بحث:جفر: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
*[[ائمه اطهار]]{{عم}} در موارد متعددی به جفر تمسک و استشهاد کرده‌اند."<ref>[[محمد بن عیسی ابن الفتح الاربلی]]، کشف الغمة، ج۳، ص۱۷۲-۱۷۹؛ ؛ [[مرتضی عسکری]]، معالم المدرستین، ج۲، ص۴۲۷.</ref> وقتی [[مأمون]] در نامه‌ای، ولایت عهدی را به [[امام رضا]]{{ع}} محول کرد؛ آن حضرت در پشت آن نامه نوشتند: {{عربی|اندازه=150%|«والجامعة و الجفر، یدلان علی ضد ذالک ... لکنی إمثلت أمر أمیرالمؤمنین و آثرت رضاه»}}؛<ref>«یعنی: [[جامعه]] و [[جفر]] بر خلاف آن شهادت می‌دهند... لکن من امتثال امر [[امیرالمؤمنین]] کردم و اختیار رضای او نمودم»؛ [[محمد بن حسن صفار]]، بصائر الدرجات، جزء۳، ص۲۱۸، ح۳؛ [[محمد باقر مجلسی]]، بحارالانوار، ج۲۶، ص۴۸، ح۹۰.</ref> | *[[ائمه اطهار]]{{عم}} در موارد متعددی به جفر تمسک و استشهاد کرده‌اند."<ref>[[محمد بن عیسی ابن الفتح الاربلی]]، کشف الغمة، ج۳، ص۱۷۲-۱۷۹؛ ؛ [[مرتضی عسکری]]، معالم المدرستین، ج۲، ص۴۲۷.</ref> وقتی [[مأمون]] در نامه‌ای، ولایت عهدی را به [[امام رضا]]{{ع}} محول کرد؛ آن حضرت در پشت آن نامه نوشتند: {{عربی|اندازه=150%|«والجامعة و الجفر، یدلان علی ضد ذالک ... لکنی إمثلت أمر أمیرالمؤمنین و آثرت رضاه»}}؛<ref>«یعنی: [[جامعه]] و [[جفر]] بر خلاف آن شهادت می‌دهند... لکن من امتثال امر [[امیرالمؤمنین]] کردم و اختیار رضای او نمودم»؛ [[محمد بن حسن صفار]]، بصائر الدرجات، جزء۳، ص۲۱۸، ح۳؛ [[محمد باقر مجلسی]]، بحارالانوار، ج۲۶، ص۴۸، ح۹۰.</ref> | ||
*[[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "زیدیه مدعی هستند که جفر نزد آنها است، دروغ می‌گویند؛ اگر راست می‌گویند، قضاوت‌های [[علی]]{{ع}} و احکام و میراثی را که فرموده است و در [[جفر]] موجود است، بیرون بیاورند و راجع به میراث خاله‌ها و عمه‌ها از آنها بپرسید، اگر توانستند جواب گویند!"<ref>[[محمد بن حسن صفار]]، بصائر الدرجات، جزء۳، ص۲۱۴، ح۱۶؛ [[محمد بن یعقوب کلینی]]، کافی، ج۱، ص۲۴۱، ح۴.</ref><ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص ۳۹۳-۳۹۶.</ref>. | *[[امام صادق]]{{ع}} فرمود: "زیدیه مدعی هستند که جفر نزد آنها است، دروغ می‌گویند؛ اگر راست می‌گویند، قضاوت‌های [[علی]]{{ع}} و احکام و میراثی را که فرموده است و در [[جفر]] موجود است، بیرون بیاورند و راجع به میراث خاله‌ها و عمه‌ها از آنها بپرسید، اگر توانستند جواب گویند!"<ref>[[محمد بن حسن صفار]]، بصائر الدرجات، جزء۳، ص۲۱۴، ح۱۶؛ [[محمد بن یعقوب کلینی]]، کافی، ج۱، ص۲۴۱، ح۴.</ref><ref>[[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج۲، ص ۳۹۳-۳۹۶.</ref>. | ||
==چیستی جامعه== | |||
*جامعه کتابی است مخصوص [[امام علی|علی]]{{ع}} به طول هفتاد زراع و در آن کلیۀ حوادث عالم تا پایان به طریق رمز نوشته شده است و اولاد آن حضرت به آن کتاب حکم می‌کنند.<ref>ر.ک. [[سید محمد شیرازی|شیرازی، سید محمد(سلطان الواعظین)]]، [[شب‌های پیشاور (کتاب)|شب‌های پیشاور]]، ص ۲۱۴ ـ ۲۱۵</ref> از این کتاب با نام صحیفۀ [[امام علی|علی]]{{ع}} یا کتاب علی{{ع}} نیز یاد می‌شود.