آیا بیشتر قتل‌ها که توسط امام مهدی انجام می‌گیرد از مسلمانان است؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
آیا بیشتر قتل‌ها که توسط امام مهدی انجام می‌گیرد از مسلمانان است؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / عصر ظهور امام مهدی / کلیات عصر ظهور
تعداد پاسخ۲ پاسخ

آیا بیشتر قتل‌ها که توسط امام مهدی انجام می‌گیرد از مسلمانان است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. در ذیل، پاسخ به این پرسش را بیابید. تلاش بر این است که پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه این پرسش، در یک پاسخ جامع اجمالی تدوین گردد. پرسش‌های وابسته به این سؤال در انتهای صفحه قرار دارند.

عبارت‌های دیگری از این پرسش

  • برخی می‌گویند: مستفاد از روایات آن است که بیشتر قتل‌ها در محدوده بلاد اسلامی و بین مسلمانان اتفاق خواهد افتاد، سؤال این است: چگونه چنین خواهد شد با آنکه می‌دانیم مشرک و کافر از حقّ دورترند تا مسلمان، و لذا آنها به کشته شدن سزاوارترند تا مسلمان.

پاسخ نخست

سید محمد صدر

آیت‌ الله شهید سید محمد صدر در کتاب «تاریخ پس از ظهور» در این‌باره گفته‌ است:

«به این سؤال می‌توان در دو سطح پاسخ داد:

الف). ما اختصاص این امر را به مسلمین نمی‌پذیریم؛ زیرا این روایات خود بر دو نوع‌اند:

  1. روایاتی که بیانی مطلق داشته و ظاهر آن همه انسان‌ها را در بر می‌گیرد. مانند اینکه: "اَلْقَائِمُ يَسِيرُ بِالْقَتْلِ وَ لاَ يَسْتَتِيبَ أَحَداً"؛ قائم با کشتار به پیش می‌رود ... و توبه کسی را نمی‌پذیرد". و "وَ مَا هُوَ إِلاَّ اَلسَّيْفُ" "او جز شمشیر نیست" "فَلاَ يَزَالُ يَقْتُلُ أَعْدَاءَ اَللَّهِ حَتَّى يَرْضَى اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ" "همواره دشمنان خدا را خواهد کشت تا خداوند خشنود گردد". و مانند این‌ها.
  2. روایاتی که از بعضی گروه‌ها نام برده؛ هم چون: قریش، بتریه، اهل سواد، فارس و هفت قبیله از قبیله‌های عرب. انحراف و مهدور الدم بودن افراد قبیله "بتریه" که مشخص است؛ اما دیگر گروه‌ها از مسلمان (با مذاهب مختلف) و غیر مسلمان تشکیل شده است. آوردن اسامی این گروه‌ها در روایات، منافاتی با تعمیم این کشتار به دیگران ندارد و به طور خلاصه باید گفت قانون "با مردم به اندازه عقلشان سخن‌گوی" مانع از ذکر اسامی سایر گروه‌هایی شده است که سزاوار کشته شدن هستند.

ب). اگر از سطح نخست، کوتاه بیاییم و ظهور روایات را در اینکه بیشتر کشته‌شدگان از مسلمانان می‌باشند بپذیریم، چیز شگفت‌انگیزی نخواهد بود بلکه می‌توان آن را مطابق با اصول کلی اسلامی و برنامه کلی الهی دانست. همچنان که پیشتر نیز اشاره کردیم تصرف سرزمین‌های غیر اسلامی با شیوه خاصی انجام خواهد گرفت و همان‌طور که در روایات آمده است، بیشتر با روشی مسالمت‌جویانه خواهد بود. البته کشتاری که از مسلمانان صورت می‌گیرد، نه برای سیطره بر آنان بلکه به خاطر پاکسازی جامعه از عناصر مجرم و فاسد می‌باشد.

