اثبات غیبت امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(صفحه‌ای تازه حاوی «==دلیل نقلی== غیبت کبری، با بسته شدن باب مراسلات و مکاتبات، و پایان یافتن دوران غیبت صغری، آغاز شده، تا به امروز ادامه داشته، تا فرارسیدن روز موعود و خروج کعبه موعود با شمشیر، ادامه خواهد داشت. غیبت طولانی آنحضرت، اگرچه با ده‌ها...» ایجاد کرد)
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
خط ۱: خط ۱:
==دلیل نقلی==
==دلیل نقلی==
[[غیبت کبری]]، با بسته شدن باب مراسلات و مکاتبات، و پایان یافتن [[دوران غیبت صغری]]، آغاز شده، تا به امروز ادامه داشته، تا فرارسیدن روز [[موعود]] و خروج [[کعبه]] [[موعود]] با [[شمشیر]]، ادامه خواهد داشت. [[غیبت طولانی]] آنحضرت، اگرچه با ده‌ها [[خرق عادت]] همراه است ولی بالاخره ممکن است و از نظر [[عقلی]] محال نیست و از نظر [[نقلی]] [[احادیث]] فراوانی در این رابطه [[نقل]] کرده‌ایم و اینک گروهی دیگر از [[اخبار]] و [[احادیث]]:
[[غیبت کبری]]، با بسته شدن باب مراسلات و مکاتبات، و پایان یافتن [[دوران غیبت صغری]]، آغاز شده، تا به امروز ادامه داشته، تا فرارسیدن روز [[موعود]] و خروج [[کعبه]] [[موعود]] با [[شمشیر]]، ادامه خواهد داشت. [[غیبت طولانی]] آنحضرت، اگرچه با ده‌ها [[خرق عادت]] همراه است ولی بالاخره ممکن است و از نظر [[عقلی]] محال نیست و از نظر [[نقلی]] [[احادیث]] فراوانی وجود دارند؛ از جمله:
 
# '''[[پیامبر اکرم]] {{صل}} می‌فرماید:'''"مدتی از [[شیعیان]] خود [[غائب]] می‌شود، که در آن مدت کسی بر [[اعتقاد]] خود در [[ولایت]] او ثابت نمی‌ماند، به جز کسی‌که [[خداوند]] دلش را با [[ایمان]] آزموده باشد ... این از [[اسرار]] پوشیده و رازهای مخفی [[حضرت]] احدیت است، آن را از غیر اهلش پوشیده بدار"<ref>{{عربی|"يَغِيبُ عَنْ شِيعَتِهِ غَيْبَةً لَا يَثْبُتُ عَلَى الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ إِلَّا مَنِ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ بِالْإِيمَانِ... هَذَا مِنْ مَكْنُونِ سِرِّ اللَّهِ وَ مَخْزُونِ عِلْمِهِ فَاكْتُمْهُ إِلَّا عَنْ أَهْلِه‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ الزام الناصب، ص ۱۹؛ ینابیع الموده، ج ۳، ص ۱۷۰.</ref>. "[[سوگند]] به خدائی که مرا به [[حق]] برانگیخت، [[قائم]] اولاد من براساس پیمانی که [[خدا]] به‌وسیله من با او بسته، از دیده‌ها [[غائب]] می‌شود، تا بیشتر مردمان بگویند: [[خدا]] نیازی به [[آل محمد]] {{صل}} ندارد، و گروهی در نشانه‌های او دچار [[شک]] و [[تردید]] شوند. هرکس آن زمان را [[درک]] کند محکم به [[دین]] خود چنگ بزند. و برای [[شیطان]] راه [[شک]] را ببندد، تا [[شیطان]] نتواند او را به [[شک]] انداخته، از [[دین]] و آئین من بیرون ببرد. چنانکه پدر و مادرتان را از [[بهشت]] بیرون برد. [[خداوند]] تبارک و تعالی، [[شیطان]] را [[دوست]] و ولی کسانی قرار داده است که به [[خدا]] [[ایمان]] نمی‌آورند"<ref>{{عربی|"وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ بَشِيراً لَيَغِيبَنَ‏ الْقَائِمُ‏ مِنْ‏ وُلْدِي‏ بِعَهْدٍ مَعْهُودٍ إِلَيْهِ مِنِّي حَتَّى يَقُولَ أَكْثَرُ النَّاسِ مَا لِلَّهِ فِي آلِ مُحَمَّدٍ حَاجَةٌ وَ يَشُكُّ آخَرُونَ فِي وِلَادَتِهِ فَمَنْ أَدْرَكَ زَمَانَهُ فَلْيَتَمَسَّكْ بِدِينِهِ وَ لَا يَجْعَلْ لِلشَّيْطَانِ إِلَيْهِ سَبِيلًا بِشَكِّهِ فَيُزِيلَهُ عَنْ مِلَّتِي وَ يُخْرِجَهُ مِنْ دِينِي فَقَدْ أَخْرَجَ أَبَوَيْكُمْ مِنَ الْجَنَّةِ مِنْ قَبْلُ وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَ‏ الشَّياطِينَ أَوْلِياءَ لِلَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ الزام الناصب، ص ۶۹، ۸۰ و ۱۰۴؛ الامام المهدی، ص ۶۴؛ سفینة البحار، ج ۲، ص ۷۰۲؛ [[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۲۶۲؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۸۶ و در ص ۱۴۵ آن قریب به این مضمون از امام صادق {{ع}}؛ بشارة الاسلام، ص ۲۰ از امام رضا {{ع}} و ص ۵۱ از امیر مؤمنان {{ع}}، و ص ۱۱۷ از امام صادق {{ع}}؛ اعلام الوری، ص ۴۰۰ از امیر مؤمنان {{ع}}؛ همچنین غیبت نعمانی، ص ۷۰.</ref>.
