الگو:صفحهٔ اصلی تست
امام حسن مجتبی (ع) پیشوای دوم مسلمانان، در نیمه ماه رمضان سال سوم هجری قمری در مدینه متولد شد. پدر ایشان علی بن ابی طالب (ع) و مادرشان حضرت زهرا (س) است. کنیه حضرت ابومحمد است و القاب فراوانی همانند تقی، زکی، سبط، سید و مجتبی به ایشان نسبت دادهاند.
در دوران نبوی و در سال ۶ هجری در داستان مباهله از آن حضرت یاد شده است. حضرت در دوران خلافت علی (ع) در صحنهها حضور یافت و در همه مقاطع، پدر را همراهی کرد. پس از شهادت پدر خلافت را برعهده گرفت که هنگام پذیرش خلافت ۳۷ سال داشت. عراقیان و حامیان امام علی (ع) با وی بیعت کردند؛ شمار بیعتکنندگان، ۴۰۰۰۰ تن ذکر شده است.
زمانی که معاویه به سوی عراق حرکت کرد، امام حسن (ع) پس از آگاهی از این خبر، مردم را به جهاد و مقاومت فرا خواند و از آنها خواست که در لشکرگاه نخیله گردهم آیند؛ اما مردم واکنش مناسبی نشان ندادند معاویه توانست با وعدههایی، شماری از اصحاب امام حسن (ع) را به سوی خود بکشاند. خیانت یاران امام (ع) به گونهای بود که در میان اصحاب خود نیز امنیت جانی نداشت. بر اثر شایعات و وعدههای معاویه، عبیدالله بن عباس، یکی از سه فرمانده اصلی امام (ع) همراه شماری از سپاهیان به اردوی معاویه پیوست. لذا حضرت در پی خیانت یاران خود و بنا به مصالح اسلام و شرایط پیشآمده در نیمه جمادی الاول سال ۴۱ هجری مجبور به صلح با معاویه شد.
بندهای صلح نامه متغیر است و کتابهای تاریخی هریک بر بندهایی از آن تأکید کردهاند، برخی از بندها چنین است: واگذاری حکومت (تسلیم الامر) به معاویه؛ خلافت پس از معاویه از آنِ امام حسن (ع) باشد؛ مردم در امان هستند و معاویه نباید کسی را به جهت اقدامات گذشته تعقیب کند و ... . پس از صلح، امام با مشایعت معاویه از کوفه به مدینه بازگشت و در آنجا بزرگ و سرپرست بنیهاشم بود و در امور با وی مشورت میشد.
مدت زمانی که از صلح امام حسن (ع) گذشت، معاویه دریافت مفاد صلحنامه به زیان اوست لذا در پی قتل امام برآمد و سر انجام جعده ـ همسر امام ـ را فریب داد و به قتل حضرت برانگیخت. جعده به امام زهر خورانید و امام (ع) روز ۲۸ صفر سال ۵۰ یا ۵۱ هجری قمری در چهل و هشت سالگی به شهادت رسید و پس از کش و قوسهای فراوان در بقیع به خاک سپرده شد.
دیگر مقالات منتخب: امام حسن عسکری علیه السلام – امام حسین علیه السلام – امام حسن علیه السلام
وظیفه مسلمانان درباره محبت و مودت به امام مهدی چیست؟
از وظایف مهم مسلمانان در هر عصر و زمان، محبت و دوستی با اهل بیت پیامبر(ص) در جایگاه دوستان خداوند است. انسان وقتی به کسی علاقه داشته باشد، یاد و خاطرۀ محبوب همیشه در فکر و ذهنش حضور دارد و این موجب میشود زندگیش رنگ و بوی معشوق بگیرد، اگر محبوب انسان موجودی متعالی و ملکوتی باشد، این الگوپذیری زمینۀ رشد و تعالی او را فراهم میسازد و اگر محبوب و معشوق او موجودی پست و فرومایه باشد، این الگوپذیری موجب سقوط و هلاکت وی خواهد شد. به خاطر اهمیت محبت به اهل بیت(ع) خداوند در قرآن کریم، مزد رسالت پیامبر اکرم(ص) را مودت و دوستی خاندان او قرار داده است و میفرماید: ﴿ قُل لَّا أَسَلُكمُ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فىِ الْقُرْبى﴾. گرچه شیعیان موظف هستند تمام معصومان(ع) را دوست بدارند و به آنها عشق بورزند، اما نسبت به دوستی و محبت به آن حضرت به خصوص تأکید شده است؛ زیرا او صاحب، آقا، سرور و امام زمان ما است و شخصیتی است که همۀ ائمه(ع) دربارۀ او، به عظمت و بزرگی سخنها گفته و تأکیدها کردهاند.
در برخی از روایات دربارۀ محبت و مودت به امام مهدی(ع) چنین آمده است:
- رسول اکرم(ص)، فرمودند: «پدر و مادرم فدایش باد! که او هم نام من و شبیه من و شبیه موسی بن عمران است که بر او نورهایی احاطه دارد».
- همچنین فرمودند: «به درستی که اگر من آن روز را درک میکردم، جانم را برای صاحب این امر نگه میداشتم».
با توجه به روایتهای یاد شده، جای تردیدی نیست که محبت اهل بیت(ع) به آخرین حجت الهی در دوران غیبت، کاری بس مهم و ارزشمند است.

دائرةالمعارف قرآن کریم، مجموعهای است چهارده جلدی که شامل اطلاعات پایه، معتبر و اصیل در باب علوم و معارف و اعلام قرآنی است. این مجموعه اثر پژوهشگران مرکز فرهنگ و معارف قرآن است و انتشارات بوستان کتاب انتشار آن را به عهده داشته است.
در معرفی این کتاب آمده است: «دائرةالمعارف قرآن کریم شامل اطلاعات پایه، معتبر و اصیل در باب علوم و معارف و اعلام قرآنی است که به گونهای آسانیاب و روان در دسترس قرآنپژوهان و اهل تحقیق و پژوهش میباشد. از ویژگیهای این دائرةالمعارف استواری بر پایه نظام الفبایی در چینش مدخلها، استفاده از منابع اصیل و متقن و دست اول، ارائه همه آرا و مبانی اصلی در هر موضوع، برخورداری از نظام ارجاع درون مقالهای و برون مقالهای و بهرهوری از نثر معیار میباشد».