تفاوت بین مسلمانان و دیگران را می‌توان در موارد زیر خلاصه نمود:

  • ویژگی نخست: مسلمانان دلیل و برهان کافی برای درستی و حقانیت اسلام دارند و این اندیشه به طور بسیار گسترده‌ای در بین آنها پراکنده شده است اما غیر مسلمانان به طور یکسان با این اندیشه آشنا نیستند.
  • ویژگی دوم: امت اسلامی، صاحب برنامه عادلانه و کامل "اسلام" است که پس از پیاده کردن آن در کشورهای اسلامی، به شکل ممتازتری در سطح تمام جهان اجرا خواهد گردید.
  • ویژگی سوم: امت اسلامی این برنامه را در عرصه اندیشه و عمل برای همه جهانیان به ارمغان خواهد برد و بدین ترتیب مرکز فرماندهی و کانون تپنده جهان فردا خواهد شد.
  • ویژگی چهارم: مسلمانان، پیش از دوران ظهور، مطابق برنامه کلی الهی از کوران حوادث و امتحانات عبور کرده و نتایج آن را در میان خود دیده‌اند و حجت بر آنها تمام شده است بر خلاف ملت‌های غیر مسلمان که البته آنها نیز آزمون‌هایی را پشت سر نهاده‌اند اما از زاویه‌ای دیگر بوده که نتایج متفاوتی را برای آنها به بار آورده است؛ هم چون: بر ملا شدن سراب مکاتب دروغین و بشر ساخته.

همه این ویژگی‌ها می‌طلبد که امت اسلامی در بالاترین مرتبه ایمان و ژرف‌ترین درجات اخلاص بوده و خود الگویی برتر برای برنامه‌ای که شعارش را می‌دهد، باشد. هر مسلمانی که چنین نباشد، دیر یا زود موجب اخلال در اجرای برنامه عادلانه مهدوی در سطح کشور خود و جهان شده و به هدف اصلی ظهور آسیب خواهد رسانید، از این رو باید از فواید حضور و خدمات احتمالی چنین شخصی چشم پوشید و این مهم با حذف او از صحنه حیات امکان‌پذیر می‌گردد. البته این بدان معنا نیست که رهبر موعود (ع) پیش از آغاز حرکت جهانی، نخست کار همه این منحرفان را یکسره می‌سازد؛ خیر، بلکه آن بزرگمرد انجام این کار را در زمانی مناسب به مخلصانی که شایستگی آن را دارند، خواهد سپرد. توضیح این مطلب را پس از این در ضمن روایاتی که به صراحت از تداوم کشتار به مدت هشت ماه سخن گفته است، خواهیم آورد»[۱].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. آقای رضوانی (پژوهشگر حوزه علیمه قم)؛
آقای علی اصغر رضوانی، در کتاب «موعودشناسی و پاسخ به شبهات» در این‌باره گفته است:
  • «اولاً: روایات دلالت ندارد بر اینکه کشتارها و قتل‌ها فقط در محدوده مسلمانان است و حضرت کسی از کفار را به قتل نمی‌رساند، بلکه ظاهر برخی از روایات عموم است که شامل هر معاندی که درصدد ایجاد مانع از برپایی حکومت حضرت است، می‌شود.
  • ثانیاً: گر چه اسامی برخی از جماعاتی که توسط حضرت و اصحابشان به قتل می‌رسند در روایات ذکر شده است، ولی این دلالت ندارد که قتل و کشتار در دسته‌ها و جماعات دیگر اتفاق نمی‌افتد و حضرت از کفار و مشرکان کسی را به قتل نمی‌رساند.
  • ثالثاً: بر فرض که روایات، ظهور در اختصاص کثرت قتل‌ها در مسلمین داشته باشد، این امری غیرمنتظره نیست، بلکه مطابق با قواعد کلّی است؛ زیرا مطابق برخی از روایات، بسیاری از بلاد کفر تسلیم حضرت خواهند شد، و کثرت قتل در بین مسلمین به جهت پاک سازی آنان از عناصر نامطلوب است. در میان امت اسلامی حجت در تمام جوانب برای مردم تمام شده است لذا از هیچ کس عذری پذیرفته نمی‌شود.
توضیح این مطلب اینکه: یکی از مشکلاتی که امام مهدی (ع) با آن روبه رو می‌شود مشکل انحراف‌ها و برداشت‌ها و تفسیرهای نادرستی است که در راه و روش‌های دین خدا و اصول و فروع احکام الهی پدید آمده و قرن‌ها در ذهن جامعه اسلامی نفوذ و رسوخ کرده است. این موضوع، مانعی عظیم بر سر راه امام مهدی (ع) است. مانع کفر و بی دینی و بی اعتقادی در برابر این مانع امری ساده است. کفر به سلاحی مجهّز نیست و انسان بی اعتقاد حقّی را به نام اسلام واژگونه نیاموخته است، و برای او اصل یا اصولی را نادرست تفسیر نکرده است، و چیزی را به شکل انحرافی و نادرست به نام دین خدا در ذهن جای نداده است، و آیه یا حدیثی را به دلخواه خویش معنی نکرده است. ولی با مسلمان و مدّعی خداشناسی که تعالیم دین یا بخش‌هایی از آن را به گونه‌ای انحرافی آموخته و معنای بسیاری از احادیث و آیات قرآنی را واژگونه فهمیده است، و به اصول و مبانی و راه و روش‌هایی پای بند و معتقد است که در حقیقت ضدّ دین خدا و راه و روش پیامبران است، چگونه می‌توان روبه رو شد؟ بخشی از برنامه‌های کشتار گسترده و فراگیر امام مهدی (ع) در جامعه‌های اسلامی شاید به این علت باشد که مسلمانان با حربه اسلام انحرافی - که در حقیقت ضدّ اسلام است - به جنگ با امام بر می‌خیزند، و امام ناگزیر با قاطعیّت با آنان روبه رو می‌شود و کار آنان را یکسره می‌کند، البته در صورتی که از افکار و اندیشه‌های نادرست خویش دست بر ندارند. امام صادق (ع) فرمود: لکن قائم در هنگام رستاخیز خویش با مردمی روبه رو می‌شود که رو در روی او می‌ایستند و آیه‌های کتاب خدا را در برابر او به نظر خود تأویل می‌کنند، و در همین راستا با او به نبرد بر می‌خیزند[۲]»[۳].

