توغل در انحراف: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== # +==منابع== {{منابع}} # )) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = | |||
| عنوان مدخل = | |||
| مداخل مرتبط = | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | |||
==توغل در انحراف== | == توغل در انحراف == | ||
غول به معنای نابودی چیزی، از جایی است که [[احساس]] نمی‌شود. در توصیف شراب بهشتی، می‌خوانیم {{متن قرآن|لَا فِيهَا غَوْلٌ...}}<ref>«نه سردردی در آن است» سوره صافات، آیه ۴۷.</ref><ref>حسین بن محمد راغب اصفهانی، معجم مفردات الفاظ القرآن، ص۶۲۰.</ref>. | غول به معنای نابودی چیزی، از جایی است که [[احساس]] نمی‌شود. در توصیف شراب بهشتی، می‌خوانیم {{متن قرآن|لَا فِيهَا غَوْلٌ...}}<ref>«نه سردردی در آن است» سوره صافات، آیه ۴۷.</ref><ref>حسین بن محمد راغب اصفهانی، معجم مفردات الفاظ القرآن، ص۶۲۰.</ref>. | ||
توغل یا به تعبیر [[قرآن]] “خوض” و [[فرورفتن در باطل]] و انحراف، اگرچه در ظاهر عملی فردی است. اما در واقع، وجود زمینه‌ها و جاذبه‌های [[اجتماعی]] و تحریکات اغواگرایانه محیطی است که افراد ضعیف‌النفس را به سمت این کانون‌ها، [[ترغیب]] و [[تشویق]] می‌کند. [[خوض]] در انحراف، عنوان عامی است که تقریباً هر نوع غلطیدن به وادی [[تباهی]] و [[گناه]] و [[ارتکاب معاصی]] و [[منکرات]]، با معیارهای [[شرعی]] و [[عقلی]] را در بر می‌گیرد. به بیان برخی لغت‌شناسان، [[خوض]] [[فرورفتن]] در امر آمیخته به ضرر، فساد و [[شر]] و اشتغال به چیزی است که نتیجه آن [[حیرت]]، [[گمراهی]]، و [[محرومیت]] از [[هدایت]] و [[سعادت]] است<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۳، ص۱۵۸؛ ر.ک: حسین بن محمد راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۰۲.</ref>. از دید [[المیزان]]، “خوض” در [[قرآن]]، غالباً در اموری استعمال شده که دخول در آن [[زشت]] و [[مذموم]] است از قبیل غور در [[باطل]] و ذکر [[آیات]] [[حق]] برای استهزای آنها<ref>[[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۱۹۹.</ref>. به بیان دیگر، خوض سرگرم شدن عملی و زبانی به باطل و فرورفتن در آن است؛ به طوری که از غیر باطل، به کلی [[غفلت]] شود<ref>[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]] و دیگران، تفسیر نمونه، ج۲۰، ص۱۵۳.</ref>. [[تفسیر نمونه]] در ذیل [[آیه]] ۴۵ [[سوره مدثر]] با ذکر مصداق‌هایی از آن می‌نویسد: [[خوض در باطل]]، معنی وسیع و گسترده‌ای دارد که شامل ورود در مجالس کسانی می‌شود که [[آیات خدا]] را به باد [[استهزا]] می‌گیرند، [[تبلیغات]] ضد [[اسلامی]] می‌کنند، یا [[ترویج]] [[بدعت]] می‌نمایند، با شوخی‌های رکیک دارند یا گناهانی را که انجام داده‌اند به عنوان [[افتخار]] یا تلذذ نقل می‌کنند. شرکت در مجالس [[غیبت]]، [[تهمت]]، [[لهو و لعب]] و مانند آنها نیز [مصداق [[خوض در باطل]] است]<ref>ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۲۵۴؛ برای آشنایی بیشتر با زمینه‌ها، گونه‌ها، و آثار فردی و اجتماعی این کنش انحرافی، ر.ک: احمد نراقی، معراج السعاده، ص۳۴۳-۳۴۷.</ref>.<ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۲۰۶.</ref> | توغل یا به تعبیر [[قرآن]] “خوض” و [[فرورفتن در باطل]] و انحراف، اگرچه در ظاهر عملی فردی است. اما در واقع، وجود زمینه‌ها و جاذبه‌های [[اجتماعی]] و تحریکات اغواگرایانه محیطی است که افراد ضعیف‌النفس را به سمت این کانون‌ها، [[ترغیب]] و [[تشویق]] می‌کند. [[خوض]] در انحراف، عنوان عامی است که تقریباً هر نوع غلطیدن به وادی [[تباهی]] و [[گناه]] و [[ارتکاب معاصی]] و [[منکرات]]، با معیارهای [[شرعی]] و [[عقلی]] را در بر می‌گیرد. به بیان برخی لغت‌شناسان، [[خوض]] [[فرورفتن]] در امر آمیخته به ضرر، فساد و [[شر]] و اشتغال به چیزی است که نتیجه آن [[حیرت]]، [[گمراهی]]، و [[محرومیت]] از [[هدایت]] و [[سعادت]] است<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۳، ص۱۵۸؛ ر. ک: حسین بن محمد راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۰۲.</ref>. از دید [[المیزان]]، “خوض” در [[قرآن]]، غالباً در اموری استعمال شده که دخول در آن [[زشت]] و [[مذموم]] است از قبیل غور در [[باطل]] و ذکر [[آیات]] [[حق]] برای استهزای آنها<ref>[[سید محمد حسین طباطبایی|طباطبایی، سید محمد حسین]]، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۱۹۹.