قرآن و عصمت اهل بیت (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'اندیشمندان مسلمان' به 'اندیشمندان مسلمان') |
|||
| (۳۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان | | عنوان پیشین = | ||
| عنوان اصلی | | عنوان = [[قرآن]] و [[عصمت اهل بیت]] | ||
| تصویر | | عنوان پسین = | ||
| اندازه تصویر | | شماره جلد = | ||
| از مجموعه | | عنوان اصلی = | ||
| زبان | | تصویر = 1379674.jpg | ||
|زبان اصلی | | اندازه تصویر = 200px | ||
| نویسنده | | از مجموعه = | ||
| نویسندگان | | زبان = فارسی | ||
| تحقیق یا تدوین | | زبان اصلی = | ||
| زیر نظر | | نویسنده = [[علی رضا عظیمی‌فر]] | ||
| به کوشش | | نویسندگان = | ||
| مترجم | | تحقیق یا تدوین = | ||
| مترجمان | | زیر نظر = | ||
| ویراستار | | به کوشش = | ||
| ویراستاران | | مترجم = | ||
| موضوع | | مترجمان = | ||
| مذهب | | ویراستار = | ||
| ناشر | | ویراستاران = | ||
| به همت | | موضوع = [[عصمت]]، [[اهل بیت]] | ||
| وابسته به | | مذهب = شیعه | ||
| محل نشر | | ناشر = مهر امیرالمومنین | ||
| سال نشر | | به همت = | ||
| تعداد | | وابسته به = | ||
| محل نشر = قم، ایران | |||
| سال نشر = ۱۳۸۹ | |||
| تعداد صفحات = ۵۰۴ | |||
| شابک | | شابک = 978-964-159-110-8 | ||
| شماره ملی =۱۲۷۳۴۲۰ | |||
| شماره ملی | |||
}} | }} | ||
'''[[قرآن]] و [[عصمت اهل بیت]] '''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی [[عصمت اهل بیت]] می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این کتاب [[علی رضا عظیمی‌فر]] است و [[مهر امیرالمومنین (ناشر)|انتشارات مهر امیرالمومنین]] انتشار آن را به عهده داشته است | '''[[قرآن]] و [[عصمت اهل بیت]] '''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی [[عصمت اهل بیت]] می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این کتاب [[علی رضا عظیمی‌فر]] است و [[مهر امیرالمومنین (ناشر)|انتشارات مهر امیرالمومنین]] انتشار آن را به عهده داشته است. | ||
==دربارهٔ کتاب== | == دربارهٔ کتاب == | ||
در معرفی این کتاب آمده است: «بررسی [[آیات]] [[عصمت]] [[اهل‌بیت]]{{ع}} و [[روایات]] مرتبط با آن و [[تبیین]] دیدگاه [[مفسران شیعه]] و [[اهل سنت]] پیرامون آن است. [[کلامی]] بودن موضوع مورد بحث، موجب پردازش و توجه به [[نظریه]] [[متکلمان]] [[مسلمان]] در این خصوص شده، و به عنوان پیش‌نیاز بحث قلمداد گردیده است. از آنجایی که نگارنده به دنبال تحلیل و نقد دیدگاه [[مفسران شیعه]] و [[اهل‌سنت]] بوده است، لذا نگارنده، با وجود [[کلامی]] بودن بحث، سیاق [[کلامی]] آ‌ن‌را مراعات نکرده است. در این راستا، [[تفسیر]] محتوایی [[آیات]] و روایاتی که [[ارتباط مستقیم]] یا بسیار نزدیک با موضوع داشته، بیان گردیده و ضمن توجه به دیدگاه [[مفسران]] [[امامیه]] و [[دلایل]] آنان بر [[عصمت اهل‌بیت]]{{ع}}، [[نظریه ]] [[مفسران اهل سنت]] نیز مطرح و مورد نقد قرار گرفته است» | در معرفی این کتاب آمده است: «بررسی [[آیات]] [[عصمت]] [[اهل‌بیت]] {{ع}} و [[روایات]] مرتبط با آن و [[تبیین]] دیدگاه [[مفسران شیعه]] و [[اهل سنت]] پیرامون آن است. [[کلامی]] بودن موضوع مورد بحث، موجب پردازش و توجه به [[نظریه]] [[متکلمان]] [[مسلمان]] در این خصوص شده، و به عنوان پیش‌نیاز بحث قلمداد گردیده است. از آنجایی که نگارنده به دنبال تحلیل و نقد دیدگاه [[مفسران شیعه]] و [[اهل‌سنت]] بوده است، لذا نگارنده، با وجود [[کلامی]] بودن بحث، سیاق [[کلامی]] آ‌ن‌را مراعات نکرده است. در این راستا، [[تفسیر]] محتوایی [[آیات]] و روایاتی که [[ارتباط مستقیم]] یا بسیار نزدیک با موضوع داشته، بیان گردیده و ضمن توجه به دیدگاه [[مفسران]] [[امامیه]] و [[دلایل]] آنان بر [[عصمت اهل‌بیت]] {{ع}}، [[نظریه]] [[مفسران اهل سنت]] نیز مطرح و مورد نقد قرار گرفته است». | ||