<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۹۹ ـ ۱۳۰؛ [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۴۴ ـ ۵۰؛ [[سید محمد فائز باقری|باقری، سید محمد فائز]]، [[بررسی علم اولیای الهی (پایان‌نامه)|بررسی علم اولیای الهی]]، ص ۱۱۶ ـ ۱۲۹؛ [[طیبه اکبری راد|اکبری راد، طیبه]]، [[فاطمه جمشیدی|جمشیدی، فاطمه]]، [[بررسی مفهوم علم و کیفیت انتقال آن در احادیث (مقاله)|بررسی مفهوم علم و کیفیت انتقال آن در احادیث]]، ص ۹۸</ref> این کتاب بعد از [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} به [[امامان]] بعدی یکی پس از دیگری منتقل شده و اکنون نزد امام زمان{{ع}} است.<ref>ر.ک. [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۹۹ ـ ۱۳۰</ref> | |||
==روایات دربارۀ جامعه== | |||
*روایاتی در این زمینه وارد شده است<ref>ر.ک. [[محمد حسین مظفر|مظفر، محمد حسین]]، [[پژوهشی در باب علم امام (کتاب)|پژوهشی در باب علم امام]]، ص ۷۹ ـ ۸۲؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی]]، ص ۱۹۱ ـ ۱۹۵؛ [[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکویی، محمد]]، [[امامت ۵ (کتاب)|امامت]]، ص ۱۴۷؛ [[عسکری امام‌خان|امام خان، عسکری]]، [[منشأ و قلمرو علم امام (پایان‌نامه)|منشأ و قلمرو علم امام]]، فصل پنجم، صفحه؟؟؟؛ [[محمد زمان رستمی|رستمی، محمد زمان]]، [[طاهره آل‌بویه|آل بویه، طاهره]]، [[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]، صفحه؟؟؟؛ [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۴۴ ـ ۵۰؛ [[محمد مشکی|مشکی، محمد]]، [[بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید (مقاله)|بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید]]، فصلنامه فلسفی کلامی، ش ۴۵، ص ۳۰۶؛ [[محمد نظیر عرفانی|عرفانی، محمد نظیر]]، [[بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین (پایان‌نامه)|بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین]]، ص ۱۸۳؛ [[منصف علی مطهری|مطهری، منصف علی]]، [[علم ائمه از نظر عقل و نقل (پایان‌نامه)|علم ائمه از نظر عقل و نقل]]، ص ۶۶؛ [[قاسم علی شیخ‌زاده|شیخ‌زاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایان‌نامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص ۶۷ ـ ۷۱</ref> مانند: ابوبصیر از [[امام صادق]]{{ع}} روایت می کند که حضرت فرمودند:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۳۹</ref> «ای ابومحمد! جامعه نزد ما است و آنها چه می‌دانند جامعه چیست؟» عرض کردم: "قربانت گردم! جامعه چیست؟" فرمود: «صحیفه‌ای است با طول هفتاد ذرع به ذرع [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} و املای آن حضرت از دهان مبارکش و دست خط [[امام علی|علی]]{{ع}}. هر حلال و حرام و هر چیزی که مردم به آن نیاز داشته باشند؛ حتی دیه خراش‌های کوچک، در آن است.» امام با دستش به من زد و فرمود: ای ابومحمد! به من اجازه می‌دهی؟ عرض کردم: قربانت گردم من در اختیار شما هستم. هرچه می‌خواهید بکن. حضرت همچون کسی که خشمگین است، دست مرا نیشگون گرفت و فرمود: حتی دیه این، عرض کردم: به خدا این علم است. فرمود: این علم است؛ ولی نه همه علم.»<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ گنجی، حسین، امام شناسی، ج ۱، ص ۱۷۲؛ [[سید محمد فائز باقری|باقری، سید محمد فائز]]، [[بررسی علم اولیای الهی (پایان‌نامه)|بررسی علم اولیای الهی]]، ص ۱۱۶ ـ ۱۲۹؛ [[جواد رنجبر|رنجبر، جواد]]، کنکاشی در کیفیت علم و سرچشمه های علم امام، صفحه؟؟؟؛ [[عسکری امام‌خان|امام خان، عسکری]]، [[منشأ و قلمرو علم امام (پایان‌نامه)|منشأ و قلمرو علم امام]]، فصل پنجم، صفحه؟؟؟</ref> | |||