</ref>. به بیان دیگر، خوض سرگرم شدن عملی و زبانی به باطل و فرورفتن در آن است؛ به طوری که از غیر باطل، به کلی [[غفلت]] شود<ref>[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر]] و دیگران، تفسیر نمونه، ج۲۰، ص۱۵۳.</ref>. [[تفسیر نمونه]] در ذیل [[آیه]] ۴۵ [[سوره مدثر]] با ذکر مصداق‌هایی از آن می‌نویسد: [[خوض در باطل]]، معنی وسیع و گسترده‌ای دارد که شامل ورود در مجالس کسانی می‌شود که [[آیات خدا]] را به باد [[استهزا]] می‌گیرند، [[تبلیغات]] ضد [[اسلامی]] می‌کنند، یا [[ترویج]] [[بدعت]] می‌نمایند، با شوخی‌های رکیک دارند یا گناهانی را که انجام داده‌اند به عنوان [[افتخار]] یا تلذذ نقل می‌کنند. شرکت در مجالس [[غیبت]]، [[تهمت]]، [[لهو و لعب]] و مانند آنها نیز [مصداق [[خوض در باطل]] است]<ref>ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۲۵۴؛ برای آشنایی بیشتر با زمینه‌ها، گونه‌ها، و آثار فردی و اجتماعی این کنش انحرافی، ر. ک: احمد نراقی، معراج السعاده، ص۳۴۳-۳۴۷.</ref>.<ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۲۰۶.</ref> | ||
==[[آیات]] قرآنی مرتبط== | == [[آیات]] قرآنی مرتبط == | ||
# [[لزوم]] ترک [[همنشینی]] با سبک‌سران متوغل در [[اباطیل]]: {{متن قرآن|فَلَا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ إِنَّكُمْ إِذًا مِثْلُهُمْ}}<ref>«با آنان منشینید تا در گفت و گویی جز آن درآیند که در آن صورت بی‌گمان شما (نیز) مانند آنان خواهید بود» سوره نساء، آیه ۱۴۰.</ref>. | # [[لزوم]] ترک [[همنشینی]] با سبک‌سران متوغل در [[اباطیل]]: {{متن قرآن|فَلَا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ إِنَّكُمْ إِذًا مِثْلُهُمْ}}<ref>«با آنان منشینید تا در گفت و گویی جز آن درآیند که در آن صورت بی‌گمان شما (نیز) مانند آنان خواهید بود» سوره نساء، آیه ۱۴۰.</ref>. | ||
# لزوم [[اعراض]] [[مؤمنان]] از توغل کنندگان (= مجادله‌کنندگان) در [[آیات الهی]]: {{متن قرآن|وَإِذَا رَأَيْتَ الَّذِينَ يَخُوضُونَ فِي آيَاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ}}<ref>«و چون کسانی را بنگری که در آیات ما به یاوه‌گویی می‌پردازند روی از آنان بگردان تا در گفت‌وگویی جز آن درآیند» سوره انعام، آیه ۶۸.</ref>. | # لزوم [[اعراض]] [[مؤمنان]] از توغل کنندگان (= مجادله‌کنندگان) در [[آیات الهی]]: {{متن قرآن|وَإِذَا رَأَيْتَ الَّذِينَ يَخُوضُونَ فِي آيَاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ}}<ref>«و چون کسانی را بنگری که در آیات ما به یاوه‌گویی می‌پردازند روی از آنان بگردان تا در گفت‌وگویی جز آن درآیند» سوره انعام، آیه ۶۸.</ref>. | ||
#آیاتی نیز متوغلان در [[اباطیل]] و بازیگران [[غافل]] را به [[عذاب اخروی]] [[تهدید]] کرده<ref>{{متن قرآن|فَذَرْهُمْ يَخُوضُوا وَيَلْعَبُوا حَتَّى يُلَاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي يُوعَدُونَ}} «پس آنان را واگذار تا یاوه گویند و به بازی پردازند تا آن روز را که به آنان وعده می‌دهند ببینند» سوره زخرف، آیه ۸۳.</ref> و توغل در اباطیل را از جمله موجبات حبط و [[نابودی اعمال]] و [[خسران]] در [[دنیا]] و [[آخرت]] معرفی کرده است<ref>{{متن قرآن|كَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ كَانُوا أَشَدَّ مِنْكُمْ قُوَّةً وَأَكْثَرَ أَمْوَالًا وَأَوْلَادًا فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلَاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُمْ بِخَلَاقِكُمْ كَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ بِخَلَاقِهِمْ وَخُضْتُمْ كَالَّذِي خَاضُوا أُولَئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ}} «(حال و روز شما منافقان) همانند پیشینیانتان (است) که نیرومندتر و داراتر و پرفرزندتر از شما بودند؛ آنان بهره خویش بردند شما نیز بهره خویش گرفتید همچون کسانی که پیش از شما به بهره خویش رسیدند و (در یاوه گویی) فرو رفتید چنانکه آنان فرو رفتند؛ آنانند که کردارهاشان در این جهان و در جهان واپسین تباه است و آنانند که زیانکارند» سوره توبه، آیه ۶۹.