پرسش‌های وابسته

  1. در احادیث دوران نزدیک به ظهور چگونه توصیف شده است؟ (پرسش)
  2. ویژگی‌های عصر ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  3. آیا امام مهدی در سال فرد ظهور می‌کند؟ (پرسش)
  4. در روایات چه توصیف‌هایی برای سال ظهور ذکر شده است؟ (پرسش)
  5. حضور امام مهدی میان مردم و امرار معاش آن حضرت چگونه است؟ (پرسش)
  6. چه کسانی از پیامبران الهی با امام مهدی همراه می‏‌شوند؟ (پرسش)
    1. آیا حضرت الیاس هنگام ظهور امام مهدی در کنار او خواهد بود؟ (پرسش)
  7. امام مهدی بعد از ظهور چه نوع لباسی می‌پوشد؟ (پرسش)
  8. وضعیت افتاء و مرجعیت در جهان تشیع بعد از ظهور امام مهدی چگونه خواهد شد؟ (پرسش)
  9. محل زندگی امام مهدی بعد از ظهورشان کجا خواهد بود؟ (پرسش)
  10. امام علی زمان بعد از ظهور را چگونه ترسیم کرده است؟ (پرسش)
  11. حادثه دهکده افیق چه ارتباطی با ظهور امام مهدی دارد؟ (پرسش)
  12. آیا بعد از ظهور امام مهدی نیز عالم برزخ وجود دارد یا خیر؟ (پرسش)
  13. آیا اجرای انقلاب جهانی توسط یک فرد (امام مهدی) ممکن است؟ (پرسش)
  14. آیا انگشتر حضرت سلیمان نزد امام مهدی است؟ (پرسش)
  15. نقش نگین انگشتر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  16. ایام الله چه روزهایی است؟ (پرسش)
  17. امام مهدی بعد از خروج در کوفه چه کارهایی انجام می‌دهد؟ (پرسش)
  18. آیا از زنان هنگام ظهور امام مهدی زنده می‌شوند؟ (پرسش)
  19. چه کسانی هنگام ظهور از همراهان امام مهدی هستند؟ (پرسش)
  20. سن امام مهدی هنگام ظهور چقدر است؟ (پرسش)
  21. در عصر ظهور امام مهدی شیعیان چه جایگاهی دارند؟ (پرسش)
  22. آیا هنگام ظهور جنیان امام مهدی را یاری می کنند؟ (پرسش)
  23. چه کسانی شاهد خروج امام مهدی هستند؟ (پرسش)
  24. نخستین رویارویی امام مهدی با چه کسی است؟ (پرسش)
  25. شیوه داوری و قضاوت امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  26. مردمان چه سرزمین‌هایی با امام مهدی به نبرد می‌پردازند؟ (پرسش)
  27. امام مهدی با چه طوایفی به نبرد می‌پردازد؟ (پرسش)
  28. مرکبی که جبرئیل در آستانه ظهور برای امام مهدی می‌آورد چیست؟ (پرسش)
  29. امام مهدی وقتی که می‌‏آید اولین کاری که می‌‏کند چیست؟ (پرسش)
  30. آیا امام مهدی هنگام ظهور اموال ثروت‏مندان را علی‌‏رغم میل باطنی آنها بین فقرا تقسیم می‏‌کند؟ (پرسش)
  31. هنگام ظهور امام مهدی چه کسانی از پیامبران امامان و دیگر افراد ایشان را همراهی می‌‏کنند؟ (پرسش)
  32. چرا امام حسین حضرت عیسی و حضرت خضر در زمان ظهور امام مهدی می‌‏آیند؟ (پرسش)
  33. کشور امام مهدی کدام است؟ آیا ایران کشور امام مهدی است؟ (پرسش)
  34. کشور ایران تا قبل از ظهور چگونه باید باشد؟ (پرسش)
  35. روایتی که می‌‏‏فرماید: مردی از قم مردم را به سوی خدا دعوت می‌‏کند نسبت به چه کسی می‌‏‏باشد؟ (پرسش)
  36. حضور ایرانیان در دوره ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  37. آیا ایرانیان در دوران غیبت و ظهور امام مهدی نقشی دارند؟ (پرسش)
  38. آیا در زمان ظهور حضرت آیت الله خامنه‌‏ای رهبر ایران است؟ (پرسش)
  39. کشور عزیزمان ایران چندمین کشوری است که امام مهدی در آن ظهور می‌‏کند؟ (پرسش)
  40. چرا امام مهدی ظهور می‏‌کند؟ (پرسش)
  41. وضعیت شیعه در عصر امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  42. آس به چه معناست و چه ارتباطی به ظهور امام مهدی دارد؟ (پرسش)
  43. آیا ظهور امام مهدی با قیامت همراه است؟ (پرسش)