==فهرست کتاب== | == فهرست کتاب == | ||
{{فهرست اثر}} | {{فهرست اثر}} | ||
* [[جایگاه]] و اهمیت موضوع | * [[جایگاه]] و اهمیت موضوع | ||
* روش و [[دستور]] کار نوشتار | * روش و [[دستور]] کار نوشتار | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۳: | ||
: ۲. [[امامت]] و شرایط آن درنگرش [[مذاهب]] [[شیعه]] | : ۲. [[امامت]] و شرایط آن درنگرش [[مذاهب]] [[شیعه]] | ||
: ۱ – ۲. [[امامیه]] | : ۱ – ۲. [[امامیه]] | ||
* الف) [[رهبری]] و [[ | * الف) [[رهبری]] و [[هدایت‌گری]] | ||
* ب) [[تفسیر]] و [[تبیین]] جزئیات تازه از [[دین]] | * ب) [[تفسیر]] و [[تبیین]] جزئیات تازه از [[دین]] | ||
* ج) [[ولایت تکوینی]] و تصریف [[روحانی]] | * ج) [[ولایت تکوینی]] و تصریف [[روحانی]] | ||
| خط ۶۹: | خط ۶۵: | ||
* [[عصمت]] از دیدگاه [[علامه حلی]] | * [[عصمت]] از دیدگاه [[علامه حلی]] | ||
* [[عصمت]] در بیان [[فاضل مقداد]] سبوری | * [[عصمت]] در بیان [[فاضل مقداد]] سبوری | ||
* [[عصمت]] از نظرگاه | * [[عصمت]] از نظرگاه [[اندیشمندان]] معاصر | ||
* [[عصمت]] از دیدگاه [[معتزله]] به [[روایت]] [[ابن ابی الحدید]] | * [[عصمت]] از دیدگاه [[معتزله]] به [[روایت]] [[ابن ابی الحدید]] | ||
* [[عصمت]] در بیان [[ابوالحسن اشعری]] | * [[عصمت]] در بیان [[ابوالحسن اشعری]] | ||
| خط ۷۵: | خط ۷۱: | ||
* الف) [[تنزیه]] | * الف) [[تنزیه]] | ||
* ب – ج – د) [[تسدید]]، [[تأیید]]، [[توفیق]] | * ب – ج – د) [[تسدید]]، [[تأیید]]، [[توفیق]] | ||
* | * ه) [[تطهیر]] | ||
* و) [[مخلص]]، مخلصین | * و) [[مخلص]]، مخلصین | ||
* ز) مصطفی، مصطفین | * ز) مصطفی، مصطفین | ||
| خط ۱۰۸: | خط ۱۰۴: | ||
* نظریه [[دانش]]، [[بینش]] و [[اراده]] | * نظریه [[دانش]]، [[بینش]] و [[اراده]] | ||
* نقد و بررسی | * نقد و بررسی | ||
* | * جمع‌بندی و [[نظریه]] [[برگزیده]] و نهایی | ||
* [[انسان]] و [[شناخت]] زوایای آن | * [[انسان]] و [[شناخت]] زوایای آن | ||
* موهیت [[الهی]] و [[سیر]] [[منطق]] [[عقلی]] پدیه [[عصمت]] | * موهیت [[الهی]] و [[سیر]] [[منطق]] [[عقلی]] پدیه [[عصمت]] | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۳: | ||
: ۱ – ۱. گونه‌ها و مرزهای [[عصمت]] | : ۱ – ۱. گونه‌ها و مرزهای [[عصمت]] | ||
: ۲ – ۱. [[پیامبران]] و [[عصمت]] در دریافت، نگهداری و رساندن [[وحی]] | : ۲ – ۱. [[پیامبران]] و [[عصمت]] در دریافت، نگهداری و رساندن [[وحی]] | ||
*الف) [[دلیل عقلی]] | * الف) [[دلیل عقلی]] | ||
* یکم: [[حکمت]] [[اعجاز]] [[پیامبران]] و [[عصمت]] آنان | * یکم: [[حکمت]] [[اعجاز]] [[پیامبران]] و [[عصمت]] آنان | ||
* دوم: [[فلسفه بعثت]] [[دلیل]] بر [[عصمت]] | * دوم: [[فلسفه بعثت]] [[دلیل]] بر [[عصمت]] | ||
| خط ۱۲۵: | خط ۱۲۱: | ||
* سوم: [[پیامبران]] و [[فرمانبرداری]] [[مردم]] | * سوم: [[پیامبران]] و [[فرمانبرداری]] [[مردم]] | ||
* نتیجه سخن | * نتیجه سخن | ||
: ۳ – ۱. [[پیامبران]] و [[عصمت]] در [[عمل ]] | : ۳ – ۱. [[پیامبران]] و [[عصمت]] در [[عمل]] | ||
* مطلب اول) تعریف [[گناه]] و [[نافرمانی]] [[خدای متعال]] | * مطلب اول) تعریف [[گناه]] و [[نافرمانی]] [[خدای متعال]] | ||
* مطلب دوم) مراتب [[گناه]] | * مطلب دوم) مراتب [[گناه]] | ||