==چیستی مصحف فاطمه{{س}} و محتوای آن== | |||
*مصحف فاطمه{{س}}: از دیگر منابع معرفتی اهل بیت{{عم}} که دربردارندۀ اخبار غیبی و وقایع نسبت به زمان آینده است و توسط [[جبرئیل]] بعد از رحلت [[پیامبر]]{{صل}} عرضه و توسط [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} نگاشته شده است مصحف حضرت زهرا{{س}} است.<ref>ر.ک. [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۹۹ ـ ۱۳۰</ref> این کتاب نیز مانند جفر و [[جامعه]] جزء میراث انحصاری [[امامان]]{{عم}} است.<ref>ر.ک. [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۴۴ ـ ۵۰</ref> بر اساس روایات<ref>ر.ک. [[محمد حسین مظفر|مظفر، محمد حسین]]، [[پژوهشی در باب علم امام (کتاب)|پژوهشی در باب علم امام]]، ص ۷۹ ـ ۸۲؛ [[علی نمازی شاهرودی|نمازی شاهرودی، علی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]]، ص ۱۱۰؛ [[عبدالحسین خسروپناه|خسروپناه، عبدالحسین]]، [[کلام نوین اسلامی ج۲ (کتاب)|کلام نوین اسلامی]]، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۹۹ ـ ۱۳۰؛ [[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی (کتاب)|ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی]]، ص ۱۹۱ ـ ۱۹۵؛ گنجی، حسین، امام شناسی، ج ۱، ص ۱۷۲؛ شاکر، محمدتقی، منابع علم امام در قرآن، فصلنامه امامت پژوهی، ش ۶، ص ۱۷۹؛ [[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکویی، محمد]]، [[امامت ۵ (کتاب)|امامت]]، ص ۱۴۷؛ [[محمد زمان رستمی|رستمی، محمد زمان]]، [[طاهره آل‌بویه|آل بویه، طاهره]]، [[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]، صفحه؟؟؟؛ [[قاسم علی شیخ‌زاده|شیخ‌زاده، قاسم علی]]، [[رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا (پایان‌نامه)|رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا]]، ص ۶۷ ـ ۷۱</ref> این کتاب حاوی علوم بسیار است که نزد امامان{{عم}} موجود است. با استفاده از روایات از مجموع مواردی که در این کتاب وجود دارد عبارتند از: مقام عظیم [[پیامبر]]{{صل}}، آیندۀ ذریۀ حضرت زهرا{{س}}، حوادثی که رخ خواهد داد و اینکه احکام شرعی و نیز چیزی از قرآن در آن نیست و ... .<ref>ر.ک. [[سید محمد جعفر سبحانی|سبحانی، سید محمد جعفر]]، [[منابع علم امامان شیعه (کتاب)|منابع علم امامان شیعه]]، ص ۹۹ ـ ۱۳۰؛ [[داوود افقی|افقی، داوود]]، [[بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات (پایان‌نامه)|بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات]]، ص ۴۴ ـ ۵۰</ref> | |||
*حماد بن عثمان می گوید: از [[امام صادق]]{{ع}} پرسیدم مصحف فاطمه{{س}} چیست؟ فرمود: هنگامی که خداوند متعال پیامبرش را قبض روح فرمود، آنچنان حزن شدیدی بر فاطمه{{س}} وارد شد که جز خدا نمی‌داند. پس خداوند فرشته‌ای را نزد او فرستاد که غمش را تسلیت داده با او سخن گوید، او نزد [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} شکایت نمود، آن حضرت فرمود: هرگاه آن را احساس نموده و صدا را شنیدی به من بگو. پس فاطمه{{س}} او را از آمدن فرشته آگاه گردانید. پس [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}} تمامی آنچه را که می‌شنید، می‌نوشت تا آنکه از آن مصحفی پدید آمد. سپس فرمود: آگاه باش که در آن هیچ چیزی از حلال و حرام نیست، ولی در آن علم همۀ چیزهایی است که در آینده واقع خواهد شد.<ref>ر.ک. [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی زاده، سیدحبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰؛ [[محمد بیابانی اسکوئی|بیابانی اسکویی، محمد]]، [[امامت ۵ (کتاب)|امامت]]، ص ۱۴۷؛ [[عسکری امام‌خان|امام خان، عسکری]]، [[منشأ و قلمرو علم امام (پایان‌نامه)|منشأ و قلمرو علم امام]]، فصل پنجم، صفحه؟؟؟؛ [[سید علی موسوی|موسوی، سید علی]]، [[تبیین و بررسی گستره علم امام از دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی (پایان‌نامه)|تبیین و گستره علم امام از دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی]]، ص ۴۵</ref> و یا در روایت دیگری از ایشان آمده است:<ref>[[علامه مجلسی|مجلسی، محمد باقر]]، بحارالانوار، ج ۲۶، ص ۱۸، ح ۱</ref> «و اما مصحف فاطمه{{س}} حوادث آیندۀ روزگار و اسامی پادشاهان روی زمین تا قیامت در آن است.»<ref>ر.ک. [[علی نمازی شاهرودی|نمازی شاهرودی، علی]]، [[علم غیب ۲ (کتاب)|علم غیب]]، ص ۱۱۰</ref> | |||
*[[روایات]] در مورد [[جامعه]] و [[مصحف فاطمه]]{{س}} به مقداری است که مورد تایید علمای [[اهل سنت]] نیز قرار گرفته است.<ref>ر.ک. [[سید حبیب بخارایی‌زاده|بخارایی زاده، سیدحبیب]]، [[علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت (پایان‌نامه)|علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت]]، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰</ref> | |||
==نتیجه== | |||
*نتیجه اینکه سه کتاب جفر و جامعه و مصحف حضرت زهرا{{س}} از جمله منابع علوم [[امامان]]{{عم}} هستند. | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{یادآوری پانویس}} | {{یادآوری پانویس}} | ||
{{پانویس2}} | {{پانویس2}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ آوریل ۲۰۱۹، ساعت ۰۸:۵۳
معنای جفر
- یکی دیگر از منابع علم ائمه اطهار(ع) است. جفر به معنای مخزنی از چرم است که حاوی علم انبیا و اوصیا و گذشتگان از بنی اسرائیل است.[۱]
جفر در اختیار ائمه
- روایات فراوانی از وجود جفر و قرار گرفتن آن در اختیار ائمه خبر داده‌اند. امام صادق(ع) فرمود: "به درستی که جفر پیش ما است و آنها چه می‌دانند که جفر چیست؟ ظرفی است از پوست که در آن علم پیامبران و جانشینان آنها و علمای از بنی اسرائیل است."؛[۲]
- امام رضا(ع) از جمله شرایط امامت و رهبری را همراه داشتن جفر بزرگ و کوچک "زرد" دانسته است.[۳]
- امام باقر(ع) فرمود: "و جفر نزد ما است و آن پوست دباغی شده است به تحقیق در آن نوشته شد حتی پاچه‌هایش هم پر شد. آنچه بوده و آنچه خواهد بود تا قیامت، در آن وجود دارد.