  44. علت این‏که ظهور امام مهدی را روز قیامت یا یوم المحشر می‌‏خوانند چیست؟ (پرسش)
  45. چگونه می‌‏توان پس از ظهور امام مهدی به مکه رفت؟ (پرسش)
  46. چرا امامان قبل از امام مهدی برای تشکیل حکومت قیام مسلحانه انجام ندادند ولی امام مهدی این کار را انجام می‌دهد؟ (پرسش)
  47. چگونه امام مهدی در عصری که فساد و تباهی همه عالم را فراگرفته و جز عده کمی بر اصول خود باقی نمانده‏‌اند ظهور می‌‏کند؟ (پرسش)
  48. آیا امام مهدی عصا هم دارند؟ (پرسش)
  49. آیا امام زمان از وسائل ارتباط جمعی استفاده می‌کنند یا به گونه‌ای دیگر پیام خود را به مردم می‌رسانند؟ (پرسش)
  50. امام مهدی برای برآوردن نیازهای زندگی خود و یارانش در دوران قیام چه کار خواهد کرد؟ (پرسش)
  51. آیا امام مهدی هنگام ظهور بر سر قبر مادرش فاطمه حاضر می‌‏شود و آن را به مردم نشان می‌‏دهد؟ (پرسش)
  52. آیا صحیح است که مدعیان اسلام و ایمان هنگام ظهور حضرت با مشاهده اسلام راستینی که حضرت برای مسلمین می‌‏آورد با ایشان مخالفت می‌‏کنند؟ (پرسش)
  53. در قرآن آمده است که ابلیس از خداوند تا روز قیامت مهلت خواست اما خداوند فرمود الی یوم الوقت المعلوم منظور از آن کدام روز و وقت است؟ (پرسش)
  54. وضعیت کشاورزی در عصر ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  55. وضعیت مسکن در عصر ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  56. وضعیت بیکاری در عصر ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  57. امام مهدی در آستانه مبارزه خود از کدام یک از امدادهای الهی برخوردار است؟ (پرسش)
  58. آیا دین ما همان دینی است که پیامبر آورده و امام مهدی به آن معتقد است و آیا در طول زمان تحریف نشده است؟ (پرسش)
  59. علت ترس بعضی افراد از ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  60. چگونه می‌توان فهمید شخص ظهور کرده امام مهدی است؟ (پرسش)
  61. درباره ظهور امام مهدی چه استدلال عقلی یا آیات و روایاتی وجود دارد؟ (پرسش)
  62. از کجا که مهدی موعود ظهور نکرده باشد؟ (پرسش)
  63. امام مهدی چگونه از زمان مناسب ظهور خود آگاهی می‏‌یابد؟ (پرسش)
  64. آیا ممکن است امام مهدی را در شکل و قیافه شخص دیگری ببینیم؟ (پرسش)
  65. آیا فعالیت‌های غرب در روند ظهور تأثیری دارد؟ اصولاً غربیان چه نقشی در جریان ظهور امام مهدی دارند؟ (پرسش)
  66. امام مهدی با چه هیئتی ظهور می‌کند؟ (پرسش)
  67. در روایت آمده است امام مهدی چهار مسجد را تخریب می‌کند آن مساجد کدامند و چرا تخریب می‌شوند؟ (پرسش)
  68. اولین شخص بیعت کننده با امام مهدی چه کسی است؟ (پرسش)
  69. بیعت جبرئیل با امام مهدی چه معنایی دارد؟ (پرسش)
  70. رهاورد بیعت جبرئیل هنگام ظهور با امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  71. شیوه بیعت امام مهدی با اصحابش چگونه است؟ (پرسش)
  72. شرایط بیعت با امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  73. در زمان ظهور آیا انسان به محض کوچک‌ترین اشتباه و خطا مجازات می‌شود؟ اصولاً امام مهدی درباره چه گناهانی اقدام به مجازات می‌کند؟ (پرسش)
  74. صدای حضرت در زمان ظهور چگونه به گوش همه می‌رسد؟ (پرسش)
  75. چه کسانی مقابل حضرت ایستاده با او به مبارزه مسلحانه بر می‌خیزند؟ (پرسش)
  76. آیا زمان ظهور از وسایل پیشرفته استفاده می‌شود؟ (پرسش)
  77. آیا با ظهور امام مهدی همه انسان‌های کافر کشته خواهند شد و فقط یاران واقعی آن حضرت باقی می‌مانند؟ (پرسش)
  78. آیا صحیح است که در عصر ظهور پستی و بلندی‌های زمین رفع شده بعد مسافت مانع دید نخواهد شد؟ (پرسش)
