راه و راهنماشناسی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
خط ۳۷: خط ۳۷:


==دربارهٔ کتاب==
==دربارهٔ کتاب==
*در معرفی کتاب آمده است: «کتاب حاضر، پژوهشی است در قلمرو نبوت‌شناسی، که در بیست و شش درس، تنظيم شده است. ارائه بحث در اين کتاب بر شيوه تفسير موضوعی [[استوار]] است و در هريک از مسايل و موضوعات، آيات [[قرآنی]] مربوط استخراج، دسته‌بندی، بررسی و تفسير شده‌ است. این اثر، از دو بخش كلى: "راه‌شناسى" و "راهنماشناسى" تشكيل یافته است. مهم‌ترين مباحث کتاب عبارتند از: مفهوم، امکان و [[ضرورت]] [[وحی]] و [[نبوت]]، اهدف و آثار [[نبوت]] و راه‌های اثبات آن، مصونيت [[وحی]] و [[عصمت]] پيامبران، [[وحدت]] دين [[الهی]] و [[لزوم]] ايمان به تمام پيامبران، شرايع [[الهی]] و مشترکات و تمايزات آن‌ها، کثرت پيامبران و تفاوت مراتب آنان، وظايف و [[مقامات]] پيامبران، اوصاف عمومی پيامبران، [[رفتار]] [[مردم]] با پيامبران، [[سنت الهی]] در برخورد با [[اقوام]] پيامبران، خاتميت، ضرورت‌ها و ويژگی‌های [[اسلام]]، و [[امامت]].»<ref>[http://bookroom.ir/book/163/node/5076 وبگاه پاتوق کتاب فردا]</ref>
*در معرفی کتاب آمده است: «کتاب حاضر، پژوهشی است در قلمرو نبوت‌شناسی، که در بیست و شش درس، تنظیم شده است. ارائه بحث در این کتاب بر شیوه [[تفسیر موضوعی]] [[استوار]] است و در هریک از مسایل و موضوعات، [[آیات]] [[قرآنی]] مربوط استخراج، دسته‌بندی، بررسی و [[تفسیر]] شده‌ است. این اثر، از دو بخش کلی: "راه‌شناسی" و "راهنماشناسی" تشکیل یافته است. مهم‌ترین مباحث کتاب عبارتند از: مفهوم، امکان و [[ضرورت]] [[وحی]] و [[نبوت]]، اهدف و آثار [[نبوت]] و راه‌های اثبات آن، [[مصونیت]] [[وحی]] و [[عصمت]] [[پیامبران]]، [[وحدت]] [[دین]] [[الهی]] و [[لزوم]] [[ایمان]] به تمام [[پیامبران]]، [[شرایع]] [[الهی]] و مشترکات و تمایزات آنها، کثرت [[پیامبران]] و تفاوت مراتب آنان، [[وظایف]] و [[مقامات]] [[پیامبران]]، اوصاف عمومی [[پیامبران]]، [[رفتار]] [[مردم]] با [[پیامبران]]، [[سنت الهی]] در برخورد با [[اقوام]] [[پیامبران]]، [[خاتمیت]]، ضرورت‌ها و ویژگی‌های [[اسلام]]، و [[امامت]]».<ref>[http://bookroom.ir/book/163/node/5076 وبگاه پاتوق کتاب فردا]</ref>
*[[معارف]] [[قرآن]] مجموعه کتاب‌هایی است که در آن، [[علامه]] مصباح [[یزدی]] به دسته‌بندی موضوعی [[آیات قرآن کریم]] پرداخته‌اند و از جمله آثار ابتکاری و [[بدیع]] ایشان محسوب میشود. این کتاب که جلد چهارم و پنجم از مجموعه [[معارف]] [[قرآن]] است، پژوهشی است در قلمرو مسایل نبوت‌شناسی که پس از بازنگری و تحقیق مجدد، در قالب متن درسی برای ۴ [[واحد]] آموزشی تدوین شده است. [[هدف]] اصلی کتاب ارائه دیدگاه [[قرآن کریم]] درباره مسائل مربوط به [[وحی]] و [[نبوت]]، و نیز اوصاف، [[وظایف]] و [[رسالت]] [[پیامبران]]، و [[خاتمیت]] و [[امامت]] است.
*[[معارف]] [[قرآن]] مجموعه کتاب‌هایی است که در آن، [[علامه]] مصباح [[یزدی]] به دسته‌بندی موضوعی [[آیات قرآن کریم]] پرداخته‌اند و از جمله آثار ابتکاری و [[بدیع]] ایشان محسوب می‌شود. این کتاب که جلد چهارم و پنجم از مجموعه [[معارف]] [[قرآن]] است، پژوهشی است در قلمرو مسایل نبوت‌شناسی که پس از بازنگری و تحقیق مجدد، در قالب متن درسی برای ۴ [[واحد]] [[آموزشی]] تدوین شده است. [[هدف]] اصلی کتاب ارائه دیدگاه [[قرآن کریم]] درباره مسائل مربوط به [[وحی]] و [[نبوت]]، و نیز اوصاف، [[وظایف]] و [[رسالت]] [[پیامبران]]، و [[خاتمیت]] و [[امامت]] است.