- ائمه اطهار(ع) در موارد متعددی به جفر تمسک و استشهاد کرده‌اند."[۴] وقتی مأمون در نامه‌ای، ولایت عهدی را به امام رضا(ع) محول کرد؛ آن حضرت در پشت آن نامه نوشتند: «والجامعة و الجفر، یدلان علی ضد ذالک ... لکنی إمثلت أمر أمیرالمؤمنین و آثرت رضاه»؛[۵]
- امام صادق(ع) فرمود: "زیدیه مدعی هستند که جفر نزد آنها است، دروغ می‌گویند؛ اگر راست می‌گویند، قضاوت‌های علی(ع) و احکام و میراثی را که فرموده است و در جفر موجود است، بیرون بیاورند و راجع به میراث خاله‌ها و عمه‌ها از آنها بپرسید، اگر توانستند جواب گویند!"[۶][۷].
چیستی جامعه
- جامعه کتابی است مخصوص علی(ع) به طول هفتاد زراع و در آن کلیۀ حوادث عالم تا پایان به طریق رمز نوشته شده است و اولاد آن حضرت به آن کتاب حکم می‌کنند.[۸] از این کتاب با نام صحیفۀ علی(ع) یا کتاب علی(ع) نیز یاد می‌شود.[۹] این کتاب بعد از امیرالمؤمنین(ع) به امامان بعدی یکی پس از دیگری منتقل شده و اکنون نزد امام زمان(ع) است.[۱۰]
روایات دربارۀ جامعه
- روایاتی در این زمینه وارد شده است[۱۱] مانند: ابوبصیر از امام صادق(ع) روایت می کند که حضرت فرمودند:[۱۲] «ای ابومحمد! جامعه نزد ما است و آنها چه می‌دانند جامعه چیست؟» عرض کردم: "قربانت گردم! جامعه چیست؟" فرمود: «صحیفه‌ای است با طول هفتاد ذرع به ذرع رسول خدا(ص) و املای آن حضرت از دهان مبارکش و دست خط علی(ع). هر حلال و حرام و هر چیزی که مردم به آن نیاز داشته باشند؛ حتی دیه خراش‌های کوچک، در آن است.» امام با دستش به من زد و فرمود: ای ابومحمد! به من اجازه می‌دهی؟ عرض کردم: قربانت گردم من در اختیار شما هستم. هرچه می‌خواهید بکن. حضرت همچون کسی که خشمگین است، دست مرا نیشگون گرفت و فرمود: حتی دیه این، عرض کردم: به خدا این علم است. فرمود: این علم است؛ ولی نه همه علم.»[۱۳]
چیستی مصحف فاطمه(س) و محتوای آن
- مصحف فاطمه(س): از دیگر منابع معرفتی اهل بیت(ع) که دربردارندۀ اخبار غیبی و وقایع نسبت به زمان آینده است و توسط جبرئیل بعد از رحلت پیامبر(ص) عرضه و توسط امیرالمؤمنین(ع) نگاشته شده است مصحف حضرت زهرا(س) است.[۱۴] این کتاب نیز مانند جفر و جامعه جزء میراث انحصاری امامان(ع) است.[۱۵] بر اساس روایات[۱۶] این کتاب حاوی علوم بسیار است که نزد امامان(ع) موجود است. با استفاده از روایات از مجموع مواردی که در این کتاب وجود دارد عبارتند از: مقام عظیم پیامبر(ص)، آیندۀ ذریۀ حضرت زهرا(س)، حوادثی که رخ خواهد داد و اینکه احکام شرعی و نیز چیزی از قرآن در آن نیست و ... .[۱۷]