  79. امام مهدی هنگام ظهور با چه موانع و مشکلاتی روبه رو خواهد شد؟ (پرسش)
  80. ظهور امام مهدی در چه روزی است؟ (پرسش)
  81. آیا امام مهدی سوار بر ابر می‌شود؟ (پرسش)
  82. نظر اهل سنت در مورد ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  83. در روز ظهور امام مهدی چگونه خود را به جهانیان و اطرافیان معرفی می‏‌کند؟ (پرسش)
  84. آیا در عصر ظهور حضرت حجت باید تمام جهان مسلمان باشند؟ (پرسش)
  85. باورهای دینی در عصر ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  86. کارگزاران دولت امام مهدی چه کسانی هستند؟ (پرسش)
  87. برپایه روایات یکی از وقایع بعد از ظهور انتقام امام مهدی از دو خلیفه اول است؛ در ابن باره توضیح دهید؟ (پرسش)
  88. چرا حضرت در مکه ظهور می‌کند؟ (پرسش)
  89. ظهور امام مهدی چه رابطه‏‌ای با قیامت دارد و زندگی مردم در دوران ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  90. این‏که امام مهدی در نخستین اقدام از یاران خود بیعت می‌‏گیرد به چه معناست؟ (پرسش)
  91. این‏که از جبرئیل نخستین بیعت ‏کننده امام مهدی است به چه معناست؟ (پرسش)
  92. چه کسانی هنگام ظهور امام مهدی زنده می‏‌شوند؟ (پرسش)
  93. ظهور صغرا و ظهور کبرای امام مهدی چگونه است و چه چیزی پیش‌‏درآمد ظهور کبرا شمرده می‌‏شود؟ (پرسش)
  94. آیا صحیح است که می‏‌گویند اگر سیصد و سیزده نفر یاور حضرت داشته باشند ظهور می‌‏کنند؟ (پرسش)
  95. امام مهدی در ظاهر با چه سنی ظهور می‏‌کنند؟ (پرسش)
  96. خصوصیات جسمی امام مهدی هنگام ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  97. یکی از باورهای شیعه این است که در عصر ظهور امام مهدی انسان‌هایی دوباره زنده خواهند شد آیا این حقیقت دارد؟ (پرسش)
  98. اول کسی که با امام مهدی‏ بیعت می‌‏کند چه کسی است؟ (پرسش)
  99. امام مهدی کجا ظهور می‏‌کند و آیا از همان ابتدا دست به قیام می‌‏زند؟ چرا و چه موقع به شهر قم و کوه خضر خواهد آمد؟ (پرسش)
  100. هنگام ظهور امام مهدی صدای آسمانی چگونه شنیده می‏‌شود؟ (پرسش)
  101. در عصر ظهور کدامین مذهب حاکم است؟ (پرسش)
  102. آیا جبرئیل بعد از وفات رسول خدا عهد کرده که بر زمین نازل نشود؟ (پرسش)
  103. مقصود از اصلاح امر امام مهدی در یک شب چیست؟ (پرسش)
  104. غلبه بر جهان با یاران اندک چگونه ممکن است؟ (پرسش)
  105. آیا پیروزی امام مهدی‏ بر مخالفان و گسترش حکومتش همراه با اعجاز است؟ (پرسش)
  106. آیا قاتلان و کشندگان امام حسین به دست امام مهدی کشته خواهند شد؟ (پرسش)
  107. مطابق روایات شیعه قتل‏‌ها در چه وقتی خواهد بود؟ (پرسش)
  108. شیوه و رفتار امام مهدی با ظالمان و دشمنان چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
  109. آیا بیشتر قتل‌‏ها که توسط امام مهدی انجام می‌‏گیرد از مسلمانان است؟ (پرسش)
  110. اینکه امام مهدی‏ هنگام ‏ظهور بر عرب شدید است به چه معناست؟ (پرسش)
  111. آیا امام مهدی در مقابله خود با منحرفان از منحرفان شیعه شروع می‌‏کند؟ (پرسش)
  112. آیا امام مهدی در مقابله خود با منحرفان از منحرفان شیعه شروع می‌‏کند؟ (پرسش)
  113. باورهای دینی در عصر ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  114. آیا در دولت امام مهدی جز مسلمان روی زمین باقی نمی‌‏ماند؟ (پرسش)
  115. آیا در عصر ظهور زندگی بشر سامان می‌‏یابد؟ (پرسش)
  116. سرلوحه برنامه‌‏های امام مهدی‏ چیست؟ (پرسش)
  117. امام مهدی‏ در تقسیم اموال چگونه رفتار خواهد کرد؟ (پرسش)
  118. وضعیت مردم در عصر ظهور از حیث رفاه اقتصادی چگونه است؟ (پرسش)