'''[[پیامبر اکرم]] {{صل}} می‌فرماید:'''"مدتی از [[شیعیان]] خود [[غائب]] می‌شود، که در آن مدت کسی بر [[اعتقاد]] خود در [[ولایت]] او ثابت نمی‌ماند، به جز کسی‌که [[خداوند]] دلش را با [[ایمان]] آزموده باشد ... این از [[اسرار]] پوشیده و رازهای مخفی [[حضرت]] احدیت است، آن را از غیر اهلش پوشیده بدار"<ref>{{عربی|"يَغِيبُ عَنْ شِيعَتِهِ غَيْبَةً لَا يَثْبُتُ عَلَى الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ إِلَّا مَنِ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ بِالْإِيمَانِ... هَذَا مِنْ مَكْنُونِ سِرِّ اللَّهِ وَ مَخْزُونِ عِلْمِهِ فَاكْتُمْهُ إِلَّا عَنْ أَهْلِه‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ الزام الناصب، ص ۱۹؛ ینابیع الموده، ج ۳، ص ۱۷۰.</ref>. "[[سوگند]] به خدائی که مرا به [[حق]] برانگیخت، [[قائم]] اولاد من براساس پیمانی که [[خدا]] به‌وسیله من با او بسته، از دیده‌ها [[غائب]] می‌شود، تا بیشتر مردمان بگویند: [[خدا]] نیازی به [[آل محمد]] {{صل}} ندارد، و گروهی در نشانه‌های او دچار [[شک]] و [[تردید]] شوند. هرکس آن زمان را [[درک]] کند محکم به [[دین]] خود چنگ بزند. و برای [[شیطان]] راه [[شک]] را ببندد، تا [[شیطان]] نتواند او را به [[شک]] انداخته، از [[دین]] و آئین من بیرون ببرد. چنانکه پدر و مادرتان را از [[بهشت]] بیرون برد. [[خداوند]] تبارک و تعالی، [[شیطان]] را [[دوست]] و ولی کسانی قرار داده است که به [[خدا]] [[ایمان]] نمی‌آورند"<ref>{{عربی|"وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ بَشِيراً لَيَغِيبَنَ‏ الْقَائِمُ‏ مِنْ‏ وُلْدِي‏ بِعَهْدٍ مَعْهُودٍ إِلَيْهِ مِنِّي حَتَّى يَقُولَ أَكْثَرُ النَّاسِ مَا لِلَّهِ فِي آلِ مُحَمَّدٍ حَاجَةٌ وَ يَشُكُّ آخَرُونَ فِي وِلَادَتِهِ فَمَنْ أَدْرَكَ زَمَانَهُ فَلْيَتَمَسَّكْ بِدِينِهِ وَ لَا يَجْعَلْ لِلشَّيْطَانِ إِلَيْهِ سَبِيلًا بِشَكِّهِ فَيُزِيلَهُ عَنْ مِلَّتِي وَ يُخْرِجَهُ مِنْ دِينِي فَقَدْ أَخْرَجَ أَبَوَيْكُمْ مِنَ الْجَنَّةِ مِنْ قَبْلُ وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَ‏ الشَّياطِينَ أَوْلِياءَ لِلَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ الزام الناصب، ص ۶۹، ۸۰ و ۱۰۴؛ الامام المهدی، ص ۶۴؛ سفینة البحار، ج ۲، ص ۷۰۲؛ [[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۲۶۲؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۸۶ و در ص ۱۴۵ آن قریب به این مضمون از امام صادق {{ع}}؛ بشارة الاسلام، ص ۲۰ از امام رضا {{ع}} و ص ۵۱ از امیر مؤمنان {{ع}}، و ص ۱۱۷ از امام صادق {{ع}}؛ اعلام الوری، ص ۴۰۰ از امیر مؤمنان {{ع}}؛ همچنین غیبت نعمانی، ص ۷۰.</ref>.
# '''[[امیر مؤمنان]] {{ع}} می‌فرماید:'''"برای [[صاحب]] امر غیبتی هست، که در آن زمان کسی‌که به [[دین]] خود چنگ بزند، مانند کسی است که بخواهد خارهای گون را با دست بکند و تمیز کند! آیا یکی از شما قادر است که خارهای گون را با دست بگیرد؟!"<ref>{{عربی|"إِنَّ لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ غَيْبَةً الْمُتَمَسِّكُ‏ فِيهَا بِدِينِهِ‏ كَالْخَارِطِ لِلْقَتَادِ بِيَدَيْهِ‏ ثُمَّ قَالَ هَكَذَا بِيَدِهِ فَأَيُّكُمْ يُمْسِكُ شَوْكَ الْقَتَادِ بِيَدِهِ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ غیبت شیخ طوسی، ص ۲۷۵؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۱۱ و ۱۳۵؛ الزام الناصب، ص ۱۳۷؛ بشارة الاسلام، ص ۱۲۶؛ غیبت نعمانی، ص ۸۸؛ [[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۲۵۷؛ اصول کافی، ج ۱، ص ۳۳۵.</ref>.
 
# '''[[امام باقر]] {{ع}} می‌فرماید:'''"و آن- ظهور- بعد از سپری شدن یک [[غیبت طولانی]] است، تا [[خدا]] بداند که چه‌کسی در [[غیب]] از او [[اطاعت]] می‌کند و به او [[ایمان]] می‌آورد"<ref>{{عربی|"ذَلِكَ بَعْدَ غَيْبَةٍ طَوِيلَةٍ لِيَعْلَمَ‏ اللَّهُ‏ مَنْ‏ يُطِيعُهُ‏ بِالْغَيْبِ‏ وَ يُؤْمِنُ‏ بِهِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ الامام المهدی، ص ۲۲۷.</ref>. [[امام باقر]] {{ع}} در [[تفسیر]] [[آیه شریفه]]: {{متن قرآن|أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ}}<ref>بگو: به من بگویید اگر آب (سرزمین) شما فرو رود چه کسی برای شما آبی روان می‌آورد؟؛ سوره ملک، آیه ۳۰.</ref> فرمود: "این [[آیه]] در [[حق امام]] {{ع}} نازل شده است، یعنی: اگر [[امام]] شما از دیده‌هایتان [[غائب]] شود، چه‌کسی برای شما [[امام]] ظاهری خواهد آورد که [[احکام]] [[حلال]] و [[حرام]]، و [[اخبار]] [[آسمان]] و [[زمین]] را برای شما بازگو کند"<ref>{{عربی|"نَزَلَتْ فِي الْقَائِمِ يَقُولُ إِنْ‏ أَصْبَحَ‏ إِمَامُكُمْ‏ غَائِباً عَنْكُمْ‏ لَا تَدْرُونَ أَيْنَ هُوَ فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِإِمَامٍ ظَاهِرٍ يَأْتِيكُمْ بِأَخْبَارِ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ حَلَالِ اللَّهِ جَلَّ وَ عَزَّ وَ حَرَامِهِ ثُمَّ قَالَ {{ع}} وَ اللَّهِ مَا جَاءَ تَأْوِيلُ هَذِهِ الْآيَةِ وَ لَا بُدَّ أَنْ يَجِي‏ءَ تَأْوِيلُهَا‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۵۲؛ غیبت شیخ طوسی، ص ۱۰۱؛ ینابیع الموده، ج ۳، ص ۸۴؛ الزام الناصب، ص ۳۱ و ۱۴۲.</ref>.
'''[[امیر مؤمنان]] {{ع}} می‌فرماید:'''"برای [[صاحب]] امر غیبتی هست، که در آن زمان کسی‌که به [[دین]] خود چنگ بزند، مانند کسی است که بخواهد خارهای گون را با دست بکند و تمیز کند! آیا یکی از شما قادر است که خارهای گون را با دست بگیرد؟!"<ref>{{عربی|"إِنَّ لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ غَيْبَةً الْمُتَمَسِّكُ‏ فِيهَا بِدِينِهِ‏ كَالْخَارِطِ لِلْقَتَادِ بِيَدَيْهِ‏ ثُمَّ قَالَ هَكَذَا بِيَدِهِ فَأَيُّكُمْ يُمْسِكُ شَوْكَ الْقَتَادِ بِيَدِهِ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ غیبت شیخ طوسی، ص ۲۷۵؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۱۱ و ۱۳۵؛ الزام الناصب، ص ۱۳۷؛ بشارة الاسلام، ص ۱۲۶؛ غیبت نعمانی، ص ۸۸؛ [[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۲۵۷؛ اصول کافی، ج ۱، ص ۳۳۵.</ref>.
