌های مدنی]]"، "[[آزادی‌های سیاسی]] "و "[[آزادی اقلیت‌ها]]"». | ||
==فهرست کتاب== | == فهرست کتاب == | ||
{{فهرست اثر}} | {{فهرست اثر}} | ||
* سخنی با خواننده | * سخنی با خواننده | ||
* مقدمه | * مقدمه | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۲: | ||
'''* فصل اول: کلیات''' | '''* فصل اول: کلیات''' | ||
* ۱. تعریف [[آزادی]] | * ۱. تعریف [[آزادی]] | ||
*[[ آزادی | * [[آزادی تکوینی]] و [[تشریعی]] | ||
* ٢. اقسام | * ٢. اقسام آزادی | ||
* الف) [[آزادی‌های فردی]] | * الف) [[آزادی‌های فردی]] | ||
* ب) | * ب) [[آزادی‌های مدنی]] | ||
* ج) | * ج) [[آزادی‌های سیاسی]] | ||
*[[ آزادی]] | * [[آزادی مثبت]] و [[آزادی منفی]] | ||
* ٣. تعریف [[فقه]] و [[فقه سیاسی]] | * ٣. تعریف [[فقه]] و [[فقه سیاسی]] | ||
* ۴. | * ۴. آزادی و [[عدالت]] | ||
* ۵.[[ دین]] و | * ۵. [[دین]] و آزادی | ||
* ۶. جایگاه [[آزادی | * ۶. جایگاه [[آزادی در فقه]] | ||
* ۷. [[هدف | * ۷. [[هدف آزادی]] | ||
'''* فصل دوم: | '''* فصل دوم: آزادی‌های فردی''' | ||
* مقدمه | * مقدمه | ||
* ۱.[[ آزادی | * ۱. [[آزادی حق حیات]] | ||
* مبانی [[فقهی]] [[آزادی | * مبانی [[فقهی]] [[آزادی حیات]] | ||
* الف)[[ حرمت]] [[قتل]] | * الف) [[حرمت]] [[قتل]] | ||
* ب)[[ | * ب) حرمت [[خودکشی]] | ||
* ج)[[ | * ج) حرمت [[سقط جنین]] | ||
* د) | * د) حرمت [[ترور]] | ||
* محدودیت‌های | * محدودیت‌های آزادی حق حیات | ||
* ۲.[[ آزادی]] | * ۲. [[آزادی اقامت]] و رفت و آمد | ||
* مبانی | * مبانی فقهی | ||
* ۱. | * ۱. [[اصل اباحه]] | ||
* ۲. [[قرآن کریم]] | * ۲. [[قرآن کریم]] | ||
* ٣. [[روایات]] | * ٣. [[روایات]] | ||
* [[محدودیت]] | * [[محدودیت]] آزادی اقامت و رفت و آمد | ||
*[[ حکم]] [[حبس]]، توقیف و [[تبعید]] | * [[حکم]] [[حبس]]، [[توقیف]] و [[تبعید]] | ||
* ٣. [[آزادی مسکن]] | * ٣. [[آزادی مسکن]] | ||
* مبانی | * مبانی فقهی | ||
* الف) | * الف) قرآن کریم | ||
* ب) | * ب) روایات | ||
* ۴.[[ آزادی | * ۴. [[آزادی حق مالکیت]] | ||
* مبانی | * مبانی فقهی | ||
* الف) | * الف) روایات | ||
* ب) [[قرآن]] | * ب) [[قرآن]] | ||
* محدودیت‌های [[آزادی | * محدودیت‌های [[آزادی مالکیت]] | ||
* [[مالکیت | * [[مالکیت معنوی]] | ||
* [[مخالفان]] | * [[مخالفان]] مالکیت معنوی | ||
* موافقان [[مالکیت]] [[معنوی]] | * موافقان [[مالکیت]] [[معنوی]] | ||
* ۵.[[ آزادی | * ۵. [[آزادی کسب و پیشه]] | ||
* مبانی | * مبانی فقهی | ||
* | * محدودیت [[آزادی کسب و درآمد]] | ||
'''* فصل سوم: آزادی‌های | '''* فصل سوم: آزادی‌های مدنی''' | ||
* مقدمه | * مقدمه | ||
