هشام بن حکم (کتاب): تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - '\=\=\sدربارهٔ\sپدیدآورنده\s\=\=↵\{\{پدیدآورنده\sکتاب↵\|\sپدیدآورنده\sکتاب\s\=\s(.*)\}\}\n\n\=\=' به '== دربارهٔ پدیدآورنده == {{پدیدآورنده ساده | پدیدآورنده کتاب = $1}} ==') |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۲) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان | | عنوان = [[هشام بن حکم]] | ||
| عنوان اصلی | | عنوان اصلی = | ||
| تصویر | | تصویر = 1100529.jpg | ||
| اندازه تصویر | | اندازه تصویر = 200px | ||
| از مجموعه | | از مجموعه = | ||
| زبان | | زبان = فارسی | ||
|زبان اصلی = | |زبان اصلی = | ||
| نویسنده | | نویسنده = [[علی رضا اسعدی]] | ||
| نویسندگان | | نویسندگان = | ||
| تحقیق یا تدوین | | تحقیق یا تدوین = | ||
| زیر نظر | | زیر نظر = | ||
| به کوشش | | به کوشش = | ||
| مترجم | | مترجم = | ||
| مترجمان | | مترجمان = | ||
| ویراستار | | ویراستار = | ||
| ویراستاران | | ویراستاران = | ||
| موضوع | | موضوع = [[متکلمان شیعه]] | ||
| مذهب | | مذهب = [[شیعه]] | ||
| ناشر | | ناشر = [[پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (ناشر)|انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی]] | ||
| به همت | | به همت = | ||
| وابسته به | | وابسته به = | ||
| محل نشر | | محل نشر = قم، ایران | ||
| سال نشر | | سال نشر = ۱۳۸۸ | ||
| تعداد جلد | | تعداد جلد = ۱ | ||
| | | تعداد صفحات = ۳۳۵ | ||
| قطع | | قطع = وزیری | ||
| نوع جلد | | نوع جلد = شومیز | ||
| شابک | | شابک = 978-600-195-005-6 | ||
| ردهبندی کنگره | | ردهبندی کنگره = BP۲۰۱/۷۵ /ھ۵الف۵ ۱۳۸۸ | ||
| ردهبندی دیویی | | ردهبندی دیویی = ۲۹۷/۹۹۸ | ||
| شماره ملی | | شماره ملی = ۱۷۷۳۲۲۱ | ||
}} | }} | ||
'''[[هشام بن حکم]]'''، کتابی است که با [[زبان فارسی]] به بررسی مباحثی پیرامون [[هشام بن حکم]] یکی از [[متکلمان شیعه]] میپردازد. پدیدآورندهٔ این اثر [[علی رضا اسعدی]] است و [[پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (ناشر)|انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی]] انتشار آن را به عهده داشته است. | '''[[هشام بن حکم]]'''، کتابی است که با [[زبان فارسی]] به بررسی مباحثی پیرامون [[هشام بن حکم]] یکی از [[متکلمان شیعه]] میپردازد. پدیدآورندهٔ این اثر [[علی رضا اسعدی]] است و [[پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی (ناشر)|انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی]] انتشار آن را به عهده داشته است. | ||
خط ۴۷: | خط ۴۷: | ||
*نژاد و [[قبیله]] | *نژاد و [[قبیله]] | ||
*زادگاه، محل اقامت و [[تجارت]] | *زادگاه، محل اقامت و [[تجارت]] | ||
*[[خاندان]] | * [[خاندان]] | ||
*گرایشهای [[فکری]] و مذهبی | *گرایشهای [[فکری]] و مذهبی | ||
*[[وفات]] | * [[وفات]] | ||
'''فصل دوم: بررسی ابعاد [[شخصیت]] هشام''' | '''فصل دوم: بررسی ابعاد [[شخصیت]] هشام''' | ||
#[[شخصیت]] هشام در [[احادیث]] | # [[شخصیت]] هشام در [[احادیث]] | ||
