عصمت امام: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۹: خط ۹:
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


'''[[عصمت]] [[امام]]''' به معنای دوری [[امام]] از [[خطا]] و [[گناه]] است. '''[[عصمت]]''' یکی از مهمترین صفات و شروط اساسی [[امامت]] [[امام]] از نظر شیعه است<ref>ر.ک. [[علی ربانی گلپایگانی]]، [[کلام تطبیقی ج۲ (کتاب)|کلام تطبیقی]]، ج۲، ص:۲۳۱.</ref>. [[امام]]، همانند پیامبران و فرشتگان، باید معصوم و از هرگونه پلیدی، پاک باشد. سرپیچی از دستورات الهی و ارتکاب معاصی، با تصدی منصب [[امامت]] منافات دارد<ref>جمعی از نویسندگان،[[امامت‌پژوهی (کتاب)|امامت‌پژوهی]]، ص:۱۵۴.</ref>.
'''[[عصمت]] [[امام]]''' به معنای دوری [[امام]] از [[خطا]] و [[گناه]] است. '''[[عصمت]]''' یکی از مهمترین صفات و شروط اساسی [[امامت]] [[امام]] از نظر شیعه است<ref>ر.ک. [[علی ربانی گلپایگانی| ربانی گلپایگانی، علی]]، [[کلام تطبیقی ج۲ (کتاب)|کلام تطبیقی]]، ج۲، ص:۲۳۱.</ref>. [[امام]]، همانند پیامبران و فرشتگان، باید معصوم و از هرگونه پلیدی، پاک باشد. سرپیچی از دستورات الهی و ارتکاب معاصی، با تصدی منصب [[امامت]] منافات دارد<ref>جمعی از نویسندگان،[[امامت‌پژوهی (کتاب)|امامت‌پژوهی]]، ص:۱۵۴.</ref>.


==واژه شناسی لغوی==
==واژه شناسی لغوی==
*واژه "[[عصمت]]" از ریشه "عصم" در عربی به معنای منع و امساک است و چون شخص معصوم، از خطا و گناه بازداشته می‌شود، به او معصوم می‌گویند<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص: ۳۵۹ - ۳۶۲.</ref>.
*واژه "[[عصمت]]" از ریشه "عصم" در عربی به معنای منع و امساک است و چون شخص معصوم، از خطا و گناه بازداشته می‌شود، به او معصوم می‌گویند<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه| خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص: ۳۵۹ - ۳۶۲.</ref>.


==تعریف [[عصمت]]==
==تعریف [[عصمت]]==
*پیرامون معنای اصطلاحی [[عصمت]]، برخی حقیقت [[عصمت]] را لطف و تفضل الهی و عده‌ای، آرا قوه عاقله و دسته‌ای، ملکه نفسانی و گروهی، حیثیت ویژه‌ دانسته‌اند<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص: ۳۵۹ - ۳۶۲.</ref>.
*پیرامون معنای اصطلاحی [[عصمت]]، برخی حقیقت [[عصمت]] را لطف و تفضل الهی و عده‌ای، آرا قوه عاقله و دسته‌ای، ملکه نفسانی و گروهی، حیثیت ویژه‌ دانسته‌اند<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه| خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص: ۳۵۹ - ۳۶۲.</ref>.
*حق مطلب آن است که در تحقق ملکه [[عصمت]]، قابلیت قوه عاقله معصوم و لطف الهی، مؤثری باشند<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص: ۳۵۹ - ۳۶۲.</ref>.
*حق مطلب آن است که در تحقق ملکه [[عصمت]]، قابلیت قوه عاقله معصوم و لطف الهی، مؤثری باشند<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه| خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص: ۳۵۹ - ۳۶۲.</ref>.
*پیشوایان معصوم، قابلیت دریافت [[عصمت]] اعطایی از خداوند متعال را در دوره عالم ذر دریافت کرده‌اند، لذا [[عصمت]] پیامبران و [[امامان]]، قبل از بعثت و [[امامت]] و حتی قبل از جهان دنیوی اثبات می‌گردد<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص: ۳۵۹ - ۳۶۲.</ref>.
*پیشوایان معصوم، قابلیت دریافت [[عصمت]] اعطایی از خداوند متعال را در دوره عالم ذر دریافت کرده‌اند، لذا [[عصمت]] پیامبران و [[امامان]]، قبل از بعثت و [[امامت]] و حتی قبل از جهان دنیوی اثبات می‌گردد<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه| خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص: ۳۵۹ - ۳۶۲.</ref>.


==فرق عدالت و [[عصمت]]==
==فرق عدالت و [[عصمت]]==
خط ۲۹: خط ۲۹:
*#[[عصمت]] بینشی در اعتقادات؛
*#[[عصمت]] بینشی در اعتقادات؛
*#[[عصمت]] منشی در ملکات؛
*#[[عصمت]] منشی در ملکات؛
*#[[عصمت]] کنشی فردی و اجتماعی<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص: ۳۱۹ - ۳۶۳.</ref>.
*#[[عصمت]] کنشی فردی و اجتماعی<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه| خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص: ۳۱۹ - ۳۶۳.</ref>.


==دلایل [[عصمت]]==
==دلایل [[عصمت]]==
خط ۳۷: خط ۳۷:
* [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]؛ [[امیر دیوانی|دیوانی، امیر]]، [[معارف اسلامی ج۲ (کتاب)|'''معارف اسلامی ج۲''']]؛
* [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[محمد سعیدی مهر|سعیدی مهر، محمد]]؛ [[امیر دیوانی|دیوانی، امیر]]، [[معارف اسلامی ج۲ (کتاب)|'''معارف اسلامی ج۲''']]؛
* [[پرونده:Imamat.jpg|22px]] جمعی از نویسندگان، [[امامت‌پژوهی (کتاب)|'''امامت‌پژوهی''']]؛
* [[پرونده:Imamat.jpg|22px]] جمعی از نویسندگان، [[امامت‌پژوهی (کتاب)|'''امامت‌پژوهی''']]؛
* [[پرونده:Ka2-m17 91815.jpg|22px]] [[علی ربانی گلپایگانی]]، [[کلام تطبیقی ج۲ (کتاب)|'''کلام تطبیقی''']]؛
* [[پرونده:Ka2-m17 91815.jpg|22px]] [[علی ربانی گلپایگانی| ربانی گلپایگانی، علی]]، [[کلام تطبیقی ج۲ (کتاب)|'''کلام تطبیقی''']]؛


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==

نسخهٔ ‏۲۶ ژوئن ۲۰۱۸، ساعت ۱۵:۲۶

این مدخل از زیرشاخه‌های بحث عصمت و امام است. "عصمت امام" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل عصمت امام (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

عصمت امام به معنای دوری امام از خطا و گناه است. عصمت یکی از مهمترین صفات و شروط اساسی امامت امام از نظر شیعه است[۱]. امام، همانند پیامبران و فرشتگان، باید معصوم و از هرگونه پلیدی، پاک باشد. سرپیچی از دستورات الهی و ارتکاب معاصی، با تصدی منصب امامت منافات دارد[۲].

واژه شناسی لغوی

  • واژه "عصمت" از ریشه "عصم" در عربی به معنای منع و امساک است و چون شخص معصوم، از خطا و گناه بازداشته می‌شود، به او معصوم می‌گویند[۳].

تعریف عصمت

  • پیرامون معنای اصطلاحی عصمت، برخی حقیقت عصمت را لطف و تفضل الهی و عده‌ای، آرا قوه عاقله و دسته‌ای، ملکه نفسانی و گروهی، حیثیت ویژه‌ دانسته‌اند[۴].
  • حق مطلب آن است که در تحقق ملکه عصمت، قابلیت قوه عاقله معصوم و لطف الهی، مؤثری باشند[۵].
  • پیشوایان معصوم، قابلیت دریافت عصمت اعطایی از خداوند متعال را در دوره عالم ذر دریافت کرده‌اند، لذا عصمت پیامبران و امامان، قبل از بعثت و امامت و حتی قبل از جهان دنیوی اثبات می‌گردد[۶].

فرق عدالت و عصمت

  • عصمت و عدالت، هر دو، ملکه است و با وجود هر دو، قدرت بر گناه هست، اما صدور گناه از معصوم، ممتنع است به خاطر نبود داعی بر گناه، ولی صدور گناه از عادل، ممتنع نیست، به خاطر وجود داعی[۷].

عصمت و اختیار

  • عصمت، ناشی از کثرت علم است و هر چه علم، قویتر و شدیدتر باشد، عمل نیز به مقتضای علم، قوی‌تر خواهد بود. معصوم به زشتی و قبح گناه، علم دارد و با توجه به این علم، ارتکاب معصیت، محال است و باید توجه داشت که این علم، موجب سلب اختیار نخواهد شد[۸].

گستره عصمت

  • عصمت در کلام اسلامی، دارای مراتبی است که عبارتند از:
    1. عصمت بینشی در اعتقادات؛
    2. عصمت منشی در ملکات؛
    3. عصمت کنشی فردی و اجتماعی[۹].

دلایل عصمت

منابع

جستارهای وابسته

منبع‌شناسی جامع عصمت


پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ر.ک. ربانی گلپایگانی، علی، کلام تطبیقی، ج۲، ص:۲۳۱.
  2. جمعی از نویسندگان،امامت‌پژوهی، ص:۱۵۴.
  3. ر.ک. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج۲، ص: ۳۵۹ - ۳۶۲.
  4. ر.ک. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج۲، ص: ۳۵۹ - ۳۶۲.
  5. ر.ک. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج۲، ص: ۳۵۹ - ۳۶۲.
  6. ر.ک. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج۲، ص: ۳۵۹ - ۳۶۲.
  7. جمعی از نویسندگان،امامت‌پژوهی، ص:۱۵۶.
  8. ر. ک. جمعی از نویسندگان،امامت‌پژوهی، ص:۱۶۲.
  9. ر.ک. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج۲، ص: ۳۱۹ - ۳۶۳.