| خط ۱۳۹: | خط ۱۳۵: | ||
: ۲. [[عصمت]] [[فرشتگان]] | : ۲. [[عصمت]] [[فرشتگان]] | ||
: ۱ – ۲. توصیفی از [[فرشتگان]] در [[قرآن]] | : ۱ – ۲. توصیفی از [[فرشتگان]] در [[قرآن]] | ||
: ۲ – ۲. [[جبرئیل]]{{ع}} | : ۲ – ۲. [[جبرئیل]] {{ع}} | ||
: ۳ – ۲. مکائیل{{ع}} | : ۳ – ۲. مکائیل {{ع}} | ||
: ۴ – ۲. [[هاروت و ماروت]] | : ۴ – ۲. [[هاروت و ماروت]] | ||
: ۵ – ۲. امتیازات [[فرشتگان]] | : ۵ – ۲. امتیازات [[فرشتگان]] | ||
| خط ۱۵۲: | خط ۱۴۸: | ||
* [[فرشتگان]]، پیراسته از [[نافرمانی]] [[خدای متعال]] | * [[فرشتگان]]، پیراسته از [[نافرمانی]] [[خدای متعال]] | ||
* [[فرشتگان]]، [[تسبیح]] گویان درگاه [[آفریدگار]] | * [[فرشتگان]]، [[تسبیح]] گویان درگاه [[آفریدگار]] | ||
* [[سخن]] [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} درباره [[فرشتگان]] | * [[سخن]] [[امیرمؤمنان علی]] {{ع}} درباره [[فرشتگان]] | ||
: ۳. [[عصمت]] [[حضرت مریم]] {{ س }} | : ۳. [[عصمت]] [[حضرت مریم]] {{ س }} | ||
: ۱ – ۳. [[حضرت مریم]] {{ س }} در یک نگاه کوتاه | : ۱ – ۳. [[حضرت مریم]] {{ س }} در یک نگاه کوتاه | ||
: ۲ – ۳. [[عصمت]] [[حضرت مریم]] {{ س }} با برداشت از [[قرآن]] | : ۲ – ۳. [[عصمت]] [[حضرت مریم]] {{ س }} با برداشت از [[قرآن]] | ||
* | * جمع‌بندی و نتیجه‌گیری | ||
* گفتار سوم: [[عصمت اهل بیت]] {{ عم }} | * گفتار سوم: [[عصمت اهل بیت]] {{ عم }} | ||
: ۱ – ۳. [[عصمت امام]] [[برگزیده]] از [[خاندان]] [[نبوت]] و [[دلایل]] آن | : ۱ – ۳. [[عصمت امام]] [[برگزیده]] از [[خاندان]] [[نبوت]] و [[دلایل]] آن | ||
| خط ۱۸۲: | خط ۱۷۸: | ||
* الف) واژه [[اهل بیت]] از نگاه لغت نویسان | * الف) واژه [[اهل بیت]] از نگاه لغت نویسان | ||
* ب) [[مفسران]] و [[تفسیر]] واژه «[[اهل بیت]]» | * ب) [[مفسران]] و [[تفسیر]] واژه «[[اهل بیت]]» | ||
* [[مفسران]] [[امامیه]] و معنا و مصداق | * [[مفسران]] [[امامیه]] و معنا و مصداق «[[اهل بیت]]» | ||
* نقد و نظر | * نقد و نظر | ||
* [[اهل بیت]]، واژه ای با تعریف خاص یا عنوانی اشاری | * [[اهل بیت]]، واژه ای با تعریف خاص یا عنوانی اشاری | ||
| خط ۱۹۱: | خط ۱۸۷: | ||
* بازشناسی [[اخبار]] «سدوالابواب الا باب [[علی]]» | * بازشناسی [[اخبار]] «سدوالابواب الا باب [[علی]]» | ||
* برداشت و نتیجه نهایی از [[اخبار]] «سدوالابواب» | * برداشت و نتیجه نهایی از [[اخبار]] «سدوالابواب» | ||
* [[حدیث]] «سدوالابواب الا باب / خوخة ابی بکر» در بوته نقد | * [[حدیث]] «سدوالابواب الا باب / خوخة ابی بکر» در بوته نقد و بررسی | ||
* نقد و بررسی | * نقد و بررسی | ||
* نقد اول: [[ضعف]] اسناد رجایی | * نقد اول: [[ضعف]] اسناد رجایی | ||
* نقد دوم: ناسازگاری با امتیاز انحصاری و اختصاصی | * نقد دوم: ناسازگاری با امتیاز انحصاری و اختصاصی | ||
* نقد سوم: [[تخلف]] [[ابوبکر]] از [[قانون الهی]] | * نقد سوم: [[تخلف]] [[ابوبکر]] از [[قانون الهی]] | ||
* نقد چهارم: [[احتجاج]] [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} و [[سکوت]] [[مهاجران]] و [[انصار]] | * نقد چهارم: [[احتجاج]] [[امیرمؤمنان علی]] {{ع}} و [[سکوت]] [[مهاجران]] و [[انصار]] | ||
* نقد پنجم: گزارش نشدن [[حدیث]] از [[ابوبکر]] و [[عمر]] | * نقد پنجم: گزارش نشدن [[حدیث]] از [[ابوبکر]] و [[عمر]] | ||
* [[عالمان اهل سنت]] و رد یا جمع میان [[اخبار]] | * [[عالمان اهل سنت]] و رد یا جمع میان [[اخبار]] | ||
* الف) تفاوت | * الف) تفاوت زمان صدور [[اخبار]] | ||
