افضلیت امام رضا

درباره افضلیت امام رضا (ع) روایات فراوانی از امام کاظم (ع) وجود دارد و هم از اعتراف دیگران مانند مأمون در این زمینه می‌توان استفاده کرد.

افضلیت امام رضا (ع)

روایات: برتری و تقدم حضرت علی بن موسی (ع) بر دیگران در کمالاتی که لازمه مقام امامت است مستند به سخنان حضرت موسی بن جعفر (ع) و اعتراف دیگران است.
1. یزید بن سلیط زیدی می‌گوید: حضرت موسی بن جعفر (ع) فرمود: من در این سال وفات خواهم کرد و پسرم "علی" همنام علی بن ابی طالب (ع) و همنام علی بن الحسین (ع) و دارای فهم، علم و شکوه و هیبت امیرالمؤمنین (ع) است و تا چهار سال بعد از هارون، اجازه سخن گفتن ندارد ولی وقتی آن چهار سال گذشت، درباره هر چه می‌خواهی از او سؤال کن که به خواست خدا به تو پاسخ خواهد داد^[۱].
2. اسحاق بن موسی بن جعفر گوید: حضرت موسی بن جعفر (ع) خطاب به فرزندانش می‌فرمود: این برادر شما علی بن موسی عالم آل محمد است پس در امور دین‌تان از او سؤال کنید و آنچه از پدرم جعفر بن محمد شنیدم به خاطر بسپارید که مکررا به من می‌فرمود: عالم آل محمد در صلب توست ای کاش او را می‌دیدم او هم نام امیرالمومنین علی است^[۲].
3. نعیم قابوسی می‌گوید: موسی بن جعفر (ع) فرمود: همانا علی بزرگترین اولاد من است و خوش رفتارترین و محبوب‌ترین آنهاست نزد من، و او با من در جفر می‌نگرد، در صورتی که جز پیغمبر یا وصی پیغمبر در آن نمی‌نگرد^[۳].
4. زیاد بن مروان قندی که از واقفیه بوده می‌گوید: خدمت موسی بن جعفر (ع) رسیدم، پسرش ابوالحسن (ع) نزد او بود، به‌من فرمود: ای زیاد: این پسرم فلانی است، نوشته او نوشته من است، سخن او سخن من است، فرستاده او فرستاده من است و هر چه گوید درست است^[۴].
اعتراف دیگران به افضلیت امام رضا (ع):
1. مأمون عباسی در موارد متعدد زبان به مدح و ثنای امام رضا (ع) گشوده است از جمله رجاء بن ابی ضحاک می‌گوید: از سوی مامون مراقب علی بن موسی بودم تا او را از مدینه به مرو بیاورم و تمام رفتارش را شبانه روز زیر نظر داشتم وقتی که به مرو رسیدم گزارش از حالات و کارهای امام رضا (ع) را در طول سفر به مامون دادم وی گفت: "هَذَا خَيْرُ أَهْلِ الْأَرْضِ وَ أَعْلَمُهُمْ وَ أَعْبَدُهُمْ"^[۵]. سمهودی در جواهر العقدین می‌نویسد: "و أَمَّا عَلِيٌ الرِّضَا بْنُ مُوسَي الْكَاظِمِ، فَكَانَ أَوْحَدُ زَمَانِهِ، جَلِيلُ الْقَدْرِ"^[۶].
2. ابن طلحه فقیه و محدث شافعی (م ۶۵۲) در مطالب السئوول درباره امام رضا (ع) می‌نویسد: "قَد تقَدَّمَ الْقَوْلُ فِي أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيّ وَ فِي زَيْنِ العَابِدِينَ عَلَيّ وَ جَاءَ هَذَا عَلِيٌ الرِّضَا ثَالِثُهُمَا وَ مَنْ أَمْعَنَ النَّظَرُ و الْفِكْرَةُ وَجَدَهُ في الحَقيقَةِ وَارِثُهمَا فَيَحْكُمُ كَونُهُ ثَالِثَ الْعِليِّينَ نَمَا إِيمَانُهُ وَ عَلا شَأنُهُ وَ ارْتَفَعَ مَكَانُهُ و اتَّسَعَ إِمَانُهُ وَ كَثُرَ أَعْوَانُهُ وَ ظَهَرَ بُرْهَانُهُ حَتَّي أَحَلَّهُ الخليفةُ الْمَأْمُونُ مُحِلَّ مُهْجَتِهِ وَ أَشْرَكْتهُ فِي مَمْلَكَتِهِ وَ فَوَّضَ إِلَيْهِ أَمْرَ خِلافَتِهِ وَ عَقَدَ عَلَيهِ عَليٌ رُءُوسَ الاشْهادِ عُقْدَةً نِكَاحَ ابنَتِهِ وَ كَانَت مَنَاقِبُهُ عَلَيَّةً وَ صِفَاتُهُ سَنِيَّةٌ وَ مكارمه حاتميَّة و شَنْشِنَتُهُ أَخْرَمِيَّةٌ وَ أَخْلاَقُهُ عَربِيَّةٌ وَ نَفْسُهُ الشَّرِيفَةُ هَاشِمِيَّة اَرُومَتُهُ اَلْكَرِيمَةُ نَبَوِيَّةٌ فَمَهْمَا عدَّ مِنْ مَزَايَاهُ كَانَ (ع) أَعْظَمَ مِنْهُ وَ مَهْمَا فَصْلٌ مِنْ مَنَاقِبِهِ كَانَ أَعْلَي رُتْبَةً مِنْهُ"^[۷].
3. یافعی می‌نویسد: "الْإمَامُ الْجَلِيلُ الْمُعَظّمُ سلالةُ السّادةِ الأكارِمِ أَبُوالْحَسَنِ عَلِيِّ بْنِ موسي الْكَاظِمِ بْنِ جَعْفَرٍ الصَّادِقِ بْنِ مُحَمَّدٍ باقرٍ بن زَيْنِ الْعَابِدِينَ عَلِيُّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ أَحَدُ الْأَئِمَّةِ الْإثْني عَشَرَ أُولِي الْمَنَاقِبِ الَّذِينَ انْتُسِبَتِ الْإِمَامِيَّةُ إِلَيْهِمْ وَ قَصُرُوا بِنَاءَ مَذْهَبِهِمْ عَلَيْهِ"^[۸].^[۹]

