نسخهای که میبینید نسخهای قدیمی از صفحهاست که توسط Wasity(بحث | مشارکتها) در تاریخ ۱ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۲۳:۲۱ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوتهای عمدهای با نسخهٔ فعلی بدارد.
نسخهٔ ویرایششده در تاریخ ۱ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۲۳:۲۱ توسط Wasity(بحث | مشارکتها)
توراتی که اینک در دست یهودیان است، مجموعهای است از اسفار پنجگانه و کتب سی و نه گانۀ عهد عتیق[۳]. به تورات عهد قدیم[۴] یا عتیق[۵] و کتاب مقدس هم میگویند در مقابل عهد جدیدی که به انجیل گفته میشود. تورات، چندین بخش دارد که به هر بخش آن "سِفر" گفته میشود. مثل سِفر خروج، سفر لاویان، سفر اعداد و سفر تثنیه... که در بردارندۀ سرگذشتهایی از بنی اسرائیل و حضرت موسی(ع) و دستورالعملهای اوست[۶].
تاریخچه تورات
یهودیان و مسیحیان قرنها میپنداشتهاند مؤلف تورات، حضرت موسی(ع) است و برای اثبات این باور، به برخی آیات تورات[۷] استناد میجستهاند. با این حال، نظریۀ غالب محققین در روزگار جدید این است که تورات فعلی در دورههای پس از حضرت موسی(ع) تألیف شده است[۸].
بنابر آخرین تحقیقات، سه متن عبری که سه قرن پیش از میلاد نیز وجود داشتهاند، عبارتاند از: متن مسورانی؛ متنی دیگر که به یونانی ترجمه شد؛ اسفار خمسه سامری[۹]. عهد عتیق عبرانی که هم اینک در دست است، از نسخۀ مسورانی پدید آمده است که جمعی از یهودیان طبریه و سوره ـ واقع در وادی فرات ـ از قرن ۶ تا ۱۲ م. گرد آوردند. مسوریان، نسخههایی را که با نسخه خویش مطابق نیافتند، کنار نهادند و حفظ آنها را حرام دانستند و بدین روی نسخۀ قدیم عبرانی که بر قرن ۱۰ م. مقدم باشد، نمیتوان یافت[۱۰].
بنابراین گزارش، عهد عتیق عبرانی برای نخستین بار در سال ۱۴۸۸ م. به چاپ رسید و دومین بار در سال ۱۴۹۴ م[۱۱]. دیگر نسخ کهن که از متن عبرانی گرفته شدهاند عبارتاند از: ترجمه یونانی هفتاد یا سپتواجنت در میانه قرن ۳ ق. م، ترجمه آرامی تارگوم، نقل قولهایی از نویسندههای مسیحی و ترجمه لاتین ژروم. احتمال دارد ترجمۀ ژروم در نخستین سالهای قرن ۵ م. متن لاتین عهد عتیق را بر اساس اسناد عبری فراهم آورده باشد. این متن همان است که پس از قرن ۷ م. عالمگیر شد و با نام وولگات خوانده شد. همچنین باید به بخشی از روایاتعهد عتیق اشاره کرد که به زبان آرامی و سریانی است[۱۲].[۱۳]
کتوبیم یا نوشتهها که خود یازده کتاب است و از تنوع و گسترّ مطالب بیشتری برخوردار است[۱۴].[۱۵]
پژوهشهای نظری جدید دربارۀ این کتب یا اسفار، سؤالهایی را مطرح ساختهاند؛ از آن جمله اینکه چقدر از این متون را میتوان به خود حضرت موسی(ع) نسبت داد. نتیجه تجزیه و تحلیلهای علمی نشان میدهد تورات فعلی را به صورت قطعی و نهایی، حضرت موسی(ع) گرد نیاورده و مکتوب نساخته است؛ بلکه آنچه امروزه در دست یهودیان است، با دوران تاریخی پس از حضرت موسی(ع) سازگار است[۱۶].[۱۷]
عهد عتیق پیش از آنکه به صورت مجموعه فعلی درآید، در حافظه قوم به شکل سنت محفوظ و مضبوط موجود بوده است. این محفوظات از طریق خانوادهها یا معابد به صورت روایتتاریخیقومبرگزیده خداوند، سینه به سینه نقل گردیده و صورت قصه و افسانه به خود گرفته است. راویان این مطالب، از همان دوره نقل شفاهی سینه به سینه توفیق یافتند چنان لطافت و ظرافت و قدرت تخیل را به کار گیرند که پیوستن حوادث و وقایع گوناگون به یکدیگر ممکن شود[۱۸].[۱۹]
در میان متون دینییهود، تورات یا پنج سفر موسی(ع)، جایگاهی ممتاز دارد. این سفرها عبارتاند از:
آنچه قرآن به عنوان کتاب حضرت موسی(ع) بدان اشاره کرده است، غیر از تورات کنونی است[۲۲]. در قرآن به تحریفی که یهودیان در آن کتاب ایجاد کردند اشاره شده است[۲۳]. قرآن کریم تصریح میکند اگر یهودیان به کتاب خویش عمل میکردند، آسمان و زمین بابروزی خویش را بر آنان میگشود[۲۴]. نشانهها و ویژگیهای پیامبر اسلام(ص) و نیز مؤمنانی که با اویند، در تورات آمده است[۲۵]. قرآن کریم بر کسانی که به تعالیم تورات مکلف شده و حق آن را ادا نکردهاند، به سختیاعتراض میکند و آنان را همانند الاغی میداند که کتاب بر پشت حمل میکند و از آنچه بر پشت دارد، غافل است و سود نمیبرد[۲۶].[۲۷]
از هنگامی که تورات بر حضرت موسی(ع) نازل گشته است تا روزگاری که نسخههای فعلی گرد آمدند، بیست و چهار قرن گذشته است. متکلمان شیعه قائلند در این مدت، تورات دستخوش تحریف شده و متون دیگری نیز بر آن افزوده گشته است؛ متونی که جزء شریعتحضرت موسی(ع) نبودهاند. این حقیقت را میتوان از قرائنی بازیافت که در تورات فعلی به چشم میآیند[۳۲]. تورات فعلی به موضوعاتی پرداخته است که بیگمان از موسی(ع) نیستند؛ همانند شرح وفات و چگونگی دفن او. وجود خرافات و نسبتهای ناروا به پیامبران آسمانی(ع) از دیگر قرائنی است که بر مدعای شیعهگواهی میدهند[۳۳]. حتی پیروانکتاب مقدس نیز معترفاند تورات، سالها پس از موسی(ع) فراهم آمده و در تألیف آن، هم سخنان موسی(ع) نقش داشته است و هم آنچه دیگران پدید آوردهاند[۳۴].[۳۵]
بنابر شواهد قرآنی، دست کم بخشی از تورات در روزگار پیامبر اسلام(ص) تحریف شده است؛ چنانکه میفرماید: «بخشی از آنچه را بدانان گوشزد شده بود، به فراموشی سپردند»[۳۶] در جایی دیگر میفرماید: «جمعی از ایشان مردمی میانهرو هستند و بسیاریشان بدکردارند».[۳۷]. سراسر تورات را نمیتوان تحریف شده و کلام بشری پنداشت؛ بلکه بخشی از آن بر جای مانده است[۳۸]. با این حال، بنابر تصریح قرآن، تحریفی که بدان راه یافته است، آن را از اعتبار و حقانیت انداخته است[۳۹].
در قرآن کریم نیز خداوند خبر از بشارت ظهور در کتاب تورات میدهد: ﴿وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ﴾[۴۱]امام باقر(ع) در حدیثی فرمود: مهدی(ع) قیام خواهد نمود... سپس به انطاکیه رفته و کتابهای خدا (که بر پیامبران نازل میشده) از آن غار خارج خواهد کرد و تورات و انجیل و زبور را بیرون خواهد آورد، و در میان هر ملتی با احکامکتاب آسمانی خودشان قضاوت خواهد نمود.»..[۴۲].[۴۳]
↑﴿وَلَوْ أَنَّهُمْ أَقَامُوا التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ مِنْ رَبِّهِمْ لَأَكَلُوا مِنْ فَوْقِهِمْ وَمِنْ تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ﴾«و اگر آنان تورات و انجیل و آنچه را از پروردگارشان به سوی آنها فرو فرستاده شده است، بر پا میداشتند از نعمتهای آسمانی و زمینی برخوردار میشدند» سوره مائده، آیه ۶۶.
