انواع انتظار

متن این جستار آزمایشی است؛ امید می رود در آینده نه چندان دور آماده شود. برای اطلاع از جزئیات بیشتر به بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت مراجعه کنید.

مقدمه

• انتظار، دو گونه تفسیر شده است:

1. انتظار درست و سازنده‏: همان انتظار راستینی است که در روایات، آن را با فضیل‌‏ترین عبادت و برترین جهاد امت پیامبر(ص) دانسته‌‏اند که تحرک‏‌بخش و تعهدآور است. یکی از اندیشوران معاصر در گفتاری کوتاه و جامع، انتظار را این‏گونه تفسیر کرده است: معنای انتظار ظهور مصلح حقیقی و نجات‌‏بخش الهی حضرت مهدی(ع) این نیست که مسلمانان در وظایف دینی خود دست روی دست گذاشته و در آنچه بر آن‏ها واجب است، مانند یاری حقّ، زنده کردن قوانین و دستورهای دینی، جهاد و امر به معروف و نهی از منکر فروگذاری کنند و به این امید که قائم آل محمد(ع) بیاید و کارها را درست کند، از آن‏ها دست بردارند. هر مسلمان، موظف است خود را به انجام دستورهای اسلام مکلف بداند؛ برای شناسایی دین از راه صحیح، از هیچ کوششی فروگذاری نکند و به توانایی خود از امر به معروف و نهی از منکر دست نکشد؛ همچنان‏که پیامبر(ص) فرمود: "همه شما رهبر یکدیگر و در راه اصلاح هم مسئول هستید". بر این اساس، یک مسلمان نمی‌‏تواند به دلیل انتظار به ظهور مهدی مصلح، از وظایف مسلّم و قطعی خود دست بکشد یا کوتاه بیاید؛ چه، انتظار به ظهور، نه اسقاط تکلیف می‏‌کند و نه مجوز تأخیر انداختن عمل را می‌‏دهد. سستی در وظایف دین و بی‏تفاوتی به آن به هیچ وجه جایز نیست.
2. انتظار نادرست و ویرانگر: انتظار ویرانگر، فلج‌‏کننده و بازدارنده که در واقع نوعی اباحی‌‏گری است، همواره مورد مذمت و سرزنش بزرگان دین قرار گرفته است و این بزرگان پیروان مکتب اهل بیت را از آن پرهیز داده‏‌اند. علامه مطهری در این ‏باره می‏‌نویسد: برداشت قشری از مردم از مهدویت و قیام و انقلاب مهدی موعود(ع) این است که صرفاً ماهیت انفجاری دارد؛ فقط و فقط از گسترش و اشاعه و رواج ظلم‏‌ها، تبعیض‌‏ها، اختناق‌‏ها، حق‏کشی‌‏ها و تباهی‌‏ها ناشی می‌‏شود؛ نوعی سامان یافتن است که معلول پریشان شدن است. آن‏گاه که صلاح به نقطه صفر برسد، حق و حقیقت هیچ طرفداری نداشته باشد، باطل، یکه‌‏تاز میدان گردد و جز نیروی باطل نیرویی حکومت نکند و فرد صالحی در جهان یافت نشود، این انفجار رخ می‏‌دهد و دست غیب برای نجات حقیقت - نه اهل حقیقت؛ زیرا حقیقت، طرفداری ندارد- از آستین بیرون می‌‏آید؛ بنابراین هر اصلاحی محکوم است؛ زیرا هر اصلاح یک نقطه روشن است؛ تا در صحنه اجتماع، نقطه روشنی هست، دست غیب ظاهر نمی‌‏شود. بر عکس، هر گناه و هر فساد، هر ستم و هر تبعیض و هر حق‏کشی و هر پلیدی‏ای به حکم این‏که مقدمه صلاح کلی است و انفجار را قریب الوقوع می‏‌کند رواست؛ زیرا هدف‌‏ها وسیله‌‏های نامشروع را مشروع می‌‏کنند؛ پس بهترین کمک به تسریع در ظهور و بهترین شکل انتظار، ترویج و اشاعه فساد است .... این نوع برداشت از ظهور و قیام مهدی موعود(ع) و این نوع انتظار فرج که به نوعی تعطیل در حدود و مقررات اسلامی منجر می‌‏شود و نوعی اباحی‌‏گری باید شمرده شود، به هیچ وجه با موازین اسلامی و قرآنی وفق نمی‌‏دهد.

• بنیانگذار نظام اسلامی ایران، در بیاناتی ارزشمند پس از بیان برداشت‏‌های نادرست از انتظار، کسانی را که چنین تصوراتی دارند، به شدت سرزنش کرده است.
• بنابراین، منتظر راستین، برای چنان برنامه مهمی، هرگز نمی‌‏تواند نقش تماشاگر را داشته باشد؛ بلکه باید از هم اکنون به طور حتم در صف یاران آن حضرت قرار گیرد؛ چرا که ایمان به نتایج و عاقبت این تحوّل بزرگ، هرگز به او اجازه نمی‏‌دهد در صف مخالفان باشد و قرار گرفتن در صف موافقان نیز محتاج داشتن "اعمال پاک" و "روحی پاک‌‏تر" و برخورداری از "شهامت" و "آگاهی" کافی است.

پرسش‌های وابسته

پرسمان انتظار فرج (نمایه)

منابع

• سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: