تحقیقی پیرامون امامت عامه و خاصه (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
تحقیقی پیرامون امامت عامه و خاصه
زبانفارسی
نویسندهحبیب‌الله طاهری
موضوعامامت و ولایت
مذهبشیعه
ناشرانتشارات زائر
وابسته بهآستانه مقدسه قم‌
محل نشرقم، ایران
سال نشر۱۳۸۱ ش
تعداد صفحه۲۸۸
شابک۹۷۸۹۶۴۶۴۰۱۵۸۷
شماره ملیم‌۸۱-۱۹۶۴۳

تحقیقی پیرامون امامت عامه و خاصه، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی مبحث امامت در دو بخش امامت عامه و امامت خاصه می‌پردازد. این کتاب اثر حبیب‌الله طاهری است و انتشارات زائر نشر آن را به عهده داشته‌‌ است.[۱]

دربارهٔ کتاب

در معرفی کتاب آمده است: «مبحث امامت در دو بخش یعنی "امامت عامه" و "امامت خاصه" بررسی شده است. نگارنده در این باره می‌گوید: مبحث امامت همانند مبحث نبوت در کتب کلامی به دو بخش عامه و خاصه تقسیم شده است و فلسفه آن دو سؤالی است که بعد از رحلت پیامبر گرامی مطرح شده بود که عبارت‌اند از: (۱): آیا پس از پیامبر (ص) ضرورت تبیین دین و راهنمایی و رهبری امت همچنان ادامه دارد و با رفتن پیامبر کار تبیین تفسیر دین و هدایت و رهبری پایان می‌یابد؛ (۲): در صورت تداوم امامت چه کسی عهده‌دار این مسئولیت، پس از رحلت رسول مکرم اسلام (ص) است، یعنی در اسلام چه کسی حق جانشینی پیامبر (ص) را داشت، ابابکر یا علی (ع). مسلمانان نسبت به سؤال اول بالاتفاق پاسخ مثبت داشتند و تداوم راه پیامبر (ص) را در لباس امامت و خلافت، امری قطعی و ضروری می‌دانستند ولی در پاسخ به سؤال دوم، اهل سنت به خلافت خلفا و خلافت علی (ع) در مرتبه چهارم معتقد شدند ولی شیعه بر این عقیده است که پیامبر (ص) با نص جلی و نصب علی (ع)، او را به عنوان جانشین خود نصب کرده و دیگران حق امامت و خلافت را نداشتند. پاسخ به سؤال نخست ذیل عنوان امامت عامه و پاسخ به سؤال دوم ذیل عنوان امامت خاصه در کتاب‌های مختلف همچنین کتاب حاضر مورد بحث قرار گرفته است».

فهرست کتاب

تحقیقی پیرامون امامت عامه و خاص

  • سخن ما
  • پیشگفتار
۱. حمد و ثناء و درود
۲. عظمت مقام امامت
۳. وابستگی عالم امکان به امام (ع)
۴. وحدت و همبستگی امت در پرتو امامت
۵. امام زمان یا واسطه فیض
۶. طرح کلی بحث امامت در دو بخش

فصل اول: تعریف امامت

فصل دوم: فلسفه امامت

۱. وحدت جامعه در پرتو امامت
۲. رشد فکری و عقلی امت در پرتو امامت
۳. حفظ فروع دین در پرتو امامت
۴. حفظ سنت پیامبر در پرتو امامت
۵. امامت تنها راه رسیدن به خدا
۶. امام کارشناس دین
۷. حکم فطرت در لزوم امامت

فصل سوم: لزوم شناخت امام

فصل چهارم: شرایط و اوصاف امام

فصل پنجم: عصمت امام

۱. تعریف عصمت
۲. جبری نبودن عصمت
۳. دلایل عصمت

فصل ششم: علم امام

۱. دلایل علم امام
۲. منابع علم امام
۳. دایره علم امام
۴. دو سؤال در مورد علم غیب ائمه (ع)