* ۱. تفاوت آزادی‌های [[ | * ۱. تفاوت آزادی‌های مدنی و [[آزادی‌های فردی|فردی]] | ||
* الف) آزادی‌های | * الف) آزادی‌های مدنی فراتر از آزادی‌های فردی | ||
* ب) گروه یا [[اجتماع]]، موضوع آزادی‌های [[مدنی]] | * ب) گروه یا [[اجتماع]]، موضوع آزادی‌های [[مدنی]] | ||
* ج) آزادی‌های | * ج) آزادی‌های مدنی، [[ضرورت جامعه مدنی]] | ||
* ٢. اقسام آزادی‌های | * ٢. اقسام آزادی‌های مدنی | ||
* الف) | * الف) آزادی تشکیل انجمن‌ها و اجتماعات | ||
* مبانی | * مبانی فقهی [[آزادی انجمن‌ها]] | ||
* ۱.[[ دفاع]] از [[حقوق فردی]] و جمعی | * ۱. [[دفاع]] از [[حقوق فردی]] و [[حقوق جمعی|جمعی]] | ||
* ٢. [[ادله]] [[امر به معروف و نهی از منکر]] | * ٢. [[ادله]] [[امر به معروف و نهی از منکر]] | ||
* ٣. | * ٣. ادله [[تعاون بر نیکی]] | ||
* ۴. اصل مسؤولیت‌پذیری | * ۴. اصل [[مسؤولیت‌پذیری]] | ||
* ب) [[آزادی عقیده]] | * ب) [[آزادی عقیده]] | ||
* ۱. تفاوت | * ۱. تفاوت آزادی عقیده و [[آزادی اندیشه]] | ||
* ۲. ترجیح | * ۲. ترجیح آزادی اندیشه بر [[عقیده]] | ||
* ۳. عدم [[تحمیل]] [[اندیشه]] بر | * ۳. عدم [[تحمیل]] [[اندیشه]] بر عقیده | ||
* مبانی | * مبانی فقهی [[آزادی انتخاب دین]] و عقیده | ||
* ١. [[قرآن مجید]] | * ١. [[قرآن مجید]] | ||
* ۲. [[سیره عملی معصومان]]{{عم}} | * ۲. [[سیره عملی معصومان]] {{عم}} | ||
* ۳. [[عقل]] | * ۳. [[عقل]] | ||
* ناهمخوانی [[جهاد]] با | * ناهمخوانی [[جهاد]] با آزادی انتخاب دین؟! | ||
* ۱.[[ تردید]] در [[مشروعیت | * ۱. [[تردید]] در [[مشروعیت جهاد ابتدایی در عصر غیبت]] | ||
* ٢. نگرش نوین به مسأله | * ٢. نگرش نوین به مسأله جهاد و [[انتخاب دین]] | ||
* ناهمخوانی [[حکم | * ناهمخوانی [[حکم ارتداد]] با [[آزادی انتخاب دین]]؟! | ||
* نکته اول: [[حقیقت | * نکته اول: [[حقیقت ارتداد]] و شرایط آن | ||
* تعریف [[مرتد فطری]] | * تعریف [[مرتد فطری]] | ||
* شرایط تحقق [[ارتداد]] | * شرایط تحقق [[ارتداد]] | ||
* نکته دوم: دیدگاه‌های مختلف از | * نکته دوم: دیدگاه‌های مختلف از ارتداد و [[حکم]] آن | ||
* ۱. [[سقوط]] | * ۱. [[سقوط]] حکم با [[توبه]] | ||
* ۲. | * ۲. سقوط حکم در صورت [[جهل]] و [[شبهه]] | ||
* ٣. | * ٣. سقوط حکم در صورت عدم ابراز و [[اعلان]] | ||
* ۴. اختصاص [[ | * ۴. اختصاص حکم به [[معاند]] | ||
* ۵. اختصاص | * ۵. اختصاص حکم به [[محارب]] | ||
* ۶. اختصاص | * ۶. اختصاص [[اجرای حکم]] به [[حکومت دینی]] | ||
* نکته سوم: [[فلسفه | * نکته سوم: [[فلسفه حکم ارتداد]] | ||
* ۱. اصل [[پیشگیری | * ۱. اصل [[پیشگیری از ضلالت]] و [[گمراهی]] | ||
* ۲. مقابله با | * ۲. [[مقابله با توطئه]] ([[حکم سیاسی]] و [[حکومتی]]) | ||
* ۳. | * ۳. [[تقدیم حق الهی]] بر [[حق انسانی]] | ||
* ۴. [[عقل]] [[ناتوان]] از [[شناخت | * ۴. [[عقل]] [[ناتوان]] از [[شناخت علت حکم]] | ||
* ۵. تشخیص توقیتی بودن | * ۵. تشخیص [[توقیتی بودن احکام]] در [[شأن]] [[فقها]] | ||
*[[ آزادی | * [[آزادی مذهب]] | ||
*[[ آزادی]] | * [[آزادی قرائت‌های مختلف]] | ||
* ج) [[آزادی بیان]] | * ج) [[آزادی بیان]] | ||
* عرصه‌های | * عرصه‌های آزادی بیان | ||
* ۱. اظهار موضع و [[عقیده]] خود | * ۱. اظهار موضع و [[عقیده]] خود | ||
* ۲. پیشنهاد و [[انتقاد]] | * ۲. [[پیشنهاد]] و [[انتقاد]] | ||
* ٣.[[ آزادی]] | * ٣. [[آزادی مطبوعات]] و دیگر [[رسانه‌های جمعی]] | ||
* آرای فقهای معاصر | * آرای فقهای معاصر | ||
* مبانی [[فقهی]] | * مبانی [[فقهی]] آزادی بیان | ||
* ۱. [[قرآن کریم]] | * ۱. [[قرآن کریم]] | ||
* ۲. [[سیره معصومان]] | * ۲. [[سیره معصومان]] | ||
* [[سیره عملی معصومان]] | * [[سیره عملی معصومان]] | ||
* [[سیره نظری | * [[سیره نظری معصومان]] | ||
* ٣. [[دلیل عقلی]] | * ٣. [[دلیل عقلی]] | ||
* [[محدودیت]] [[آزادی بیان | * [[محدودیت]] [[آزادی بیان در فقه]] و مبانی آن | ||
* ۱. محدودیت‌های [[اخلاقی]] | * ۱. محدودیت‌های [[اخلاقی]] | ||
* ۲. محدودیت‌های [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] | * ۲. محدودیت‌های [[اجتماعی]] و [[سیاسی]] | ||
* ۳. محدودیت‌های [[دینی]] | * ۳. محدودیت‌های [[دینی]] | ||
* ۱. ۳.[[ تحریف]] و [[بدعت]] | * ۱. ۳. [[تحریف]] و [[بدعت]] | ||
* ۲. ۳. اخلال و [[تضعیف | * ۲. ۳. اخلال و [[تضعیف مبانی دین]] | ||
* ۳. ۳.[[ اهانت]] و توهین به | * ۳. ۳. [[اهانت]] و [[توهین به مقدسات]] | ||
* ناهمخوانی | * ناهمخوانی آزادی بیان با ممنوعیت [[کتب ضلال]] | ||
* اختصاص [[حرمت]] به مورد [[ضلالت]] | * اختصاص [[حرمت]] به مورد [[ضلالت]] | ||
'''* فصل چهارم: | '''* فصل چهارم: [[آزادی‌های سیاسی]]''' | ||
* مقدمه | * مقدمه | ||
* ۱.[[ آزادی | * ۱. [[آزادی انتخاب]] [[حکومت]] و [[رهبر]] | ||
* مبانی | * مبانی فقهی نظریه | ||
* الف) [[قرآن]] و [[روایات]] | * الف) [[قرآن]] و [[روایات]] | ||
* ۱.[[ انسان]]، [[خلیفه الهی]] | * ۱. [[انسان]]، [[خلیفه الهی]] | ||
* ۲. [[عدالت]] | * ۲. [[عدالت]] | ||
* ٣. [[نهی]] از [[استکبار]] | * ٣. [[نهی]] از [[استکبار]] | ||
* ۴. اصل عدم | * ۴. [[اصل عدم سلطه]] ([[عدم ولایت]]) | ||
* تقریر دیگر | * تقریر دیگر | ||
* ۵. | * ۵. حکومت [[امانت]] و [[حاکم]] [[امین]] [[مردم]] | ||
* ۶.[[ بیعت]] | * ۶. [[بیعت]] | ||
* ۷. [[پذیرش مردم]] | * ۷. [[پذیرش مردم]] [[شرط حاکمیت]] ([[اعتبار اکثریت]]) | ||
* ٨.[[ حق]] | * ٨. [[حق مردمی]] | ||
* ۹. | * ۹. [[فقدان نص خاص]] | ||
* ب) | * ب) دلیل عقلی ([[حق طبیعی]]) | ||
* ۲.[[ آزادی]] و [[نقش مردم]] در تشکیل و | * ۲. [[آزادی]] و [[نقش مردم]] در [[تشکیل حکومت اسلامی|تشکیل]] و [[اداره حکومت اسلامی]] | ||
* مبانی | * مبانی فقهی نظریه | ||
* ۱. اصل [[شورا]] | * ۱. اصل [[شورا]] | ||
* ۲. [[ولایت مؤمنان]] | * ۲. [[ولایت مؤمنان]] | ||
* ٣. [[جامعه | * ٣. [[جامعه مسؤول تشکیل حکومت]] و [[صیانت از حکومت|صیانت از آن]] | ||
* ۴. [[جامعه]] | * ۴. [[جامعه مخاطب احکام|جامعه مخاطب]] و [[مجری احکام اجتماعی دین]] | ||
* ۵.[[ دین]] [[امانت الهی]] در عهده [[مردم]] | * ۵. [[دین]] [[امانت الهی]] در عهده [[مردم]] | ||
* آرای فقهای معاصر | * آرای فقهای معاصر | ||
* ٣.[[ آزادی | * ٣. [[آزادی انتقاد]]، [[نظارت]] و [[استیضاح]] | ||
* مبانی [[فقهی]] نظریه | * مبانی [[فقهی]] نظریه | ||
* الف) [[امر به معروف و نهی از منکر]] | * الف) [[امر به معروف و نهی از منکر]] | ||
* ب) [[لزوم مشورت]] | * ب) [[لزوم مشورت]] | ||
* ج) [[نصیحت]] | * ج) [[نصیحت]] | ||
* د) [[مسؤولیت]] | * د) [[مسؤولیت همگانی]] | ||
* | * ه) [[خودی‌انگاشتن شهروندان]] | ||
* و) [[سیره عملی معصومان]] | * و) [[سیره عملی معصومان]] | ||
* محدوده | * محدوده آزادی انتقاد و نظارت | ||
*[[ آزادی | * [[آزادی استیضاح حاکم]] | ||
* ۴.[[ آزادی]] [[انتخابات]] | * ۴. [[آزادی]] [[انتخابات]] | ||
* اشاره‌ای به [[تفکیک قوا]] | * اشاره‌ای به [[تفکیک قوا]] | ||
* الف) [[انتخابات | * الف) [[انتخابات تعیین رهبری]] | ||
* ب) [[انتخابات | * ب) [[انتخابات قوه مقننه]] | ||
* ۱. موضع «[[انتصاب]] | * ۱. موضع «[[انتصاب محض]]» | ||
* ۲. موضع [[مشروعیت الهی]] | * ۲. موضع [[مشروعیت الهی مردمی]] | ||
* ٣. موضع [[شورایی بودن حکومت]] | * ٣. موضع [[شورایی بودن حکومت]] | ||
* ج) [[انتخاب رئیس | * ج) [[انتخاب رئیس قوه مجریه]] | ||
* د) [[انتخاب رئیس | * د) [[انتخاب رئیس قوه قضاییه]] | ||
* | * ه) [[آزادی کاندیداتوری در انتخابات]] | ||
* ۵.[[ آزادی | * ۵. [[آزادی احزاب]] | ||
* تعریف [[حزب | * تعریف [[حزب سیاسی]] | ||
* تفاوت [[احزاب]] جدید با | * تفاوت [[احزاب]] جدید با احزاب سنتی | ||
* [[مبانی مشروعیت | * [[مبانی مشروعیت حزب]] | ||
* | * آزادی احزاب در [[حکومت اسلامی]] | ||
*[[ آزادی | * [[آزادی مخالفان]] | ||
* [[محدودیت]] [[آزادی]] | * [[محدودیت]] [[آزادی أحزاب]] | ||
'''* فصل پنجم:[[ آزادی]] | '''* فصل پنجم: [[آزادی اقلیت‌ها]]''' | ||
* مقدمه | * مقدمه | ||
* ۱. [[آزادی عقیده]] | * ۱. [[آزادی عقیده]] | ||
* ۲. [[آزادی بیان]] | * ۲. [[آزادی بیان]] | ||
* ٣.[[ آزادی | * ٣. [[آزادی مالکیت]] | ||
