بحث:جفر

معنای جفر

• یکی دیگر از منابع علم ائمه اطهار(ع) است. جفر به معنای مخزنی از چرم است که حاوی علم انبیا و اوصیا و گذشتگان از بنی اسرائیل است.

جفر در اختیار ائمه

• روایات فراوانی از وجود جفر و قرار گرفتن آن در اختیار ائمه خبر داده‌اند. امام صادق(ع) فرمود: "به درستی که جفر پیش ما است و آنها چه می‌دانند که جفر چیست؟ ظرفی است از پوست که در آن علم پیامبران و جانشینان آنها و علمای از بنی اسرائیل است."؛
• امام رضا(ع) از جمله شرایط امامت و رهبری را همراه داشتن جفر بزرگ و کوچک "زرد" دانسته است.
• امام باقر(ع) فرمود: "و جفر نزد ما است و آن پوست دباغی شده است به تحقیق در آن نوشته شد حتی پاچه‌هایش هم پر شد. آنچه بوده و آنچه خواهد بود تا قیامت، در آن وجود دارد.
• ائمه اطهار(ع) در موارد متعددی به جفر تمسک و استشهاد کرده‌اند." وقتی مأمون در نامه‌ای، ولایت عهدی را به امام رضا(ع) محول کرد؛ آن حضرت در پشت آن نامه نوشتند: «والجامعة و الجفر، یدلان علی ضد ذالک ... لکنی إمثلت أمر أمیرالمؤمنین و آثرت رضاه»؛
• امام صادق(ع) فرمود: "زیدیه مدعی هستند که جفر نزد آنها است، دروغ می‌گویند؛ اگر راست می‌گویند، قضاوت‌های علی(ع) و احکام و میراثی را که فرموده است و در جفر موجود است، بیرون بیاورند و راجع به میراث خاله‌ها و عمه‌ها از آنها بپرسید، اگر توانستند جواب گویند!".

چیستی جامعه

• جامعه کتابی است مخصوص علی(ع) به طول هفتاد زراع و در آن کلیۀ حوادث عالم تا پایان به طریق رمز نوشته شده است و اولاد آن حضرت به آن کتاب حکم می‌کنند. از این کتاب با نام صحیفۀ علی(ع) یا کتاب علی(ع) نیز یاد می‌شود. این کتاب بعد از امیرالمؤمنین(ع) به امامان بعدی یکی پس از دیگری منتقل شده و اکنون نزد امام زمان(ع) است.

روایات دربارۀ جامعه

• روایاتی در این زمینه وارد شده است مانند: ابوبصیر از امام صادق(ع) روایت می کند که حضرت فرمودند: «ای ابومحمد! جامعه نزد ما است و آنها چه می‌دانند جامعه چیست؟» عرض کردم: "قربانت گردم! جامعه چیست؟" فرمود: «صحیفه‌ای است با طول هفتاد ذرع به ذرع رسول خدا(ص) و املای آن حضرت از دهان مبارکش و دست خط علی(ع). هر حلال و حرام و هر چیزی که مردم به آن نیاز داشته باشند؛ حتی دیه خراش‌های کوچک، در آن است.» امام با دستش به من زد و فرمود: ای ابومحمد! به من اجازه می‌دهی؟ عرض کردم: قربانت گردم من در اختیار شما هستم. هرچه می‌خواهید بکن. حضرت همچون کسی که خشمگین است، دست مرا نیشگون گرفت و فرمود: حتی دیه این، عرض کردم: به خدا این علم است. فرمود: این علم است؛ ولی نه همه علم.»

چیستی مصحف فاطمه(س) و محتوای آن

• مصحف فاطمه(س): از دیگر منابع معرفتی اهل بیت(ع) که دربردارندۀ اخبار غیبی و وقایع نسبت به زمان آینده است و توسط جبرئیل بعد از رحلت پیامبر(ص) عرضه و توسط امیرالمؤمنین(ع) نگاشته شده است مصحف حضرت زهرا(س) است. این کتاب نیز مانند جفر و جامعه جزء میراث انحصاری امامان(ع) است. بر اساس روایات این کتاب حاوی علوم بسیار است که نزد امامان(ع) موجود است. با استفاده از روایات از مجموع مواردی که در این کتاب وجود دارد عبارتند از: مقام عظیم پیامبر(ص)، آیندۀ ذریۀ حضرت زهرا(س)، حوادثی که رخ خواهد داد و اینکه احکام شرعی و نیز چیزی از قرآن در آن نیست و ... .
• حماد بن عثمان می گوید: از امام صادق(ع) پرسیدم مصحف فاطمه(س) چیست؟ فرمود: هنگامی که خداوند متعال پیامبرش را قبض روح فرمود، آنچنان حزن شدیدی بر فاطمه(س) وارد شد که جز خدا نمی‌داند. پس خداوند فرشته‌ای را نزد او فرستاد که غمش را تسلیت داده با او سخن گوید، او نزد امیرالمؤمنین(ع) شکایت نمود، آن حضرت فرمود: هرگاه آن را احساس نموده و صدا را شنیدی به من بگو. پس فاطمه(س) او را از آمدن فرشته آگاه گردانید. پس امیرالمؤمنین(ع) تمامی آنچه را که می‌شنید، می‌نوشت تا آنکه از آن مصحفی پدید آمد. سپس فرمود: آگاه باش که در آن هیچ چیزی از حلال و حرام نیست، ولی در آن علم همۀ چیزهایی است که در آینده واقع خواهد شد. و یا در روایت دیگری از ایشان آمده است: «و اما مصحف فاطمه(س) حوادث آیندۀ روزگار و اسامی پادشاهان روی زمین تا قیامت در آن است.»
• روایات در مورد جامعه و مصحف فاطمه(س) به مقداری است که مورد تایید علمای اهل سنت نیز قرار گرفته است.

نتیجه

• نتیجه اینکه سه کتاب جفر و جامعه و مصحف حضرت زهرا(س) از جمله منابع علوم امامان(ع) هستند.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: