کرامت

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

کرامت در قرآن - کرامت در حدیث - کرامت در کلام اسلامی - کرامت در فلسفه اسلامی - کرامت در عرفان اسلامی - کرامت در اخلاق اسلامی - کرامت در معارف دعا و زیارات - کرامت در معارف و سیره سجادی - کرامت در معارف و سیره رضوی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل کرامت (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

کرامت: به حادثه یا عمل فوق‌العاده‌ای گفته می‌‌شود که از برخی بندگان صالح خدا و اولیای مقرب پروردگار سر می‌‌زند و دلیل آن است که آنان نزد خداوند، قرب و منزلتی دارند. آشکار شدن چنین شگفتی‌ها به دست آنان، عنایت خاص الهی را به ایشان می‌‌رساند. آنچه از سوی پیامبران برای اثبات نبوت انجام می‌‌گیرد یا امامان انجام می‌‌دهند تا امامت و ولایت خود را به اثبات برسانند، "معجزه" است، اما ظهور کرامات، نه نشانه نبوت و امامت است و نه همراه چنان ادعایی است. البته از سوی معصومین هم گاهی کراماتی ظاهر می‌شود. اصل این موضوع، درست است، اما کرامات دروغ و ادعاهای بی‌اساس هم در طول تاریخ و در کتاب‌های مختلف، به اشخاص گوناگون نسبت داده شده است و در این موضوع، عوام فریبی‌هایی وجود دارد و باید بصیر و هوشیار بود و فریب نخورد.

واژه‌شناسی لغوی

• کرامت، بزرگی ورزیدن، جوانمرد گردیدن، بزرگی، بزرگواری، جوانمردی و بخشندگی است.
• "کرم" اگر وصف خدا قرار گیرد، اسم است برای احسان و نعمتهای ظاهری او و اگر وصف انسان باشد اسم است برای اخلاق و افعال پسندیده ای که از او ظاهر می‌شود.
• کرامت، عزّت همراه با تفوّق و برتری در نفس شیء است، نه برتری طلبی نسبت به دیگری و از آثار آن جود و سخاوت، گذشت و... می‌باشد و خصوصیّات آن به حسب مصادیق و موارد فرق می‌کند. در این مدخل از واژه "کرم" و مشتقّات آن و بعضی جملات که مفید معنای کرامت باشد، استفاده شد.

تفاوت معجزه با کرامت

• تفاوت معجزه با کرامتی که از طرف اولیای الهی انجام می شود چیست؟
• انجام کار خارق‌العاده که همراه یا هماهنگ با دعوی نبوت باشد، "معجزه" نام دارد. اما اگر کار خارق‌العاده از بنده صالح خدا سربزند که مدعی نبوت نباشد، "کرامت" نامیده می‌شود. گواه این امر که بندگان صالح خدا "از غیر پیامبران" نیز می‌توانند مبدأ کارهای خارق‌العاده شوند، نزول مائده آسمانی برای حضرت مریم و انتقال تخت ملکه سبا در یک‌ لحظه از یمن به فلسطین توسط فردی برجسته از یاران حضرت سلیمان "آصف بن برخیا" می‌باشد.
• قرآن کریم درباره مریم می‌فرماید: ﴿كُلَّمَا دَخَلَ عَلَيْهَا زَكَرِيَّا الْمِحْرَابَ وَجَدَ عِندَهَا رِزْقًا﴾.
• درباره ماجرای تخت بلقیس نیز می‌فرماید: ﴿قَالَ الَّذِي عِندَهُ عِلْمٌ مِّنَ الْكِتَابِ أَنَا آتِيكَ بِهِ قَبْلَ أَن يَرْتَدَّ إِلَيْكَ طَرْفُكَ﴾ .

منابع

• فرهنگ قرآن ج۲۴
• محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی

جستارهای وابسته

• کرامت نفس
• جوان‌مردی
• بخشندگی
• معجزه