* [[جزیه]] [[مالیات | * [[جزیه]] ([[مالیات اهل کتاب]]) | ||
* ۴. [[آزادی مسکن]] و رفت و آمد | * ۴. [[آزادی مسکن]] و رفت و آمد | ||
* ۵.[[ آزادی | * ۵. [[آزادی شعائر دینی]] | ||
* ۶. | * ۶. [[آزادی‌های سیاسی]] | ||
* جمع‌بندی و نتیجه‌گیری | * جمع‌بندی و نتیجه‌گیری | ||
'''* فهرست‌ها''' | '''* فهرست‌ها''' | ||
| خط ۲۲۴: | خط ۲۱۸: | ||
* مکان‌ها | * مکان‌ها | ||
* کتاب‌نامه | * کتاب‌نامه | ||
{{پایان | {{پایان فهرست اثر}} | ||
==دربارهٔ پدیدآورنده== | == دربارهٔ پدیدآورنده == | ||
{{ | {{پدیدآورنده ساده | ||
| پدیدآورنده کتاب = محمد حسن قدردان قراملکی}} | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:کتاب]] | [[رده:کتاب]] | ||
[[رده:کتاب‌های محمد حسن قدردان قراملکی]] | [[رده:کتاب‌های محمد حسن قدردان قراملکی]] | ||
[[رده:آثار محمد حسن قدردان قراملکی]] | [[رده:آثار محمد حسن قدردان قراملکی]] | ||
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]] | [[رده:کتاب‌های دارای چکیده]] | ||
[[رده:کتاب‌های | [[رده:کتاب‌های دارای فهرست]] | ||
[[رده:کتاب‌های فاقد متن دیجیتال]] | [[رده:کتاب‌های فاقد متن دیجیتال]] | ||
[[رده:کتاب‌های فاقد متن PDF]] | [[رده:کتاب‌های فاقد متن PDF]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۴
| آزادی در فقه و حدود آن | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | محمد حسن قدردان قراملکی |
| موضوع | آزادی در فقه |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات بوستان کتاب |
| محل نشر | تهران، ایران |
| سال نشر | ۱۳۸۲ ش |
| تعداد صفحه | ۳۳۶ |
| شابک | ۹۶۴-۳۷۱-۳۶۱ |
| شماره ملی | م۸۲-۱۰۵۲۱ |
آزادی در فقه و حدود آن، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون آزادی در فقه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر محمد حسن قدردان قراملکی است و انتشارات بوستان کتاب انتشار آن را به عهده داشته است.
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «نگارنده در این کتاب مقوله آزادی را در عرصه‌های فردی، اجتماعی و سیاسی با اتکا به مبانی فقهی و مقایسه آن با فلسفه سیاسی و حقوق بررسی و تشریح می‌کند. به‌زعم نگارنده "این پژوهش در صدد است نشان دهد که اسلام و مبانی فقهی آن (کتاب، سنت و عقل)، نه تنها تعارضی با آزادی‌های فردی، مدنی و سیاسی ندارد، بلکه قرن‌ها پیش از غربیان خود منادی و نظریه‌پرداز آزادی انسان بوده است. در این تحقیق، با استخراج مبانی فقهی آزادی، سستی ادعای ناسازگاری دین با آزادی روشن می‌شود." عناوین فصل‌های کتاب عبارت‌اند از: «کلیات"، "آزادی‌های فردی"، "آزادی‌های مدنی"، "آزادی‌های سیاسی "و "آزادی اقلیت‌ها"».
