درآمدی به شیعه‌شناسی (کتاب)

درآمدی به شیعه‌شناسی
زبان	فارسی
نویسنده	علی ربانی گلپایگانی
مذهب	شیعه
ناشر	انتشارات مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی
محل نشر	قم، ایران
سال نشر	۱۳۸۹ ش
تعداد صفحه	۴۰۰
شابک	۹۷۸-۹۶۴-۱۹۵-۶۷۷-۸‭‭‭‭‭
شماره ملی	۳۵۲۱۲۸۹

درآمدی به شیعه‌شناسی، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مباحث عمده تفکر شیعی در اصول و فروع دین و به ویژه مسائلی که شیعه در مورد آنها موضوع خاصی دارد و احیانا توسط مخالفان و شبهه‌انگیزان به‌عنوان شبهات عقیدتی مطرح شده می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر علی ربانی گلپایگانی است و انتشارات مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی انتشار آن را به عهده داشته است.

طرح جلد دیگری از این کتاب

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «منشأ ظهور فرقه‌های مختلف در اسلام به مسائل مهم دینی، اعم از اصول و فروع دین، اختلاف در فهم و تفسیر گزاره‌های دین و دارا بودن قدرت مربوط می‌شود. این پژوهش در صدد است تا با منطقی واقع بینانه و منصفانه عقاید شیعه را برگرفته از متن قرآن و سنت نشان دهد؛ از این رو شامل مباحث ذیل است: ۱.معنای دقیق شیعه و تشیع و این كه تشیع در چه زمانی و چگونه پدید آمده است؛ ۲.فرقه‌های عمده و موجود شیعه؛ ۳.اوصاف، ویژگی و شخصیت امامان شیعه و تحولات تاریخی شیعه؛ ۴.شخصیت‌های برجسته تشیع و نقش شیعه در بقای فرهنگ و تمدن اسلام؛ ۵.مصادر و منابع شیعه در اصول و فروع دین؛ عقاید و دیدگاه شیعه در اصول و فروع دین»

فهرست کتاب

بخش اول: كلیات

• تعریف شیعه و فرقه‌های آن:

1. شیعه در لغت؛
2. شیعه در اصطلاح؛
3. منشأ اصطلاح شیعه؛
4. اصطلاح رافضه؛
5. فرقه‌های شیعه؛

• تاریخ و منشأ پیدایش شیعه:

1. پیامبر و امامت علی (ع)؛
2. پیامبر (ص) و محبت امیرالمؤمنین (ع)؛
3. پیامبر خاتم (ص) و افضلیت امام علی (ع)؛

• فرضیه‌های نادرست در تاریخ و منشأ پیدایش شیعه:

1. فرضیه عبدالله بن سبا؛
2. دوران زمامداری امام علی (ع)؛
3. پس از واقعه كربلا؛
4. ایرانیان و تشیع؛

• شیعه در عصر خلفا؛
• شیعه در عصر امویان:

1. پیش از قیام كربلا؛
2. پس از واقعه كربلا؛

• شیعه در عصر عباسیان؛
• منابع شیعه در اصول و فروع دین:
• الف) قرآن كریم:

1. مصونیت قرآن از تحریف؛
2. حجیت ظواهر قرآن؛

• ب) سنت پیامبر اكرم (ص)؛
• ج) گفتار و رفتار اهل بیت پیامبر خاتم (ص):

1. آیه تطهیر؛
2. حدیث ثقلین؛
3. حدیث سفینه؛
4. حدیث امان اهل الأرض؛
5. اهل بیت (ع) در نهج البلاغه؛

• د) عقل و خرد:

1. قرآن و تفكر عقلی؛
2. پیامبر اكرم و تفكر عقلی؛
3. اهل بیت (ع) و تفكر عقلی؛
4. علمای شیعه در تفكر عقلی.

بخش دوم: توحید و عدل

• توحید و شرك:

1. تنزیه و تشبیه؛
2. نفی رؤیت بصری؛
3. نفی حلول و اتحاد؛
4. ایمان و كفر؛

• عدل الهی:

1. حقیقت عدل الهی؛
2. مظاهر عدل الهی؛
3. حسن و قبح عقلی؛
4. غایت‌مندی آفرینش؛
5. انسان و اختیار؛
6. بدا و سرنوشت؛
7. بدا و قدرت مطلقه خداوند؛
8. بدا و تأثیر اعمال نیك و بد انسان در سرنوشت او

وجوب لطف. بخش سوم: نبوت و امامت

• نبوت و رسالت:

1. فلسفه نبوت؛
2. معجزه و نبوت؛
3. نبوت و عصمت؛
4. پندار سهو النبی؛
5. ختم نبوت؛
6. شبهه امتناع نسخ؛

• حقیقت و احكام امامت؛
• شیعه و امامت:
• الف)‌ حقیقت و ابعاد امامت:

1. امامت و الگوی اخلاقی و رفتاری؛
2. امامت و تعلیم معارف و احكام دین؛
3. امامت و رهبری سیاسی جامعه اسلامی؛
4. امامت و هدایت باطنی؛

• ب) صفات امام:

1. عصمت امام؛
2. علم و دیگر كمالات نفسانی؛
3. سرچشمه علوم اهل بیت (ع)؛
4. افضلیت بر دیگران؛