# '''[[امام صادق]] {{ع}} می‌فرماید:'''"برای [[قائم]] دو [[غیبت]] است یکی کوتاه و دیگری طولانی. در اولی تنها [[خواص]] [[شیعیان]] از [[جایگاه]] او مطلع خواهند بود، در دومی فقط نزدیکترین [[خواص]] او که متصدی خدمت او هستند از جایگاهش باخبر خواهند بود"<ref>{{عربی|"لِلْقَائِمِ غَيْبَتَانِ إِحْدَاهُمَا طَوِيلَةٌ وَ الْأُخْرَى قَصِيرَةٌ فَالْأُولَى‏ يَعْلَمُ‏ بِمَكَانِهِ‏ فِيهَا خَاصَّةٌ مِنْ‏ شِيعَتِهِ‏ وَ الْأُخْرَى لَا يَعْلَمُ بِمَكَانِهِ فِيهَا إِلَّا خَاصَّةُ مَوَالِيهِ فِي دِينِهِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ [[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۲۵۱؛ بشارة الاسلام، ص ۸۶؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۳؛ ج ۵۳، ص ۳۲۴.</ref>. "برای [[قائم]] دو [[غیبت]] است که در یکی از آنها گفته می‌شود: از [[دنیا]] رفته است، چون نمی‌دانند کجا گام سپرده است"<ref>{{عربی|"إِنَّ لِلْقَائِمِ غَيْبَتَيْنِ يُقَالُ‏ فِي‏ إِحْدَاهُمَا هَلَكَ‏ وَ لَا يُدْرَى‏ فِي‏ أَيِ‏ وَادٍ سَلَكَ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛[[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۲۵۲؛ غیبت طوسی، ص ۲۶۰.</ref>.
 
# '''[[امام جواد]] {{ع}} می‌فرماید:'''"[[امام]]، بعد از من، پسرم ([[امام هادی]]) است که امر او امر من و گفته او گفته من، و [[اطاعت]] او [[اطاعت]] منست. و [[امام]] بعد از او پسرش حسن‌ ([[عسکری]]) است، که امر او امر پدرش، گفته او گفته پدرش و [[اطاعت]] او [[اطاعت]] پدرش می‌باشد. آنگاه [[امام جواد]] {{ع}} ساکت شد. عرضه شد: ای [[فرزند پیامبر]]! [[امام]] بعد از [[حسن]] کیست؟ [[امام جواد]] {{ع}} به‌شدت گریست و فرمود: بعد از [[حسن]]، پسر او [[قائم]] به‌حق و [[منتظر]] است. گفته شد: چرا به او "[[قائم]]" گفته می‌شود؟ فرمود: زیرا او بعد از آنکه یادش از بین میرود، [[قیام]] می‌کند، و پس از آنکه بیشتر قائلین به امامتش، از [[اعتقاد]] خود بازگردند، او [[ظهور]] می‌کند. گفته شد: چرا به او "[[منتظر]]" می‌گویند؟ فرمود: زیرا برای او غیبتی طولانی هست که [[مؤمنین]] [[مخلص]] [[ظهور]] او را [[انتظار]] می‌کشند، و صاحبان [[شک]] او را [[انکار]] می‌کنند و منکران نام و یاد او را مسخره می‌کنند. هرکس وقت تعیین کند [[دروغ]] می‌گوید، هرکس شتاب کند هلاک می‌شود، هرکس [[تسلیم]] [[اراده خدا]] شود [[نجات]] می‌یابد"<ref>{{عربی|"إِنَّ الْإِمَامَ بَعْدِي ابْنِي عَلِيٌّ أَمْرُهُ أَمْرِي وَ قَوْلُهُ‏ قَوْلِي‏ وَ طَاعَتُهُ‏ طَاعَتِي‏ وَ الْإِمَامَةُ بَعْدَهُ فِي ابْنِهِ الْحَسَنِ أَمْرُهُ أَمْرُ أَبِيهِ وَ قَوْلُهُ قَوْلُ أَبِيهِ وَ طَاعَتُهُ طَاعَةُ أَبِيهِ ثُمَّ سَكَتَ فَقُلْتُ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَمَنِ الْإِمَامُ بَعْدَ الْحَسَنِ فَبَكَى {{ع}} بُكَاءً شَدِيداً ثُمَّ قَالَ إِنَّ مِنْ بَعْدِ الْحَسَنِ ابْنَهُ الْقَائِمَ بِالْحَقِّ الْمُنْتَظَرَ فَقُلْتُ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ لِمَ سُمِّيَ الْقَائِمَ قَالَ لِأَنَّهُ يَقُومُ بَعْدَ مَوْتِ ذِكْرِهِ وَ ارْتِدَادِ أَكْثَرِ الْقَائِلِينَ بِإِمَامَتِهِ فَقُلْتُ لَهُ وَ لِمَ سُمِّيَ الْمُنْتَظَرَ قَالَ لِأَنَّ لَهُ غَيْبَةً تَكْثُرُ أَيَّامُهَا وَ يَطُولُ أَمَدُهَا فَيَنْتَظِرُ خُرُوجَهُ الْمُخْلِصُونَ وَ يُنْكِرُهُ الْمُرْتَابُونَ وَ يَسْتَهْزِئُ بِذِكْرِهِ الْجَاحِدُونَ وَ يَكْثُرُ فِيهَا الْوَقَّاتُونَ وَ يَهْلِكُ فِيهَا الْمُسْتَعْجِلُونَ وَ يَنْجُو فِيهَا الْمُسْلِمُونَ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ [[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۲۲۳؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۳۰ و ۱۵۸؛ اعلام الوری، ص ۴۰۹؛ بشارة الاسلام، ص ۱۶۵؛ الزام الناصب، ص ۶۸ و ۷۸.</ref>.<ref>[[کامل سلیمان]]، [[روزگار رهایی ج۱ (کتاب)|روزگار رهایی]]، ج1، ص 196-205.</ref>
'''[[امام باقر]] {{ع}} می‌فرماید:'''"و آن- ظهور- بعد از سپری شدن یک [[غیبت طولانی]] است، تا [[خدا]] بداند که چه‌کسی در [[غیب]] از او [[اطاعت]] می‌کند و به او [[ایمان]] می‌آورد"<ref>{{عربی|"ذَلِكَ بَعْدَ غَيْبَةٍ طَوِيلَةٍ لِيَعْلَمَ‏ اللَّهُ‏ مَنْ‏ يُطِيعُهُ‏ بِالْغَيْبِ‏ وَ يُؤْمِنُ‏ بِهِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ الامام المهدی، ص ۲۲۷.</ref>. [[امام باقر]] {{ع}} در [[تفسیر]] [[آیه شریفه]]: {{متن قرآن|أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ}}<ref>بگو: به من بگویید اگر آب (سرزمین) شما فرو رود چه کسی برای شما آبی روان می‌آورد؟؛ سوره ملک، آیه ۳۰.</ref> فرمود: "این [[آیه]] در [[حق امام]] {{ع}} نازل شده است، یعنی: اگر [[امام]] شما از دیده‌هایتان [[غائب]] شود، چه‌کسی برای شما [[امام]] ظاهری خواهد آورد که [[احکام]] [[حلال]] و [[حرام]]، و [[اخبار]] [[آسمان]] و [[زمین]] را برای شما بازگو کند"<ref>{{عربی|"نَزَلَتْ فِي الْقَائِمِ يَقُولُ إِنْ‏ أَصْبَحَ‏ إِمَامُكُمْ‏ غَائِباً عَنْكُمْ‏ لَا تَدْرُونَ أَيْنَ هُوَ فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِإِمَامٍ ظَاهِرٍ يَأْتِيكُمْ بِأَخْبَارِ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ حَلَالِ اللَّهِ جَلَّ وَ عَزَّ وَ حَرَامِهِ ثُمَّ قَالَ {{ع}} وَ اللَّهِ مَا جَاءَ تَأْوِيلُ هَذِهِ الْآيَةِ وَ لَا بُدَّ أَنْ يَجِي‏ءَ تَأْوِيلُهَا‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۵۲؛ غیبت شیخ طوسی، ص ۱۰۱؛ ینابیع الموده، ج ۳، ص ۸۴؛ الزام الناصب، ص ۳۱ و ۱۴۲.</ref>.