* ب) [[تفسیر]] معنای مجازی از واژه «باب» | * ب) [[تفسیر]] معنای مجازی از واژه «باب» | ||
* نقد و بررسی | * نقد و بررسی | ||
* الف) [[اراده تکوینی]] / [[الهی]] | * الف) [[اراده تکوینی]] / [[الهی]] | ||
ب) [[تغییر]] خطاب از ضمایر | ب) [[تغییر]] خطاب از ضمایر مؤنث به مذکر | ||
ج) واژه «البیت» | ج) واژه «البیت» و نقش الف و لام آن | ||
* [[تفسیر]] واژه «[[اهل بیت]]» در لایه معنایی دیگر | * [[تفسیر]] واژه «[[اهل بیت]]» در لایه معنایی دیگر | ||
* نتیجه سخن | * نتیجه سخن | ||
| خط ۲۳۹: | خط ۲۳۵: | ||
* [[روایت]] دوم: به [[نقل]] عکرمه | * [[روایت]] دوم: به [[نقل]] عکرمه | ||
* [[روایت]] دیگر: به [[نقل]] عکرمه | * [[روایت]] دیگر: به [[نقل]] عکرمه | ||
* [[روایت]] سوم: به [[نقل]] [[مقاتل بن سلیمان ]] | * [[روایت]] سوم: به [[نقل]] [[مقاتل بن سلیمان]] | ||
* [[روایت]] چهارم: به [[نقل]] [[عروة بن زبیر]] | * [[روایت]] چهارم: به [[نقل]] [[عروة بن زبیر]] | ||
* نقد و بررسی | * نقد و بررسی | ||
| خط ۲۸۴: | خط ۲۸۰: | ||
* [[روایت]] [[زید بن ارقم]] و رد دیدگاه چهارم [[مفسران اهل سنت]] | * [[روایت]] [[زید بن ارقم]] و رد دیدگاه چهارم [[مفسران اهل سنت]] | ||
* نتیجه سخن | * نتیجه سخن | ||
* | * جمع‌بندی: نتیجه‌گیری و نظریه نهایی | ||
* [[دلیل]] دوم: [[آیه امامت]] و بررسی دلالت آن بر [[عصمت]] | * [[دلیل]] دوم: [[آیه امامت]] و بررسی دلالت آن بر [[عصمت]] | ||
* [[تفسیر]] واژگان [[آیه امامت]] | * [[تفسیر]] واژگان [[آیه امامت]] | ||
* معنایابی واژه ([[ابتلاء]]) | * معنایابی واژه ([[ابتلاء]]) | ||
* | * [[تفسیر]] (کلمات) از نظرگاه [[مفسران]] | ||
* معنایابی [[امام]] | * معنایابی [[امام]] | ||
* معنا یابی لفظ (الظالمین) | * معنا یابی لفظ (الظالمین) | ||
| خط ۲۹۹: | خط ۲۹۵: | ||
: ۱. [[اتهام]] [[شرک]] به ابی بکر و [[عمر]] و [[نفی]] [[امامت]] آنان | : ۱. [[اتهام]] [[شرک]] به ابی بکر و [[عمر]] و [[نفی]] [[امامت]] آنان | ||
: ۲. شمولیت اطلاق لفظ (الظالمین) بر ابی بکر و [[عمر]] | : ۲. شمولیت اطلاق لفظ (الظالمین) بر ابی بکر و [[عمر]] | ||
: ۳. | : ۳. اطلاق [[حقیقی]] مشتق بر معنای اعم و [[نفی]] [[امامت ابوبکر]] و [[عمر]] | ||
* پاسخ [[مفسران اهل سنت]] به منتقدان: | * پاسخ [[مفسران اهل سنت]] به منتقدان: | ||
* اول: [[تفسیر]] [[عهد]] به [[نبوت]] نه [[امامت]] | * اول: [[تفسیر]] [[عهد]] به [[نبوت]] نه [[امامت]] | ||
| خط ۳۰۷: | خط ۳۰۳: | ||
: ۱. صحت استمعال لفظ مشتق به گونه [[حقیقی]] در معنای اعم | : ۱. صحت استمعال لفظ مشتق به گونه [[حقیقی]] در معنای اعم | ||
* نقد نقد | * نقد نقد | ||
: ۲. دخالت و نقش | : ۲. دخالت و نقش وصف (عنوان) در [[حکم]] به لحاظ حدوث و بقا | ||
: ۳. تناسب [[حکم]] و موضوع | : ۳. تناسب [[حکم]] و موضوع | ||
: ۴. [[آیه امامت]] از منظر اطلاق لفظی | : ۴. [[آیه امامت]] از منظر اطلاق لفظی | ||
: ۵. [[نفی]] [[خلافت]] [[خلفا]] از نگاه [[عقلی]] | : ۵. [[نفی]] [[خلافت]] [[خلفا]] از نگاه [[عقلی]] | ||
: ۶. انشای [[عقد]] و [[تبعیت]] قصد | : ۶. انشای [[عقد]] و [[تبعیت]] قصد | ||
* | * جمع‌بندی و نتیجه‌گیری | ||
* [[دلیل]] سوم: [[آیه اطاعت]] و [[تبیین]] و تحلیل آن بر [[عصمت]] | * [[دلیل]] سوم: [[آیه اطاعت]] و [[تبیین]] و تحلیل آن بر [[عصمت]] | ||
* معنایابی واژه [[اولی الامر]] از منظر لغت نویسان | * معنایابی واژه [[اولی الامر]] از منظر لغت نویسان | ||
| خط ۳۱۸: | خط ۳۱۴: | ||