- حماد بن عثمان می گوید: از امام صادق(ع) پرسیدم مصحف فاطمه(س) چیست؟ فرمود: هنگامی که خداوند متعال پیامبرش را قبض روح فرمود، آنچنان حزن شدیدی بر فاطمه(س) وارد شد که جز خدا نمی‌داند. پس خداوند فرشته‌ای را نزد او فرستاد که غمش را تسلیت داده با او سخن گوید، او نزد امیرالمؤمنین(ع) شکایت نمود، آن حضرت فرمود: هرگاه آن را احساس نموده و صدا را شنیدی به من بگو. پس فاطمه(س) او را از آمدن فرشته آگاه گردانید. پس امیرالمؤمنین(ع) تمامی آنچه را که می‌شنید، می‌نوشت تا آنکه از آن مصحفی پدید آمد. سپس فرمود: آگاه باش که در آن هیچ چیزی از حلال و حرام نیست، ولی در آن علم همۀ چیزهایی است که در آینده واقع خواهد شد.[۱۸] و یا در روایت دیگری از ایشان آمده است:[۱۹] «و اما مصحف فاطمه(س) حوادث آیندۀ روزگار و اسامی پادشاهان روی زمین تا قیامت در آن است.»[۲۰]
- روایات در مورد جامعه و مصحف فاطمه(س) به مقداری است که مورد تایید علمای اهل سنت نیز قرار گرفته است.[۲۱]
نتیجه
- نتیجه اینکه سه کتاب جفر و جامعه و مصحف حضرت زهرا(س) از جمله منابع علوم امامان(ع) هستند.
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج۱، ص۲۳۹، ح۱.
- ↑ محمد بن حسن صفار، بصائر الدرجات، جزء۳، ص۲۱۰، ح۳؛ محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج۱، ص۲۳۹، ح۱.
- ↑ محمد بن عیسی ابن الفتح الاربلی، کشف الغمة، ج۳، ص۱۲۱؛ احمد بن علی الطبرسی، الاحتجاج علی اهل اللجاج، ج۲، ص ۴۴۸؛ محمد بن علی بن الحسین ابن بابویه، خصال، ابواب الثلاثین، ص۵۲۷، ح۱؛ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج۲۵، ص ۱۱۷. «در کتاب بحارالانوار به جای "الاصغر" "الاصفر" درج شده است».
- ↑ محمد بن عیسی ابن الفتح الاربلی، کشف الغمة، ج۳، ص۱۷۲-۱۷۹؛ ؛ مرتضی عسکری، معالم المدرستین، ج۲، ص۴۲۷.
- ↑ «یعنی: جامعه و جفر بر خلاف آن شهادت می‌دهند... لکن من امتثال امر امیرالمؤمنین کردم و اختیار رضای او نمودم»؛ محمد بن حسن صفار، بصائر الدرجات، جزء۳، ص۲۱۸، ح۳؛ محمد باقر مجلسی، بحارالانوار، ج۲۶، ص۴۸، ح۹۰.
- ↑ محمد بن حسن صفار، بصائر الدرجات، جزء۳، ص۲۱۴، ح۱۶؛ محمد بن یعقوب کلینی، کافی، ج۱، ص۲۴۱، ح۴.
- ↑ خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج۲، ص ۳۹۳-۳۹۶.
- ↑ ر.ک. شیرازی، سید محمد(سلطان الواعظین)، شب‌های پیشاور، ص ۲۱۴ ـ ۲۱۵
- ↑ ر.ک. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۹۹ ـ ۱۳۰؛ افقی، داوود، بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات، ص ۴۴ ـ ۵۰؛ باقری، سید محمد فائز، بررسی علم اولیای الهی، ص ۱۱۶ ـ ۱۲۹؛ اکبری راد، طیبه، جمشیدی، فاطمه، بررسی مفهوم علم و کیفیت انتقال آن در احادیث، ص ۹۸
- ↑ ر.ک. سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۹۹ ـ ۱۳۰
- ↑ ر.ک. مظفر، محمد حسین، پژوهشی در باب علم امام، ص ۷۹ ـ ۸۲؛ هاشمی، سید علی، ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی، ص ۱۹۱ ـ ۱۹۵؛ بیابانی اسکویی، محمد، امامت، ص ۱۴۷؛ امام خان، عسکری، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟؛ رستمی، محمد زمان، آل بویه، طاهره، علم امام، صفحه؟؟؟؛ افقی، داوود، بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات، ص ۴۴ ـ ۵۰؛ مشکی، محمد، بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید، فصلنامه فلسفی کلامی، ش ۴۵، ص ۳۰۶؛ عرفانی، محمد نظیر، بررسی علم غیب معصومان در تفاسیر فریقین، ص ۱۸۳؛ مطهری، منصف علی، علم ائمه از نظر عقل و نقل، ص ۶۶؛ شیخ‌زاده، قاسم علی، رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا، ص ۶۷ ـ ۷۱
- ↑ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۲۳۹
- ↑ ر.ک. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ گنجی، حسین، امام شناسی، ج ۱، ص ۱۷۲؛ باقری، سید محمد فائز، بررسی علم اولیای الهی، ص ۱۱۶ ـ ۱۲۹؛ رنجبر، جواد، کنکاشی در کیفیت علم و سرچشمه های علم امام، صفحه؟؟؟؛ امام خان، عسکری، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟
- ↑ ر.ک. خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۹۹ ـ ۱۳۰
- ↑ ر.ک. افقی، داوود، بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات، ص ۴۴ ـ ۵۰
- ↑ ر.ک. مظفر، محمد حسین، پژوهشی در باب علم امام، ص ۷۹ ـ ۸۲؛ نمازی شاهرودی، علی، علم غیب، ص ۱۱۰؛ خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج ۲، ص ۳۹۲ ـ ۳۹۶؛ سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۹۹ ـ ۱۳۰؛ هاشمی، سید علی، ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی، ص ۱۹۱ ـ ۱۹۵؛ گنجی، حسین، امام شناسی، ج ۱، ص ۱۷۲؛ شاکر، محمدتقی، منابع علم امام در قرآن، فصلنامه امامت پژوهی، ش ۶، ص ۱۷۹؛ بیابانی اسکویی، محمد، امامت، ص ۱۴۷؛ رستمی، محمد زمان، آل بویه، طاهره، علم امام، صفحه؟؟؟؛ شیخ‌زاده، قاسم علی، رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا، ص ۶۷ ـ ۷۱
- ↑ ر.ک. سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۹۹ ـ ۱۳۰؛ افقی، داوود، بررسی غلو در روایات علم اهل بیت از کتاب بصائر الدرجات، ص ۴۴ ـ ۵۰
- ↑ ر.ک. بخارایی زاده، سیدحبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰؛ بیابانی اسکویی، محمد، امامت، ص ۱۴۷؛ امام خان، عسکری، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟؛ موسوی، سید علی، تبیین و گستره علم امام از دیدگاه علامه طباطبایی و امام خمینی، ص ۴۵
- ↑ مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۲۶، ص ۱۸، ح ۱
- ↑ ر.ک. نمازی شاهرودی، علی، علم غیب، ص ۱۱۰
- ↑ ر.ک. بخارایی زاده، سیدحبیب، علم غیب امامان از نگاه عقل کتاب و سنت، ص ۱۶۳ ـ ۱۷۰