*در بحث [[انسان‌شناسی]] به این نکته اشاره شده که [[شناخت حسی]] و [[شناخت]] [[عقلانی]] برای همه [[انسان‌ها]] [[عمومیت]] دارد. اما آیا این دو گونه [[شناخت]] برای تشخیص راه صحیح در مسیر [[سعادت ابدی]] و رسیدن به کمال نهایی، کافی است؟ اگر این آگاهیها بسنده نیست، آیا [[خداوند]] [[انسان]] را در [[گمراهی]] و سرگردانی به خود واگذاشته یا به طریقی خاص، خلأ این [[شناخت]] را پر کرده است؟ اگر پاسخ مثبت است، آن [[آگاهی]] چیست؟ چه کسانی [[توان]] دریافت آن را دارند؟ آیا این [[شناخت]] به دور از هر خطایی به [[مردم]] میرسد؟ [[مردم]] چگونه میتوانند صاحبان این [[آگاهی]]، و ارتباط آنان با [[خدا]] را بشناسند؟ با توجه به [[ختم نبوت]] و قطع این ارتباط ویژه، [[هدایت مردم]] را چه کسانی برعهده دارند؟
*در بحث [[انسان‌شناسی]] به این نکته اشاره شده که [[شناخت حسی]] و [[شناخت]] [[عقلانی]] برای همه [[انسان‌ها]] [[عمومیت]] دارد. اما آیا این دو گونه [[شناخت]] برای تشخیص راه صحیح در مسیر [[سعادت ابدی]] و رسیدن به [[کمال نهایی]]، کافی است؟ اگر این آگاهیها بسنده نیست، آیا [[خداوند]] [[انسان]] را در [[گمراهی]] و [[سرگردانی]] به خود واگذاشته یا به طریقی خاص، خلأ این [[شناخت]] را پر کرده است؟ اگر پاسخ مثبت است، آن [[آگاهی]] چیست؟ چه کسانی توان دریافت آن را دارند؟ آیا این [[شناخت]] به دور از هر خطایی به [[مردم]] میرسد؟ [[مردم]] چگونه میتوانند صاحبان این [[آگاهی]]، و ارتباط آنان با [[خدا]] را بشناسند؟ با توجه به [[ختم نبوت]] و قطع این ارتباط ویژه، [[هدایت مردم]] را چه کسانی برعهده دارند؟
*کتاب پیش رو که برای پاسخ به این پرسش‌های اساسی تدوین شده، مباحث ذیل را در بردارد: مفهوم، امکان و [[ضرورت وحی]] و [[نبوت]]، اهدف و آثار [[نبوت]] و راه‌های اثبات آن، [[مصونیت]] [[وحی]] و [[عصمت پیامبران]]، [[وحدت]] [[دین الهی]] و [[لزوم]] [[ایمان]] به تمام [[پیامبران]]، [[شرایع الهی]] و مشترکات و تمایزات آن‌ها، کثرت [[پیامبران]] و تفاوت مراتب آنان، [[وظایف]] و [[مقامات]] [[پیامبران]] و اوصاف عمومی ایشان، [[رفتار]] [[مردم]] با [[پیامبران]]، [[سنت الهی]] در برخورد با [[اقوام]] [[پیامبران]]، [[خاتمیت]]، ضرورت‌ها و ویژگی‌های [[اسلام]]، و [[امامت]]<ref>[[سیر مطالعاتی عقاید و کلام اسلامی (کتاب)|سیر مطالعاتی عقاید و کلام اسلامی]]، ص۵۳.</ref>.
*کتاب پیش رو که برای پاسخ به این پرسش‌های اساسی تدوین شده، مباحث ذیل را در بردارد: مفهوم، امکان و [[ضرورت وحی]] و [[نبوت]]، اهدف و آثار [[نبوت]] و راه‌های اثبات آن، [[مصونیت]] [[وحی]] و [[عصمت پیامبران]]، [[وحدت]] [[دین الهی]] و [[لزوم]] [[ایمان]] به تمام [[پیامبران]]، [[شرایع الهی]] و مشترکات و تمایزات آنها، کثرت [[پیامبران]] و تفاوت مراتب آنان، [[وظایف]] و [[مقامات]] [[پیامبران]] و اوصاف عمومی ایشان، [[رفتار]] [[مردم]] با [[پیامبران]]، [[سنت الهی]] در برخورد با [[اقوام]] [[پیامبران]]، [[خاتمیت]]، ضرورت‌ها و ویژگی‌های [[اسلام]]، و [[امامت]]<ref>[[سیر مطالعاتی عقاید و کلام اسلامی (کتاب)|سیر مطالعاتی عقاید و کلام اسلامی]]، ص۵۳.</ref>.


==فهرست کتاب==
==فهرست کتاب==

نسخهٔ ‏۸ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۱۱:۰۰

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
راه و راهنماشناسی
زبانفارسی
ترجمهٔ کتاب[[(بخش چهارم و پنجم معارف قرآن) (کتاب)|(بخش چهارم و پنجم معارف قرآن)]]
نویسندهمحمد تقی مصباح یزدی
موضوعنبوت، پیامبر خاتم، امامت و ولایت
مذهب[[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]]
ناشر[[:رده:انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی|انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی]][[رده:انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی]]
محل نشرقم، ایران
سال نشر
* چاپ اول: ۱۳۷۶
* چاپ نهم: ۱۳۹۲ ش
شابک۹۷۸۹۶۴۶۷۴۰۳۴۱
شماره ملی۲۵۲۰۶۷۲

راه و راهنماشناسی، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی ديدگاه قرآن كريم درباره مسائل مربوط به وحی و نبوت، و نيز اوصاف، وظایف و رسالت پیامبران، و خاتمیت و امامت، می‌پردازد. این کتاب اثر محمد تقی مصباح یزدی است و مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی نشر آن را به عهده داشته‌‌ است.[۱]

طرح جلد دیگری از این کتاب

دربارهٔ کتاب

فهرست کتاب

  • مقدمه معاونت پژوهش؛
  • يادداشت محقق؛
  • لزوم بازنگری کتاب؛
  • کارهای انجام‌شده؛
  • سخن با استادان و دانش‌پژوهان؛
  • قدردان و سپّاس؛
  • مقدمه مؤلف؛

درس اول: نبی و رسول

۱. معنای لغوی نبی و رسول؛

۲. کاربردهای قرآنی نبی و رسول:

۳. فرق نبی و رسول:

۴. پيامبر در اصطلاح؛

اینجا متن قالب‌بندی‌نشده وارد شود

درس دوم: وحی

۱. مفهوم لغوی وحی؛

۲. گونه‌های کاربرد وحی در قرآن:

۳. مفهوم اصطلاحی وحی؛ ۴. ويژگی‌های وحی نبوی:

درس سوم: امکان نبوت انسان

۱. پندار ناشايستگی بشر برای نبوت:

۲. تقاضای نابجا:

۳. علل موضع‌گیری در مقابل نبوت انسان:

  • الف) ناآگاهی از ربوبيت خدا؛
  • ب) گريز از مسئوليت؛
  • ج) ظاهرگرايی؛
  • د) سرمستی از دانش اندک خود؛
  • ه‍‌) خوش‌ نداشتن حق؛

۴. واکنش منکران نبوت؛

درس چهارم: ضرورت نبوت

درس پنجم: اهداف و آثار بعثت پيامبران

  1. هدايت تشريعی مردم؛
  2. اتمام حجت؛
  3. دعوت به توحيد و عبادت خدا؛
  4. توجه دادن به معاد؛
  5. اصلاح تحريف‌ها و رفع اختلافات دينی؛
  6. تذکر دادن؛
  7. انذار و تبشير؛
  8. مبارزه با ظلم و فساد؛
  9. فراهم ساختن زمينه برپايی قسط و عدالت در جامعه؛
  10. آزادی انسان‌ها از قيد و بندهای ناروا؛
  11. نجات از تاريکی‌ها و هدايت مردم؛

