میل به فضائل اخلاقی در معارف مهدویت

مقدمه

انسان‌ها بر اساس فطرت پاک انسانی، به ندای حق پاسخ می‌‌دهند و به فضیلت‌های اخلاقی، بیشتر گرایش دارند و خواستار جهانی هستند که راستی و درستی در آن حاکم باشد. به عبارت دیگر، انسان‌ها تا زمانی که روح پاکشان به گناهان آلوده نشده است، همواره در پی رسیدن به فضیلت‌های انسانی هستند. تاریخ بشر نیز از توجه انسان به فضیلت و حقیقت گواهی می‌‌دهد و قوی‌ترین عامل محرک تاریخ، نیروی فضیلت‌خواهی انسان‌ها بوده است. انسان منتظر نیز با اتصال به انسان کامل یعنی امام زمان (ع)، فضایل اخلاقی را اهمیت داده و به پیروی از سیرۀ امام معصوم در پی جهانی سرشار از فضیلت‌هاست و منتظر برای تحقق این مهم، نه تنها می‌‌کوشد به واجبات عمل کند و محرمات را ترک گوید، بلکه از هر غفلتی نیز می‌‌پرهیزد و این امر مستلزم پارسایی، زهد و تقواست و شایستگی در پرتو عمل صالح است^[۱].

مؤمنی که در انتظار آمدن مولایش است، هر قدر انتظارش شدیدتر می‌‌شود، تلاشش برای آماده شدن از طریق ورع و اجتهاد و پاک کردن نفس خود از اخلاق ناپسند و کسب اخلاق پسندیده افزایش می‌‌یابد. در این باره امام صادق (ع) می‌‌فرمایند: «هرکس دوست دارد در شمار اصحاب حضرت قائم (ع) باشد، باید منتظر باشد و پارسایی پیشه سازد و به اخلاق نیکو رفتار کند»^[۲].^[۳]

در حقیقت، معنای انتظار و آمادگی برای ظهور، این است که انسان خود را از هر گونه قید و بند (درونی و بیرونی) آزاد سازد و سبک‌بار و سبک‌بال آمادۀ حرکت باشد و این امر، مستلزم پارسایی، زهد و تقواست امام صادق (ع) فرمود: «برای صاحب الامر، غیبتی طولانی است، در این دوران، هر کس باید تقوا پیشه سازد و به دین خود چنگ زند»^[۴].^[۵]