زهیر بن قین بجلی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-== جستارهای وابسته == * +== جستارهای وابسته == {{مدخل‌های وابسته}} *)) |
|||
| (۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام حسین | عنوان مدخل = زهیر بن قین بجلی | مداخل مرتبط = [[زهیر بن قین بجلی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
{{جعبه اطلاعات اصحاب | |||
| نام = زهیر بن قین بجلی | |||
| مشهور به = | |||
| نام تصویر = آرامگاه شهدای کربلا.jpg | |||
| عرض تصویر = | |||
| توضیح تصویر = آرامگاه شهدای کربلا | |||
| نام کامل = زهیر بن قین بجلی | |||
| نام‌های دیگر = | |||
| جنسیت = مرد | |||
| کنیه = | |||
| لقب = | |||
| اهل = | |||
| از قبیله = [[بجیله]] | |||
| از تیره = | |||
| پدر = [[قین بن قیس انماری بجلی]] | |||
| مادر = | |||
| همسر = [[دلهم]] | |||
| پسر = | |||
| دختر = | |||
| خواهر = | |||
| برادر = | |||
| خویشاوندان = [[سلمان بن مضارب بجلی]] (عموزاده) | |||
| وابستگان = | |||
| تاریخ تولد = | |||
| محل تولد = | |||
| محل زندگی = [[کوفه]] | |||
| تاریخ درگذشت = | |||
| محل درگذشت = | |||
| تاریخ شهادت = [[۶۱ هجری]] | |||
| محل شهادت = [[کربلا]] | |||
| طول عمر = | |||
| محل دفن = [[کربلا]] | |||
| دین = | |||
| مذهب = | |||
| از اصحاب = [[امام حسین]] | |||
| از طبقه = | |||
| در جنگ = [[واقعه عاشورا]] | |||
| نقش‌ها = | |||
| فعالیت‌ها = | |||
| علت شهرت = | |||
| علت درگذشت = | |||
| علت شهادت = | |||
| راوی از = | |||
| روایات مشهور = | |||
| مشایخ او = | |||
| راویان از او = | |||
| آخرین راوی از او = | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
زهیر بن قین بجلی از شخصیت‌های برجسته [[کوفه]] بود که [[روز عاشورا]]، [[افتخار]] یافت در رکاب [[حسین بن علی]]{{ع}} به [[شهادت]] برسد. وی در میدان‌های [[جنگ]]، دلاوری‌های بسیاری نشان داده بود. ابتدا نیز [[هوادار]] جناح [[عثمان]] بود، امّا [[توفیق]] یافت که [[نیک]] فرجام و از شهدای عالی [[مقام]] [[کربلا]] شود. وی در سال ۶۰ [[هجری]] (که [[سید الشهدا]] هم از [[مکّه]] به قصد [[کوفه]] حرکت کرده بود) از [[سفر]] [[حج]] بر میگشت و [[دوست]] نداشت که با [[امام]] برخورد کند و هم [[منزل]] شود. امّا در یکی از منزل‌گاه‌ها ناچار با فرود آمدن [[کاروان حسینی]] همزمان شد. [[امام]] کسی را نزد او فرستاد. | زهیر بن قین بجلی از شخصیت‌های برجسته [[کوفه]] بود که [[روز عاشورا]]، [[افتخار]] یافت در رکاب [[حسین بن علی]] {{ع}} به [[شهادت]] برسد. وی در میدان‌های [[جنگ]]، دلاوری‌های بسیاری نشان داده بود. ابتدا نیز [[هوادار]] جناح [[عثمان]] بود، امّا [[توفیق]] یافت که [[نیک]] فرجام و از شهدای عالی [[مقام]] [[کربلا]] شود. وی در سال ۶۰ [[هجری]] (که [[سید الشهدا]] هم از [[مکّه]] به قصد [[کوفه]] حرکت کرده بود) از [[سفر]] [[حج]] بر میگشت و [[دوست]] نداشت که با [[امام]] برخورد کند و هم [[منزل]] شود. امّا در یکی از منزل‌گاه‌ها ناچار با فرود آمدن [[کاروان حسینی]] همزمان شد. [[امام]] کسی را نزد او فرستاد. | ||