  119. کثرت اموال در عصر ظهور از چه راهی حاصل می‌‏شود؟ (پرسش)
  120. در عصر ظهور وضع مساجد چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
  121. آیا امام مهدی‏ بعد از ظهور مسجد الحرام و مسجد النبی را تغییر خواهد داد؟ (پرسش)
  122. بین ظهور امام مهدی و برپایی قیامت چه مقدار فاصله است؟ (پرسش)
  123. آیا امام مهدی‏ بعد از ظهور تکنولوژی کنونی را گسترش می‌‏دهد؟ (پرسش)
  124. چگونه یک فرد می‌‏تواند عهده‏‌دار یک تحول بسیار بزرگ گردد؟ (پرسش)
  125. از آنجایی که می دانم امام مهدی انسان های بد را به سزای اعمال شان می رساند آیا باید از ایشان بترسم چون احتمال است من هم جزو آنها باشم؟ (پرسش)
  126. در روز ظهور امام مهدی چگونه خود را به جهانیان و اطرافیان معرفی می‌‏کند؟ (پرسش)
  127. آیا در عصر ظهور حضرت حجت باید تمام جهان مسلمان باشند؟ (پرسش)
  128. آیا هنگامی که امام مهدی ظهور می‏‌کنند تجهیزات امروزی به همین شکل باقی می‏‌مانند؟ (پرسش)
  129. بعضی می‏‌گویند وقتی که امام مهدی ظهور می‌‏فرمایند خیلی از علماء به مخالفت با ایشان برمی‏‌خیزند آیا سند روایی دارد؟ (پرسش)
  130. ظهور امام مهدی چه رابطه‏ای با قیامت دارد و زندگی مردم در دوران ظهور چگونه است؟ (پرسش)
  131. ظرفیت کلی برای ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  132. کارگزاران دولت امام مهدی چه کسانی هستند؟ (پرسش)
  133. باورهای دینی در عصر ظهور امام مهدی چگونه است؟ (پرسش)
  134. خداوند متعال چه عنایتی به جهت پیروزی امام مهدی هنگام ظهور انجام خواهد داد؟ (پرسش)
  135. بهره مردم دوره ظهور از اجتهاد چگونه و به چه میزان خواهد بود؟ (پرسش)
  136. مطابق قواعد مدت حیات بشریت بعد از ظهور چه مقداری باید باشد؟ (پرسش)
  137. چرا هنگام شنیدن نام امام مهدی بلند می‌‏شوند؟ (پرسش)
  138. آیا درست است که پیرزنی امام مهدی را شهید می‌‏کند و آیا پیرزن از افراد مدینه فاضله امام است؟ (پرسش)
  139. چگونه یک فرد می‏‌تواند عهده‏ دار یک تحول بسیار بزرگ گردد؟ (پرسش)
  140. چه کسانی در هنگام قیام امام مهدی از قبر خود برانگیخته می‌‏شوند؟ (پرسش)
  141. چه تحولاتی در زمان امام مهدی رخ می‏‌دهد؟ (پرسش)
  142. چه کسانی هنگام ظهور زنده می‌‏شوند؟ (پرسش)
  143. آیا ایرانیان در دوران غیبت و ظهور امام مهدی نقشی دارند؟ (پرسش)
  144. امام مهدی از چه کسانی انتقام می‏‌گیرد؟ (پرسش)
  145. چه نشانه‌هایی از پیامبران در امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
  146. آیا میراث پیامبران نزد امام مهدی وجود دارد؟ (پرسش)
  147. وضعیت جهان در آستانه ظهور چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
  148. سرنوشت حضرت عیسی در زمان ظهور امام مهدی چگونه رقم می‌خورد؟ (پرسش)
  149. امام مهدی هنگام ظهور به چه زبانی صحبت می‌کنند؟ (پرسش)
  150. امام مهدی هنگام ظهور چه میراثی از انبیاء را به همراه دارد؟ (پرسش)
  151. اولین ملاقات امام مهدی با یاران پس از ظهور در کجاست؟ (پرسش)
  152. کیفیت اعلام ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
  153. امام مهدی پس از ظهور چه اصلاحاتی در مکه انجام می‌دهند؟ (پرسش)
  154. پس از ظهور امام مهدی چه حوادثی در کوفه اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)

پانویس

  1. صدر، سید محمد، تاریخ پس از ظهور، ص۳۴۷-۳۴۹.
  2. ... وإنّ القائم یخرجون علیه فیتأوّلون علیه کتاب اللَّه ویقاتلونه علیه؛ الغیبه، نعمانی، ص ۲۹۷
  3. رضوانی، علی ‎اصغر، موعودشناسی و پاسخ به شبهات، ص ۴۴۱.