درس ششم: راه‌های شناخت پيامبران (۱): قراين و بشارت‌‌ها

۱. مجموعه قراين؛

۲. بشارت پیامبر پیشین:

درس هفتم: راه‌های شناخت پيامبران (۲): اعجاز

۱. مفهوم‌شناسی معجزه:

  • مفهوم لغوی؛
  • مفهوم اصطلاحی؛
  • کاربرد قرآنی؛

۲. ويژگی‌های معجزه:

  • نياموختنی؛
  • غلبه‌ناپذير؛

۳. فرق معجزه نبوی با ديگر امور خارق‌العاده:

درس هشتم: راه‌های شناخت پيامبران (۳):امکان، ضرورت و ارزش اعجاز

۱. امکان معجزه؛

۲. ضرورت معجزه:

۳. ارزش دلالی معجزه؛

۴. قلمرو دلالت معجزه:

  • معجزه و توحيد؛
  • معجزه و صدق‌گفتار پيامبر؛
  • چکيده؛
  • پرسش‌ها؛
  • منابعی برای مطالعه بيشتر؛
  • پژوهش.

درس نهم: راه‌های شناخت پيامبران (۴): معجزه پيامبران

۱. قرآن و معجزه پيامبران:

  • آيات حاکی از معجزات گروهی از پيامبران؛
  • آيات مربوط به معجزات برخی پيامبران خاص؛

۲. معجزات ابتدایی و اقتراحی؛ ۳. پاسخ پیامبران به درخواست معجزه؛

درس دهم: معجزات و کرامات پیامبر اسلام(ص)

۱. معجزات حضرت محمد(ص):

۲. کرامات پيامبر اسلام(ص):

درس يازدهم: عصمت فرشتـه وحی و پيامبران (۱)

۱. عصمت فرشته وحی؛

۲. عصمت پيامبران:

  • عصمت پيامبران در گرفتن، حفظ و ابلاغ وحی؛
  • عصمت پيامبران در مقام عمل؛
  • عصمت پيامبران و مسئله اختيار؛
  • عصمت، موهبتی الهی در سايه شايستگی اختياری؛
  • چکيده؛
  • پرسش‌ها؛
  • منابعی برای مطالعه بيشتر؛
  • پژوهش.

درس دوازدهم: عصمت پيامبران (۲): پاسخ به شبهات

درس سيزدهم: عصمت پيامبران (۳): پاسخ به شبهات قرآنی درباره عصمت پيامبر اسلام(ص)

  • آيه اول؛
  • پاسخ عام؛
  • پاسخ ويژه اين آيه؛
  • آيه دوم؛
  • آيه سوم؛
  • آيه چهارم؛
  • چکيده؛
  • پرسش‌ها؛
  • منابعی برای مطاله بيشتر؛
  • پژوهش.

درس چهاردهم: وحدت دين الهی و لزوم ايمان به همه پيامبران

  1. وحدت دين الهی؛
  2. اسلام، مقتضای فطرت الهی؛
  3. لزوم ايمان به همه پيامبران:
  • دسته اول: آيات ميثاق انبيا؛
  • دسته دوم: آيات هم‌بستگی شرايع؛
  • دسته سوم: آيات نکوهش تفرقه در دين؛
  • دسته چهارم: آيات ترغيب‌کننده مردم به ايمان به همه انبيا؛
  • چکيده؛
  • پرسش‌ها؛
  • منابعی برای مطالعه بيشتر؛
  • پژوهش.

درس پانزدهم: شرايع الهی: اشتراک‌ها، اختلاف‌ها

۱. اشتراک‌های شرايع:

۲. افتراق‌های شرايع:

  • اختلاف‌های ذاتی شرايع؛
  • اختلاف‌های عارضی شرايع؛
  • چکيده؛
  • پرسش‌ها؛
  • منابعی برای مطالعه بيشتر؛
  • پژوهش.