</ref>.<ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۲۰۶.</ref> | # آیاتی نیز متوغلان در [[اباطیل]] و بازیگران [[غافل]] را به [[عذاب اخروی]] [[تهدید]] کرده<ref>{{متن قرآن|فَذَرْهُمْ يَخُوضُوا وَيَلْعَبُوا حَتَّى يُلَاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي يُوعَدُونَ}} «پس آنان را واگذار تا یاوه گویند و به بازی پردازند تا آن روز را که به آنان وعده می‌دهند ببینند» سوره زخرف، آیه ۸۳.</ref> و توغل در اباطیل را از جمله موجبات حبط و [[نابودی اعمال]] و [[خسران]] در [[دنیا]] و [[آخرت]] معرفی کرده است<ref>{{متن قرآن|كَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ كَانُوا أَشَدَّ مِنْكُمْ قُوَّةً وَأَكْثَرَ أَمْوَالًا وَأَوْلَادًا فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلَاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُمْ بِخَلَاقِكُمْ كَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ بِخَلَاقِهِمْ وَخُضْتُمْ كَالَّذِي خَاضُوا أُولَئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ}} «(حال و روز شما منافقان) همانند پیشینیانتان (است) که نیرومندتر و داراتر و پرفرزندتر از شما بودند؛ آنان بهره خویش بردند شما نیز بهره خویش گرفتید همچون کسانی که پیش از شما به بهره خویش رسیدند و (در یاوه گویی) فرو رفتید چنانکه آنان فرو رفتند؛ آنانند که کردارهاشان در این جهان و در جهان واپسین تباه است و آنانند که زیانکارند» سوره توبه، آیه ۶۹.</ref>.<ref>[[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم]]، ص ۲۰۶.</ref> | ||
== منابع == | |||
==منابع== | |||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
# [[پرونده:1100695.jpg|22px]] [[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|'''ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم''']] | # [[پرونده:1100695.jpg|22px]] [[سید حسین شرف‌الدین|شرف‌الدین، سید حسین]]، [[ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم (کتاب)|'''ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم''']] | ||
{{پایان منابع}} | |||
==پانویس== | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:اصطلاحات قرآنی]] | ||
{{ارزش‌های اجتماعی}} | {{ارزش‌های اجتماعی}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۴۳
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
توغل در انحراف
غول به معنای نابودی چیزی، از جایی است که احساس نمی‌شود. در توصیف شراب بهشتی، می‌خوانیم ﴿لَا فِيهَا غَوْلٌ...﴾[۱][۲]. توغل یا به تعبیر قرآن “خوض” و فرورفتن در باطل و انحراف، اگرچه در ظاهر عملی فردی است. اما در واقع، وجود زمینه‌ها و جاذبه‌های اجتماعی و تحریکات اغواگرایانه محیطی است که افراد ضعیف‌النفس را به سمت این کانون‌ها، ترغیب و تشویق می‌کند. خوض در انحراف، عنوان عامی است که تقریباً هر نوع غلطیدن به وادی تباهی و گناه و ارتکاب معاصی و منکرات، با معیارهای شرعی و عقلی را در بر می‌گیرد. به بیان برخی لغت‌شناسان، خوض فرورفتن در امر آمیخته به ضرر، فساد و شر و اشتغال به چیزی است که نتیجه آن حیرت، گمراهی، و محرومیت از هدایت و سعادت است[۳]. از دید المیزان، “خوض” در قرآن، غالباً در اموری استعمال شده که دخول در آن زشت و مذموم است از قبیل غور در باطل و ذکر آیات حق برای استهزای آنها[۴]. به بیان دیگر، خوض سرگرم شدن عملی و زبانی به باطل و فرورفتن در آن است؛ به طوری که از غیر باطل، به کلی غفلت شود[۵]. تفسیر نمونه در ذیل آیه ۴۵ سوره مدثر با ذکر مصداق‌هایی از آن می‌نویسد: خوض در باطل، معنی وسیع و گسترده‌ای دارد که شامل ورود در مجالس کسانی می‌شود که آیات خدا را به باد استهزا می‌گیرند، تبلیغات ضد اسلامی می‌کنند، یا ترویج بدعت می‌نمایند، با شوخی‌های رکیک دارند یا گناهانی را که انجام داده‌اند به عنوان افتخار یا تلذذ نقل می‌کنند. شرکت در مجالس غیبت، تهمت، لهو و لعب و مانند آنها نیز [مصداق خوض در باطل است][۶].[۷]
آیات قرآنی مرتبط
- لزوم ترک همنشینی با سبک‌سران متوغل در اباطیل: ﴿فَلَا تَقْعُدُوا مَعَهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ إِنَّكُمْ إِذًا مِثْلُهُمْ﴾[۸].
