ویژگی‌های رجعت چیست؟ (پرسش)

ویژگی‌های رجعت چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاتر	مهدویت / عصر پس از ظهور / رجعت

ویژگی‌های رجعت چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

پژوهشگران مؤسسه آینده روشن

پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، در کتاب «مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها» در این‌باره گفته‌اند:

• «اختصاصی بودن: از آیات و روایات استفاده می‌شود که رجعت تنها به مؤمنان حقیقی و کافران حقیقی شرور اختصاص دارد. چنان که در قرآن خبر از محشور شدن گروهی از مردم می‌دهد و در روایتی امام صادق (ع) تصریح می‌کند رجعت عمومی نیست، و مختص افرادی است که در نهایت ایمان و کفر هستند.
• اختیاری بودن برای مؤمنان: رجعت برای مؤمنان اختیاری است. در حدیثی از امام صادق (ع) این گونه آمده است: هنگامی که حضرت مهدی (ع) قیام می‌کند، مأموران الهی در قبر به مؤمنان می‌گویند: مولایت ظهور کرده است، اگر می‌خواهی به او بپیوندی، آزاد هستی، و اگر بخواهی در نعمت‌های الهی متنعم بمانی، آزاد هستی. از روایت بالا به دست می‌آید که هنگام ظهور به مؤمنان خالص پیشنهاد رجعت می‌شود، ولی به نظر می‌رسد مؤمنی یافت نشود که در برابر این پیشنهاد، جواب منفی دهد. اما در مورد کافران، رجعت اختیاری نیست و آنان برای رسیدن به برخی از ناسپاسی‌ها و ظلم‌هایی که روا داشته اند، زنده می‌گردند.
• حتمی بودن: رجعت همانند ظهور امام مهدی (ع) و قیامت حتمی است؛ چراکه در قرآن از فرا رسیدن روزی خبر می‌دهد که گروهی از مردم [در دنیا] محشور می‌شوند در روایتی امام صادق (ع) هنگام خبر دادن از رجعت، از عبارت به خدا سوگند روزها و شب‌ها به پایان نمی‌رسد تا این که خدا مردگان را زنده می‌کند و ... استفاده می‌کند؛ این عبارت به و قوع حتمی رجعت اشاره دارد. تواتر روایات (حدود ۶۰۰ حدیث) درباره رجعت، ضروری بودن اندیشه رجعت نزد شیعه و قرار دادن رجعت در کنار معاد بر هر و قوع حتمی رجعت دلالت دارند.
• عمومی بودن میان امت ها: رجعت مختص امت اسلامی نیست؛ آیات و روایات متعددی از قرآن بر رجعت گروهی از مردم در امت‌های پیشین دلالت دارند، حتی اهل سنت هم رجعت در امت‌های پیشین را پذیرفته‌اند. رجعت از این جهت نیز عمومیت دارد که فقط زنده شوندگان در آخر الزمان از مردگان امت پیامبر اکرم (ص) نیستند، بلکه از امت‌های دیگر مثل امت موسی، اصحاب کهف، برخی پیامبران نیز پس از امام مهدی (ع) رجعت می‌کنند.
• شخص نبودن زمان رجعت: زمان رجعت همانند زمان ظهور امام مهدی (ع) و قیامت دقیقاً معلوم نیست؛ در حدیثی وقتی مردم از زمان رجعت پرسیدند، خدا به پیامبر (ص) و حی کرد بگو من نمی‌دانم؛ آن چه وعده داده شده نزدیک است یا مدت دار البته به طور اجمال می‌توان گفت رجعت هم زمان با ظهور و همچنین پس از آن (در دو مرحله) صورت می‌گیرد».

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. نویسندگان کتاب نگین آفرینش؛

نگین آفرینش ج۱ (کتاب) نویسندگان کتاب «نگین آفرینش» در این باره گفته‌اند: «از میان روایات فراوان می‌توان این مطالب را درباره رجعت بیان کرد. رجعت از روزهای بزرگ و مهم عالم است که از آن در قرآن به " أَيَّامُ‏ اللَّهِ‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏" = (روزهای خدا) یاد شده است. امام صادق(ع) فرمود: ایام الله سه روز است: روز قیام قائم(ع)، روز رجعت و روز قیامت. اعتقاد به رجعت از نشانه‌های شیعیان اهل بیت(ع) است. امام صادق(ع) فرمود: "از ما نیست کسی که به رجعت ما ایمان نداشته باشد" رجعت برای همه مردم نیست؛ بلکه مخصوص مؤمنان خالص و کفار و منافقان خالص است. از جمله مؤمنان رجعت کننده، پیامبران و امامان(ع) هستند. اولین امامی که در زمان رجعت و پس از امام مهدی(ع) حکومت عدل جهانی را بر عهده می‌گیرد، حضرت امام حسین(ع) است که سال‌های بسیار حکومت خوهد کرد. امام صادق(ع) می‌فرماید: "هنگامی که امام حسین(ع) همراه با یاران شهیدش رجعت می‌کند، هفتاد نفر از پیامبران نیز با او رجعت می‌نمایند.. امام زین العابدین(ع) می‌فرماید: "پیامبر(ص) شما و امیر المؤمنین(ع) و امامان(ع) به سوی شما مجدداً باز می‌گردند" در بخشی از روایات رجعت از نیکان امت‌های گذشته مانند اصحاب کهف و مؤمن آل فرعون، نام برده شده است. نیز از اصحاب پیامبر اسلام(ص) و یاران ائمه(ع) افرادی مانند سلمان فارسی، مقداد، مالک اشتر، ابو دُجانه انصاری، مفضل بن عمر، اسماعیل بن جعفر از فرزندان امام صادق(ع) به عنوان رجعت کنندگان یاد شده‌اند. برای همه مؤمنان و منتظران واقعی ظهور مهدی(ع) که پیش از ظهور آن عزیز از دنیا رفتند، امکان رجعت به دنیا و یاری آن امام وجود دارد. از امام صادق(ع) روایت شده که هر کس چهل بامداد، خدا را با دعای عهد بخواند، از یاوران قائم خواهد بود و اگر پیش از ظهور آن حضرت بمیرد، خداوند او را از قبرش بیرون آورد و قائم (ع) را یاری دهد کفار و منافقان هرگز به میل و ارادۀ خود به دنیا باز نمی‌گردند؛ بلکه از روی اجبار به رجعت تن می‌دهند؛ ولی رجعت مؤمنان، اختیاری است. امام صادق(ع) می‌فرماید: "هنگامی که حضرت مهدی(ع) قیام کند، مأموران الهی به سراغ مؤمنان خفته در قبرها می‌روند و به آن‌ها اعلام می‌کنند که: "ای بندۀ خدا! مولایت ظهور کرده است. اگر می‌خواهی به او بپیوندی، می‌توانی و اگر می‌خواهی در نعمت‌های الهی بمانی، بمان".».

1. درباره رجعت چه دیدگاه‌‏هایی وجود دارد؟ (پرسش)
2. آیا اعتقاد به رجعت برگرفته از یهود است؟ (پرسش)
3. آیا قول به رجعت مستلزم تناسخ باطل است؟ (پرسش)
4. آیا رجعت عمومی و همگانی است؟ (پرسش)
5. آیا رجعت پس از ظهور امام مهدی با تکلیف سازگار است؟ (پرسش)
6. مراد از رجعت عیسی مسیح چیست و این رجعت در چه زمانی اتفاق خواهد افتاد و این بازگشت چه خصوصیاتی دارد؟ (پرسش)
7. رجعت چند مرحله دارد؟ (پرسش)
8. آیا رجعت نوعی تناسخ نیست؟ (پرسش)
9. اهمیت رجعت به چه اندازه است؟ (پرسش)
10. منظور از عذاب ادنی که در قرآن آمده چیست؟ (پرسش)
11. آیا اگر کسی چهل روز دعای عهد را بخواند حتما رجعت می‌کند؟ (پرسش)
12. آیا آیات و سوره مؤمنون با مسئله رجعت منافات ندارد؟ (پرسش)
13. چه ارتباطی بین ظهور و رجعت امام حسین وجود دارد؟ (پرسش)
14. آیا اعتقاد به رجعت از ضروریات دین است؟ (پرسش)
15. چگونه رجعت ائمه پس از ظهور امام مهدی انجام می‌گیرد؟ (پرسش)
16. آیه‌‏ای از قرآن رجوع مرده را به دنیا ممتنع می‌‏داند آیا این آیه با مسأله رجعت سازگاری دارد؟ (پرسش)
17. آیا پیامبران در زمان رجعت حضور دارند؟ (پرسش)
18. رجعت در ادعیه و زیارات چه جایگاهی دارد؟ (پرسش)
19. رجعت در روایات چه جایگاهی دارد؟ (پرسش)
20. کدام یک از علما در کتاب‌هایشان از رجعت بحث کرده‌اند؟ (پرسش)
21. چه ارتباطی بین رجعت و قیامت وجود دارد؟ (پرسش)

