مظلومیت علی

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Msadeq (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۰، ساعت ۰۴:۵۸ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

این مدخل از زیرشاخه‌های بحث امام علی است. "امام علی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امام علی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

تنهایی علی

  • جهل و تعصب مردم از یک سو و عدالت‌طلبی و حق‌محوری علی(ع) از سویی سبب شد تا در زمان حیاتش عدۀ معدودی یار اهل تشخیص و بصیرت داشته باشد. تنهایی او به بُعد سیاسی منحصر نیست، بلکه در بُعد معرفتی نیز کسی پیدا نمی‌شد که از این چشمه جوشان بهره‌برداری کند. تا جایی که با یار خویش، کمیل، در خلوت صحراهای اطراف کوفه از نبود تشنگان و جویندگان اسرار و معارف نهفته در سینه‌اش، اظهار دلتنگی می‌کرد[۶][۷]

اهانت خوارج به علی

تشییع شبانه و قبر مخفی

هتک حرمت پس از شهادت

نمونه‌هایی از مظلومیت علی

  1. غصب خلافت: خود آن حضرت در خطبه شقشقیه به آن اشاره فرموده و خود را شایسته‌ترین فرد برای آن دانسته که دیگران به ناحق، جامۀ خلافت را به بر کردند و میراث نبوت را غارت نمودند[۱۵] در خطبۀ دیگری نیز به تعدّی قریش به حق آن حضرت و وارونه ساختن کار بر ضدّ او و منازعه بر سر حق مسلّم وی، اشاره دارد.[۱۶]
  2. غصب فدک: حضرت امیر(ع) در نامه به عثمان بن حنیف، اشاره به این ظلم دارد که دیگران در آن طمع کرده، از اهل بیت غصب کردند[۱۷] هدفشان از بین بردن پشتوانۀ مالی خاندان پیامبر و ضربۀ اقتصادی به علی(ع) بود.
  3. شهادت همسر جوان: پس از وفات پیامبر، هواداران جریان شوم سقیفه به قصد درهم کوبیدن پایگاه مقاومت در برابر غصب خلافت، به خانۀ فاطمه زهرا(س) ریختند، در را آتش زدند، فاطمه زهرا(س) آسیب دید، فرزندش سقط شد و بر سر قضیّۀ فدک، کتک خورد و آسیب‌های فراوان جسمی و روحی آن بانوی بزرگ را شهید کرد و علی(ع) با شهادت همسر جوانش، بزرگترین مایۀ دلگرمی و همدم خویش را از دست داد. در سوگ زهرای اطهر، سخنان علی(ع) نشان از شدّت اندوه او بر این ظلم دارد: « قَلَّ يَا رَسُولَ اللَّهِ عَنْ صَفِيَّتِكَ صَبْرِي وَ رَقَّ عَنْهَا تَجَلُّدِي‏...»[۱۸] کتک زدن همسری چون فاطمه در برابر شوهری چون علی، از بزرگترین مصیبت‌های اهل بیت و مظلومیت‌های علی(ع) بود.
  4. لعن علی(ع): سال‌های سال با تبلیغات امویان و به دستور معاویه، حضرت علی(ع) را در خطبه‌ها و منبرها لعن می‌کردند و هواداران آن حضرت را دستگیر کرده و وامی‌داشتند که به او ناسزا بگویند. حتی در حضور امام حسن مجتبی(ع) نیز خطبای وابسته، امام علی(ع) را سبّ و لعن می‌کردند. معاویه می‌کوشید تا لعن بر علی(ع) را وارد فرهنگ عمومی جامعه سازد و کودکان را هم با این مرام بارآورد.[۱۹] این پدیدۀ شوم، تا زمان عمر بن عبد العزیز، به مدّت هشتاد سال ادامه داشت.[۲۰]
  5. جلوگیری از نشر فضایل علی(ع): امویان و مروانیان، سال‌ها جلوی بیان و نشر فضایل حضرت علی(ع) را گرفتند. علاقه‌مندان جرأت نقل احادیثی را که در منقبت او بود نداشتند.
  6. تبلیغات سوء: علاوه‌ بر لعن علی(ع) و جلوگیری از نقل فضایل او، راویانی با دریافت پول، به جعل حدیث علیه آن حضرت می‌پرداختند و چهرۀ زشتی از وی ترسیم می‌کردند[۲۱].
  7. نافرمانی یاران و سربازان: خون دل خوردن‌های علی(ع) از دست مسلمانان و امّت تحت فرمان بسیار بود و بیعت‌شکنی عده‌ای و رودررو شدن عده‌ای دیگر با او و جهالت گروهی دیگر از پیروان و بی‌اعتنایی به دستورهای او برای جنگ با دشمن و تنها گذاشتن حضرت، نمونه‌هایی از این مظلومیّت است که حضرت را به ستوه آورد.[۲۲]
  8. شهادت مظلومانه و قبر پنهان: کیفیّت شهادت آن امام در محراب عبادت و دفن شبانه و مخفیانۀ او در بیرون کوفه (نجف) و مخفی بودن قبر آن حضرت از بیم نبش قبر و توهین از سوی خوارج و امویان تا زمان هارون الرشید، از نمونه‌های دیگر مظلومیّت اوست[۲۳].

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. محمدی، عبدالله، امیر مؤمنان علی؛ چلچراغ حکمت، ص ۱۰۷ تا۱۰۹.
  2. « يَا عَلِيُّ أَنْتَ الْمَظْلُومُ مِنْ بَعْدِي فَوَيْلٌ لِمَنْ ظَلَمَكَ وَ اعْتَدَى عَلَيْكَ »؛ عیون اخبار الرضا، ج ۱ ص ۳۰۳.
  3. «مَا زِلْتُ مَظْلُوماً مُنْذُ قُبِضَ رَسُولُ اللَّهِ(ص)»؛ امالی، شیخ طوسی، ص ۷۲۶
  4. مفاتیح الجنان، زیارت پنجم امیرالمؤمنین
  5. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۴۸.
  6. مطهری مرتضی، سیری در نهج البلاغه، مجموعه آثار، ج ۱۶، صص ۴۶۰ و ۴۶۱.
  7. محمدی، عبدالله، امیر مؤمنان علی؛ چلچراغ حکمت، ص ۱۰۷ تا۱۰۹.
  8. مطهری مرتضی، مشکلات علی، ج ۱۶ ص ۶۰۳؛ ج ۲۲، ص ۲۴۹.
  9. محمدی، عبدالله، امیر مؤمنان علی؛ چلچراغ حکمت، ص ۱۰۷ تا۱۰۹.
  10. مطهری مرتضی، مشکلات علی، مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۶۱۴؛ و انسان کامل، ج ۲۳، ص ۱۸۰.
  11. محمدی، عبدالله، امیر مؤمنان علی؛ چلچراغ حکمت، ص ۱۰۷ تا۱۰۹.
  12. مطهری مرتضی، حماسه حسینی، مجموعه آثار ج ۱۷، ص ۴۳۵.
  13. محمدی، عبدالله، امیر مؤمنان علی؛ چلچراغ حکمت، ص ۱۰۷ تا۱۰۹.
  14. با الهام از مقاله مظلومیت امام علی، «دانشنامه امام علی» ج ۱۱ ص ۲۲۷
  15. نهج البلاغه، خطبه ۳
  16. نهج البلاغه، خطبه ۲۱۷
  17. نهج البلاغه، نامه:۴۵.
  18. نهج البلاغه، خطبه ۲۰۲
  19. الغدیر، ج ۲ ص ۱۰۲
  20. شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج ۴ ص ۲۲۰، ۵۸، ۵۹
  21. نمونه‌هایی از آنها در شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج ۴ ص ۶۳ به بعد آمده است
  22. از جمله، ر.ک: خطبه ۲۷، ۳، ۲۵، ۱۸۲ و ۷۰ از «نهج البلاغه» صبحی صالح
  23. شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۴ ص ۸۲
  24. در زمینه مظلومیت علی، از جمله ر.ک: «موسوعة الامام علی بن ابی‌طالب»، ج ۹ ص ۴۰۸ تا ۴۱۹، نیز کتابی در زندگینامه آن حضرت به نام «علی(ع) اولین مظلوم تاریخ»، عطایی خراسانی، «مظلومی گمشده در سقیفه»، شهید پاک نژاد، «علی، ابرمرد مظلوم»، محمدتقی رهبر، «بر علی چه گذشت؟»، سید حسین حسینی
  25. مظلومی گمشده در سقیفه، ص ۱۹
  26. مظلومی گمشده در سقیفه، ص ۳۳
  27. محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۵۴۸.