سیاست‌های مالی امام علی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۳۸: خط ۳۸:
{{فهرست اثر}}
{{فهرست اثر}}
*سخنی با خواننده  
*سخنی با خواننده  
*آغاز [[سخن]]
*آغاز سخن  
*مفاهیم  
*مفاهیم  


خط ۴۴: خط ۴۴:
*مفهوم [[بیت المال]]
*مفهوم [[بیت المال]]
*پیشینه بیت المال در [[دوره اسلامی]]  
*پیشینه بیت المال در [[دوره اسلامی]]  
#بیت المال در [[عصر پیامبر]]{{صل}}
# بیت المال در [[عصر پیامبر]]{{صل}}
#بیت المال در [[خلافت ابوبکر]] (۱۱-۱۳ه)
# بیت المال در [[خلافت ابوبکر]] (۱۱-۱۳ه)
#بیت المال در [[خلافت عمر]] (۱۳-۲۳ه)
# بیت المال در [[خلافت عمر]] (۱۳-۲۳ه)
#بیت المال در [[عصر عثمان]] (۲۳-۳۵ه)
# بیت المال در [[عصر عثمان]] (۲۳-۳۵ه)
# بیت المال در [[خلافت امام علی]]{{ع}} ۳۵-۴۰ه)
# بیت المال در [[خلافت امام علی]]{{ع}} ۳۵-۴۰ه)
* [[منابع مالی]] بیت المال در [[دولت علوی]]  
* [[منابع مالی]] بیت المال در [[دولت علوی]]  
#منابع مالی[[ثابت]]
#منابع مالیثابت
## [[خمس]]
## [[خمس]]
###پیشینه خمس
###پیشینه خمس
###خمس در عصر پیامبر{{صل}}
### خمس در عصر پیامبر{{صل}}
###خمس در [[دوران خلفا]]  
### خمس در [[دوران خلفا]]  
###خمس در دوره [[خلافت امیرالمؤمنین]]{{ع}}
### خمس در دوره [[خلافت امیرالمؤمنین]]{{ع}}
## [[زکات]]  
## [[زکات]]  
###انواع زکات  
###انواع زکات  
### [[فلسفه]] [[تشریع]] [[زکات]]
### [[فلسفه]] [[تشریع]] زکات  
###پیشینه زکات  
###پیشینه زکات  
###زکات در عصر پیامبر{{صل}}  
### زکات در عصر پیامبر{{صل}}  
###زکات در [[عصر]] [[خلفای سه گانه]]  
### زکات در عصر [[خلفای سه گانه]]  
###زکات در دروه [[خلافت امیرمؤمنان]]{{ع}}  
### زکات در دروه [[خلافت امیرمؤمنان]]{{ع}}  
####عوامل کاهش درآمد زکات در خلافت امیرمؤمنان{{ع}}
####عوامل کاهش درآمد زکات در خلافت امیرمؤمنان{{ع}}
####سیاست‌های [[امیرمؤمنان]]{{ع}} برای ساماندهی زکات  
#### [[سیاست‌های امیرمؤمنان]]{{ع}} برای ساماندهی زکات  
###چگونگی [[پرداخت زکات]]
###چگونگی [[پرداخت زکات]]
###منابع زکات  
###منابع زکات  
خط ۷۰: خط ۷۰:
##فی
##فی
## [[انفال]]
## [[انفال]]
#منابع مالی متغیر
# منابع مالی متغیر
## [[جزیه]]  
## [[جزیه]]  
###مفهوم جزیه
###مفهوم جزیه
خط ۷۶: خط ۷۶:
####معنای اصطلاحی جزیه
####معنای اصطلاحی جزیه
###پیشینه جزیه
###پیشینه جزیه
###جزیه در عصر پیامبر{{صل}}
### جزیه در عصر پیامبر{{صل}}
###جزیه در [[عصر خلفا]]
### جزیه در [[عصر خلفا]]
###جزیه در عصر خلافت امیرالمؤمنین{{ع}}
### جزیه در عصر خلافت امیرالمؤمنین{{ع}}
## [[خراج]]
## [[خراج]]
###خراج در اصطلاح [[فقهی]]  
### خراج در اصطلاح [[فقهی]]  
###تفاوت خراج با جزیه  
###تفاوت خراج با جزیه  
###انواع خراج  
###انواع خراج  
###پیشینه خراج  
###پیشینه خراج  
###خراج در عصر پیامبر{{صل}}
### خراج در عصر پیامبر{{صل}}
###خراج در عصر خلفا  
### خراج در عصر خلفا  
###خراج در خلافت امام علی{{ع}}
### خراج در خلافت امام علی{{ع}}
####کاهش درآمد خراج در [[خلافت]] [[علوی]]
####کاهش درآمد خراج در [[خلافت]] [[علوی]]
#### [[تحول]] در نرخ خراج در خلافت علوی
#### [[تحول]] در نرخ خراج در خلافت علوی
####تحول در روش افزایش درآمد خراج در خلافت علوی  
#### تحول در روش افزایش درآمد خراج در خلافت علوی  
####تحول در چگونگی دریافت خراج در خلافت علوی  
#### تحول در چگونگی دریافت خراج در خلافت علوی  
###منابع درآمدی خراج  
###منابع درآمدی خراج  
##مالیت‌های [[حکومتی]]
##مالیت‌های [[حکومتی]]
###تاریخچه وضع مالیات‌های حکومتی در [[اسلامی]]
###تاریخچه وضع [[مالیات‌های حکومتی]] در [[اسلامی]]
###شرایط وضع مالیات‌های حکومتی
###شرایط وضع مالیات‌های حکومتی
###محدوده [[اختیارات حاکم]] در وضع مالیات‌های حکومتی
###محدوده [[اختیارات حاکم]] در وضع مالیات‌های حکومتی
###محدوده [[اختیار]] در [[تعیین]] نرخ مالیات‌های متغیر  
###محدوده [[اختیار]] در تعیین نرخ مالیات‌های متغیر  