* [[آیه اطاعت]] و [[مفسران]] [[امامیه]] | * [[آیه اطاعت]] و [[مفسران]] [[امامیه]] | ||
* [[آیه اطاعت]] و [[مفسران اهل سنت]] | * [[آیه اطاعت]] و [[مفسران اهل سنت]] | ||
* خاستگاه، [[تبیین]] و [[دلایل]] دو [[نظریه ]] | * خاستگاه، [[تبیین]] و [[دلایل]] دو [[نظریه]] | ||
* نقد و بررسی | * نقد و بررسی | ||
* نقد [[مفسران اهل سنت]] بر دیدگاه [[امامیه]] | * نقد [[مفسران اهل سنت]] بر دیدگاه [[امامیه]] | ||
| خط ۳۳۴: | خط ۳۳۰: | ||
* محور اول: وصلت و [[وحدت]] [[آیه صادقین]] با [[آیه]] قبل | * محور اول: وصلت و [[وحدت]] [[آیه صادقین]] با [[آیه]] قبل | ||
* محور دوم: معنایابی واژه «[[صدق]]» و «[[صادقین]]» | * محور دوم: معنایابی واژه «[[صدق]]» و «[[صادقین]]» | ||
* محور سوم: [[مفسران]] و [[تفسیر]] [[آیه صادقین]] | * محور سوم: [[مفسران]] و [[تفسیر]] [[آیه صادقین]] وتعیین معنای مصداقی آن | ||
* نظریه عموم [[مفسران]] [[امامیه]] | * نظریه عموم [[مفسران]] [[امامیه]] | ||
* دیدگاه عموم [[مفسران اهل سنت]] | * دیدگاه عموم [[مفسران اهل سنت]] | ||
| خط ۳۴۳: | خط ۳۳۹: | ||
* نتیجه نهایی و سخن پایانی | * نتیجه نهایی و سخن پایانی | ||
* نمایه منابع (کتابنامه) | * نمایه منابع (کتابنامه) | ||
{{پایان | {{پایان فهرست اثر}} | ||
== دربارهٔ پدیدآورنده == | |||
==دربارهٔ پدیدآورنده== | {{پدیدآورنده ساده | ||
{{ | | پدیدآورنده کتاب = علی رضا عظیمی‌فر}} | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:کتاب]] | [[رده:کتاب]] | ||
[[رده:کتاب‌های علی رضا عظیمی‌فر]] | [[رده:کتاب‌های علی رضا عظیمی‌فر]] | ||
[[رده:آثار علی رضا عظیمی‌فر]] | [[رده:آثار علی رضا عظیمی‌فر]] | ||
[[رده:آثار عصمت]] | [[رده:آثار عصمت]] | ||
[[رده: | [[رده:کتاب‌های عصمت]] | ||
[[رده:آثار اهل بیت]] | [[رده:آثار اهل بیت]] | ||
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]] | [[رده:کتاب‌های دارای چکیده]] | ||
[[رده:کتاب‌های دارای فهرست]] | [[رده:کتاب‌های دارای فهرست]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۰:۰۰
| قرآن و عصمت اهل بیت | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | علی رضا عظیمی‌فر |
| موضوع | عصمت، اهل بیت |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات مهر امیرالمومنین |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۸۹ ش |
| تعداد صفحه | ۵۰۴ |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۱۵۹-۱۱۰-۸ |
| شماره ملی | ۱۲۷۳۴۲۰ |
قرآن و عصمت اهل بیت ، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی عصمت اهل بیت می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این کتاب علی رضا عظیمی‌فر است و انتشارات مهر امیرالمومنین انتشار آن را به عهده داشته است.
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «بررسی آیات عصمت اهل‌بیت (ع) و روایات مرتبط با آن و تبیین دیدگاه مفسران شیعه و اهل سنت پیرامون آن است. کلامی بودن موضوع مورد بحث، موجب پردازش و توجه به نظریه متکلمان مسلمان در این خصوص شده، و به عنوان پیش‌نیاز بحث قلمداد گردیده است. از آنجایی که نگارنده به دنبال تحلیل و نقد دیدگاه مفسران شیعه و اهل‌سنت بوده است، لذا نگارنده، با وجود کلامی بودن بحث، سیاق کلامی آ‌ن‌را مراعات نکرده است. در این راستا، تفسیر محتوایی آیات و روایاتی که ارتباط مستقیم یا بسیار نزدیک با موضوع داشته، بیان گردیده و ضمن توجه به دیدگاه مفسران امامیه و دلایل آنان بر عصمت اهل‌بیت (ع)، نظریه مفسران اهل سنت نیز مطرح و مورد نقد قرار گرفته است».