##[[احادیث]] [[مدح]] و [[ستایش]] | ## [[احادیث]] [[مدح]] و [[ستایش]] | ||
##[[احادیث]] [[ذم]] و [[نکوهش]] | ## [[احادیث]] [[ذم]] و [[نکوهش]] | ||
#[[موقعیت]] و [[جایگاه علمی]] | # [[موقعیت]] و [[جایگاه علمی]] | ||
##[[جامعیت]] [[علمی]] | ## [[جامعیت]] [[علمی]] | ||
##استادان و [[شاگردان]] | ##استادان و [[شاگردان]] | ||
## مناظرهها | ## مناظرهها | ||
##آثار | ##آثار | ||
#[[ویژگیهای اخلاقی]] ـ [[رفتاری]] | # [[ویژگیهای اخلاقی]] ـ [[رفتاری]] | ||
'''بخش دوم: آرا و اندیشههای [[کلامی]]''' | '''بخش دوم: آرا و اندیشههای [[کلامی]]''' | ||
'''فصل اول: [[علم]] و [[معرفت]]''' | '''فصل اول: [[علم]] و [[معرفت]]''' | ||
*منابع و ابزار [[معرفت]] | *منابع و ابزار [[معرفت]] | ||
#[[حس]] | # [[حس]] | ||
##گونههای [[ادراک حسی]] | ##گونههای [[ادراک حسی]] | ||
##[[محدودیت]] و امکان خطای [[ادراک حسی]] | ## [[محدودیت]] و امکان خطای [[ادراک حسی]] | ||
#[[عقل]] | # [[عقل]] | ||
##اهمیت و [[جایگاه]] [[عقل]] | ##اهمیت و [[جایگاه]] [[عقل]] | ||
##[[محدودیت]] [[شناخت عقلی]] | ## [[محدودیت]] [[شناخت عقلی]] | ||
'''فصل دوم: [[خداشناسی]]''' | '''فصل دوم: [[خداشناسی]]''' | ||
*نظر و [[استدلال]] | *نظر و [[استدلال]] | ||
*[[براهین]] [[اثبات وجود خدا]] | * [[براهین]] [[اثبات وجود خدا]] | ||
#[[برهان]] از طریق [[آیات]] انفسی | # [[برهان]] از طریق [[آیات]] انفسی | ||
#[[برهان]] از طریق [[آیات]] آفاقی | # [[برهان]] از طریق [[آیات]] آفاقی | ||
*[[صفات الهی]] | * [[صفات الهی]] | ||
*مباحث عام | *مباحث عام | ||
#نحوه اتصاف [[خداوند]] به صفات | #نحوه اتصاف [[خداوند]] به صفات | ||
#[[حدوث و قدم]] صفات | # [[حدوث و قدم]] صفات | ||
*مباحث خاص | *مباحث خاص | ||
#صفات ثبوتیه | #صفات ثبوتیه | ||
##[[وحدت]] | ## [[وحدت]] | ||
##[[نفی]] [[شریک]] | ## [[نفی]] [[شریک]] | ||
##[[نفی]] ترکیب | ## [[نفی]] ترکیب | ||
#[[علم الهی]] | # [[علم الهی]] | ||
*[[حدوث و قدم]] [[علم الهی]] | * [[حدوث و قدم]] [[علم الهی]] | ||
*[[دلایل]] منسوب به هشام در [[اثبات]] حدوث [[علم الهی]] | * [[دلایل]] منسوب به هشام در [[اثبات]] حدوث [[علم الهی]] | ||
#[[دلایل عقلی]] | # [[دلایل عقلی]] | ||
#[[دلایل نقلی]] | # [[دلایل نقلی]] | ||
*کیفیت [[علم الهی]] به اشیای پنهان | *کیفیت [[علم الهی]] به اشیای پنهان | ||
*واکنشها | *واکنشها | ||
*[[بداء]] | * [[بداء]] | ||
#[[قدرت]] | # [[قدرت]] | ||
#[[سمع]] و [[بصر]] | # [[سمع]] و [[بصر]] | ||
#[[کلام]] | # [[کلام]] | ||
#[[اراده]] | # [[اراده]] | ||
#[[رضا]] و [[سخط]] | # [[رضا]] و [[سخط]] | ||
#صفات سلبیه | #صفات سلبیه | ||
##[[نفی]] [[تشبیه]] و تجسیم | ## [[نفی]] [[تشبیه]] و تجسیم | ||
*[[دلایل]] منسوب به هشام در [[اثبات]] تجسیم | * [[دلایل]] منسوب به هشام در [[اثبات]] تجسیم | ||
*ریشهیابی دیدگاه هشام | *ریشهیابی دیدگاه هشام | ||
*واکنش [[شیعه]] در برابر انتساب [[اعتقاد]] تجسیم به هشام | *واکنش [[شیعه]] در برابر انتساب [[اعتقاد]] تجسیم به هشام | ||