=== فصل دوم: بررسی تطبیقی دیدگاه [[امام علی]]{{ع}}، [[پیامبر]]{{صل}} و [[خلفا]] درباره بیت المال ===
=== فصل دوم: بررسی تطبیقی دیدگاه [[امام علی]]{{ع}}، [[پیامبر]]{{صل}} و [[خلفا]] درباره بیت المال ===
*دیدگاه پیامبر{{صل}} و امام علی{{ع}} در مورد بیت المال  
*دیدگاه پیامبر{{صل}} و امام علی{{ع}} در مورد بیت المال  
*چگونگی دریافت بیت المال از نگاه پیامبر{{صل}} و امام علی{{ع}}  
*چگونگی دریافت بیت المال از نگاه پیامبر{{صل}} و امام علی{{ع}}  
*بیت المال از نگاه خلفا  
* بیت المال از نگاه خلفا  
* [[تقسیم بیت المال]] در نگاه پیامبر{{صل}} و امام علی{{ع}}  
* [[تقسیم بیت المال]] در نگاه پیامبر{{صل}} و امام علی{{ع}}  
*تقسیم بیت المال از دیدگاه خلفا  
* تقسیم بیت المال از دیدگاه خلفا  
#تقسیم بیت المال از دیدگاه [[خلیفه اول]]  
# تقسیم بیت المال از دیدگاه [[خلیفه اول]]  
#تقسیم بیت المال از دیدگاه [[خلیفه دوم]]
# [[تقسیم بیت المال]] از دیدگاه [[خلیفه دوم]]
#تقسیم بیت المال از دیدگاه [[خلیفه سوم]]
# تقسیم بیت المال از دیدگاه [[خلیفه سوم]]
*استفاده شخصی از بیت المال از دیدگاه خلفا  
*استفاده شخصی از [[بیت المال]] از دیدگاه [[خلفا]]
#دیدگاه خلیفه اول
#دیدگاه [[خلیفه اول]]
#دیدگاه خلیفه دوم
#دیدگاه خلیفه دوم
# دیدگاه خلیفه سوم
# دیدگاه خلیفه سوم