 
'''[[امام صادق]] {{ع}} می‌فرماید:'''"برای [[قائم]] دو [[غیبت]] است یکی کوتاه و دیگری طولانی. در اولی تنها [[خواص]] [[شیعیان]] از [[جایگاه]] او مطلع خواهند بود، در دومی فقط نزدیکترین [[خواص]] او که متصدی خدمت او هستند از جایگاهش باخبر خواهند بود"<ref>{{عربی|"لِلْقَائِمِ غَيْبَتَانِ إِحْدَاهُمَا طَوِيلَةٌ وَ الْأُخْرَى قَصِيرَةٌ فَالْأُولَى‏ يَعْلَمُ‏ بِمَكَانِهِ‏ فِيهَا خَاصَّةٌ مِنْ‏ شِيعَتِهِ‏ وَ الْأُخْرَى لَا يَعْلَمُ بِمَكَانِهِ فِيهَا إِلَّا خَاصَّةُ مَوَالِيهِ فِي دِينِهِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ [[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۲۵۱؛ بشارة الاسلام، ص ۸۶؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۳؛ ج ۵۳، ص ۳۲۴.</ref>. "برای [[قائم]] دو [[غیبت]] است که در یکی از آنها گفته می‌شود: از [[دنیا]] رفته است، چون نمی‌دانند کجا گام سپرده است"<ref>{{عربی|"إِنَّ لِلْقَائِمِ غَيْبَتَيْنِ يُقَالُ‏ فِي‏ إِحْدَاهُمَا هَلَكَ‏ وَ لَا يُدْرَى‏ فِي‏ أَيِ‏ وَادٍ سَلَكَ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛[[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۲۵۲؛ غیبت طوسی، ص ۲۶۰.</ref>.
 
'''[[امام جواد]] {{ع}} می‌فرماید:'''"[[امام]]، بعد از من، پسرم ([[امام هادی]]) است که امر او امر من و گفته او گفته من، و [[اطاعت]] او [[اطاعت]] منست. و [[امام]] بعد از او پسرش حسن‌ ([[عسکری]]) است، که امر او امر پدرش، گفته او گفته پدرش و [[اطاعت]] او [[اطاعت]] پدرش می‌باشد. آنگاه [[امام جواد]] {{ع}} ساکت شد. عرضه شد: ای [[فرزند پیامبر]]! [[امام]] بعد از [[حسن]] کیست؟ [[امام جواد]] {{ع}} به‌شدت گریست و فرمود: بعد از [[حسن]]، پسر او [[قائم]] به‌حق و [[منتظر]] است. گفته شد: چرا به او "[[قائم]]" گفته می‌شود؟ فرمود: زیرا او بعد از آنکه یادش از بین میرود، [[قیام]] می‌کند، و پس از آنکه بیشتر قائلین به امامتش، از [[اعتقاد]] خود بازگردند، او [[ظهور]] می‌کند. گفته شد: چرا به او "[[منتظر]]" می‌گویند؟ فرمود: زیرا برای او غیبتی طولانی هست که [[مؤمنین]] [[مخلص]] [[ظهور]] او را [[انتظار]] می‌کشند، و صاحبان [[شک]] او را [[انکار]] می‌کنند و منکران نام و یاد او را مسخره می‌کنند. هرکس وقت تعیین کند [[دروغ]] می‌گوید، هرکس شتاب کند هلاک می‌شود، هرکس [[تسلیم]] [[اراده خدا]] شود [[نجات]] می‌یابد"<ref>{{عربی|"إِنَّ الْإِمَامَ بَعْدِي ابْنِي عَلِيٌّ أَمْرُهُ أَمْرِي وَ قَوْلُهُ‏ قَوْلِي‏ وَ طَاعَتُهُ‏ طَاعَتِي‏ وَ الْإِمَامَةُ بَعْدَهُ فِي ابْنِهِ الْحَسَنِ أَمْرُهُ أَمْرُ أَبِيهِ وَ قَوْلُهُ قَوْلُ أَبِيهِ وَ طَاعَتُهُ طَاعَةُ أَبِيهِ ثُمَّ سَكَتَ فَقُلْتُ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَمَنِ الْإِمَامُ بَعْدَ الْحَسَنِ فَبَكَى {{ع}} بُكَاءً شَدِيداً ثُمَّ قَالَ إِنَّ مِنْ بَعْدِ الْحَسَنِ ابْنَهُ الْقَائِمَ بِالْحَقِّ الْمُنْتَظَرَ فَقُلْتُ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ لِمَ سُمِّيَ الْقَائِمَ قَالَ لِأَنَّهُ يَقُومُ بَعْدَ مَوْتِ ذِكْرِهِ وَ ارْتِدَادِ أَكْثَرِ الْقَائِلِينَ بِإِمَامَتِهِ فَقُلْتُ لَهُ وَ لِمَ سُمِّيَ الْمُنْتَظَرَ قَالَ لِأَنَّ لَهُ غَيْبَةً تَكْثُرُ أَيَّامُهَا وَ يَطُولُ أَمَدُهَا فَيَنْتَظِرُ خُرُوجَهُ الْمُخْلِصُونَ وَ يُنْكِرُهُ الْمُرْتَابُونَ وَ يَسْتَهْزِئُ بِذِكْرِهِ الْجَاحِدُونَ وَ يَكْثُرُ فِيهَا الْوَقَّاتُونَ وَ يَهْلِكُ فِيهَا الْمُسْتَعْجِلُونَ وَ يَنْجُو فِيهَا الْمُسْلِمُونَ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ [[منتخب الاثر (کتاب)|منتخب الاثر]]، ص ۲۲۳؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۳۰ و ۱۵۸؛ اعلام الوری، ص ۴۰۹؛ بشارة الاسلام، ص ۱۶۵؛ الزام الناصب، ص ۶۸ و ۷۸.</ref>.<ref>[[کامل سلیمان]]، [[روزگار رهایی ج۱ (کتاب)|روزگار رهایی]]، ج1، ص 196-205.</ref>


{{پرسمان عصر غیبت کبری}}
{{پرسمان عصر غیبت کبری}}

نسخهٔ ‏۲۲ آوریل ۲۰۲۲، ساعت ۲۱:۰۷

دلیل نقلی

غیبت کبری، با بسته شدن باب مراسلات و مکاتبات، و پایان یافتن دوران غیبت صغری، آغاز شده، تا به امروز ادامه داشته، تا فرارسیدن روز موعود و خروج کعبه موعود با شمشیر، ادامه خواهد داشت. غیبت طولانی آنحضرت، اگرچه با ده‌ها خرق عادت همراه است ولی بالاخره ممکن است و از نظر عقلی محال نیست و از نظر نقلی احادیث فراوانی وجود دارند؛ از جمله:

  1. پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید:"مدتی از شیعیان خود غائب می‌شود، که در آن مدت کسی بر اعتقاد خود در ولایت او ثابت نمی‌ماند، به جز کسی‌که خداوند دلش را با ایمان آزموده باشد ... این از اسرار پوشیده و رازهای مخفی حضرت احدیت است، آن را از غیر اهلش پوشیده بدار"[۱]. "سوگند به خدائی که مرا به حق برانگیخت، قائم اولاد من براساس پیمانی که خدا به‌وسیله من با او بسته، از دیده‌ها غائب می‌شود، تا بیشتر مردمان بگویند: خدا نیازی به آل محمد (ص) ندارد، و گروهی در نشانه‌های او دچار شک و تردید شوند. هرکس آن زمان را درک کند محکم به دین خود چنگ بزند. و برای شیطان راه شک را ببندد، تا شیطان نتواند او را به شک انداخته، از دین و آئین من بیرون ببرد. چنانکه پدر و مادرتان را از بهشت بیرون برد. خداوند تبارک و تعالی، شیطان را دوست و ولی کسانی قرار داده است که به خدا ایمان نمی‌آورند"[۲].
  2. امیر مؤمنان (ع) می‌فرماید:"برای صاحب امر غیبتی هست، که در آن زمان کسی‌که به دین خود چنگ بزند، مانند کسی است که بخواهد خارهای گون را با دست بکند و تمیز کند! آیا یکی از شما قادر است که خارهای گون را با دست بگیرد؟!"[۳].
  3. امام باقر (ع) می‌فرماید:"و آن- ظهور- بعد از سپری شدن یک غیبت طولانی است، تا خدا بداند که چه‌کسی در غیب از او اطاعت می‌کند و به او ایمان می‌آورد"[۴]. امام باقر (ع) در تفسیر آیه شریفه: ﴿أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرًا فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِمَاءٍ مَعِينٍ[۵] فرمود: "این آیه در حق امام (ع) نازل شده است، یعنی: اگر امام شما از دیده‌هایتان غائب شود، چه‌کسی برای شما امام ظاهری خواهد آورد که احکام حلال و حرام، و اخبار آسمان و زمین را برای شما بازگو کند"[۶].
  4. امام صادق (ع) می‌فرماید:"برای قائم دو غیبت است یکی کوتاه و دیگری طولانی. در اولی تنها خواص شیعیان از جایگاه او مطلع خواهند بود، در دومی فقط نزدیکترین خواص او که متصدی خدمت او هستند از جایگاهش باخبر خواهند بود"[۷]. "برای قائم دو غیبت است که در یکی از آنها گفته می‌شود: از دنیا رفته است، چون نمی‌دانند کجا گام سپرده است"[۸].
  5. امام جواد (ع) می‌فرماید:"امام، بعد از من، پسرم (امام هادی) است که امر او امر من و گفته او گفته من، و اطاعت او اطاعت منست. و امام بعد از او پسرش حسن‌ (عسکری) است، که امر او امر پدرش، گفته او گفته پدرش و اطاعت او اطاعت پدرش می‌باشد. آنگاه امام جواد (ع) ساکت شد. عرضه شد: ای فرزند پیامبر! امام بعد از حسن کیست؟ امام جواد (ع) به‌شدت گریست و فرمود: بعد از حسن، پسر او قائم به‌حق و منتظر است. گفته شد: چرا به او "قائم" گفته می‌شود؟ فرمود: زیرا او بعد از آنکه یادش از بین میرود، قیام می‌کند، و پس از آنکه بیشتر قائلین به امامتش، از اعتقاد خود بازگردند، او ظهور می‌کند. گفته شد: چرا به او "منتظر" می‌گویند؟ فرمود: زیرا برای او غیبتی طولانی هست که مؤمنین مخلص ظهور او را انتظار می‌کشند، و صاحبان شک او را انکار می‌کنند و منکران نام و یاد او را مسخره می‌کنند. هرکس وقت تعیین کند دروغ می‌گوید، هرکس شتاب کند هلاک می‌شود، هرکس تسلیم اراده خدا شود نجات می‌یابد"[۹].[۱۰]
  1. چرا غیبت کبری با اهمیت‌تر از غیبت صغری است؟ (پرسش)
  2. عصر غیبت کبری چه خصوصیات ویژه‏‌ای دارد؟ (پرسش)
  3. آیا دلیل نقلی برای اثبات غیبت امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
  4. غیبت امام مهدی‏ به چه کیفیتی است؟ (پرسش)
  5. علت و هدف اصلی از غیبت کبری امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  6. آیا در عصر غیبت کبری نیز نام‌ه‏ای از ناحیه مقدسه صادر شده است؟ (پرسش)
  7. آیا این گونه غیبت در بین انبیا هم سابقه داشته است؟ (پرسش)
  8. اعمال شب میلاد امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  9. آیا ممکن است امام مهدی در عصر غیبت دیده شود؟ (پرسش)
  10. با توجه به این‌که بخشی از شرایط ظهور در حال حاضر محقق نشده است چگونه می‌توان همچنان منتظر بود؟ (پرسش)
  11. چه محذوری داشت اگر امام مهدی در بین مردم ظاهر می‏‌بود؟ (پرسش)
  12. رهبری امام مهدی در دوران غیبت کبرا به چه شکلی است؟ (پرسش)
  13. آیا صدقه دادن برای امام مهدی صحیح است؟ (پرسش)
  14. نماز هدیه به امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  15. چه کسانی اقامه نماز جمعه را در زمان غیبت امام مهدی حرام دانسته‌اند؟ (پرسش)
  16. گونه‌های صبر در عصر غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  17. آثار صدقه دادن برای سلامتی امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  18. آیا غیبت امام مهدی با اعتقاد شیعه که وجود امام را برای بیان احکام دین و راهنمایی مردم لازم می‌دانند تناقض ندارد؟ (پرسش)
  19. با وجود فقها و محدثین برای بیان مسائل چه نیازی به امام غایب است؟ (پرسش)
  20. آیا خداوند نمی‌‏توانست امام مهدی‏ را بدون غیبت حفظ نماید؟ (پرسش)
  21. چرا در کتب روایی شیعی کمتر از امام مهدی روایت شده درحالی‌‏که امام مهدی عمر طولانی‌‏تری از دیگر امامان دارد؟ (پرسش)
  22. برخی روایات روز ظهور را ماه رمضان و برخی روز جمعه معرفی کرده‌اند؛ این تعیین وقت نیست؟ براین اساس معنای انتظار چیست؟ (پرسش)