#[[انکار]] [[اعتقاد]] هشام به تجسیم | # [[انکار]] [[اعتقاد]] هشام به تجسیم | ||
#[[اعتقاد]] قبلی | # [[اعتقاد]] قبلی | ||
# معارضه | # معارضه | ||
#[[اراده]] معنایی غیر از معنای ظاهری | # [[اراده]] معنایی غیر از معنای ظاهری | ||
*[[نفی رؤیت]] | * [[نفی رؤیت]] | ||
*[[نفی]] مکانمندی و جهتمندی | * [[نفی]] مکانمندی و جهتمندی | ||
*[[اسمای الهی]] | * [[اسمای الهی]] | ||
*عینیت یا مغایرت اسم و مسمی | *عینیت یا مغایرت اسم و مسمی | ||
*اطلاق شیء بر [[خداوند]] | *اطلاق شیء بر [[خداوند]] | ||
*[[افعال الهی]] | * [[افعال الهی]] | ||
'''فصل سوم: [[جهانشناسی]]''' | '''فصل سوم: [[جهانشناسی]]''' | ||
*حدوث عالم | *حدوث عالم | ||
*[[فرشتگان]] | * [[فرشتگان]] | ||
*[[جن]] | * [[جن]] | ||
*[[شیطان]] | * [[شیطان]] | ||
*تناهی ابعاد | *تناهی ابعاد | ||
*سبب فرو نرفتن [[زمین]] | *سبب فرو نرفتن [[زمین]] | ||
*[[جسم]] | * [[جسم]] | ||
*[[انکار]] جزء لایتجزا | * [[انکار]] جزء لایتجزا | ||
*[[اعراض]] | * [[اعراض]] | ||
*طفره | *طفره | ||
*تداخل | *تداخل | ||
*کمون | *کمون | ||
*[[زلزله]] | * [[زلزله]] | ||
*[[باران]]، جو و هوا | * [[باران]]، جو و هوا | ||
'''فصل چهارم: [[انسانشناسی]]''' | '''فصل چهارم: [[انسانشناسی]]''' | ||
*[[حقیقت انسان]] | * [[حقیقت انسان]] | ||
*[[افعال]] [[انسان]] | * [[افعال]] [[انسان]] | ||
*[[جبر و اختیار]] | * [[جبر و اختیار]] | ||
*[[استطاعت]] | * [[استطاعت]] | ||
*[[تفسیر]] [[استطاعت]] و ارکان آن | * [[تفسیر]] [[استطاعت]] و ارکان آن | ||
*احتمالات در [[تفسیر]] سبب مهیج | *احتمالات در [[تفسیر]] سبب مهیج | ||
*[[استطاعت]] پیش از فعل یا همراه فعل | * [[استطاعت]] پیش از فعل یا همراه فعل | ||
'''فصل پنجم: [[پیامبرشناسی]]''' | '''فصل پنجم: [[پیامبرشناسی]]''' | ||
*تعریف [[پیامبر]] و شرایط [[پیامبری]] | *تعریف [[پیامبر]] و شرایط [[پیامبری]] | ||
#[[انتصاب]] از سوی [[خداوند]] | # [[انتصاب]] از سوی [[خداوند]] | ||
#[[وحی]] | # [[وحی]] | ||
#[[عصمت]] | # [[عصمت]] | ||
#[[معجزه]] | # [[معجزه]] | ||
*[[ضرورت نبوت]] | * [[ضرورت نبوت]] | ||
*[[قرآن]]، [[معجزه جاوید]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}} | * [[قرآن]]، [[معجزه جاوید]] [[پیامبر اسلام]]{{صل}} | ||
'''فصل ششم: [[امامشناسی]]''' | '''فصل ششم: [[امامشناسی]]''' | ||
*[[امامت عامه]] | * [[امامت عامه]] | ||
*[[جایگاه امامت]] | * [[جایگاه امامت]] | ||
*[[وجوب تعیین امام]] | * [[وجوب تعیین امام]] | ||
*[[تبیین]] [[دلایل]] | * [[تبیین]] [[دلایل]] | ||
*[[دلیل]] اول: [[برهان]] [[حکمت]] | * [[دلیل]] اول: [[برهان]] [[حکمت]] | ||
*[[دلیل]] دوم: [[برهان]] [[عدالت]] | * [[دلیل]] دوم: [[برهان]] [[عدالت]] | ||
*[[دلیل]] سوم: [[برهان]] [[اضطرار]] | * [[دلیل]] سوم: [[برهان]] [[اضطرار]] | ||
*[[دلیل]] چهارم: [[برهان]] [[رحمت]] | * [[دلیل]] چهارم: [[برهان]] [[رحمت]] | ||
*بازگشت [[براهین]] هشام بن [[برهان لطف]] | *بازگشت [[براهین]] هشام بن [[برهان لطف]] | ||
*دامنه دلالت [[براهین]] | *دامنه دلالت [[براهین]] | ||
خط ۱۵۸: | خط ۱۵۸: | ||
#شرایط و ویژگیهای نَسَبی | #شرایط و ویژگیهای نَسَبی | ||
## [[شهرت]] نژاد، [[قبیله]] و [[خاندان]] | ## [[شهرت]] نژاد، [[قبیله]] و [[خاندان]] | ||
##[[منصوص بودن]] | ## [[منصوص بودن]] | ||
#شرایط و ویژگیهای شخصی | #شرایط و ویژگیهای شخصی | ||
#[[عصمت]] | # [[عصمت]] | ||
## تعریف و [[حقیقت عصمت]] | ## تعریف و [[حقیقت عصمت]] | ||
##[[دلایل عصمت]] | ## [[دلایل عصمت]] | ||
##دامنه و گستره [[عصمت]] | ##دامنه و گستره [[عصمت]] | ||
#[[علم]] | # [[علم]] | ||
#[[سخاوت]] | # [[سخاوت]] | ||
#[[شجاعت]] | # [[شجاعت]] | ||
*تعداد و [[نام امامان]] | *تعداد و [[نام امامان]] | ||
*[[امامت]] خاص | * [[امامت]] خاص | ||
*[[دلایل امامت امام علی]]{{ع}} | * [[دلایل امامت امام علی]]{{ع}} | ||
#[[ادله عقلی]] | # [[ادله عقلی]] | ||
## [[لزوم]] [[نص]] و [[عصمت]] | ## [[لزوم]] [[نص]] و [[عصمت]] | ||
##[[لزوم]] [[افضلیت]] | ## [[لزوم]] [[افضلیت]] | ||
##[[تبیین]] [[برتری علی]]{{ع}} | ## [[تبیین]] [[برتری علی]]{{ع}} | ||
##رد [[شایستگی]] دیگر مدعیان [[خلافت]] | ##رد [[شایستگی]] دیگر مدعیان [[خلافت]] | ||
#[[ادله نقلی]] | # [[ادله نقلی]] | ||
#[[ادله قرآنی]] | # [[ادله قرآنی]] | ||
#[[ادله روایی]] | # [[ادله روایی]] | ||
*نقد و بررسی [[شبهات]] | *نقد و بررسی [[شبهات]] | ||
*دیدگاه هشام در مورد [[مخالفان]] [[حکومت علوی]] | *دیدگاه هشام در مورد [[مخالفان]] [[حکومت علوی]] | ||
#[[معاویه]] و [[قاسطین]] | # [[معاویه]] و [[قاسطین]] | ||
#[[خوارج]] | # [[خوارج]] | ||
#حَکَمان | #حَکَمان | ||
*دیدگاه هشام در مورد [[امامت]] دیگر [[ائمه]]{{ع}} | *دیدگاه هشام در مورد [[امامت]] دیگر [[ائمه]]{{ع}} | ||
#[[امام سجاد]]{{ع}} | # [[امام سجاد]]{{ع}} | ||
#[[امام صادق]]{{ع}} | # [[امام صادق]]{{ع}} | ||
#[[امام]] [[موسی بن جعفر]]{{ع}} | # [[امام]] [[موسی بن جعفر]]{{ع}} | ||
'''بخش سوم: مناظرهها''' | '''بخش سوم: مناظرهها''' | ||
'''فصل اول:''' [[خداشناسی]] و [[توحید]]''' | '''فصل اول:''' [[خداشناسی]] و [[توحید]]''' |
نسخهٔ ۱۲ ژوئیهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۱:۲۴
هشام بن حکم | |
---|---|
زبان | فارسی |
نویسنده | علی رضا اسعدی |
موضوع | متکلمان شیعه |
مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی|انتشارات انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی]][[رده:انتشارات انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی]] |
محل نشر | قم، ایران |
سال نشر | ۱۳۸۸ ش |
تعداد صفحه | ۳۳۵ |
شابک | ۹۷۸-۶۰۰-۱۹۵-۰۰۵-۶ |
شماره ملی | 1773221 ۱۷۷۳۲۲۱ |
هشام بن حکم، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحثی پیرامون هشام بن حکم یکی از متکلمان شیعه میپردازد. پدیدآورندهٔ این اثر علی رضا اسعدی است و انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است.