پرسش‌های وابسته

ادله امامت امام رضا کدامند؟ (پرسش)

جستارهای وابسته

منابع

زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲

پانویس

↑ «إِنِّي‏ أُوخَذُ فِي هَذِهِ السَّنَةِ وَ عَلِيٌّ ابْنِي سَمِيُّ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (ع) وَ سَمِيُّ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ (ع) أُعْطِيَ فَهْمَ الْأَوَّلِ وَ عِلْمَهُ وَ نَصْرَهُ وَ رِدَاءَهُ وَ لَيْسَ لَهُ أَنْ يَتَكَلَّمَ إِلَّا بَعْدَ هَارُونَ بِأَرْبَعِ سِنِينَ فَإِذَا مَضَتْ أَرْبَعُ سِنِينَ فَاسْأَلْهُ عَمَّا شِئْتَ يُجِيبُكَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى»؛ عیون أخبار الرضا (ع)، ج ۱، ص ۲۴ و الإمامة و التبصرة من الحیرة، ص ۷۷ و کافی، ج ۱، ص ۳۱۳.
↑ «هَذَا أَخُوكُمْ عَلِيُّ بْنُ مُوسَى عَالِمُ آلِ مُحَمَّدٍ فَاسْأَلُوهُ عَنْ أَدْيَانِكُمْ وَ احْفَظُوا مَا يَقُولُ لَكُمْ فَإِنِّي سَمِعْتُ أَبِي جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ (ع) غَيْرَ مَرَّةٍ يَقُولُ لِي إِنَّ عَالِمَ آلِ مُحَمَّدٍ لَفِي صُلْبِكَ وَ لَيْتَنِي أَدْرَكْتُهُ فَإِنَّهُ سَمِيُّ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيٍّ»؛ إعلام الوری بأعلام الهدی (ط – القدیمة)، ص ۳۲۸. إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ج ۴، ص ۳۰۳. بحار الأنوار، ج ۴۹، ص ۱۰۰
↑ «إِنَّ ابْنِي عَلِيّاً أَكْبَرُ وُلْدِي، و أَبَرُّهُمْ عِنْدِي، وَ أَحَبُّهُمْ إِلَيَّ، و هُوَ يَنْظُرُ مَعِي فِي الْجَفْرِ، و لَمْ يَنْظُرْ فِيهِ إِلَّا نَبِيٌّ أَوْ و صِيُّ نَبِيٍّ»؛ کافی، ج ۱، ص ۳۱۱.
↑ «هَذَا ابْنِي فُلَانٌ كِتَابُهُ كِتَابِي وَ كَلَامُهُ كَلَامِي وَ رَسُولُهُ رَسُولِي وَ مَا قَالَ فَالْقَوْلُ قَوْلُهُ»؛ همان، ص ۳۱۲.
↑ عیون أخبار الرضا (ع)، ج ۲، ص ۱۸۰.
↑ جواهر العقدین، ج ۳، ص ۴۲۷.
↑ مطالب السئول، ص ۲۹۵ الباب الثامن فی أبی الحسن علی بن موسی الرضا (ع).
↑ مرآة الجنان و عبرة الیقظان فی معرفة حوادث الزمان، ص ۲۱۵.
↑ زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص ۶۸-۷۰.