فصل هفتم: نصب و تعیین امام

فصل هشتم: شؤون امامت

۱. ولایت و رهبری
۲. نظارت بر اعمال بندگان
۳. محور بودن برای وحدت مسلمانان
۴. تبیین احکام و مرجعیت دینی

فصل نهم: دلایل امامت امیرالمؤمنین (ع)

۱. آیات
۲. روایات

فصل دهم: احتجاج‌های امیرالمؤمین (ع) برای اثبات امامت خود

۱. احتجاج از طریق لیاقت
۲. احتجاج از طریق قرابت
۳. احتجاج از طریق وصیت و وراثت
۴. احتجاج از طریق بیعت
  • نقد و بررسی

فصل یازدهم: احتجاج‌های پیشوایان دین و صحابه برای اثبات امامت امیرالمؤمنین (ع)

فصل دوازدهم: فضایل و ویژگی‌های امیرالمؤمنین (ع)

فصل سیزدهم: اعتقاد به دوازده امام

فصل چهاردهم: مرجعیت علمی اهل‌بیت (ع)

۱. اخلاق و عرفان
۲. معارف، فقه و حدیث
۳. تفسیر و علوم قرآنی
۴. علوم عقلی
۵. علوم دیگر

فصل پانزدهم: اندیشه‌های سیاسی اهل‌بیت (ع)

۱. امامت یا مسؤولیتی بزرگ
۲. حقوق متقابل امام و رعیت
۳. موضع‌گیری‌های سیاسی در برابر قدرت‌های حاکم
۴. خطوط کلی موضع‌گیری‌های سیاسی ائمه (ع)
۵. تفاوت ظاهری در سیره سیاسی ائمه (ع)

فصل شانزدهم: مهدویت در اسلام

فصل هفدهم: سیری در زندگانی ائمه (ع)

۱. امام امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (ع)
۲. امام حسن مجتبی (ع)
۳. امام حسین (ع)
۴. امام علی بن الحسین زین العابدین (ع)
۵. امام محمدباقر (ع)
۶. امام جعفر بن محمد الصادق (ع)
۷. امام موسی کاظم (ع)
۸. امام علی بن موسی الرضا (ع)
۹. امام محمدتقی (ع)
۱۰. امام علی النقی (ع)
۱۱. امام حسن عسکری (ع)
۱۲. امام محمد مهدی حجه بن الحسن (ع)
  • فهرست منابع

دربارهٔ پدیدآورنده

حبیب‌الله طاهری
حجت الاسلام و المسلمین دکتر حبیب‌الله طاهری (مشهور به طاهری مازندرانی، متولد ۱۳۲۸ ش، مازندران)، تحصیلات حوزوی خود را در محضر اساتیدی همچون حضرات آیات: محمد فاضل لنکرانی، ناصر مکارم شیرازی، محمد تقی مصباح یزدی و عبدالله جوادی آملی پیگیری کرد. او تحصیلات دانشگاهی خود را در مقطع دکتری الهیات و معارف دانشگاه تهران به اتمام رساند. مدیر گروه دانشگاه پردیس قم و دانشگاه تهران و عضویت در هیئت علمی مجتمع آموزش عالی قم از جمله فعالیت‌های وی است. او علاوه بر تدریس دروس حوزوی و دانشگاهی به راهنمایی و مشاوره پایان‌نامه‌های دانشجویان نیز مشغول است و تاکنون چندین جلد کتاب و مقاله به رشته تحریر درآورده است. «نگرشی فقهی به سوره یوسف»، «عصر ظهور یا مدینه فاضله موعود در اسلام»، «جهانی شدن و مقایسه آن با حکومت واحد جهانی حضرت مهدی»، «تحقیقی پیرامون امامت عامه و خاصه»، «تحقیق پیرامون ولایت فقیه»، «سیمای آفتاب»، «نگرشی انتقادی بر نظریه بسط تجربه نبوی» و «سيره قضایی حضرت مهدی» برخی از این آثار است.[۲]

پانویس