عدم لزوم افضلیت امام در تمام دوران قبل از امامت

مقدمه

تصور کنید که امام قبل از رسیدن به امامت چهل سال زندگی کرده است. آیا لازم است در لحظه لحظه‌های این چهل سال او از همگان برتر باشد؟ نخست باید بپرسید در مقابل این فرض، فرضیه رقیب چیست؟ فرضیه رقیب آن است که امام قبل از امامتش لازم نیست در تمام آن روزگار از همگان در آن شرایط لازم برای امامت لایق‌تر باشد؛ بلکه ممکن است مثلاً تا بیست سالگی او مفضول باشد اما سرانجام در چهل سالگی و در مجموع او شایسته‌ترین و کارآمدترین گزینه برای امامت باشد. دلیلی برای اثبات فرضیه اول وجود ندارد و دلیلی هم نیست که فرضیه دوم را مردود سازد. فرضیه دوم از امکان سخن می‌گوید و وقتی دلیلی بر رد آن نباشد، می‌توان به آن - در حد امکان - ملتزم شد.

بله، آنچه لازم است برتری امام بر رقبایش هنگام تصدی منصب امامت است. آن‌که را دورانی برتر بوده، اما اکنون فقط نام و نشانی بیش از او باقی نمانده نمی‌توان افضل دانست. مثالی گویا بزنم: آن گاه که در پی انتخاب بهترین معلم برای فرزندمان هستیم، این گونه نیست که سابقه افراد تنها ملاک برای ما باشد، بلکه باید دید در حال حاضر چه کسی از علم و روش تدریس بهتری برخوردار است. ممکن است معلمی در سال‌های دور بسیار پر آوازه بوده، اما شاگردان او امروزه گوی سبقت را از او برده باشند^[۱].

جستارهای وابسته

منابع

فاریاب، محمد حسین، افضلیت امام از منظر عقل و نقل

پانویس

↑ فاریاب، محمد حسین، افضلیت امام از منظر عقل و نقل، ص ۲۶۷.

[1] فاریاب، محمد حسین، افضلیت امام از منظر عقل و نقل، ص ۲۶۷.

[۱]