↑﴿الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ﴾«همان کسان که از فرستاده پیامآور درس ناخوانده پیروی میکنند، همان که (نام) او را نزد خویش در تورات و انجیل نوشته مییابند» سوره اعراف، آیه ۱۵۷؛ ﴿مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذَلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَمَثَلُهُمْ فِي الْإِنْجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّارَ وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْهُمْ مَغْفِرَةً وَأَجْرًا عَظِيمًا﴾«محمد پيامبر خدا، و كسانى كه با او هستند بر كافران سختگيرند و با يكديگر مهربان. آنان را بينى كه ركوع مىكنند، به سجده مى آيند و جوياى فضل و خشنودى خدا هستند. نشانشان اثر سجدهاى است كه بر چهره آنهاست. اين است وصفشان در تورات و در انجيل، كه چون كِشته اى هستند كه جوانه بزند و آن جوانه محكم شود و بر پاهاى خود بايستد و كشاورزان را به شگفتى وادارد، تا آنجا كه كافران را به خشم آورد. خدا از ميان آنها كسانى را كه ايمان آورده اند و كارهاى شايسته كرده اند به آمرزش و پاداشى بزرگ وعده داده است» سوره فتح، آیه ۲۹.
↑﴿مَثَلُ الَّذِينَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ يَحْمِلُوهَا كَمَثَلِ الْحِمَارِ يَحْمِلُ أَسْفَارًا﴾«داستان آنان که (عمل به) تورات بر دوش آنها نهاده شد اما زیر بار آن نرفتند همچون داستان درازگوشی است بر او کتابی چند» سوره جمعه، آیه ۵.
↑﴿وَكَتَبْنَا لَهُ فِي الْأَلْوَاحِ مِنْ كُلِّ شَيْءٍ مَوْعِظَةً وَتَفْصِيلًا لِكُلِّ شَيْءٍ﴾«و برای او در «الواح» (تورات) در هر زمینه پندی و برای هر چیز تفصیلی نوشتیم» سوره اعراف، آیه ۱۴۵.
↑﴿إِنَّا أَنْزَلْنَا التَّوْرَاةَ فِيهَا هُدًى وَنُورٌ يَحْكُمُ بِهَا النَّبِيُّونَ﴾«ما تورات را که در آن رهنمود و روشنایی بود، فرو فرستادیم؛ پیامبران که تسلیم (خداوند) بودند و (نیز) دانشوران ربّانی و دانشمندان (توراتشناس) بنابر آنچه از کتاب خداوند به آنان سپرده شده بود و بر آن گواه بودند برای یهودیان داوری میکردند» سوره مائده، آیه ۴۴.
↑﴿وَمُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْرَاةِ وَلِأُحِلَّ لَكُمْ بَعْضَ الَّذِي حُرِّمَ عَلَيْكُمْ وَجِئْتُكُمْ بِآيَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَطِيعُونِ﴾«و تورات پیش از خود را راست میشمارم، و (آمدهام) تا برخی از چیزهایی را که بر شما حرام شده است حلال گردانم و نشانهای از پروردگارتان برای شما آوردهام پس، از خداوند پروا و از من فرمانبرداری کنید!» سوره آل عمران، آیه ۵۰؛ ﴿وَقَفَّيْنَا عَلَى آثَارِهِمْ بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْرَاةِ وَآتَيْنَاهُ الْإِنْجِيلَ فِيهِ هُدًى وَنُورٌ وَمُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْرَاةِ وَهُدًى وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِينَ﴾«و از پی آنان عیسی بن مریم را فرستادیم در حالی که تورات پیش از خود را راست میشمرد و به او انجیل دادیم که در آن رهنمود و روشنایی بود و تورات پیش از خود را راست میشمرد و رهنمود و پند برای پرهیزگاران بود» سوره مائده، آیه ۴۶.
↑﴿فَبِمَا نَقْضِهِمْ مِيثَاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَجَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِيَةً يُحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَوَاضِعِهِ وَنَسُوا حَظًّا مِمَّا ذُكِّرُوا بِهِ﴾«پس، برای پیمانشکنی لعنتشان کردیم و دلهاشان را سخت گردانیدیم زیرا عبارات (کتاب آسمانی) را از جای خویش پس و پیش میکردند و بخشی از آنچه را بدیشان یادآور شده بودند از یاد بردند» سوره مائده، آیه ۱۳.
↑﴿مِنْهُمْ أُمَّةٌ مُقْتَصِدَةٌ وَكَثِيرٌ مِنْهُمْ سَاءَ مَا يَعْمَلُونَ﴾«برخی از ایشان امتی میانهرو هستند و بسیاری از آنان آنچه انجام میدهند زشت است» سوره مائده، آیه ۶۶.