  23. آیا غیبت کبری حدی دارد؟ (پرسش)
  24. حقوق امام مهدی بر شیعیان چیست؟ (پرسش)
  25. آیا درباره غیبت امام مهدی پیشگویی شده است؟ (پرسش)
  26. آیا امام مهدی از تابوت سکینه استفاده می‌کند؟ (پرسش)
  27. امام مهدی از تخت حضرت سلیمان چه استفاده‌ای می‌کند؟ (پرسش)
  28. آیا با حضور امام مهدی در بین مردم ممکن نبود که ستمگران تسلیم او گردند؟ (پرسش)
  29. اگر امام ظاهر بود و با ظالمان زمان خود مصالحه کرده و پیمان عدم تعرض می‏بست چه می‌‏شد؟ (پرسش)
  30. این روایت را که امام مهدی در بین ماست و روزی ظهور می‌‏کند و وجود مبارک آن عزیز را همه می‌‏شناسند توضیح دهید و سندش چیست؟
  31. با توجه به این که دعای معصومین مستجاب است و آن‌ها برای امام مهدی دعا کرده‌اند چرا ظهور تاکنون اتفاق نیافته است؟ (پرسش)
  32. بسیاری از مردم در حالت انتظار امام مهدی از دنیا رفتند و انتظارشان به ثمر نرسید؟ چه تضمینی هست که به ظهور امام برسیم؟ (پرسش)
  33. آیا ممکن است حضرت مهدی هیچ‌گاه ظهور نکند و برای همیشه در پشت پرده غیبت بماند؟ (پرسش)
  34. درباره علت غیبت امام مهدی مسئله حفظ جان ایشان مطرح است چرا امامان گذشته برای حفظ جان خود غایب نشدند؟ (پرسش)
  35. چه کنیم تا فرزندانمان یاوران امام مهدی باشند؟ (پرسش)
  36. علل انحراف در جامعه پیش از ظهور چیست؟ (پرسش)
  37. مؤمنان نسبت به امام مهدی چه وظایفی دارند؟ (پرسش)
  38. آیا این روایت از امام مهدی است هرکه در جمعی از مردم نام مرا ببرد لعنت خدا بر او باد؟ (پرسش)
  39. چرا در روایات امام غایب به خورشید پنهان در پس ابر تشبیه است؟ (پرسش)
  40. دشمنان اسلام برای مخدوش کردن شخصیت امام مهدی و باورناپذیر نمودن وجود آن حضرت در نزد مردم جهان چه کارهایی انجام داده‏‌اند؟ (پرسش)
  41. وظیفه ما در برابر پیشرفت حرکت صهیونیست‌ها جهت بدبین کردن قیام امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  42. چگونه می‌‏توانیم جلو اغتشاش فکری و شایعات نادرست در مورد امام مهدی را بگیریم؟ (پرسش)
  43. آیا وجود دستخط امام مهدی صحت دارد؟ (پرسش)
  44. جابلقا و جابرسا چه شهرهایی است؟ (پرسش)
  45. مقصود از بدن هور قلیائی چیست؟ (پرسش)
  46. اینکه حضرت زهرا الگوی امام مهدی است یعنی چه؟ (پرسش)
  47. آیا درست است که اعمال بندگان هفته‌ای یک یا دو بار بر آن حضرت عرضه می‌شود؟ (پرسش)
  48. چرا ما نمی‌توانیم سرورمان امام مهدی را ببینیم؟ (پرسش)
  49. اگر خوابی درباره امام مهدی دیده باشیم تعریف کردنش برای دیگران اشکالی دارد؟ (پرسش)
  50. بیان خواب‌هایی که درباره امام مهدی است برای آگاهی مردم مناسب است؟ (پرسش)
  51. آیا خود امام مهدی مایل و منتظر ظهور است؟ (پرسش)
  52. چه بیمارهایی پیش از ظهور امام مهدی رواج می‌یابد؟ (پرسش)
  53. توجه و عنایت حضرت به مردم و شیعیان در دوران غیبت چگونه است؟ (پرسش)
  54. آیا امام مهدی منتظر است و مانند منتظران برای ظهورش تلاش می‌کند؟ (پرسش)
  55. معنای حدیث اگر حجت خدا نباشد هر آینه زمین اهلش را فرو می‌برد چیست؟ (پرسش)
  56. چه تناسبی بین خورشید پشت ابر و غیبت امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
  57. آیا ما در عصر فترت قرار داریم؟ (پرسش)
  58. محل خلوت کردن امام مهدی کجاست؟ (پرسش)
  59. چرا از امام مهدی به‌عنوان چراغ مخفی تعبیر شده است؟ (پرسش)
  60. چه کسانی پیش از امام مهدی قیام می‌کنند؟ (پرسش)
  61. چگونه می‌توان برای انقلاب امام مهدی زمینه‌سازی کرد؟ (پرسش)
  62. در چه روزی اعمال مردم به پیشگاه امام مهدی عرضه می‌شود؟ (پرسش)
  63. امام مهدی‏ در عصر غیبت چه کارهایی را انجام می‏‌دهند؟ (پرسش)
  64. با غیبت امام مهدی چگونه می‌توان امام مهدی خود را شناخت؟ (پرسش)
  65. چگونه ممکن است که امام در میان ما باشد ولی او را نشناسیم؟ (پرسش)
  66. اگر امام ظاهر بود و با ظالمان زمان خود مصالحه کرده و پیمان عدم تعرض می‏‌بست چه می‌‏شد؟ (پرسش)
  67. چه کنیم که ایمانمان به وجود امام مهدی‏ بیشتر شود؟ (پرسش)
  68. آیا می‌توان به همه کتاب‌های علائم الظهور و ملاحم استناد کرد؟ (پرسش)
  69. چگونه می‏‌توان عشق به امام مهدی را در دل مردم زنده کرد؟ (پرسش)
  70. معنای ترسیدن امام مهدی پیش از قیام چیست؟ (پرسش)
  71. منظور از حرکت حرب و قیس پیش از قیام امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  72. چه کسانی پیش از قیام امام مهدی خروج می‌کنند؟ (پرسش)
  73. کتاب محیی الدین عربی در مورد امام مهدی چقدر قابل استناد است؟ (پرسش)
  74. آیا در روایات آمده که موقع سلام به امام مهدی سر را تا اندازه رکوع یا کم‌تر خم کنند؟ (پرسش)
  75. آیا امام مهدی‏ به تمام نقاط جهان سر می‏‌زنند؟ (پرسش)
  76. چرا وقتی عده‌‏ای امام مهدی را می‌‏بینند از ابتدا او را نمی‌‏شناسند؟ (پرسش)
