بحث:وظیفه مسلمانان درباره ایمان به امامت و ولایت امام مهدی چیست؟ (پرسش)

جایگاه ایمان به امام مهدی(ع)

• انتظار از واژه‌هایی است که هرگاه به کار می‌رود، دو طرف آن یعنی "منتظِر" و "منتظَر" خودنمایی می‌کنند و همان طور که که منتظَر (امام مهدی(ع)) دارای کمالات و توانمندی‌های معنوی است و به عنوان مقتدا و رهبر و هادی برای دیگران است، منتظِر نیز باید با اطاعت و ایمان و عمل صالح تحت راهنمایی‌های رهبر و امام در مسیر کسب کمالات پیش رود و سیر صعودی سعادت را بپیماید. از سوی دیگر خود نیز مشغول هدایت و نشانه‌های روشن روی زمین شود، چراکه منتظر بدون قبول کردن ولایت امام (ع) و بدون اطاعت و ایمان به او، منتظِر نیست. در تفکر شیعی و بنا به آیۀ سوم سورۀ مائده، اکمال و تکمیل دین با امامت و جانشینی علی (ع) و ائمه دوازده‌گانه محقق خواهد شد. پیامبر اکرم (ص) در بسیاری از روایات با تصریح به این مطلب، اهل‌بیت (ع)‌ را مایۀ امان و امنیت امت خویش و حتی ساکنان زمین به شمار آورده‌اند، از جمله فرموده‌اند: «اهل‌بیت من مایۀ امان ساکنان زمین هستند»، «اهل‌بیت من مایۀ امان آنها از گمراهی و ضلالت در دیانت‌هایشان هستند»، «هرکس به اهل‌بیت من پناه برد، در امان است و امنیت نصیب کسانی می‌شود که به آنان تمسک کرده‌اند»، «ولایت من و ولایت اهل‌بیتم مایۀ امان و ایمنی از آتش جهنم است» و «به درستی که اهل‌بیت من مایۀ امان برای شما هستند، پس همان‌طور که مرا دوست دارید، آنها را نیز دوست بدارید و در نتیجه، هرگز گمراه نخواهید شد».
• علاوه بر ایمان به اصول اعتقادی مانند توحید و معاد و نبوت و امامت و عدل، آنچه بیشتر مورد توجه است اعتقاد راسخ به وجود مقدس امام مهدی (ع) است، یعنی شاکله و رکن اصلی زندگی اسلامی اعتقاد به این نکته است که امام مهدی (ع) امام دوازدهم از نسل پیامبر اکرم (ص) است که اکنون زنده و در غیبت کبری هستند. امام صادق (ع) در تفسیر ایمان به غیب در آیۀ سوم سورۀ بقره: ﴿الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَ يُقِيمُونَ الصَّلَوةَ وَ ممَِّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُون﴾ می‌فرماید: «کسی که ایمان به قیام قائم (ع) داشته باشد، و آن را حق بداند». رکن اصلی سبک زندگی منتظران ایمان راسخ به این حقیقت مطلق است. شناخت و معرفت نسبی ـ که اولین وظیفۀ ماست ـ تکلیف دوم، ایمان آوردن و پذیرش امام (ع) است. هرچه شناخت ما از امام عمیق‌تر و صحیح‌تر باشد، درجات ایمان و اعتقاد ما افزایش می‌‌یابد و این دو مقدمه اطاعت از وی شمرده می‌‌شود. امام زین العابدین (ع) می‌‌فرماید: «کسی که در زمان غیبت قائم ما بر ولایت ما ثابت قدم باشد، خداوند اجر هزار شهید مانند شهیدان بدر و احد را به او عطا خواهد کرد».