درس شانزدهم: فراوانی پيامبران و تفاوت مراتب آنان

درس هفدهم: اوصاف عمومی پيامبران

  1. بشر بودن؛
  2. مرد بودن؛
  3. هم‌زبانی با قوم خويش؛
  4. اخلاص و پرهيز از درخواست پاداش؛
  5. مخلَص (معصوم) بودن؛
  6. صدّيق بودن؛
  7. امانت‌داری؛
  8. نترسيدن از غيرخدا؛
  9. شايستگی؛

درس هجدهم: وظايف و مقامات پيامبران

  1. ابلاغ و تبيين پيام الهی؛
  2. تعليم مردم؛
  3. بيان حلال و حرام الهی؛
  4. پند دادن؛
  5. تزکيه؛
  6. امامت؛
  7. قضاوت؛
  8. برپا ساختن حکومت الهی؛

درس نوزدهم: رفتار مردم با پيامبران

  • ۱. تکذيب پيامبران؛ واکنش مردم در برابر دعوت ايشان؛
  • ۲. اوصاف سردمداران مبارزه با پيامبران:
  • مترف (خوش‌گذران)؛
  • ملأ (اشراف)؛
  • گردنکش؛
  • ۳. انگيزه‌های روانی مخالفت با پيامبران:
  • تکبر و غرور؛
  • برتری‌جويی؛
  • ظلم؛
  • هوای نفس؛
  • آلودگی به گناه؛
  • احساس بی‌نيازی؛
  • چکيده؛
  • پرسش‌ها؛
  • منابعی برای مطالعه بيشتر؛
  • پژوهش.

درس بيستم: شيوه‌های مخالفت با پيامبران

  • ۱. ابراز تعجب؛
  • ۲. ابراز شک و ترديد؛
  • ۳. استهزا و تمسخر؛
  • ۴. تهمت:
  • افسونگری و ديوانگی؛
  • افسون‌شدگی؛
  • شاعری و ياوه‌گويی؛
  • کهانت؛
  • گمراه بودن؛
  • دروغ‌گويی؛
  • آموختن از ديگران؛
  • ۵. بهانه‌جويی:
  • تعارض دعوت پيامبران با روش نياکان؛
  • بشر بودن پيامبران؛
  • درخواست ارتباط بی‌واسطه خدا با آنان؛
  • درخواست ملاقات با خدا؛
  • نازل نشدن فرشتگان بر مردم؛
  • درخواست معجزات تسليم‌کننده؛
  • تقاضای قرآنی ديگر؛
  • تقاضای نزول دفعی قرآن؛
  • سرشناس نبودن پيامبر (ص)؛
  • درخواست کارهای نشدنی؛
  • تقاضای قربانی؛
  • تقاضای کتاب آسمانی ويژه؛
  • ۶. تهديد؛
  • ۷. کشتن؛
  • چکيده؛
  • پرسش‌ها؛
  • منابعی برای مطالعه بيشتر؛
  • پژوهش.

درس بيست‌ويکم: سنت‌های الهی در رفتار با اقوام پيامبران (۱)

  1. سنت هدايت الهی؛
  2. سنت آزمايش؛
  3. سنت فزونی و کاستی نعمت در پی شکر يا ناسپاسی؛
  4. سنت امداد؛
  5. سنت ستيزه‌جويی با پيامبران؛
  6. سنت املاء و استدراج؛

درس بيست‌ودوم:سنت‌های الهی در رفتار با اقوام پيامبران (۲)

درس بيست‌وسوم: اسلام؛ دين جهانی

درس بيست‌وچهارم: خاتمیت

درس بيست‌وپنجم: امامت و ضرورت آن

درس بيست‌وششم: ويژگی‌های امام

دربارهٔ پدیدآورنده

محمد تقی مصباح یزدی

آیت‌الله محمد تقی مصباح یزدی (متولد ۱۳۱۳ش یزد، متوفای ۱۳۹۹ش تهران). تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتیدی همچون حضرات آیات: سید حسین بروجردی، محمد علی اراکی، امام خمینی، علامه طباطبایی و محمد تقی بهجت به اتمام رساند. تأسیس و ریاست موْسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، تأسیس بنیاد علمی پژوهشی باقرالعلوم، عضویت هیئت مدیره مدرسه علمیه حقانی، عضویت شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضویت جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ریاست شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت و نمایندگی مجلس خبرگان رهبری از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس در حوزه‌های علمیه، تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «معارف قرآن»، «آذرخش کربلا»، «آموزش عقاید»، «سیمای پیامبر اعظم در آینه نهج‌البلاغه»، «آفتاب ولایت»، «در پرتو ولایت»، «نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه»، «پرتوی از امامت و ولایت در قرآن کریم»، «تقویت مبانی فکری و اعتقادی»، «حکیمانه‌ترین حکومت»، «جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن»، «راه و راهنماشناسی» و «آثار و فواید وجودی امام عصر در زمان غیبت» برخی از این آثار است.[۵]


پانویس


دریافت متن

پیوند به بیرون