  77. چرا برای امامان دیگر غیبت مقرر نگردیده است؟ (پرسش)
  78. آیا حدیث لو أدرکته لخدمته أیام حیاتی دلیل برتری امام مهدی‏ بر سایر ائمه است؟ (پرسش)
  79. چرا اگر امام مهدی خود را نشناسیم به مرگ جاهلی از دنیا رفته‏‌ایم؟ (پرسش)
  80. آیا قیام قبل از ظهور حجت صحیح است؟ (پرسش)
  81. شیوه زندگانی امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  82. چگونه می‌توان به امام مهدی سلام داد؟ (پرسش)
  83. شاخص‌های دینداری در دوران غیبت امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  84. ظهور صغرا و ظهور کبرای امام مهدی چگونه است و چه چیزی پیش‏ درآمد ظهور کبرا شمرده می‏شود؟ (پرسش)
  85. از کجا معلوم می‏شود که مهدی در عصر غیبت کبری واقعا وجود خارجی دارد و صرفا یک فرضیه نیست؟ (پرسش)
  86. چرا امتحان به غیبت امام مهدی از شدیدترین امتحانات است؟ (پرسش)
  87. منظور از تمحیص که در روایات آمده است چیست؟ (پرسش)
  88. با توجه به احتمال خطای مراجع تقلید و مجتهدان چرا ما از داشتن امام در زمان غیبت محروم هستیم؟ (پرسش)
  89. چرا خداوند فقط دوازده امام انتخاب کرد تا مجبور شود یکی از آنها را غایب کند و ما بدون سرپرست و بلا تکلیف باشیم؟ (پرسش)
  90. امام مهدی در زمان غیبت کبری در کجا اقامت دارد؟ ضروریات زندگی خویش را چگونه تهیه می‌‏نماید؟ (پرسش)
  91. آیا برای غیبت کبری حدی تعیین شده است؟ (پرسش)
  92. مراد از «ناحیه» چیست؟ (پرسش)
  93. پیش از ظهور چه حوادثی در جهان اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
  94. حضرت خضر کیست و در دوران غیبت حضرت مهدی چه نقشی دارد؟ (پرسش)
  95. مقصود از زمینه‌سازان خاص چیست؟ (پرسش)
  96. ویژگی‌های اعتقادی زمینه‌سازان ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  97. ویژگی‌های رفتاری زمینه‌سازان ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  98. امنیت جهانی در دوران پیش از ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  99. در روایات چشم‌انداز حکومت‌های پیش از قیام امام مهدی چگونه ترسیم شده است؟ (پرسش)
  100. چه روزنه‌های برای امیدواری شیعیان و مؤمنین برای آینده جهان وجود دارد؟ (پرسش)
  101. برای غیبت کبری حدی تعیین شده است؟ (پرسش)
  102. آگاهی دادن امامان به مردم درباره غایب شدن امام مهدی چگونه بوده است؟ (پرسش)
  103. چگونه امام مهدی در دوره غیبت از چشم مردم پنهان مانده است؟ (پرسش)
  104. چرا پیامبران و بقیه امامان مانند امام مهدی غیبت نکردند تا به شهادت نرسند؟ (پرسش)
  105. گونه‌های مختلف محبت امام مهدی به مردم در چه چیزهای تجلی می‌کند؟ (پرسش)
  106. امام مهدی درباره جلوه‌های مهربانی خود چه فرموده‌اند؟ (پرسش)
  107. چه کسانی در زمان غیبت امام مهدی نجات می‌یابند؟ (پرسش)
  108. دینداری در روزگار غیبت امام مهدی چه فضیلت‌هایی دارد؟ (پرسش)
  109. مسئولیت امام مهدی در غیبت کبرا چیست؟ (پرسش)
  110. آیا ظهور امام مهدی ناگهانی اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
  111. آیا فقط خداوند از زمان ظهور آگاه است؟ (پرسش)
  112. روایاتی که قیام در عصر غیبت را ممنوع کرده به چند دسته تقسیم می‌شوند؟ (پرسش)
  113. اینکه گفته می‌شود امام مهدی برای انتقام خون امام حسین ظهور می‌کند به چه معناست؟ (پرسش)
  114. منظور از آزمایش مردم در دوران غیبت چیست؟ (پرسش)
  115. آس به چه معناست و چه ارتباطی به ظهور امام مهدی دارد؟ (پرسش)
  116. چه عواملی سبب شده راه ضرر رسیدن به امام مهدی مسدود باشد؟ (پرسش)
  117. پیش از ظهور چه حوادثی در ماه شوال اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
  118. چه حوادثی پیش از ظهور اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)
  119. آیا خدا قدرت حفظ امام مهدی را ندارد و نمی‌تواند او را از شر دشمنان حفظ کند؟ (پرسش)
  120. اگر امام مهدی ظاهر بود آیا ممکن نبود که ستمگران تسلیم او شده و با او بعیت کنند؟ (پرسش)
  121. اگر امام مهدی ظاهر بود و با ستمگران پیمان عدم تعرض می‌بست چه می‌شد؟ (پرسش)
  122. اگر امام مهدی خود را به علماء و مؤمنان مورد وثوق ظاهر می‌ساخت چه مشکلی پیش می‌آمد؟ (پرسش)
  123. آیا امام مهدی در مناسک حج شرکت می‌کنند؟ (پرسش)
  124. چه گرفتاری‌هایی در زمان غیبت دامن‌گیر شیعیان شده است؟ (پرسش)
  125. شکایت از غیبت امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
  126. چه شرایطی سبب تحیر امام مهدی شده است؟ (پرسش)
  1. "يَغِيبُ عَنْ شِيعَتِهِ غَيْبَةً لَا يَثْبُتُ عَلَى الْقَوْلِ بِإِمَامَتِهِ إِلَّا مَنِ امْتَحَنَ اللَّهُ قَلْبَهُ بِالْإِيمَانِ... هَذَا مِنْ مَكْنُونِ سِرِّ اللَّهِ وَ مَخْزُونِ عِلْمِهِ فَاكْتُمْهُ إِلَّا عَنْ أَهْلِه‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ الزام الناصب، ص ۱۹؛ ینابیع الموده، ج ۳، ص ۱۷۰.