فهرست کتاب
- ۲ – ۲. زیدیه
- مبانی مذهب زیدیه در امامت
- ۳ – ۲. اسماعیلیه
- اسماعیلی‌ها و لایه‌های پنهان موضوع امامت
- اسماعیلیان و عصمت امام
- جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
- ۳. شرایط امام و امتیاز عصمت از دیدگاه متکلمان
- ۱ – ۳. متکلمان و امتیاز امام امت
- ۱ – ۱ – ۳. برترین والاترین فرد ازمیان امّت
- ۲ – ۱ – ۳. دانا و آگاه ترین مردمان عصر
- ۳ – ۱ – ۳. پارساترین فرد که به دنیا وابستگی و دلبستگی ندارد
- ۴ – ۱ – ۳. عصمت و عدالت در تراز برداشت شیعه و اهل سنت
- ۴. برآمد نظریه عدالت در جدال یا عصمت
- ۵. معنایابی و تعریف عصمت
- ۱ – ۵. عصمت از دیدگاه لغت نویسان
- ۲ – ۵. عصمت و نظریه عالمان اسلامی
- نظریه شیخ مفید درباره عصمت
- عصمت از دیدگاه علامه حلی
- عصمت در بیان فاضل مقداد سبوری
- عصمت از نظرگاه اندیشمندان معاصر
- عصمت از دیدگاه معتزله به روایت ابن ابی الحدید
- عصمت در بیان ابوالحسن اشعری
- ۳ – ۵. واژه‌های هم ردیف با عصمت و ردیابی معانی آن
- ۶. خاستگاه عصمت در اندیشه اسلامی
- ۱ – ۶. عصمت و معصوم از زبان و بیان پیامبر گرامی و پیشوایان دینی
- ۲ – ۶. عصمت در حوزه تفکر شیعه امامیه
- ۳ – ۶. عصمت در ساحت اندیشه اشاعره و معنزله
- ۴ – ۶. یادداشت کوتاه با برداشت آزاد
- ۷. انسان، اختیار و عصمت
- ۱ – ۷. جایگاه انسان درنظام آفرینش
- ۲ – ۷. اختیار و قلمرو آن
- الف) اختیار در مقابل اضطرار
- ب) اختیار در مقابل اکراه
- ج) اختیار به معنای تصمیم بعد ازسنجش و گزینش
- د) اختیار به معنای خواست انجام فعل تؤام با علاقه و رضایت مداری
- ۵ – ۷. اختیار و عصمت معصومان (ع) درنظر گاه اندیشمندان
- نظریه لطف
- نقد و بررسی
- نظریه علم و آگاهی از کیفر و پاداش اعمال
- نقد و بررسی
- نظریه شوق و اشتیاق الهی
- نقد و بررسی
- نظریه تشدید عقلانیت و تسلط بر غصب و شهوت
- نقد و بررسی
- نظریه اختیار، اراده و انتخاب
- نقد و بررسی
- نظریه دانش، بینش و اراده
- نقد و بررسی
- جمع‌بندی و نظریه برگزیده و نهایی
- انسان و شناخت زوایای آن
- موهیت الهی و سیر منطق عقلی پدیه عصمت
- عصمت دستاورد پارسایی و پرهیزگاری
- پارسایی، روشن بینی و بندگی
- گفتار دوم: گونه‌شناسی عصمت و دلایل آن
- ۱. عصمت پیامبران
- ۱ – ۱. گونه‌ها و مرزهای عصمت
- ۲ – ۱. پیامبران و عصمت در دریافت، نگهداری و رساندن وحی
- الف) دلیل عقلی
- یکم: حکمت اعجاز پیامبران و عصمت آنان
- دوم: فلسفه بعثت دلیل بر عصمت
- ب) دلایل نقلی، آیات و روایات
- یکم: پیامبران حافظان وحی
- دوم: پیامبران داوران حل اختلاف
* سوم: پیامبران و فرمانبرداری مردم
- نتیجه سخن
- مطلب اول) تعریف گناه و نافرمانی خدای متعال
- مطلب دوم) مراتب گناه
- الف) تحریمی / مولوی
- ب) سفارشی / اخلاقی
- ج) دور کننده از قرب رحمت و محبت خدای متعال
- مطلب سوم) گناه و آثار تکلیفی آن
- دلایل عصمت پیامبران در اعمال
- الف) پیامبران، مخلصان درگاه الهی
- ب) پیامبران، الگو‌های راستی و درستی
- ج) پیامبران، مهتدیان و هادیان
- چند نکته با یادداشت کوتاه
- ۲. عصمت فرشتگان
- ۱ – ۲. توصیفی از فرشتگان در قرآن
- ۲ – ۲. جبرئیل (ع)
- ۳ – ۲. مکائیل (ع)
- ۴ – ۲. هاروت و ماروت
- ۵ – ۲. امتیازات فرشتگان
- فرشتگان، فرمانبرداران آگاه و دانا
- فرشتگان، موجودات نورانی
- فرشتگان، سیرت رحمانی و صورت انسانی
- فرشتگان، حافظان انسان
- فرشتگان، پیام آوران وحی
- فرشتگان، کار گزاران دستگاه الهی
- فرشتگان، پیراسته از نافرمانی خدای متعال
- فرشتگان، تسبیح گویان درگاه آفریدگار
- سخن امیرمؤمنان علی (ع) درباره فرشتگان
- ۳. عصمت حضرت مریم (س)
- ۱ – ۳. حضرت مریم (س) در یک نگاه کوتاه
- ۲ – ۳. عصمت حضرت مریم (س) با برداشت از قرآن
- جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
- گفتار سوم: عصمت اهل بیت (ع)
- دلایل عصمت اهل بیت (ع)
- اول: عقل
- الف) پاسداری از وظایف رسالت محمدی (ص)
- ب) راه کشف خطا و گناه از امام و رهبر امت