[1] «إِنِّي‏ أُوخَذُ فِي هَذِهِ السَّنَةِ وَ عَلِيٌّ ابْنِي سَمِيُّ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (ع) وَ سَمِيُّ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ (ع) أُعْطِيَ فَهْمَ الْأَوَّلِ وَ عِلْمَهُ وَ نَصْرَهُ وَ رِدَاءَهُ وَ لَيْسَ لَهُ أَنْ يَتَكَلَّمَ إِلَّا بَعْدَ هَارُونَ بِأَرْبَعِ سِنِينَ فَإِذَا مَضَتْ أَرْبَعُ سِنِينَ فَاسْأَلْهُ عَمَّا شِئْتَ يُجِيبُكَ إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى»؛ عیون أخبار الرضا (ع)، ج ۱، ص ۲۴ و الإمامة و التبصرة من الحیرة، ص ۷۷ و کافی، ج ۱، ص ۳۱۳.

[2] «هَذَا أَخُوكُمْ عَلِيُّ بْنُ مُوسَى عَالِمُ آلِ مُحَمَّدٍ فَاسْأَلُوهُ عَنْ أَدْيَانِكُمْ وَ احْفَظُوا مَا يَقُولُ لَكُمْ فَإِنِّي سَمِعْتُ أَبِي جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ (ع) غَيْرَ مَرَّةٍ يَقُولُ لِي إِنَّ عَالِمَ آلِ مُحَمَّدٍ لَفِي صُلْبِكَ وَ لَيْتَنِي أَدْرَكْتُهُ فَإِنَّهُ سَمِيُّ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ عَلِيٍّ»؛ إعلام الوری بأعلام الهدی (ط – القدیمة)، ص ۳۲۸. إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، ج ۴، ص ۳۰۳. بحار الأنوار، ج ۴۹، ص ۱۰۰

[3] «إِنَّ ابْنِي عَلِيّاً أَكْبَرُ وُلْدِي، و أَبَرُّهُمْ عِنْدِي، وَ أَحَبُّهُمْ إِلَيَّ، و هُوَ يَنْظُرُ مَعِي فِي الْجَفْرِ، و لَمْ يَنْظُرْ فِيهِ إِلَّا نَبِيٌّ أَوْ و صِيُّ نَبِيٍّ»؛ کافی، ج ۱، ص ۳۱۱.

[4] «هَذَا ابْنِي فُلَانٌ كِتَابُهُ كِتَابِي وَ كَلَامُهُ كَلَامِي وَ رَسُولُهُ رَسُولِي وَ مَا قَالَ فَالْقَوْلُ قَوْلُهُ»؛ همان، ص ۳۱۲.

[5] عیون أخبار الرضا (ع)، ج ۲، ص ۱۸۰.

[6] جواهر العقدین، ج ۳، ص ۴۲۷.

[7] مطالب السئول، ص ۲۹۵ الباب الثامن فی أبی الحسن علی بن موسی الرضا (ع).

[8] مرآة الجنان و عبرة الیقظان فی معرفة حوادث الزمان، ص ۲۱۵.

[9] زهادت، عبدالمجید، معارف و عقاید ۵ ج۲، ص ۶۸-۷۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]