  2. "وَ الَّذِي بَعَثَنِي بِالْحَقِّ بَشِيراً لَيَغِيبَنَ‏ الْقَائِمُ‏ مِنْ‏ وُلْدِي‏ بِعَهْدٍ مَعْهُودٍ إِلَيْهِ مِنِّي حَتَّى يَقُولَ أَكْثَرُ النَّاسِ مَا لِلَّهِ فِي آلِ مُحَمَّدٍ حَاجَةٌ وَ يَشُكُّ آخَرُونَ فِي وِلَادَتِهِ فَمَنْ أَدْرَكَ زَمَانَهُ فَلْيَتَمَسَّكْ بِدِينِهِ وَ لَا يَجْعَلْ لِلشَّيْطَانِ إِلَيْهِ سَبِيلًا بِشَكِّهِ فَيُزِيلَهُ عَنْ مِلَّتِي وَ يُخْرِجَهُ مِنْ دِينِي فَقَدْ أَخْرَجَ أَبَوَيْكُمْ مِنَ الْجَنَّةِ مِنْ قَبْلُ وَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَ‏ الشَّياطِينَ أَوْلِياءَ لِلَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ الزام الناصب، ص ۶۹، ۸۰ و ۱۰۴؛ الامام المهدی، ص ۶۴؛ سفینة البحار، ج ۲، ص ۷۰۲؛ منتخب الاثر، ص ۲۶۲؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۸۶ و در ص ۱۴۵ آن قریب به این مضمون از امام صادق (ع)؛ بشارة الاسلام، ص ۲۰ از امام رضا (ع) و ص ۵۱ از امیر مؤمنان (ع)، و ص ۱۱۷ از امام صادق (ع)؛ اعلام الوری، ص ۴۰۰ از امیر مؤمنان (ع)؛ همچنین غیبت نعمانی، ص ۷۰.
  3. "إِنَّ لِصَاحِبِ هَذَا الْأَمْرِ غَيْبَةً الْمُتَمَسِّكُ‏ فِيهَا بِدِينِهِ‏ كَالْخَارِطِ لِلْقَتَادِ بِيَدَيْهِ‏ ثُمَّ قَالَ هَكَذَا بِيَدِهِ فَأَيُّكُمْ يُمْسِكُ شَوْكَ الْقَتَادِ بِيَدِهِ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ غیبت شیخ طوسی، ص ۲۷۵؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۱۱ و ۱۳۵؛ الزام الناصب، ص ۱۳۷؛ بشارة الاسلام، ص ۱۲۶؛ غیبت نعمانی، ص ۸۸؛ منتخب الاثر، ص ۲۵۷؛ اصول کافی، ج ۱، ص ۳۳۵.
  4. "ذَلِكَ بَعْدَ غَيْبَةٍ طَوِيلَةٍ لِيَعْلَمَ‏ اللَّهُ‏ مَنْ‏ يُطِيعُهُ‏ بِالْغَيْبِ‏ وَ يُؤْمِنُ‏ بِهِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ الامام المهدی، ص ۲۲۷.
  5. بگو: به من بگویید اگر آب (سرزمین) شما فرو رود چه کسی برای شما آبی روان می‌آورد؟؛ سوره ملک، آیه ۳۰.
  6. "نَزَلَتْ فِي الْقَائِمِ يَقُولُ إِنْ‏ أَصْبَحَ‏ إِمَامُكُمْ‏ غَائِباً عَنْكُمْ‏ لَا تَدْرُونَ أَيْنَ هُوَ فَمَنْ يَأْتِيكُمْ بِإِمَامٍ ظَاهِرٍ يَأْتِيكُمْ بِأَخْبَارِ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ حَلَالِ اللَّهِ جَلَّ وَ عَزَّ وَ حَرَامِهِ ثُمَّ قَالَ (ع) وَ اللَّهِ مَا جَاءَ تَأْوِيلُ هَذِهِ الْآيَةِ وَ لَا بُدَّ أَنْ يَجِي‏ءَ تَأْوِيلُهَا‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۵۲؛ غیبت شیخ طوسی، ص ۱۰۱؛ ینابیع الموده، ج ۳، ص ۸۴؛ الزام الناصب، ص ۳۱ و ۱۴۲.
  7. "لِلْقَائِمِ غَيْبَتَانِ إِحْدَاهُمَا طَوِيلَةٌ وَ الْأُخْرَى قَصِيرَةٌ فَالْأُولَى‏ يَعْلَمُ‏ بِمَكَانِهِ‏ فِيهَا خَاصَّةٌ مِنْ‏ شِيعَتِهِ‏ وَ الْأُخْرَى لَا يَعْلَمُ بِمَكَانِهِ فِيهَا إِلَّا خَاصَّةُ مَوَالِيهِ فِي دِينِهِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ منتخب الاثر، ص ۲۵۱؛ بشارة الاسلام، ص ۸۶؛ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۳؛ ج ۵۳، ص ۳۲۴.
  8. "إِنَّ لِلْقَائِمِ غَيْبَتَيْنِ يُقَالُ‏ فِي‏ إِحْدَاهُمَا هَلَكَ‏ وَ لَا يُدْرَى‏ فِي‏ أَيِ‏ وَادٍ سَلَكَ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛منتخب الاثر، ص ۲۵۲؛ غیبت طوسی، ص ۲۶۰.
  9. "إِنَّ الْإِمَامَ بَعْدِي ابْنِي عَلِيٌّ أَمْرُهُ أَمْرِي وَ قَوْلُهُ‏ قَوْلِي‏ وَ طَاعَتُهُ‏ طَاعَتِي‏ وَ الْإِمَامَةُ بَعْدَهُ فِي ابْنِهِ الْحَسَنِ أَمْرُهُ أَمْرُ أَبِيهِ وَ قَوْلُهُ قَوْلُ أَبِيهِ وَ طَاعَتُهُ طَاعَةُ أَبِيهِ ثُمَّ سَكَتَ فَقُلْتُ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ فَمَنِ الْإِمَامُ بَعْدَ الْحَسَنِ فَبَكَى (ع) بُكَاءً شَدِيداً ثُمَّ قَالَ إِنَّ مِنْ بَعْدِ الْحَسَنِ ابْنَهُ الْقَائِمَ بِالْحَقِّ الْمُنْتَظَرَ فَقُلْتُ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ وَ لِمَ سُمِّيَ الْقَائِمَ قَالَ لِأَنَّهُ يَقُومُ بَعْدَ مَوْتِ ذِكْرِهِ وَ ارْتِدَادِ أَكْثَرِ الْقَائِلِينَ بِإِمَامَتِهِ فَقُلْتُ لَهُ وَ لِمَ سُمِّيَ الْمُنْتَظَرَ قَالَ لِأَنَّ لَهُ غَيْبَةً تَكْثُرُ أَيَّامُهَا وَ يَطُولُ أَمَدُهَا فَيَنْتَظِرُ خُرُوجَهُ الْمُخْلِصُونَ وَ يُنْكِرُهُ الْمُرْتَابُونَ وَ يَسْتَهْزِئُ بِذِكْرِهِ الْجَاحِدُونَ وَ يَكْثُرُ فِيهَا الْوَقَّاتُونَ وَ يَهْلِكُ فِيهَا الْمُسْتَعْجِلُونَ وَ يَنْجُو فِيهَا الْمُسْلِمُونَ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"؛ منتخب الاثر، ص ۲۲۳؛ بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۳۰ و ۱۵۸؛ اعلام الوری، ص ۴۰۹؛ بشارة الاسلام، ص ۱۶۵؛ الزام الناصب، ص ۶۸ و ۷۸.
  10. کامل سلیمان، روزگار رهایی، ج1، ص 196-205.