- ج) ناسازگاری عقل در پیروی از امام غیر معصوم
- دوم: نقل / آیات کریمه
- آیه تطهیر و عصمت اهل بیت (ع)
- نمایی کلی از آیه تطهیر
- یکم: نقش ادبی انماء در بیان آیه تطهیر و چند سر فصل آن
- دوم: تفسیر اراده الهی در آیه تطهیر
- مفهوم‌شناسی اراده الهی
- گونه‌های اراده: تکوین و تشریع
- آیه تطهیر و اراده تکوینی
- اراده تکوینی و نفی اختیاری عصمت
- ابن تیمیه و قاسمی و جبرانگاری عصمت
- نقد و بررسی
- آلوسی و نفی اختیاری عصمت
- نقد و بررسی
- نتیجه سخن
- سوم: معنایابی واژه «رجس»
- چهارم: بررسی معنایی و مصداقی «اهل البیت»
- الف) واژه اهل بیت از نگاه لغت نویسان
- ب) مفسران و تفسیر واژه «اهل بیت»
- مفسران امامیه و معنا و مصداق «اهل بیت»
- نقد و نظر
- اهل بیت، واژه ای با تعریف خاص یا عنوانی اشاری
- اهل بیت، برگزیدگان خاندان رسالت و دلایل آن
- شواهد و قرینه‌های برون آیه ای
- الف) قصه سبب نزول
- ب) اعتبار و حجیت فعل نبی اکرم (ص) – در تعیین مفهوم اهل بیت
- بازشناسی اخبار «سدوالابواب الا باب علی»
- برداشت و نتیجه نهایی از اخبار «سدوالابواب»
- حدیث «سدوالابواب الا باب / خوخة ابی بکر» در بوته نقد و بررسی
- نقد و بررسی
- نقد اول: ضعف اسناد رجایی
- نقد دوم: ناسازگاری با امتیاز انحصاری و اختصاصی
- نقد سوم: تخلف ابوبکر از قانون الهی
- نقد چهارم: احتجاج امیرمؤمنان علی (ع) و سکوت مهاجران و انصار
- نقد پنجم: گزارش نشدن حدیث از ابوبکر و عمر
- عالمان اهل سنت و رد یا جمع میان اخبار
- الف) تفاوت زمان صدور اخبار
- ب) تفسیر معنای مجازی از واژه «باب»
- نقد و بررسی
- الف) اراده تکوینی / الهی
ب) تغییر خطاب از ضمایر مؤنث به مذکر ج) واژه «البیت» و نقش الف و لام آن
- ۲ – ۳. ماجرای سبب نزول آیه تطهیر در آثار اندیشمندان مسلمان
- نقش سبب نزول در تفسیر آیات قرآن
- تعریف سبب و شأن نزول و تفاوت آن
- مورخان و محدثان و قصه نزول آیه تطهیر
- سبب نزول آیه تطهیر در روایات معصومان: و اخبار صحابیان
- برداشت اول: مفسران امامیه و سبب نزول آیه تطهیر
- شیخ مفید و بیان سبب نزول آیه و نقد دیدگاه مخالفان
- شیخ طوسی و تفسیر آیه تطهیر به عصمت اهل بیت (ع)
- علی بن ابراهیم قمی و روایت سبب نزول آیه تطهیر
- طبرسی و تفسیر آیه تطهیر به روایت سبب نزول
- ابن شهر آشوب و سبب نزول و عصمت اهل بیت از آیه تطهیر
- ابوالفتوح رازی و متواتر شمردن اخبار سبب نزول
- جرجانی و قصه سبب نزول آیه تطهیر
- علامه طباطبایی و تفسیر مصداقی «اهل بیت» با اخبار سبب نزول
- سید عبدالله شبّر و بیان اتفاق مفسران و روایات سبب نزول
- نتیجه سخن
- برداشت دوم: مفسران اهل سنت و اخبار سبب نزول آیه تطهیر
- دیدگاه اول: اهل البیت: افراد برگزیده از خاندان نبوت‌اند
- طبری و اخبار سبب نزول آیه تطهیر
- ابوجعفر نحاس و تبیین واژه اهل بیت از اخبار سبب نزول
- فخر رازی و تفسیر واژه «اهل بیت»
- قرطبی و قصه سبب نزول و معنایابی از واژه «اهل بیت»
- حسکانی و گزارش نزول آیه تطهیر به طرق مختلف روایی
- ثعالبی و بازگویی نظریه عموم اندیشمندان و مفسران اهل بیت
- ابن جُزَی کَلبی و تفسیر و تحلیل معنایی واژه «اهل بیت»
- ابن عطیه و تفسیر واژه «اهل بیت» از اخبار سبب نزول
- محمد محمود حجازی و بیان نظریه نهایی مفسران اهل سنت
* دیدگاه دوم: اهل بیت، همسران پیامبرند
- روایت اول: به نقل ابن عباس
- روایت دوم: به نقل عکرمه
- روایت دیگر: به نقل عکرمه
- روایت سوم: به نقل مقاتل بن سلیمان
- روایت چهارم: به نقل عروة بن زبیر
- نقد و بررسی
- نقد اول: نقد و نفی نظریه یاد شده از سوی مفسران اهل سنت
- نقد دوم: ضعف اسناد رجالی روایات
- بررسی روایت ابن عباس
- بررسی روایات عکرمه
- بررسی روایت مقاتل و عروة
- نقد سوم: ضعف متن و دلالت روایات
- دیدگاه سوم: اهل بیت، اصحاب کساء و ### 313### پیامبرند
- دلایل نظریه سوم و نقد بررسی آن
- دلیل اول: قاعده سیاق
- نقد و بررسی
- بررسی شرایط احراز قاعده سیاق
- ارتباط صدوری یا پیوستگی در زمان نزول
- ارتباط موضوعی و مفهومی میان چند آیه
- راه احراز و اثبات ارتباط صدوری و موضوعی
- الف) توجه به ساختار زبان و بیان آیه و آیات
- ب) دقت در همنواختی و هم آهنگی آیات
- ج) ردیابی اخبار سبب نزول و تفسیر گر آیه و آیات
- د) نقد بر استدلال به قاعده سیاق با نفی احراز شرایط آن
- اول: اختلاف آهنگ زبان و بیان
- دوم: اخبار، سبب نزول و نفی قاعده سیاق
- سوم: ساختار واژه‌ها و گزاره‌ها آیه تطهیر و عصمت اهل بیت
- چهارم: استقلال نزولی آیه تطهیر
- دو برداشت آزاد
- یکم: ماهیت زبان وحی / قرآن کریم
- دوم: اجتهادی یا توقیفی بودن چیدمان آیات قرآن
- دلیل دوم: ضمایر مذکر و توجیه و تأویل آن به همسران پیامبر گرامی
- نقد و بررسی
- دلیل سوم: دیدگاه لغت دانان در تعیین معنای اهل بیت به همسران
- نقد و بررسی
- الف) نقد مبنایی
- ۱. نبود شرط عدد و عدالت در لغت دانان
- ۲. لغت نویسان و بیان معانی استمعالی / کاربردی
- ۳. احراز نشدن وثاقت لغت دانان
- ۴. نفی روش عقلاء در گزینش رأی واژه شناسان
- ب) نقد بنایی
- نظریه چهارم: اهل بیت، خویشاوندان و نزدیکان پیامبرند
- روایت زید بن ارقم و برداشت از معنای واژه «اهل بیت»
- نقد و بررسی
- زید بن ارقم و نگرش عالمان امامیه و اهل سنت
- روایت زید بن ارقم و نفی نظریه عموم مفسران اهل سنت
- روایت زید بن ارقم و رد دیدگاه چهارم مفسران اهل سنت
- نتیجه سخن
- جمع‌بندی: نتیجه‌گیری و نظریه نهایی
- دلیل دوم: آیه امامت و بررسی دلالت آن بر عصمت
- تفسیر واژگان آیه امامت
- معنایابی واژه (ابتلاء)
- تفسیر (کلمات) از نظرگاه مفسران
- معنایابی امام
- معنا یابی لفظ (الظالمین)
- آیه امامت و دیدگاه مفسران امامیه
- آیه امامت و رابطه آن با عصمت
- آیه امامت و مفسران اهل سنت
- دلایل مفسران اهل سنت
- نقد و بررسی
- اشکالات مفسران اهل سنت بر دیدگاه عالمان شیعه
- ۱. اتهام شرک به ابی بکر و عمر و نفی امامت آنان
- ۲. شمولیت اطلاق لفظ (الظالمین) بر ابی بکر و عمر
- ۳. اطلاق حقیقی مشتق بر معنای اعم و نفی امامت ابوبکر و عمر
- پاسخ مفسران اهل سنت به منتقدان:
- اول: تفسیر عهد به نبوت نه امامت
- دوم: استعمال مجازی مشتق در گذشته و آینده
- سوم: ناسازگاری استدلال شیعه بر فتوای فقیهان مذاهب اسلامی
- نقد و بررسی دلایل و اشکالات مفسران اهل سنت
- ۱. صحت استمعال لفظ مشتق به گونه حقیقی در معنای اعم
- نقد نقد
- ۲. دخالت و نقش وصف (عنوان) در حکم به لحاظ حدوث و بقا
- ۳. تناسب حکم و موضوع
- ۴. آیه امامت از منظر اطلاق لفظی
- ۵. نفی خلافت خلفا از نگاه عقلی
- ۶. انشای عقد و تبعیت قصد
- جمع‌بندی و نتیجه‌گیری
- دلیل سوم: آیه اطاعت و تبیین و تحلیل آن بر عصمت
- معنایابی واژه اولی الامر از منظر لغت نویسان
- مفاد اطلاق آیه و وجوب اطاعت و عصمت
- آیه اطاعت و مفسران امامیه
- آیه اطاعت و مفسران اهل سنت
- خاستگاه، تبیین و دلایل دو نظریه
- نقد و بررسی
- نقد مفسران اهل سنت بر دیدگاه امامیه
- اشکال اول: لزوم شناخت «اولی الامر» و تکلیف مالابطلاق
- نقد و بررسی
- اشکال دوم: قانون ادبیات عرب و اراده مفرد از لحاظ جمع
- نقد و بررسی
- اشکال سوم: تفسیر «اولی الامر» به امام معصوم، ناسازگار با سیاق آیه
- نقد و بررسی
- اشکال چهارم: دسترسی نداشتن به امام معصوم
- نقد و بررسی
- اشکال پنجم: یادنشدن اسامی امامان معصوم در قرآن
- نقد و بررسی
- دلیل چهارم: آیه صادقین و ارتباط آن با عصمت معصومین
- محور اول: وصلت و وحدت آیه صادقین با آیه قبل
- محور دوم: معنایابی واژه «صدق» و «صادقین»
- محور سوم: مفسران و تفسیر آیه صادقین وتعیین معنای مصداقی آن
- نظریه عموم مفسران امامیه
- دیدگاه عموم مفسران اهل سنت
- محور چهارم: بررسی دلالت آیه صادقین بر عصمت اهل بیت (ع)
- فخر رازی و برداشت عصمت از آیه صادقین
- نقد فخر رازی بر دیدگاه مفسران امامیه
- نتیجه سخن
- نتیجه نهایی و سخن پایانی
- نمایه منابع (کتابنامه)
دربارهٔ پدیدآورنده