فرستاده [[حسین]]{{ع}} به [[خیمه]] او رفت و [[پیام]] [[امام]] را رساند. ابتدا بی‌میلی نشان می‌داد. امّا همسرش او را [[تشویق]] کرد تا برود و ببیند خواسته [[امام]] چیست. زهیر نزد [[امام]] رفت. کلمات [[امام]] آتشی در [[دل]] او افروخت که از "عثمانی" بودن به "حسینی" بودن تبدیل شد. همسرش نیز همراه او آمد و به کاروان [[حسین]]{{ع}} پیوستند<ref>بحار الانوار، ج۴۴، ص۳۷۱.</ref>. [[سپاه حرّ]] وقتی [[راه]] را بر [[امام حسین]]{{ع}} بستند، زهیر با اجازه [[سید الشهدا]] با آنان سخن گفت و به [[امام]] پیشنهاد کرد که با آنان بجنگند، ولی [[امام]] نپذیرفت<ref>اعیان الشیعه، ج۷، ص۷۱.</ref>. [[شب عاشورا]] نیز، از جمله کسانی بود که با نطقی پرشور، مراتب [[اخلاص]] و [[حمایت]] و جانبازی خویش را نسبت به [[امام]] کرد و گفت: اگر هزار بار هم کشته شوم و زنده گردم هرگز [[دست]] از [[یاری]] پسر [[پیغمبر]] بر نخواهم داشت<ref>عنصر شجاعت، ج۱، ص۲۷۱.</ref>. | فرستاده [[حسین]] {{ع}} به [[خیمه]] او رفت و [[پیام]] [[امام]] را رساند. ابتدا بی‌میلی نشان می‌داد. امّا همسرش او را [[تشویق]] کرد تا برود و ببیند خواسته [[امام]] چیست. زهیر نزد [[امام]] رفت. کلمات [[امام]] آتشی در [[دل]] او افروخت که از "عثمانی" بودن به "حسینی" بودن تبدیل شد. همسرش نیز همراه او آمد و به کاروان [[حسین]] {{ع}} پیوستند<ref>بحار الانوار، ج۴۴، ص۳۷۱.</ref>. [[سپاه حرّ]] وقتی [[راه]] را بر [[امام حسین]] {{ع}} بستند، زهیر با اجازه [[سید الشهدا]] با آنان سخن گفت و به [[امام]] پیشنهاد کرد که با آنان بجنگند، ولی [[امام]] نپذیرفت<ref>اعیان الشیعه، ج۷، ص۷۱.</ref>. [[شب عاشورا]] نیز، از جمله کسانی بود که با نطقی پرشور، مراتب [[اخلاص]] و [[حمایت]] و جانبازی خویش را نسبت به [[امام]] کرد و گفت: اگر هزار بار هم کشته شوم و زنده گردم هرگز [[دست]] از [[یاری]] پسر [[پیغمبر]] بر نخواهم داشت<ref>عنصر شجاعت، ج۱، ص۲۷۱.</ref>. | ||
[[روز عاشورا]]، [[سید الشهدا]] [[فرماندهی]] جناح راست [[یاران]] خویش را در میدان به زهیر سپرد. زهیر، پس از [[امام حسین]]{{ع}} اوّلین کسی بود که سواره و [[غرق]] در [[سلاح]] مقابل [[دشمن]] رفت و به [[نصیحت]] آنان پرداخت. [[شمر]] به طرف او تیری افکند. گفتگوهایی بین او و [[شمر]] انجام گرفت<ref>انصار الحسین، ص۳۷؛ عنصر شجاعت، ج۱، ص۲۵۰.</ref>. [[ظهر]] [[عاشورا]] هم او و [[سعید بن عبدالله حنفی|سعید بن عبد الله]] جلوی [[امام]] ایستادند و سپر تیر‌ها شدند تا [[امام]] [[نماز]] بخواند. پس از اتمام [[نماز]]، به میدان رفت و شجاعانه [[نبرد]] کرد. مطابق گفته‌اش، با [[شمشیر]] از [[حسین]]{{ع}} [[دفاع]] کرد و جنگید و کشته شد. [[امام]] به بالین او آمد و او را [[دعا]] و کشندگانش را [[نفرین]] کرد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۱۷.</ref>. | [[روز عاشورا]]، [[سید الشهدا]] [[فرماندهی]] جناح راست [[یاران]] خویش را در میدان به زهیر سپرد. زهیر، پس از [[امام حسین]] {{ع}} اوّلین کسی بود که سواره و [[غرق]] در [[سلاح]] مقابل [[دشمن]] رفت و به [[نصیحت]] آنان پرداخت. [[شمر]] به طرف او تیری افکند. گفتگوهایی بین او و [[شمر]] انجام گرفت<ref>انصار الحسین، ص۳۷؛ عنصر شجاعت، ج۱، ص۲۵۰.</ref>. [[ظهر]] [[عاشورا]] هم او و [[سعید بن عبدالله حنفی|سعید بن عبد الله]] جلوی [[امام]] ایستادند و سپر تیر‌ها شدند تا [[امام]] [[نماز]] بخواند. پس از اتمام [[نماز]]، به میدان رفت و شجاعانه [[نبرد]] کرد. مطابق گفته‌اش، با [[شمشیر]] از [[حسین]] {{ع}} [[دفاع]] کرد و جنگید و کشته شد. [[امام]] به بالین او آمد و او را [[دعا]] و کشندگانش را [[نفرین]] کرد<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، ص ۲۱۷.</ref>. | ||
==شهادت [[زهیر بن قین]]== | |||
بعد از شهادت حجاج، زهیر بن قین برای [[مبارزه]] [[قیام]] نمود و رجزی را خواند که مطلع آن این است: | |||
{{عربی|انا زهير و انا بن القين *** اذ ودكم بالسيف عن حسين}} | |||
یعنی: من زهیرم که پسر قین می‌باشم و شما را به وسیله [[شمشیر]] از امام حسین{{ع}} دور می‌کنم. حقا که حسین یکی از دو [[سبط]] [[امت]] و از [[عترت]] نیکو و با [[تقوا]] و شایسته است. این [[رسول خدا]] است بدون [[دروغ]]، من شما را با شمشیر می‌زنم و هیچ عیبی نمی‌بینم ای کاش [[جان]] من دو قسمت شده بود. [[محمد بن ابوطالب]] می‌گوید: زهیر [[قتال]] کرد تا تعداد یک صد و بیست نفر از [[دشمنان]] را کشت. سپس [[کثیر بن عبدالله شعبی]] و [[مهاجر بن اوس تمیمی]] بر او [[حمله]] کردند و شهیدش نمودند. [[امام حسین]]{{ع}} فرمود: {{متن حدیث|لا يبعدك الله يا زهير و لعن الله قاتلك لمن الذين مسخوا قردة و خنازير}} زهیر از پای در آمد! زهیر از [[رحمت خدا]] دور مباد! [[خدا]] [[قاتل]] تو را [[لعنت]] کند. خدا آن افرادی را که به صورت بوزینه و خوک در آمدند لعنت کند<ref>بحار، ج۴۵، ص۲۶؛ ابصار العین، ص۱۴۵.</ref>.<ref>[[علی راجی|راجی، علی]]، [[مظلومیت سیدالشهداء ج۲ (کتاب)|مظلومیت سیدالشهداء]]، ج۲، ص ۶۸.</ref>. | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
{{ | {{مدخل وابسته}} | ||
* [[دلهم]] (همسر) | * [[دلهم]] (همسر) | ||
*[[سلمان بن مضارب بجلی]] (عموزاده) | * [[سلمان بن مضارب بجلی]] (عموزاده) | ||
*[[مهاجر بن اوس تمیمی]] (قاتل) | * [[مهاجر بن اوس تمیمی]] (قاتل) | ||
*[[کثیر بن عبدالله شعبی]] (قاتل) | * [[کثیر بن عبدالله شعبی]] (قاتل) | ||
{{پایان مدخل وابسته}} | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
#[[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']] | # [[پرونده:13681024.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|'''فرهنگ عاشورا''']] | ||
# [[پرونده:IM010744.jpg|22px]] [[علی راجی|راجی، علی]]، [[مظلومیت سیدالشهداء ج۲ (کتاب)|'''مظلومیت سیدالشهداء ج۲''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۲۶: | خط ۷۸: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]] | [[رده:مدخل فرهنگ عاشورا]] | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده:شهدای واقعه کربلا]] | [[رده:شهدای واقعه کربلا]] | ||
[[رده: | [[رده:اصحاب امام حسین]] | ||
[[رده:بجیله]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۴۱
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام حسین است. زهیر بن قین بجلی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: زهیر بن قین بجلی در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط ندارد| زهیر بن قین بجلی | |
|---|---|
 آرامگاه شهدای کربلا | |
| نام کامل | زهیر بن قین بجلی |
| جنسیت | مرد |
| از قبیله | بجیله |
| پدر | قین بن قیس انماری بجلی |
| همسر | دلهم |
| خویشاوندان | سلمان بن مضارب بجلی (عموزاده) |
| محل زندگی | کوفه |
| تاریخ شهادت | ۶۱ هجری |
| محل شهادت | کربلا |
| محل آرامگاه | کربلا |
| از اصحاب | امام حسین |
| حضور در جنگ | واقعه عاشورا |
مقدمه
زهیر بن قین بجلی از شخصیت‌های برجسته کوفه بود که روز عاشورا، افتخار یافت در رکاب حسین بن علی (ع) به شهادت برسد. وی در میدان‌های جنگ، دلاوری‌های بسیاری نشان داده بود. ابتدا نیز هوادار جناح عثمان بود، امّا توفیق یافت که نیک فرجام و از شهدای عالی مقام کربلا شود. وی در سال ۶۰ هجری (که سید الشهدا هم از مکّه به قصد کوفه حرکت کرده بود) از سفر حج بر میگشت و دوست نداشت که با امام برخورد کند و هم منزل شود. امّا در یکی از منزل‌گاه‌ها ناچار با فرود آمدن کاروان حسینی همزمان شد. امام کسی را نزد او فرستاد.
فرستاده حسین (ع) به خیمه او رفت و پیام امام را رساند. ابتدا بی‌میلی نشان می‌داد. امّا همسرش او را تشویق کرد تا برود و ببیند خواسته امام چیست. زهیر نزد امام رفت. کلمات امام آتشی در دل او افروخت که از "عثمانی" بودن به "حسینی" بودن تبدیل شد. همسرش نیز همراه او آمد و به کاروان حسین (ع) پیوستند[۱]. سپاه حرّ وقتی راه را بر امام حسین (ع) بستند، زهیر با اجازه سید الشهدا با آنان سخن گفت و به امام پیشنهاد کرد که با آنان بجنگند، ولی امام نپذیرفت[۲]. شب عاشورا نیز، از جمله کسانی بود که با نطقی پرشور، مراتب اخلاص و حمایت و جانبازی خویش را نسبت به امام کرد و گفت: اگر هزار بار هم کشته شوم و زنده گردم هرگز دست از یاری پسر پیغمبر بر نخواهم داشت[۳].
روز عاشورا، سید الشهدا فرماندهی جناح راست یاران خویش را در میدان به زهیر سپرد. زهیر، پس از امام حسین (ع) اوّلین کسی بود که سواره و غرق در سلاح مقابل دشمن رفت و به نصیحت آنان پرداخت. شمر به طرف او تیری افکند. گفتگوهایی بین او و شمر انجام گرفت[۴]. ظهر عاشورا هم او و سعید بن عبد الله جلوی امام ایستادند و سپر تیر‌ها شدند تا امام نماز بخواند. پس از اتمام نماز، به میدان رفت و شجاعانه نبرد کرد. مطابق گفته‌اش، با شمشیر از حسین (ع) دفاع کرد و جنگید و کشته شد. امام به بالین او آمد و او را دعا و کشندگانش را نفرین کرد[۵].
شهادت زهیر بن قین
بعد از شهادت حجاج، زهیر بن قین برای مبارزه قیام نمود و رجزی را خواند که مطلع آن این است: انا زهير و انا بن القين *** اذ ودكم بالسيف عن حسين یعنی: من زهیرم که پسر قین می‌باشم و شما را به وسیله شمشیر از امام حسین(ع) دور می‌کنم. حقا که حسین یکی از دو سبط امت و از عترت نیکو و با تقوا و شایسته است. این رسول خدا است بدون دروغ، من شما را با شمشیر می‌زنم و هیچ عیبی نمی‌بینم ای کاش جان من دو قسمت شده بود. محمد بن ابوطالب می‌گوید: زهیر قتال کرد تا تعداد یک صد و بیست نفر از دشمنان را کشت. سپس کثیر بن عبدالله شعبی و مهاجر بن اوس تمیمی بر او حمله کردند و شهیدش نمودند. امام حسین(ع) فرمود: «لا يبعدك الله يا زهير و لعن الله قاتلك لمن الذين مسخوا قردة و خنازير» زهیر از پای در آمد! زهیر از رحمت خدا دور مباد! خدا قاتل تو را لعنت کند. خدا آن افرادی را که به صورت بوزینه و خوک در آمدند لعنت کند[۶].[۷].
جستارهای وابسته
- دلهم (همسر)
- سلمان بن مضارب بجلی (عموزاده)
- مهاجر بن اوس تمیمی (قاتل)
- کثیر بن عبدالله شعبی (قاتل)
منابع
پانویس
- ↑ بحار الانوار، ج۴۴، ص۳۷۱.
- ↑ اعیان الشیعه، ج۷، ص۷۱.
- ↑ عنصر شجاعت، ج۱، ص۲۷۱.
- ↑ انصار الحسین، ص۳۷؛ عنصر شجاعت، ج۱، ص۲۵۰.
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۲۱۷.
- ↑ بحار، ج۴۵، ص۲۶؛ ابصار العین، ص۱۴۵.
- ↑ راجی، علی، مظلومیت سیدالشهداء، ج۲، ص ۶۸.