• رجعت در قرآن و روایات

1. آیا قرآن مخالف قول به رجعت است؟ (پرسش)
2. چه آیاتی از قرآن رجعت را ثابت می‌کند؟ (پرسش)
3. آیا قرآن به رجعت کسانی به این دنیا اشاره نموده است؟ (پرسش)
4. آیا تمام احادیث رجعت از طرق شیعه وارد شده است؟ (پرسش)
5. آیا در رجعت مردگان توسط امام مهدی زنده می‌‏شوند و آیا این قضیه پشتوانه عقلی روایی قرآنی دارد؟ (پرسش)
6. چه تعداد از روایات بر رجعت دلالت دارند؟ (پرسش)
7. رجعت در متون دینی چه جایگاهی دارد؟ (پرسش)

• مفهوم رجعت

1. منظور از رجعت چیست؟ (پرسش)
2. مترادف‌های واژه رجعت چیست؟ (پرسش)
3. رجعت چیست و ادله آن کدام است؟ (پرسش)

• پیشینه رجعت

1. سابقه اعتقاد به رجعت از چه زمانی است؟ (پرسش)
2. آیا برای رجعت نمونه‌ای در تاریخ یافت می‌شود؟ (پرسش)
3. آیا رجعت از ضروریات تشیع است؟ (پرسش)
4. چرا متکلمین بحث از رجعت را در علم کلام مطرح می‏‌کنند؟ (پرسش)

• هدف از رجعت

1. فایده رجعت چیست؟ (پرسش)
2. هدف از رجعت چیست؟ (پرسش)
3. چه آثاری بر اعتقاد به رجعت مترتب است؟ (پرسش)
4. فلسفه و فوائد رجعت چه می‌باشند؟ (پرسش)
5. رجعت امامان برای چیست؟ آیا آنان حکومت خواهند کرد؟ (پرسش)

• دلائل امکان رجعت

1. چه دلیل عقلی بر امکان رجعت می‌توان اقامه کرد؟ (پرسش)
2. آیا رجعت امکان وقوع دارد؟ (پرسش)
3. آیا دلیل عقلی بر ضرورت رجعت وجود دارد؟ (پرسش)
4. آیا رجعت با عقل و فلسفه سازگاری دارد؟ (پرسش)
5. آیا دلیل قرآنی بر ضرورت رجعت وجود دارد؟ (پرسش)

• ویژگی‌های رجعت

1. ویژگی‌های رجعت چیست؟ (پرسش)
2. آیا رجعت جسمانی است؟ (پرسش)
3. آیا رجعت اختیاری است؟ (پرسش)
4. آیا «رجعت» برای مؤمنان و کافران اختیاری است؟ (پرسش)

• زمان رجعت

1. رجعت چه زمانی تحقق پیدا می‌کند؟ (پرسش)
2. رجعت‏‌کنندگان چقدر در دنیا باقی می‏‌مانند؟ (پرسش)
3. آیا زمان رجعت هنگام قیام امام مهدی است؟ (پرسش)

• رجعت‌کنندگان

1. چه کسانی رجعت می‏‌کنند؟ (پرسش)
2. چه کسانی هنگام ظهور امام مهدی زنده می‌‏شوند؟ (پرسش)
3. چه کسانی هنگام ظهور دوباره زنده می‌شوند و امام مهدی را یاری می‌کنند؟ (پرسش)
4. رجعت کنندگان چند دسته‌اند؟ (پرسش)
5. ویژگی رجعت کنندگان چیست؟ (پرسش)
6. اولین رجعت کننده از امامان کیست؟ (پرسش)
7. برنامه‌های امام حسین در رجعت چیست؟ (پرسش)
8. برنامه‌های امام علی در رجعت چه می‌باشد؟ (پرسش)
9. آیا بانوان رجعت می‌کنند؟ (پرسش)
10. چه کسانی در هنگام قیام امام مهدی از قبر خود برانگیخته می‌‏شوند؟ (پرسش)
11. آیا پس از رحلت امام مهدی اولیاء صالح خدواند حکومت می‌کنند؟ (پرسش)
12. آیا در عصر حکومت اولیای صالح احتمال نافرمانی و شورش وجود دارد؟ (پرسش)

• مخالفان رجعت

1. مخالفان رجعت چه می‌گویند و چگونه به آنها پاسخ داده می‌شود؟ (پرسش)
2. مخالفان رجعت چند دسته‌اند؟ (پرسش)
3. چرا اهل سنت رجعت را نمی‌پذیرند؟ (پرسش)

• حکومت امامان پس از رجعت

1. نحوه حکومت ائمه بعد از رجعت چگونه است؟ (پرسش)

منبع‌شناسی جامع مهدویت

• کتاب‌شناسی مهدویت؛
• مقاله‌شناسی مهدویت؛
• پایان‌نامه‌شناسی مهدویت.