- لزوم اعراض مؤمنان از توغل کنندگان (= مجادله‌کنندگان) در آیات الهی: ﴿وَإِذَا رَأَيْتَ الَّذِينَ يَخُوضُونَ فِي آيَاتِنَا فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ حَتَّى يَخُوضُوا فِي حَدِيثٍ غَيْرِهِ﴾[۹].
- آیاتی نیز متوغلان در اباطیل و بازیگران غافل را به عذاب اخروی تهدید کرده[۱۰] و توغل در اباطیل را از جمله موجبات حبط و نابودی اعمال و خسران در دنیا و آخرت معرفی کرده است[۱۱].[۱۲]
منابع
پانویس
- ↑ «نه سردردی در آن است» سوره صافات، آیه ۴۷.
- ↑ حسین بن محمد راغب اصفهانی، معجم مفردات الفاظ القرآن، ص۶۲۰.
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج۳، ص۱۵۸؛ ر. ک: حسین بن محمد راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۰۲.
- ↑ طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۷، ص۱۹۹.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، ج۲۰، ص۱۵۳.
- ↑ ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۲۵۴؛ برای آشنایی بیشتر با زمینه‌ها، گونه‌ها، و آثار فردی و اجتماعی این کنش انحرافی، ر. ک: احمد نراقی، معراج السعاده، ص۳۴۳-۳۴۷.
- ↑ شرف‌الدین، سید حسین، ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم، ص ۲۰۶.
- ↑ «با آنان منشینید تا در گفت و گویی جز آن درآیند که در آن صورت بی‌گمان شما (نیز) مانند آنان خواهید بود» سوره نساء، آیه ۱۴۰.
- ↑ «و چون کسانی را بنگری که در آیات ما به یاوه‌گویی می‌پردازند روی از آنان بگردان تا در گفت‌وگویی جز آن درآیند» سوره انعام، آیه ۶۸.
- ↑ ﴿فَذَرْهُمْ يَخُوضُوا وَيَلْعَبُوا حَتَّى يُلَاقُوا يَوْمَهُمُ الَّذِي يُوعَدُونَ﴾ «پس آنان را واگذار تا یاوه گویند و به بازی پردازند تا آن روز را که به آنان وعده می‌دهند ببینند» سوره زخرف، آیه ۸۳.
- ↑ ﴿كَالَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ كَانُوا أَشَدَّ مِنْكُمْ قُوَّةً وَأَكْثَرَ أَمْوَالًا وَأَوْلَادًا فَاسْتَمْتَعُوا بِخَلَاقِهِمْ فَاسْتَمْتَعْتُمْ بِخَلَاقِكُمْ كَمَا اسْتَمْتَعَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ بِخَلَاقِهِمْ وَخُضْتُمْ كَالَّذِي خَاضُوا أُولَئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَأُولَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ﴾ «(حال و روز شما منافقان) همانند پیشینیانتان (است) که نیرومندتر و داراتر و پرفرزندتر از شما بودند؛ آنان بهره خویش بردند شما نیز بهره خویش گرفتید همچون کسانی که پیش از شما به بهره خویش رسیدند و (در یاوه گویی) فرو رفتید چنانکه آنان فرو رفتند؛ آنانند که کردارهاشان در این جهان و در جهان واپسین تباه است و آنانند که زیانکارند» سوره توبه، آیه ۶۹.
- ↑ شرف‌الدین، سید حسین، ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم، ص ۲۰۶.