=== فصل سوم: [[سیاست‌ها]] و راهکارهای گردآئری [[اموال]] ===  
=== فصل سوم: [[سیاست‌ها]] و [[راهکارهای گردآوری اموال]] ===  
* [[سیاست‌ها]] و راهکارهای [[فرهنگی]]  
* سیاست‌ها و راهکارهای [[فرهنگی]]  
#اطلاع رسانی و [[روشنگری]]  
#اطلاع رسانی و [[روشنگری]]  
# [[ترغیب]] و [[تشویق]]
# [[ترغیب]] و [[تشویق]]
##ترغیب و تشویق [[مردم]]
## ترغیب و تشویق [[مردم]]
##ترغیب مردم با بیان آثار [[معنوی]]  
## ترغیب مردم با بیان آثار [[معنوی]]  
##ترغیب و تشویق [[کارگزاران]]  
## ترغیب و تشویق [[کارگزاران]]  
#هشدار و [[انذار]]  
#هشدار و [[انذار]]  
*سیاست‌ها و راهکارهای [[سیاسی]]  
* سیاست‌ها و راهکارهای [[سیاسی]]  
# [[گزینش]] کارگزاران  
# [[گزینش]] کارگزاران  
##شیوه گزینش
##شیوه گزینش
خط ۱۳۶: خط ۱۳۶:
## [[حذیفه بن یمان]]
## [[حذیفه بن یمان]]
## [[زیاد بن ابیه]]
## [[زیاد بن ابیه]]
##سمد بن [[مسعود]] ثقفی
## [[سعد بن مسعود ثقفی]]  
## [[سلیمان بن صرد]] خزاغی
## [[سلیمان بن صرد خزاعی]]
## [[سهل بن حنیف انصاری]] گ
## [[سهل بن حنیف انصاری]]
## [[عبدالله بن عباس]]
## [[عبدالله بن عباس]]
## [[عبیدالله بن عباس]]  
## [[عبیدالله بن عباس]]  
## [[عمر بن ابی سلمه مخزومی]]  
## [[عمر بن ابی سلمه مخزومی]]  
##عمر بن ابی سلمه مخزومی
## [[عمرو بن سلمه ارحبی]] ([[عمر بن مسلمه ارحبی]])
## [[عمرو بن سلمه ارحبی]] ([[عمر]] بن [[مسلمه]] [[ارحبی]])
## [[قثم بن عباس]]
## [[قثم بن عباس]]
## [[قدامه بن عجلان]]
## [[قدامه بن عجلان]]
## [[قرظة بن کعب انصاری]]  
## [[قرظة بن کعب انصاری]]  
## [[قعقاع بن شور]]  
## [[قعقاع بن شور]]  
## [[قیس بن سعد]] [[عباده]]
## [[قیس بن سعد عباده]]
## [[مالک اشتر]]
## [[مالک اشتر]]
## [[محمد بن ابی بکر]]  
## [[محمد بن ابی بکر]]  
## [[مخنف بن سلیم]]
## [[مخنف بن سلیم]]
## [[مصعب بن یزید انصاری]]  
## [[مصعب بن یزید انصاری]]  
##مطلقه بن هیبره  
## [[مصقله]] بن هیبره
## [[منذر بن جارود عبدی]]  
## [[منذر بن جارود عبدی]]  
## [[نعمان بن عجلان]]  
## [[نعمان بن عجلان]]  
خط ۱۶۱: خط ۱۶۰:
##رعایت [[تقوا]]  
##رعایت [[تقوا]]  
## [[پرهیز]] از [[انفاق]]
## [[پرهیز]] از [[انفاق]]
##پرهیز از [[تحقیر]] و [[آزار]] [[مالیات]] دهنده  
## پرهیز از [[تحقیر]] و [[آزار]] [[مالیات]] دهنده  
##ایجاد شرایط مناسب برای طرح [[مشکلات]]  
##ایجاد شرایط مناسب برای طرح [[مشکلات]]  
## [[پایداری]] در سامانادهی امور مالیت دهندگان
## [[پایداری]] در سامانادهی امور مالیت دهندگان
##پرهیز از [[منت]] و [[رشوه]]
## پرهیز از [[منت]] و [[رشوه]]
##پرهیز از تأخیر در ساماندهی امور  
## پرهیز از تأخیر در ساماندهی امور  
# [[اختیارات]] [[کارگزارن]] مالی
# [[اختیارات]] [[کارگزارن]] مالی
##گزینش عامل اجرایی
## گزینش عامل اجرایی
##گزینش عامل ناظر  
## گزینش عامل ناظر  
## [[تعیین]] [[میزان]] مالیات
## تعیین [[میزان]] مالیات
## [[مصرف]] مالیات
## [[مصرف]] مالیات
*سیاست‌ها و راهکارهای [[اقتصادی]]
* سیاست‌ها و راهکارهای [[اقتصادی]]
#مشارکت دادن بخش خصوصی
#مشارکت دادن بخش خصوصی
#مشارکت دادن بخش دولتی
#مشارکت دادن بخش دولتی
خط ۱۸۲: خط ۱۸۱:
### [[مبارزه با تبعیض]]
### [[مبارزه با تبعیض]]