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «بررسی ابعاد شخصیتی و اندیشههای کلامی هشام بن حکم یکی از شاگردان امام صادق(ع) است. در این پژوهش ابتدا به بررسی احوال و ابعاد شخصیت هشام بن حکم پرداخته شده و سپس مهمترین آرا و اندیشههای کلامی، ویژگیهای اخلاقی و رفتاری وی بررسی گردیده است. نگارنده به دیدگاههای هشام بن حکم در مورد خداشناسی، صفات الهی، جهانشناسی،پیامبرشناسی، امامشناسی و علم و معرفت پرداخته و برخی از مناظرههای وی را در همین موضوعات منعکس کرده است. بخشی از مناظرههای هشام بن حکم در باب تناهی عالم، حرکت، صفت و ویژگیهای آن خلود و روح با ابوالهندیل علاف یحیی بن خالد برمکی و برخی دیگر از مخالفان شیعه نیز در پایان کتاب آمده است».
فهرست کتاب
هشام بن حکیم
- سخنی با خواننده
- مقدمه
بخش اول: احوال و ابعاد شخصیت هشام فصل اول: بررسی احوال
فصل دوم: بررسی ابعاد شخصیت هشام
- شخصیت هشام در احادیث
- موقعیت و جایگاه علمی
- ویژگیهای اخلاقی ـ رفتاری
بخش دوم: آرا و اندیشههای کلامی فصل اول: علم و معرفت
- منابع و ابزار معرفت
فصل دوم: خداشناسی
- نظر و استدلال
- براهین اثبات وجود خدا
- صفات الهی
- مباحث عام
- نحوه اتصاف خداوند به صفات
- حدوث و قدم صفات
- مباحث خاص
- حدوث و قدم علم الهی
- دلایل منسوب به هشام در اثبات حدوث علم الهی
- دلایل منسوب به هشام در اثبات تجسیم
- ریشهیابی دیدگاه هشام
- واکنش شیعه در برابر انتساب اعتقاد تجسیم به هشام
- نفی رؤیت
- نفی مکانمندی و جهتمندی
- اسمای الهی
- عینیت یا مغایرت اسم و مسمی
- اطلاق شیء بر خداوند
- افعال الهی
فصل سوم: جهانشناسی
- حدوث عالم
- فرشتگان
- جن
- شیطان
- تناهی ابعاد
- سبب فرو نرفتن زمین
- جسم
- انکار جزء لایتجزا
- اعراض
- طفره
- تداخل
- کمون
- زلزله
- باران، جو و هوا
فصل چهارم: انسانشناسی
- حقیقت انسان
- افعال انسان
- جبر و اختیار
- استطاعت
- تفسیر استطاعت و ارکان آن
- احتمالات در تفسیر سبب مهیج
- استطاعت پیش از فعل یا همراه فعل
فصل پنجم: پیامبرشناسی
فصل ششم: امامشناسی
- امامت عامه
- جایگاه امامت
- وجوب تعیین امام
- تبیین دلایل
- دلیل اول: برهان حکمت
- دلیل دوم: برهان عدالت
- دلیل سوم: برهان اضطرار
- دلیل چهارم: برهان رحمت
- بازگشت براهین هشام بن برهان لطف
- دامنه دلالت براهین
- شرایط و ویژگیهای امام
- شرایط و ویژگیهای نَسَبی
- شهرت نژاد، قبیله و خاندان
- منصوص بودن
- شرایط و ویژگیهای شخصی
- عصمت
- تعریف و حقیقت عصمت
- دلایل عصمت
- دامنه و گستره عصمت
- علم
- سخاوت
- شجاعت
- تعداد و نام امامان
- امامت خاص
- دلایل امامت امام علی(ع)
- نقد و بررسی شبهات
- دیدگاه هشام در مورد مخالفان حکومت علوی
- امام سجاد(ع)
- امام صادق(ع)
- امام موسی بن جعفر(ع)
بخش سوم: مناظرهها فصل اول: خداشناسی و توحید
فصل دوم: امامت
- با یحیی بن خالد
- با مرد شامی
- با ضرار بن عمرو ضبی
- با عبدالله بن یزید اباضی
- با جمعی از متکلمان در مجلس یحیی بن خالد
- با بیان و ضرار
- با جمعی از متکلمان
- با یحیی بن خالد برمکی
- با خوارج
- با ضرار
- با ابوعبیده معتزلی
- با عمرو بن عبید
- با برخی از اهل سنت در مجلس یحیی بن خالد برمکی
- با برخی از اهل سنت
فصل سوم: مناظرههای هشام در تناهی عالم، حرکت، صفت، خلود و روح
- با روحانی زرتشتی در اثبات تناهی عالم
- با ابوالهذیل در مورد حرکت و صفت
- با نظام در خلود
- با نظام در مورد روح
- کتابنامه
- نمایهها
- اصطلاحات
- کسان، قبیلهها و فرقهها