آشنایی با فرق تشیع (کتاب)
| آشنایی با فرق تشیع | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | مهدی فرمانیان |
| موضوع | تشیع، شیعه |
| مذهب | [[شیعه]][[رده:کتاب شیعه]] |
| ناشر | [[:رده:انتشارات انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم |انتشارات انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم ]][[رده:انتشارات انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم ]] |
| محل نشر | قم، ایران |
| سال نشر | ۱۳۸۷ ش |
| شابک | ۹۷۸-۹۶۴-۲۶۳۸-۲۳۹ |
| شماره ملی | ۱۳۲۰۸۶۶ |
آشنایی با فرق تشیع، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی فرقهها و نحلههای مختلف فقهی و کلامی شیعه می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این کتاب مهدی فرمانیان است و انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم انتشار آن را به عهده داشته است[۱].
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «معرفی اجمالی فرقهها و نحلههای مختلف فقهی و کلامی شیعه است. کتاب حاضر که به عنوان دو واحد درسی در شناسایی فرق برای طلاب حوزههای علمیه در رشته ادیان و مذاهب تدوین شده است به صورتی اجمالی به شناسایی فرقه‌های مختلف مذهبی و کلامی اهلسنت پرداخته و بزرگان و مشاهیر هر فرقه و مهمترین اندیشههای فقهی و کلامی (عقیدتی) این فرق مورد بررسی قرار گرفته است. نگارنده نخست به بررسی معنای تشیع و تاریخ پیدایش و تطور شیعه از عصر نبوت پیامبر(ص) تا عصر کنونی پرداخته و بررسی از نظریات در خصوص پیدایش تشیع را نقد میکند. آنگاه به معرفی برخی از فرقه‌های شیعه مانند کیسانیه، شیعه امامیه اثنا عشریه، معرفی امامان شیعه اثناعشریه، عقاید شیعه امامیه، معرفی بزرگان از متکلمان و فقهای شیعه، معرفی فرقه‌های زیدیه، اسماعیلیه، وقفیه، غالیان، شیخیه و پیدایش فرقه‌های انحرافی در تشیع مانند اهل حق، بهائیت، بابیت، نصیریه و مهمترین عقاید فقهی و کلامی آنان می‌پردازد»[۱].
فهرست کتاب
- مقدمه
درس اول: مفهوم تشیع
درس دوم: تاریخ تشیع
- پیدایش شیعه
- نقد و بررسی
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس سوم: کیسانیه
درس چهارم: اثنا عشریه
- تمایز شیعه از اکثریت
- دوران خلافت امام علی و تشیع
- شیعه در عصر اموی
- شیعه و بنی عباس
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس پنجم: امامان اثناعشریه
- امام علی(ع)
- امام حسن(ع)
- امام حسین(ع)
- امام زین العابدین(ع)
- امام باقر(ع)
- امام صادق(ع)
- امام کاظم(ع)
- امام رضا(ع)
- امام جواد(ع)
- امام هادی(ع)
- امام عسکری(ع)
- امام مهدی(ع)
- غیبت صغرا
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس ششم: امامیه از قرن چار تا قرن چهارده
- شیعه از حمله مغول تا ظهور صفویه در ایران
- شیعه از صفویان تا انقلاب اسلامی ایران
- شیعه در دوره انقلاب اسلامی ایران
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس هفتم: عقاید شیعه اثناعشری
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس هشتم: متکلمان بزرگ شیعه
- هشام بن حکم
- ابن قبه رازی
- شیخ صدوق
- شیخ مفید
- سید مرتضی
- شیخ طوسی
- خواجه نصیرالدین طوسی
- علامه حلی
- فاضل مقداد
- ملاصدرا
- علامه مجلسی
- علامه طباطبایی
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس نهم: زیدیه
- مقدمه
- پیدایش و شکل‌گیری زیدیه
- شخصیت زید بن علی(ع)
- زید بن علی(ع) و مسئله امامت
- زید بن علی در منابع امامیه
- قیام‌های زیدیه
- فرقه‌های نخستین زیدیه
- تثبیت مذهب زیدیه
- حکومت‌های زیدیه
- پرسش
- برای مطالعه بیشر
درس دهم: زیدیه در یمن
- حسینیه
- مطرفیه
- مخترعه
- دولت دومن زیدیه یمن
- گرایش‌ها و دسته‌بندی‌های این دوره
- دولت سومن زیدیه یمن
- زیدیه یمن در عصر حاضر
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس یازدهم: عقاید زیدیه
- مقدمه
- توحید
- عدل
- وعد و وعید
- امامت
- دیدگاه زیدیه در باب صحابه
- معاد
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس دوازدهم: فقه و حدیث زیدیه
- مکتب فقهی عراق
- مکتب قاسمیه
- مکتب هادویه
- مکتب ناصریه
- مکتب مؤیدیه
- تفسیر و حدیث زیدیه و منابع آن
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس سیزدهم: اسماعیلیه
- تاریخ پیدایش
- ظهور قرامطه
- قرامطه بحرین
- فاطمیان در مصر
- پیدایش فرقه دروزیه
- پیدایش نزاریان
- آقاخان‌ها
- طیبیانه
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس چهاردهم: بزرگان و دانشمندان اسماعیلی
- ابوعبدالله نسفی
- ابوحاتم رازی
- ابویعقوب سجستانی
- قاضی نعمان
- حمیدالدین کرمانی
- ناصرخسرو
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس پانزدهم: عقاید اسماعیلیه
- خداشناسی اسماعیلیه
- جهان‌شناسی اسماعیلیه
- عدل الهی
- نبوت
- امامت
- جایگاه امام در نظام هستی
- سازمان دعوت اسماعیلیه
- معاد
- تناسخ
- تاویل
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس شانزدهم: واقفیه
- علل پیدایش
- بزرگان واقفیه
- عقاید واقفیان
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس هفدهم: غالیان
- مقدمه
- تعریف غلو
- انواع غلو
- تاریخچه غلو
- عبدالله بن سبا
- زطها
- روایات
- غلو پس از امام علی(ع) تا دوران امام باقر(ع)
- غلو در زمان باقر(ع) و امام صادق(ع)
- غلو از زمان امام کاظم(ع) تا غیبت صغرا
- غلو در دوره غیبت صغرا
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس هیجدهم: علل رواج غلو و عقاید غالیان
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس نوزدهم: برخورد ائمه(ع) با غالیان
- بینا عقاید صحیح و رد عقاید غالیان
- بین علل غلو و نتایج آن
- بین توطئه‌های غالیان
- اظهار تنفر از غالیان
- تحریم کلی معاشرت با غالیان
- برخورد فیزیکی با غالیان
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
درس بیستم: شیخیه
- آرا و عقاید
- معاد
- امامت
- جانشینان شیخ احمد احسایی و فرقه‌های شیخیه
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
- ضمیمیه: نگاهی به فرقه‌های انحرافی و انشعابی از مذهب تشیع
- مقدمه
- فرقه‌های انشعابی و انحرافی
۱. بابیه
- آرا و عقاید باب
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
۲. بهائیه
- اعتقاد به تجلی و تجسد خداوند در میرزا حسین علی
- منسوخ شدن ادیان گذشته
- انکار قیامت
- اعتقاد به «من یظهره الله»
- آیین‌های بهائیان
- قبله
- پرسش
- برای مطالعه بیشتر
۳. اهل حق
- محدوده جغرافیایی کنونی
- اعتقادات اهل حق
دربارهٔ پدیدآورنده
حجت الاسلام والمسلمین مهدی فرمانیان (متولد ۱۳۵۲ ش، کاشان)، محقق و ارزیاب دفتر تبلیغات اسلامی، مدیر گروه و مدیر پژوهش مرکز ادیان، دبیر علمی همایش شیعه‌شناسی، رییس دانشکده مذاهب اسلامی، مدرس جامعة المصطفی العالمیة، ادیان و مذاهب و مؤسسه آموزشی ـ پژوهشی مذاهب اسلامی از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس، به تألیف مقالات و کتب علمی و دینی پرداخته است. «درسنامه تاریخ و عقاید زیدیه»، «معارف کلامی شیعه»، «درآمدی بر پراکندگی وهابیت و سلفی گری در جهان اسلام»، «آشنائی با فرق تشیع»، «آشنائی با فرق تسنن»، «بهائیت در بوته نقد»، «عصمت امامان شیعه»، «امامت در آینه احادیث شیعه»، «مرجعیت علمی اهل بیت نزد فرق مختلف اسلامی» و «بررسی تطبیقی شرایط و ویژگی‌های امام از دیدگاه امامیه و اسماعیلیه» برخی از این آثار است.[۲]