=== فصل چهارم: [[پاسداری]] از [[بیت المال]] ===  
=== فصل چهارم: [[پاسداری]] از بیت المال ===  
*اهمیت [[حفاظت]] از بیت المال از منظر [[امام علی]]{{ع}}
*اهمیت [[حفاظت]] از [[بیت المال]] از منظر [[امام علی]]{{ع}}
*راهکارهای امام علی{{ع}} برای پاسداری از بیت المال  
*راهکارهای امام علی{{ع}} برای [[پاسداری]] از بیت المال  
#راهکارهای سیاسی
#راهکارهای [[سیاسی]]
## [[عزل و نصب کارگزاران]] مالی
## [[عزل و نصب کارگزاران]] [[مالی]]
## [[تأمین امنیت]] در حمل و [[نقل]] [[اموال]]  
## [[تأمین امنیت]] در حمل و نقل [[اموال]]  
## [[نظارت]] بر عملکرد کارگزاران مالی  
## [[نظارت بر عملکرد کارگزاران]] مالی  
###نظارت آشکار  
### [[نظارت]] آشکار  
###نظارت پنهان
### نظارت پنهان
##پیگیری گزارش‌ها  
##پیگیری گزارش‌ها  
## [[حسابرسی]] اموال جمع‌آوری شده
## [[حسابرسی]] اموال جمع‌آوری شده
##مطالبه و [[تقسیم بیت المال]]  
##مطالبه و [[تقسیم بیت المال]]  
#راهکارهای فرهنگی
#راهکارهای [[فرهنگی]]
## [[پند]] و ادرز کارگزاران  
## [[پند]] و [[اندرز]] [[کارگزاران]]
##تشویق کارگزاران  
## [[تشویق]] کارگزاران  
## [[الگوسازی]]
## [[الگوسازی]]
###نقش [[ساده زیستی]] [[حاکمان]] در صیانت [[جامعه]] و بیت المال  
###نقش [[ساده زیستی]] [[حاکمان]] در صیانت [[جامعه]] و بیت المال  
خط ۲۰۲: خط ۲۰۱:
#### [[خوراک]] ساده
#### [[خوراک]] ساده
#### [[پوشاک]] ساده
#### [[پوشاک]] ساده
###پرهیز از [[مصرف بیت المال]] در امور شخصی
### [[پرهیز]] از [[مصرف بیت المال]] در امور شخصی
#### [[تقسیم عادلانه بیت المال]]  
#### [[تقسیم عادلانه بیت المال]]  
####جلوگیری از [[اسراف]]  
####جلوگیری از [[اسراف]]  
##الگونمایی  
##الگونمایی  
###فراخواندن به [[الگوبرداری]]  
###فراخواندن به [[الگوبرداری]]  
### [[نکوهش]] بر عدم [[الگوبرداری]]
### [[نکوهش]] بر عدم الگوبرداری
###راهکارهای [[اقتصادی]]  
###راهکارهای [[اقتصادی]]  
#### [[مصادره اموال]] [[غارت]] شده در دوره [[خلیفه]] پیشین
#### [[مصادره اموال]] [[غارت]] شده در دوره [[خلیفه]] پیشین
####مطالبه [[اموال]] [[اختلاس]] شده در [[خلافت]] [[علوی]]  
####مطالبه اموال [[اختلاس]] شده در [[خلافت]] [[علوی]]  
#### [[هدایت]] پرداخت‌های مالیاتی به [[بیت المال]]
#### [[هدایت]] پرداخت‌های مالیاتی به بیت المال  
#### [[پیشگیری]] از [[فساد]] اموال
#### [[پیشگیری]] از [[فساد اموال]]
#### [[تأمین معیشت]] [[کارگزاران]]
#### [[تأمین معیشت]] کارگزاران  