فهرست کتاب
- سخنی با خواننده
- مقدمه
- ۱. روش تحقیق
- ۲. ویژگی‌های تحقیق
- ٣. محدودیت‌های تحقیق
* فصل اول: کلیات
- ۱. تعریف آزادی
- آزادی تکوینی و تشریعی
- ٢. اقسام آزادی
- الف) آزادی‌های فردی
- ب) آزادی‌های مدنی
- ج) آزادی‌های سیاسی
- آزادی مثبت و آزادی منفی
- ٣. تعریف فقه و فقه سیاسی
- ۴. آزادی و عدالت
- ۵. دین و آزادی
- ۶. جایگاه آزادی در فقه
- ۷. هدف آزادی
* فصل دوم: آزادی‌های فردی
- مقدمه
- ۱. آزادی حق حیات
- مبانی فقهی آزادی حیات
- الف) حرمت قتل
- ب) حرمت خودکشی
- ج) حرمت سقط جنین
- د) حرمت ترور
- محدودیت‌های آزادی حق حیات
- ۲. آزادی اقامت و رفت و آمد
- مبانی فقهی
- ۱. اصل اباحه
- ۲. قرآن کریم
- ٣. روایات
- محدودیت آزادی اقامت و رفت و آمد
- حکم حبس، توقیف و تبعید
- ٣. آزادی مسکن
- مبانی فقهی
- الف) قرآن کریم
- ب) روایات
- ۴. آزادی حق مالکیت
- مبانی فقهی
- الف) روایات
- ب) قرآن
- محدودیت‌های آزادی مالکیت
- مالکیت معنوی
- مخالفان مالکیت معنوی
- موافقان مالکیت معنوی
- ۵. آزادی کسب و پیشه
- مبانی فقهی
- محدودیت آزادی کسب و درآمد
* فصل سوم: آزادی‌های مدنی
- مقدمه
- ۱. تفاوت آزادی‌های مدنی و فردی
- الف) آزادی‌های مدنی فراتر از آزادی‌های فردی
- ب) گروه یا اجتماع، موضوع آزادی‌های مدنی
- ج) آزادی‌های مدنی، ضرورت جامعه مدنی
- ٢. اقسام آزادی‌های مدنی
- الف) آزادی تشکیل انجمن‌ها و اجتماعات
- مبانی فقهی آزادی انجمن‌ها
- ۱. دفاع از حقوق فردی و جمعی
- ٢. ادله امر به معروف و نهی از منکر
- ٣. ادله تعاون بر نیکی
- ۴. اصل مسؤولیت‌پذیری
- ب) آزادی عقیده
- ۱. تفاوت آزادی عقیده و آزادی اندیشه
- ۲. ترجیح آزادی اندیشه بر عقیده
- ۳. عدم تحمیل اندیشه بر عقیده
- مبانی فقهی آزادی انتخاب دین و عقیده
- ١. قرآن مجید
- ۲. سیره عملی معصومان (ع)
- ۳. عقل
- ناهمخوانی جهاد با آزادی انتخاب دین؟!
- ۱. تردید در مشروعیت جهاد ابتدایی در عصر غیبت
- ٢. نگرش نوین به مسأله جهاد و انتخاب دین
- ناهمخوانی حکم ارتداد با آزادی انتخاب دین؟!
- نکته اول: حقیقت ارتداد و شرایط آن
- تعریف مرتد فطری
- شرایط تحقق ارتداد
- نکته دوم: دیدگاه‌های مختلف از ارتداد و حکم آن
- ۱. سقوط حکم با توبه
- ۲. سقوط حکم در صورت جهل و شبهه
- ٣. سقوط حکم در صورت عدم ابراز و اعلان
- ۴. اختصاص حکم به معاند
- ۵. اختصاص حکم به محارب
- ۶. اختصاص اجرای حکم به حکومت دینی
- نکته سوم: فلسفه حکم ارتداد
- ۱. اصل پیشگیری از ضلالت و گمراهی
- ۲. مقابله با توطئه (حکم سیاسی و حکومتی)
- ۳. تقدیم حق الهی بر حق انسانی
- ۴. عقل ناتوان از شناخت علت حکم
- ۵. تشخیص توقیتی بودن احکام در شأن فقها
- آزادی مذهب
- آزادی قرائت‌های مختلف
- ج) آزادی بیان
- عرصه‌های آزادی بیان
- ۱. اظهار موضع و عقیده خود
- ۲. پیشنهاد و انتقاد
- ٣. آزادی مطبوعات و دیگر رسانه‌های جمعی
- آرای فقهای معاصر
- مبانی فقهی آزادی بیان
- ۱. قرآن کریم
- ۲. سیره معصومان
- سیره عملی معصومان
- سیره نظری معصومان
- ٣. دلیل عقلی
- محدودیت آزادی بیان در فقه و مبانی آن
- ۱. محدودیت‌های اخلاقی
- ۲. محدودیت‌های اجتماعی و سیاسی
- ۳. محدودیت‌های دینی
- ۱. ۳. تحریف و بدعت
- ۲. ۳. اخلال و تضعیف مبانی دین
- ۳. ۳. اهانت و توهین به مقدسات
- ناهمخوانی آزادی بیان با ممنوعیت کتب ضلال
- اختصاص حرمت به مورد ضلالت
* فصل چهارم: آزادی‌های سیاسی
- مقدمه
- ۱. آزادی انتخاب حکومت و رهبر
- مبانی فقهی نظریه
- الف) قرآن و روایات
- ۱. انسان، خلیفه الهی
- ۲. عدالت
- ٣. نهی از استکبار
- ۴. اصل عدم سلطه (عدم ولایت)
- تقریر دیگر
- ۵. حکومت امانت و حاکم امین مردم
- ۶. بیعت
- ۷. پذیرش مردم شرط حاکمیت (اعتبار اکثریت)
- ٨. حق مردمی
- ۹. فقدان نص خاص
- ب) دلیل عقلی (حق طبیعی)
- ۲. آزادی و نقش مردم در تشکیل و اداره حکومت اسلامی
- مبانی فقهی نظریه
- ۱. اصل شورا
- ۲. ولایت مؤمنان
- ٣. جامعه مسؤول تشکیل حکومت و صیانت از آن
- ۴. جامعه مخاطب و مجری احکام اجتماعی دین
- ۵. دین امانت الهی در عهده مردم
- آرای فقهای معاصر
- ٣. آزادی انتقاد، نظارت و استیضاح
- مبانی فقهی نظریه
- الف) امر به معروف و نهی از منکر
- ب) لزوم مشورت
- ج) نصیحت
- د) مسؤولیت همگانی
- ه) خودی‌انگاشتن شهروندان
- و) سیره عملی معصومان
- محدوده آزادی انتقاد و نظارت
- آزادی استیضاح حاکم
- ۴. آزادی انتخابات
- اشاره‌ای به تفکیک قوا
- الف) انتخابات تعیین رهبری
- ب) انتخابات قوه مقننه
- ۱. موضع «انتصاب محض»
- ۲. موضع مشروعیت الهی مردمی
- ٣. موضع شورایی بودن حکومت
- ج) انتخاب رئیس قوه مجریه
- د) انتخاب رئیس قوه قضاییه
- ه) آزادی کاندیداتوری در انتخابات
- ۵. آزادی احزاب
- تعریف حزب سیاسی
- تفاوت احزاب جدید با احزاب سنتی
- مبانی مشروعیت حزب
- آزادی احزاب در حکومت اسلامی
- آزادی مخالفان
- محدودیت آزادی أحزاب
* فصل پنجم: آزادی اقلیت‌ها
- مقدمه
- ۱. آزادی عقیده
- ۲. آزادی بیان
- ٣. آزادی مالکیت
- جزیه (مالیات اهل کتاب)
- ۴. آزادی مسکن و رفت و آمد
- ۵. آزادی شعائر دینی
- ۶. آزادی‌های سیاسی
- جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
* فهرست‌ها
دربارهٔ پدیدآورنده