• ج) راه تعیین امام:

1. نصوص امامت؛
2. آیه ولایت؛
3. آیه تبلیغ؛
4. آیة اكمال دین و یأس كافران؛
5. رفع یك ابهام؛
6. حدیث غدیر؛
7. حدیث منزلت؛
8. حدیث الدار؛
9. حدیث دوازده خلیفه؛
10. حدیث نقباء بنی اسرائیل؛
11. حدیث ثقلین؛
12. مهدویت در اسلام؛

• اعتقاد به مهدی (ع) موعود؛
• نسب مهدی موعود؛
• ولادت و حیات مهدی (ع)؛
• دلایل وجود امام عصر (ع)؛
• غیبت و فلسفه آن؛

1. غیبت امام از اسرار الهی؛
2. خوف از قتل؛
3. آزمایش مؤمنان؛

• چگونگی غیبت؛
• آثار وجودی امام غایب؛
• مسئله طول عمر امام عصر؛
• زمان و نشانه‌های ظهور؛
• شیعه و رجعت؛
• غلو و غالیان؛
• پدیده غلو در جهان اسلام؛
• نشانه‌های غلو؛
• فرقه‌های غلات؛
• موضع اهل بیت (ع) در برابر غالیان؛
• مخالفت متكلمان امامیه با غلو و غالیان؛
• برداشت‌های نادرست و اتهامات ناروا.

بخش چهارم: كلیاتی در مورد معاد

• فلسفه قیامت و حقیقت معاد؛
• حقیقت معاد؛
• قبر و برزخ؛
• حوادث و مواقف قیامت:

1. حساب و میزان؛
2. صراط؛
3. اعراف؛
4. لواء الحمد؛
5. حوض كوثر؛

• قیامت و شفاعت:

1. درخواست شفاعت؛
2. وهابیان و شفاعت؛
3. دلایل یا شبهات وهابیان.

بخش پنجم: چند فرع فقهی

• تقیه در اسلام:

1. تعریف تقیه؛
2. عقل و تقیه؛
3. قرآن و تقیه؛
4. تقیه از مسلمان؛
5. تقیه در روایات اهل بیت (ع)؛
6. تاریخ شیعه و ضرورت تقیه؛
7. مستثنیات تقیه؛

• سنت و بدعت:

1. سنت در لغت و اصطلاح؛
2. بدعت در لغت و اصطلاح؛
3. حرمت بدعت؛
4. بدعت و ضلالت؛
5. مقابله با بدعت؛
6. بدعت حسن و قبیح از نظر اهل سنت؛
7. تشخیص بدعت؛

• كیفیت وضو:

1. آیه وضو؛
2. كیفیت شستن صورت و دست‌ها؛
3. وجوب مسح پا؛

• سجده بر زمین؛
• خمس در اسلام:

1. متعلق خمس چیست؟
2. مصرف خمس؛

• ازدواج موقت:

1. ضرورت ازدواج موقت؛
2. قرآن و ازدواج موقت؛
3. سنت و ازدواج موقت؛
4. احكام و خصوصیات؛
5. فرضیه نسخ ازدواج موقت؛
6. فرضیه نسخ در قرآن؛
7. فرضیه نسخ در روایات؛
8. سخنی از فخرالدین رازی؛
9. سوء استفاده ممنوع؛

• فهرست منابع و مآخذ..

دربارهٔ پدیدآورنده

علی ربانی گلپایگانی

حجت الاسلام و المسلمین علی ربانی گلپایگانی (متولد ۱۳۳۴ ش، گلپایگان)، تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: جواد تبریزی، جعفر سبحانی، حسن حسن‌زاده آملی، حسین نوری همدانی، یحیی انصاری شیرازی و حسین مظاهری پیگیری کرد. پژوهشگر نشریات کیهان اندیشه، نور علم، کلام اسلامی و پیام حوزه از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس در حوزه‏‌هاى علمیه، تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر در آورده است. «درآمدی به شیعه‌شناسی»، «امامت در بینش اسلامی»، «وحی نبوی»، «امامت اهل بیت»، «وحی‌شناسی»، «بازاندیشی نقش پیامبر در پدیده وحی»، «اصول دین»، «قاعده لطف و وجوب امامت»، «علم پیامبران به حقانیت وحی»، «چگونگی وحی نبوت از دیدگاه قرآن و روایات»، «بررسی و تحلیل برهان معجزه بر امامت ولی عصر»، «خلافت الاهی و امامت مهدوی»، «براهین و نصوص امامت»، «فلسفه امامت از دید متکلمان اسلامی»، «آیه صادقین»، «برهان افضلیت و امام عصر»، «برهان حفظ شریعت و وجود امام عصر»، «تبیین فلسفی وحی»، «عقاید استدلالی»، « اهل بیت»، «برهان عصمت بر امامت امام عصر»،«درآمدی بر علم کلام»، «دعای ندبه تصویرگر آینده روشن جهان و نشان‌دهنده راه وصول به آن»، «بررسی ادله عقلی اثبات وجود امام زمان» و «شاخص‌ها و نشانه‌های امامت در مکتب رضوی» برخی از این آثار است.