=== فصل پنجم: [[امام علی]]{{ع}} و [[مصرف بیت المال]] ===  
=== فصل پنجم: امام علی{{ع}} و مصرف بیت المال ===  
*سیاست‌های امام علی{{ع}} در [[هزینه]] بیت المال  
*سیاست‌های امام علی{{ع}} در [[هزینه]] بیت المال  
#هماهنگ‌سازی سهام و [[مصرف]] عادلانه  
#هماهنگ‌سازی سهام و [[مصرف]] عادلانه  
# [[مبارزه با تبعیض]]  
# [[مبارزه با تبعیض]]  
#برخورد با [[تبعیض]] گران
#برخورد با [[تبعیض]] گران
#جلوگیری از [[اسراف]] در مصرف بیت المال
#جلوگیری از اسراف در مصرف بیت المال
#تقسیم سریع بیت المال  
#تقسیم سریع بیت المال  
##سرعت در [[تقسیم بیت المال]] و [[دوراندیشی]]
##سرعت در تقسیم بیت المال و [[دوراندیشی]]
## [[تساوی در تقسیم بیت المال]]
## [[تساوی در تقسیم بیت المال]]
#موارد مصرف بیت المال  
#موارد مصرف بیت المال  
##مصرف [[اداری]]
## مصرف [[اداری]]
### [[حقوق]] [[کارمندان]]  
### [[حقوق کارمندان]]  
### [[معیشت]] [[حاکم]]  
### [[معیشت]] [[حاکم]]  
###جیران خطای [[قاضی]]  
###جیران خطای [[قاضی]]  
###هزینه [[زندانیان]]
### هزینه [[زندانیان]]
##مصرف غیراداری  
## مصرف غیراداری  
###مصارف [[فرهنگی]]
### مصارف فرهنگی
###مصارف [[اجتماعی]]  
### مصارف [[اجتماعی]]  
####تأمین معیشت و [[رفاه عمومی]] ([[عدالت اجتماعی]])
#### تأمین معیشت و [[رفاه عمومی]] ([[عدالت اجتماعی]])
####دیه مقتول  
####دیه مقتول  
####بیمه [[بازنشستگی]]
####بیمه [[بازنشستگی]]
* [[سخن]] پایانی
* سخن پایانی
{{پایان فهرست اثر}}
{{پایان فهرست اثر}}



نسخهٔ کنونی تا ‏۲ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۲۴

سیاست‌های مالی امام علی(ع)، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی سازوکارهای اقتصادی حکومت امام علی(ع) می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این کتاب محمد حسین علی اکبری است و انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است[۱].

سیاست‌های مالی امام علی(ع)
زبانفارسی
نویسندهمحمد حسین علی اکبری
موضوع
مذهبشیعه
ناشرانتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۹۰ ش
تعداد صفحه۲۷۱
شابک‏‭۹۷۸-۶۰۰-۱۹۵-۰۵۱-۳‬‬
شماره ملی‎ ۲۷۵۸۷۷۱ ‎

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «مطالعاتی پیرامون سازوکارهای اقتصادی حکومت امام علی(ع) است. تحقیق پیش‌رو در پنج فصل به شرح ذیل ساماندهی و ارایه شده است: در فصل اول به تاریخچه بیت‌المال در عصر نبوی و دوران خلفا اشاره شده و منابع درآمد بیت‌المال تا زمان امام علی(ع) بررسی شده است. فصل دوم دیدگاه پیامبر(ص)، امام علی(ع) و خلفا را بررسی و شیوه تقسیم و استفاده از بیت‌المال را تبیین کرده است. در فصل سوم راهکارهای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی امام علی(ع) برای تأمین منابع مالی و گردآوری اموال بیت‌المال ارایه شده است. چگونگی حفاظت از بیت‌المال، شیوه‌ها و راهکارهای پاسداری از آن در فصل چهارم تحقیق شده است. در فصل فرجامین نیز موارد مصرف بیت‌المال و شیوه صحیح به‌کارگیری آن آمده است»[۱].