وظیفه منتظران

• تحکیم مبانی اعتقادی و حفظ گوهر عقیده به ولی عصر (ع) یک اصل مهم و یک وظیفۀ جدی برای هر شیعه‌ای است که می‌‌خواهد از آراء و نظریات گمراه کنندۀ آخر زمان در امان باشد. زراره گوید: امام صادق(ع) فرمود: «زمانی بر مردم خواهد آمد که امام آنها غایب می‌‌شود. عرض کردم: مردم در این زمان چه کنند؟ فرمود: "به ولایت او تمسک جویند تا آشکار شود». چه کسانی که یک عمر دم از ولایت او می‌‌زنند امّا قلب آنها گرفتار تردید می‌‌شود. امام جواد (ع) می‌‌فرماید: «او بعد از محو نامش و مرتد شدن اکثر کسانی که معتقد به امامتش هستند قیام می‌‌کند».
• در صدر اسلام همه به وجود قائم (ع) اعتقاد داشتند، اما اکنون مضمون این حدیث در فرقه‌های مختلف اسلامی به جز شیعۀ دوازده امامی تحقق یافته است و حتی عدّه‌ای از کسانی که از زمرۀ شیعیان محسوب می‌‌شوند از اعمال و اخلاق و روحیه‌ای برخوردارند که گویا مهدی (ع) کمترین جایگاهی در زندگی آنها ندارد. البته هر چه از صدر اسلام فاصله می‌‌گیریم و عصر غیبت طولانی‌تر می‌‌شود غروب دین‌داری فرا می‌‌رسد و زمستان دین‌داری که نویدبخش بهار آن است لایه‌های سرد و سنگین خود را بر روی زمین پهن می‌‌کند و چه کسانی که در این سرمای زمستانی تلف می‌‌شوند. رسول خدا (ص) فرمود: «او غیبتی طولانی خواهد داشت و امت‌ها درباره او به سرگردانی و حیرت خواهند افتاد و از دین خود منحرف می‌‌شوند. در این هنگام مثل ستاره‌ای درخشان به سوی مردم رو می‌‌آورد». در چنین اوضاع و شرایطی که زمستان دین داری است، یک گل، از یک گلستان در فصل بهارِ دین داری، ارزشمندتر خواهد بود. از این رو شیعیان عصر غیبت از ویژگی‌های ممتازی برخوردارند که به برخی احادیث آن اشاره می‌‌کنیم.
• امام سجاد(ع) فرمود: «همانا کسانی که در زمان غیبت او به سر می‌‌برند و به امامت او اعتقاد داشته و منتظر ظهورش هستند از مردم هر زمانی برترند زیرا خداوند عقل و فهم و معرفتی به آنها داده است که عصر غیبت برای آنها نظیر زمان حضور و مشاهده است و آنها را در زمان غیبت به منزلۀ کسانی قرار داده است که در پیش رسول خدا (ص) در راه خدا شمشیر می‌‌زنند. اینها مخلصان واقعی و شیعیان راستین و دعوت کنندگان پنهان و آشکار به دین خدا هستند». و امام کاظم(ع) فرمود: «خوش به حال شیعیان ما که در زمان غیبت قائم ما به ما محبّت می‌‌ورزند و بر دوستی ما و برائت از دشمنانمان ثابت قدم هستند، اینها از ما هستند و ما هم از آنها هستیم. آنان راضی شدند که ما امام آنها باشیم و ما هم راضی شدیم که آنان شیعۀ ما باشند و خوش به حال آنها. به خدا قسم، آنها در روز قیامت با ما و در مرتبه ما هستند». و امام باقر (ع) فرمود: «زمانی بر مردم خواهد آمد که امامشان از آنها غایب خواهد شد. خوش به حال کسانی که بر ولایت ما در این زمان ثابت و استوارند. کمترین ثوابی که برای آنها می‌‌باشد این است که خدای بلند مرتبه به آنها می‌‌فرماید: "به سرّ من ایمان آوردید و غیب مرا پذیرفتید. پس مژده باد شما را، به ثواب نیکوی من. شما، از زن و مرد، حقیقتاً بنده من هستید، از شما می‌‌پذیرم و بر شما عفو می‌‌کنم و می‌‌بخشم و به خاطر وجود شما به بنده هایم باران عطا می‌‌کنم و بلا را از آنان دفع می‌‌نمایم و اگر شما نبودید عذابم را بر آنها نازل می‌‌کردم». امیر المؤمنین (ع) فرمود: «پیامبر (ص) به من گفت: ای علی! بدان، شگفت‌انگیزترین مردم از جهت ایمان، و بزرگ‌ترین آنها از جهت یقین، مردمی هستند که در آخر زمان که پیامبر (ص) را ندیده‌اند و حجّت از آنها پنهان است تنها با یک سیاهی بر سفیدی ایمان آورده‌اند».
• یکی از کارهایی که این پیوند را ناگسستنی می‌کند، تجدید عهد هر روزه با آن یار سفر کرده است. در این‌باره سفارش شده است در ابتدای هر روز، زانوی ادب مقابل ساحت آن امام همام بر زمین نهاده، به دستور امام صادق (ع) این عهدنامه را نجوا کنیم. اگر کسی چهل صبح چنین کند، امید است از یاران آن حضرت باشد. دعایی که این گونه آغاز می‌‌شود: «"بِسْمِ‏ اللَّهِ‏ الرَّحْمَنِ‏ الرَّحِیمِ‏ اللَّهُمَ‏ بَلِّغْ‏ مَوْلَایَ‏ صَاحِبَ‏ الزَّمَانِ أَیْنَمَا کَانَ وَ حَیْثُمَا کَانَ مِنْ مَشَارِقِ الْأَرْضِ وَ مَغَارِبِهَا سَهْلِهَا وَ جَبَلِهَا عَنِّی وَ عَنْ وَالِدَیَّ وَ عَنْ وُلْدِی وَ إِخْوَانِی التَّحِیَّةَ وَ السَّلَامَ عَدَدَ خَلْقِ اللَّهِ وَ زِنَةَ عَرْشِ اللَّهِ..."».
• پیوند با مقام ولایت حفظ و تقویت پیوند قلبی با امام عصر (ع) و تجدید دایمی عهد و پیمان با آن حضرت یکی دیگر از وظایف مهمی است که هر شیعۀ منتظر در عصر غیبت بر عهده دارد. بدین معنا که یک منتظر واقعی حضرت حجت (ع)، علی رغم غیبت ظاهری آن حجت الهی هرگز نباید احساس کند که در جامعه رها و بی مسؤولیت رها شده و هیچ تکلیفی نسبت به امام و مقتدای خود ندارد. این موضوع در روایات بسیاری مورد تاکید قرار گرفته است، در روایتی که از امام محمد باقر (ع) نقل شده آن حضرت در تفسیر این کلام خدای تعالی: ﴿يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ اصْبرُِواْ وَ صَابِرُواْ وَ رَابِطُواْ وَ اتَّقُواْ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُون﴾ فرمودند: «بر انجام واجبات صبر کنید و با دشمنانتان پایداری کنید، و پیوند خود را با امام منتظرتان مستحکم نمایید».
• همچنین امام صادق (ع)، در روایت دیگری که در تفسیر آیه مزبور وارد شده می‌‌فرمایند: «بر واجبات صبر کنید و یکدیگر را بر مصائب به صبر وادارید و خود را بر پیوند با امامان [و یاری آنها] ملتزم سازید». اینکه می‌‌بینیم در روایت‌های متعددی امامان ما شیعیان خود را به تجدید عهد و بیعت با امام زمان خود سفارش کرده و از آنها خواسته‌اند که در آغاز هر روز و حتی بعد از هر نماز واجب، دعای عهد بخوانند، همه نشان از اهمیت پیوند دائمی شیعیان با مقام عظمای ولایت و حجت خدا دارد.
• بنابراین، بعد از ایمان به اصول اعتقادی، رکن اصلی زندگی اسلامی ایمان و اعتقاد به امام مهدی (ع) است و منتظر باید متمسک به امام شده و هر روز تجدید عهد و پیمان نموده و پیوندش با امام را مستحکم کند.

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: