آگاهی از وضع مطلوب

	انتظار ارکان انتظار
	• اعتراض به وضع موجود ; • آگاهی از وضع مطلوب ; • اعتقاد و امید به تحقق وضع مطلوب ; • اشتیاق به وضع مطلوب ; • اقدام برای تحقق وضع مطلوب عناوین مربوطه ; انتظار • وظایف شیعه در عصر غیبت • منتظِر • چیستی انتظار • برداشت‌ها از انتظار

انتظار ظهور امام زمان (ع) از وظایف شیعیان در عصر غیبت شمرده می شود. انتظار دارای ارکانی می باشد که اعتراض به وضع موجود از جمله این ارکان محسوب می‌شود. "اعتراض به وضع موجود" این است که انسان منتظِر باید دائم در طلب وضع بهتر بکوشد نه اینکه تنها به وضع فعلی، هر مقدار هم که خوب باشد، راضی بشود.

معنای ارکان انتظار

ارکان جمع رکن است که به پایه و بخش اصلی هر چیزی گفته می‌شود که سبب پایندگی آن است ^[۱]. در اصطلاح مهدویت، ارکان ‌انتظار‌ به ‌چند ‌مؤلفه ‌اساسی ‌گفته ‌می‌شود که ‌برای‌ تحقق ‌انتظار راستین امام مهدی (ع) ضروری ‌هستند که ‌در ‌صورت‌ فقدان حتی ‌یکی ‌از این ‌چند ‌رکن، انتظار واقعی محقق نمی‌شود.

ارکان انتظار، عناصر اصلی و پایه‌های اساسی انتظار ظهور و فرج امام مهدی(ع) است که هر مسلمانی بدون داشتن آنها منتظِر شمرده نمی‌شود و نبود هر یک از آنها موجب انحراف در معنای راستین انتظار می‌گردد. به عبارت دیگر، ارکان انتظار شماری از بینش‌ها و کنش‌هایی هستند که تحقق ماهیت انتظار راستین وابسته به تحقق آنهاست.

آگاهی از وضع مطلوب

آگاهی از وضع مطلوب یعنی خبر داشتن از وضعیتی که می‌توانیم داشته باشیم ولی هم اکنون از آن برخوردار نیستیم؛ خبر از خیرات بیکرانی که می‌توانیم و باید دریافت کنیم ولی چون از آنها بی‌خبریم، خرابیم و بی‌خیال. عنصر دوم انتظار، آگاهی از وضع مطلوب است؛ وضع مطلوب و ایده‌آلی که بی‌خبری ما از آن، سبب می‌شود که توانایی درک و تحلیل درست وضعیت موجود را هم نداشته باشیم. زیرا بخشی از درک ما از اوضاع و احوال زمانه و آسیب‌شناسی وضع موجود، وابسته به فهم آن وضع مطلوب است. بدون در نظر داشتن الگویی از وضع مطلوب، چگونه می‌توانیم وضع موجود خود را ارزیابی کنیم؟ لابد باید به الگوهای مندرس شرقی و غربی که در مدارس و دانشگاه‌ها می‌آموزیم، دل‌ خوش کنیم و خود را با مقیاس‌های ناقص و غیر انسانی بلاد کفر، اندازه‌گیری کنیم؛ کاری که شیوه مرسوم و ناپسند برخی نخبگان فرنگ‌باور مملکت ماست.

بعضی وقت‌ها کسی که آگاهی و تصویر دقیقی از وضع مطلوب ندارد، حتی نمی‌تواند به وضع موجود معترض باشد. تنها با آگاهی از ویژگی جامعه مهدوی است که می‌توان از وضعیت غیبت (وضعیت موجود) نالان بود و برای ظهور بی‌قراری کرد، و الا کسی که به زندگی در این شرایط تلخ عادت کند و از امکان برخورداری از یک زندگی عالی غافل شود، دیگر نمی‌تواند منتظر وضعیت بهتر باشد. چنین انسانی تمام کاستی‌های حیات فردی و اجتماعی خود را می‌پذیرد و آنها را اجتناب‌ناپذیر تلقی می‌کند.

انسان باید در کنار اعتراض به وضع موجود، تصوری از "وضع مطلوب" نیز داشته باشد. این دو مکمّل یکدیگر هستند و به همراه عناصر دیگری که اکثراً به وضع مطلوب مربوط هستند و در ادامه به آنها اشاره می‌شود، حالت انتظار را پدید می‌آورند. اساساً احساس انتظار، به این ادراک و معرفت نسبت به وضعیت مطلوب بسیار وابسته است؛ به حدی که می‌توان گفت یکی از راه‌های تقویت روحیه انتظار، افزایش این معرفت است^[۲].

جستارهای وابسته

منابع

پناهیان؛ علی رضا، انتظار عامیانه عالمانه عارفانه

پانویس

↑ معجم مقاييس اللغه، ج2، ص430؛ العين، ج1، ص354؛ الصحاح، ج5، ص2126، «ركن»؛ دهخدا، علی‌ اکبر؛ لغت‌نامه‌ دهخدا، چ۲، ج۲، ص۱۸۸۸.
↑ پناهیان؛ علی رضا، انتظار عامیانه عالمانه عارفانه، ص ۱۰۶.

[1] معجم مقاييس اللغه، ج2، ص430؛ العين، ج1، ص354؛ الصحاح، ج5، ص2126، «ركن»؛ دهخدا، علی‌ اکبر؛ لغت‌نامه‌ دهخدا، چ۲، ج۲، ص۱۸۸۸.

[2] پناهیان؛ علی رضا، انتظار عامیانه عالمانه عارفانه، ص ۱۰۶.

[۱]

[۲]