فهرست کتاب

  • سخنی با خواننده
  • آغاز سخن
  • مفاهیم

فصل یکم: منابع بیت المال

  1. بیت المال در عصر پیامبر(ص)
  2. بیت المال در خلافت ابوبکر (۱۱-۱۳ه)
  3. بیت المال در خلافت عمر (۱۳-۲۳ه)
  4. بیت المال در عصر عثمان (۲۳-۳۵ه)
  5. بیت المال در خلافت امام علی(ع) ۳۵-۴۰ه)
  1. منابع مالیثابت
    1. خمس
      1. پیشینه خمس
      2. خمس در عصر پیامبر(ص)
      3. خمس در دوران خلفا
      4. خمس در دوره خلافت امیرالمؤمنین(ع)
    2. زکات
      1. انواع زکات
      2. فلسفه تشریع زکات
      3. پیشینه زکات
      4. زکات در عصر پیامبر(ص)
      5. زکات در عصر خلفای سه گانه
      6. زکات در دروه خلافت امیرمؤمنان(ع)
        1. عوامل کاهش درآمد زکات در خلافت امیرمؤمنان(ع)
        2. سیاست‌های امیرمؤمنان(ع) برای ساماندهی زکات
      7. چگونگی پرداخت زکات
      8. منابع زکات
      9. مصارف زکات
    3. فی
    4. انفال
  2. منابع مالی متغیر
    1. جزیه
      1. مفهوم جزیه
        1. معنای لغوی جزیه
        2. معنای اصطلاحی جزیه
      2. پیشینه جزیه
      3. جزیه در عصر پیامبر(ص)
      4. جزیه در عصر خلفا
      5. جزیه در عصر خلافت امیرالمؤمنین(ع)
    2. خراج
      1. خراج در اصطلاح فقهی
      2. تفاوت خراج با جزیه
      3. انواع خراج
      4. پیشینه خراج
      5. خراج در عصر پیامبر(ص)
      6. خراج در عصر خلفا
      7. خراج در خلافت امام علی(ع)
        1. کاهش درآمد خراج در خلافت علوی
        2. تحول در نرخ خراج در خلافت علوی
        3. تحول در روش افزایش درآمد خراج در خلافت علوی
        4. تحول در چگونگی دریافت خراج در خلافت علوی
      8. منابع درآمدی خراج
    3. مالیت‌های حکومتی
      1. تاریخچه وضع مالیات‌های حکومتی در اسلامی
      2. شرایط وضع مالیات‌های حکومتی
      3. محدوده اختیارات حاکم در وضع مالیات‌های حکومتی
      4. محدوده اختیار در تعیین نرخ مالیات‌های متغیر

فصل دوم: بررسی تطبیقی دیدگاه امام علی(ع)، پیامبر(ص) و خلفا درباره بیت المال

  • دیدگاه پیامبر(ص) و امام علی(ع) در مورد بیت المال
  • چگونگی دریافت بیت المال از نگاه پیامبر(ص) و امام علی(ع)
  • بیت المال از نگاه خلفا
  • تقسیم بیت المال در نگاه پیامبر(ص) و امام علی(ع)
  • تقسیم بیت المال از دیدگاه خلفا
  1. تقسیم بیت المال از دیدگاه خلیفه اول
  2. تقسیم بیت المال از دیدگاه خلیفه دوم
  3. تقسیم بیت المال از دیدگاه خلیفه سوم
  1. دیدگاه خلیفه اول
  2. دیدگاه خلیفه دوم
  3. دیدگاه خلیفه سوم

فصل سوم: سیاست‌ها و راهکارهای گردآوری اموال

  1. اطلاع رسانی و روشنگری
  2. ترغیب و تشویق
    1. ترغیب و تشویق مردم
    2. ترغیب مردم با بیان آثار معنوی
    3. ترغیب و تشویق کارگزاران
  3. هشدار و انذار
  • سیاست‌ها و راهکارهای سیاسی
  1. گزینش کارگزاران
    1. شیوه گزینش
    2. معیارهای گزینش
      1. تجربه
      2. حیا
      3. اصالت خانوادگی
      4. توانمندی
      5. تدین
      6. سابقه دینی
      7. امانت داری
      8. وثاقت
      9. دانش و تخصص
  2. نصب کارگزاران
    1. حذیفه بن یمان
    2. زیاد بن ابیه
    3. سعد بن مسعود ثقفی
    4. سلیمان بن صرد خزاعی
    5. سهل بن حنیف انصاری
    6. عبدالله بن عباس
    7. عبیدالله بن عباس
    8. عمر بن ابی سلمه مخزومی
    9. عمرو بن سلمه ارحبی (عمر بن مسلمه ارحبی)
    10. قثم بن عباس
    11. قدامه بن عجلان
    12. قرظة بن کعب انصاری
    13. قعقاع بن شور
    14. قیس بن سعد عباده
    15. مالک اشتر
    16. محمد بن ابی بکر
    17. مخنف بن سلیم
    18. مصعب بن یزید انصاری
    19. مصقله بن هیبره
    20. منذر بن جارود عبدی
    21. نعمان بن عجلان
    22. یزید بن حجیه تیمی
    23. یزید بن قیس ارحبی
  3. تبیین آداب و وظایف کارگزاران مالی
    1. رعایت تقوا
    2. پرهیز از انفاق
    3. پرهیز از تحقیر و آزار مالیات دهنده
    4. ایجاد شرایط مناسب برای طرح مشکلات
    5. پایداری در سامانادهی امور مالیت دهندگان
    6. پرهیز از منت و رشوه
    7. پرهیز از تأخیر در ساماندهی امور
  4. اختیارات کارگزارن مالی
    1. گزینش عامل اجرایی
    2. گزینش عامل ناظر
    3. تعیین میزان مالیات
    4. مصرف مالیات
  1. مشارکت دادن بخش خصوصی
  2. مشارکت دادن بخش دولتی
    1. مشارکت دادن حکومت در احیای منابع تولید
    2. حمایت از تولید کننده
      1. پی‌گیری شکایات
      2. تخفیف در مالیات
      3. تسهیل در وضع و گرفتن مالیات
      4. عدالت خواهی و ستم پرهیزی
      5. مبارزه با تبعیض

فصل چهارم: پاسداری از بیت المال

  1. راهکارهای سیاسی
    1. عزل و نصب کارگزاران مالی
    2. تأمین امنیت در حمل و نقل اموال
    3. نظارت بر عملکرد کارگزاران مالی
      1. نظارت آشکار
      2. نظارت پنهان
    4. پیگیری گزارش‌ها
    5. حسابرسی اموال جمع‌آوری شده
    6. مطالبه و تقسیم بیت المال
  2. راهکارهای فرهنگی
    1. پند و اندرز کارگزاران
    2. تشویق کارگزاران
    3. الگوسازی
      1. نقش ساده زیستی حاکمان در صیانت جامعه و بیت المال
        1. مسکن
        2. خوراک ساده
        3. پوشاک ساده
      2. پرهیز از مصرف بیت المال در امور شخصی
        1. تقسیم عادلانه بیت المال
        2. جلوگیری از اسراف
    4. الگونمایی
      1. فراخواندن به الگوبرداری
      2. نکوهش بر عدم الگوبرداری
      3. راهکارهای اقتصادی
        1. مصادره اموال غارت شده در دوره خلیفه پیشین
        2. مطالبه اموال اختلاس شده در خلافت علوی
        3. هدایت پرداخت‌های مالیاتی به بیت المال
        4. پیشگیری از فساد اموال
        5. تأمین معیشت کارگزاران

فصل پنجم: امام علی(ع) و مصرف بیت المال

  • سیاست‌های امام علی(ع) در هزینه بیت المال
  1. هماهنگ‌سازی سهام و مصرف عادلانه
  2. مبارزه با تبعیض
  3. برخورد با تبعیض گران
  4. جلوگیری از اسراف در مصرف بیت المال
  5. تقسیم سریع بیت المال
    1. سرعت در تقسیم بیت المال و دوراندیشی
    2. تساوی در تقسیم بیت المال
  6. موارد مصرف بیت المال
    1. مصرف اداری
      1. حقوق کارمندان
      2. معیشت حاکم
      3. جیران خطای قاضی
      4. هزینه زندانیان
    2. مصرف غیراداری
      1. مصارف فرهنگی
      2. مصارف اجتماعی
        1. تأمین معیشت و رفاه عمومی (عدالت اجتماعی)
        2. دیه مقتول
        3. بیمه بازنشستگی
  • سخن پایانی

دربارهٔ پدیدآورنده

 
محمد حسین علی اکبری
حجت الاسلام و المسلمین محمد حسین علی اکبری (متولد ۱۳۳۲ ش، بیرجند)، او تاکنون چندین جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است. «سیره معصومان در فقرزدایی» و «سیاست‌های مالی امام علی» برخی از این آثار است[۲].

پانویس