اقامتگاه امام مهدی
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- این مدخل مرتبط با مباحث پیرامون امام مهدی(ع) است. "امام مهدی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- به معنای جای وسیع و فضای باز است. محوطۀ جلوی مسجد کوفه که سکویی هم داشته و علی(ع) گاهی آنجا می‌نشست و مردم حضور می‌یافتند و امام یا سخنرانی می‌کرد، یا به سؤال‌ها پاسخ می‌داد. رحبه نام محلّه‌ای در کوفه نیز بوده است[۱]
رحبه در موعودنامه
- سرزمین مقدسی است که حضرت مهدی (ع) و اهل بیتش در آن اقامت می‌گزینند. آنجا اقامتگاه حضرت نوح (ع) بوده است. هیچ‌یک از آل محمد (ص) جز در یک سرزمین مقدس مسکن نمی‌گزیند، و جز در یک سرزمین مقدس به قتل نمی‌رسد[۲][۳].
- از مسائلى که درباره امام زمان (ع) مطرح است، مکان و محل زندگى ایشان است. روایاتى که در این زمینه وجود دارد سه دسته‌اند:
- برخى از آن‌ها محل خاصى را تعیین نمى‌کند و جایگاه حضرت را در بیابان‌ها و کوه‌ها معرفى مى‌کند. از آن جمله، حضرت مهدى (ع) به پسر مهزیار مى‌فرماید: "فرزند مهزیار! پدرم امام حسن (ع) از من پیمان گرفت... و فرمان داد که براى سکونت، کوه‌هاى سخت و سرزمین‌هاى خشک و دوردست را برگزینم"[۴]. این بخش از روایات گویاى آن است که حضرت از حوزه دسترسى مردم به دور است و به سختى و دشوارى زندگى مى‌کند و کسى از محل زندگى وى آگاه نیست.
- برخى روایات، منطقه خاصى را به‌عنوان محل سکونت آن حضرت نام مى‌برند و محدوده آن را نیز تعیین مى‌کنند:
- مدینه و پیرامون آن: ابى بصیر مى‌گوید از امام باقر (ع) شنیدم که فرمود: "صاحب الزمان را عزلت و غیبتى است که در آن، نیرومند است به سى نفرى که با حضرت هستند و وحشت و تنهایى را از وى دور مى‌کنند؛ و خوب جایگاهى است مدینه"[۵]. روایت دیگرى است که مکان حضرت را کوه "رضوى" در اطراف مدینه نام مى‌برد. راوى مى‌گوید: "با امام صادق (ع) از مدینه خارج شدیم، به روحاء اطراف مدینه که رسیدیم، حضرت نگاهش را به کوهى دوخت و مدت زمانى ادامه داد. . . و فرمود: این کوه "رضوى" نام دارد. خوب پناهگاهى است براى خائف[امام زمان (ع)]در غیبت صغری و کبرى"[۶].
- مکه و پیرامون آن: از برخى روایات استفاده مى‌شود که آن حضرت در مکانى به نام "ذی طوی" پیرامون مکه زندگى مى‌کند و از همان‌جا نیز همراه یارانش قیام خواهد کرد. امام باقر (ع) فرمود: "امام زمان (ع) را غیبتى است در بعضى از دره‌ها و اشاره کرد به منطقه ذى طوى"[۷]. در ادامه این روایت و روایات دیگر، محل ظهور و خروج آن حضرت و مرکز تجمع یاران و دوستان وى نیز، همین منطقه یاد شده است[۸].
- دسته سوم اخبارى است که مانند دسته اول، جایگاهى خاص را نام نمى‌برد، ولى از وى به‌عنوان فردى که با مردم حشر و نشر دارد و به گونه ناشناس زندگى مى‌کند، نام برده است. امام صادق (ع) مى‌فرماید: "صاحب الامر (ع) در میان مردم رفت‌وآمد مى‌کند، در بازار قدم مى‌زند، لکن او را نمى‌شناسند تا زمانى که خداوند به وى اذن دهد تا خود را معرفى کند... "[۹].
- بین این سه دسته از روایات، تضاد و تنافى نیست و نام بردن مکانى خاص، با زندگى به شکل ناشناس قابل جمع است. انتخاب کوه‌ها و مکان‌هاى دست‌نیافتنى در حال ضرورت و نیاز نیز، امرى است طبیعى و موافق با اصل تقیّه[۱۰][۱۱].
رحبه در فرهنگنامه آخرالزمان
- رحبه شهری است که حدوداً هیجده کیلومتر با کوفه فاصله دارد، در آخرالزمان و هنگام ظهور حضرت مهدی(ع)، این شهر مورد هجوم لشکر سفینی قرار خواهد گرفت و سپس حضرت به این شهر خواهد آمد.
- امام صادق(ع) در حدیثی فرمود: گویا سفیانی یا یکی از امیران اوست که به رحبه آمده و در آنجا اردو زده است. جارچی سفیانی ندا می‌‌دهد: هر کسی که سر یکی از شیعیان علی(ع) را بیاورد، هزار درهم جایزه می‌‌گیرد. در این حال برخی از مردم سر همسایه خود را از تن جدا می‌‌کنند و برای گرفتن جایزه از نزد او می‌‌برد. در آن روز کسانی که بر شما (در رحبه) حکومت می‌‌کنند همگی اولاد نامشروعند و گویا می‌‌بینم که مردی نقاب بر چهره زده و شما را تک تک به دام می‌‌اندازد، او مردی زنازاده است...[۱۲]. در حدیث دیگری امام صادق(ع) فرمود: حضرت قائم(ع) پس از قیام به رحبه خواهد آمد. او با پای مبارکش به جایی اشاره می‌‌کند و می‌‌فرماید اینجا را حفر نمایید. وقتی آن قسمت را حفر می‌‌کنند، دوازده هزار زره، شمشیر و کلاه خود از آن مکان بیرون می‌‌آورند. سپس حضرت مهدی(ع) دوازه هزار نفر از غلامان عرب و عجم را جمع می‌‌کند و آن لباس‌های رزم را بر تن آنان می‌‌پوشاند و می‌‌فرماید هر کسی که چون شما (و بر مذهب و مرام شما) نبود به قتل برسانید[۱۳][۱۴].
پرسش مستقیم
- محل سکونت امام مهدی کجاست؟ (پرسش)
- آیا تابحال کسی از محل زندگی امام مهدی اطلاعی داشته است؟ (پرسش)
- کیفیت زندگی امام مهدی به چه صورت است؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی در میان مردم زندگی می‌‌کند و ما از شناخت او عاجزیم یا اینکه در عالم دیگر است و ما او را نمیبینیم؟ (پرسش)
- آیا صحت دارد که محل استقرار امام مهدی در کوه رضوا است؟ این کوه کجاست؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی در میان مردم زندگی می‌‌کند و ما از شناخت او عاجزیم یا اینکه در عالم دیگر است و ما او را نمیبینیم؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی میتواند به صورت یک فرد ناشناس در میان مردم زندگی کند؟ در این صورت مسکن و محل زندگی او کجا است؟ (پرسش)
منابع
پانویس
با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۲۸۵.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۲۵؛ الزام الناصب، ص ۱۷۶.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۳۶۲.
- ↑ غیبة طوسى، ص ۲۶۶.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۵۳؛ اصول کافى، ج ۱، ص ۳۴۰.
- ↑ غیبة طوسى، ص ۱۶۲.
- ↑ غیبة نعمانى، ص ۱۸۲.
- ↑ همان، ص ۳۱۵.
- ↑ همان، ص ۱۶۴.
- ↑ چشم‌به‌راه مهدى، ص ۳۵۱.
- ↑ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۱۳.
- ↑ بحار الأنوار: ج ۵۲، ص ۲۱۵.
- ↑ بحار الانوار: ج ۵۲، ص ۳۳۷ و یأتی: ص ۵۵۳.
- ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان صفحه ۳۱۶.