تفسیر ترتیبی
(تغییرمسیر از تفسیر تجزیه‌ای)
تفسیر ترتیبی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: تفسیر ترتیبی در علوم قرآنی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
«تفسیر ترتیبی» آن است که مفسر برخلاف تفسیر موضوعی از ابتدای قرآن، آیه به آیه و سوره به سوره به تفسیر می‌پردازد.
تفسیر ترتیبی به دو گونه است:
- تفسیر براساس ترتیب فعلی قرآن‌کریم که مفسر از آغاز یا پایان قرآن سوره به سوره کتاب خدا را تفسیر می‌کند؛
- تفسیر براساس ترتیب نزول آیات بر پیامبر اکرم (ص)[۱].[۲]
تفاسیر ترتیبی نزولی
به آثاری که با توجه به ترتیب نزولی آیات قرآن نوشته شده‌اند، تفاسیر ترتیبی نزولی می‌گویند؛ مانند:
- تفسیر بیان المعانی نوشته ملاّ حویش آل‌غازی العانی، به زبان عربی، در شش جلد؛
- التفسیر الحدیث تألیف محمد عزه دروزه نابلسی، به زبان عربی و با گرایش بیانی در شش جلد؛
- پا به پای وحی نوشته مهندس بازرگان[۳].[۴]
جستارهای وابسته
- تفاسیر تابعین تابعین
- تفاسیر تک نگار
- تفاسیر عصر جدید
- تفاسیر عصر کهن
- تفاسیر لغوی
- تفسیر اجتهادی
- تفسیر اجمالی قرآن
- تفسیر اِعراب
- تفسیر قرآن به مقتضای عقل
- تفسیر باطنی
- تفسیر مالکیه
- تفسیر روایی
- تفسیر مسلسل
- تفسیر قرآن به کلام صحابه
- تفسیر قرآن با قول تابعی
- تفسیر قرآن با قرآن
- تفسیر عهد نبوت
- تفسیر عهد رسالت
- تفسیر عهد صحابه
- تفسیر غریب قرآن
- تفسیر عقلی
- تفسیر پلورالیستی قرآن
- تفسیر تبیینی قرآن
- تفسیر تحلیلی
- تفسیر بلاغی
- تفسیر تدبری قرآن
- تفسیر تمسکی قرآن
- تفسیر عصر تابعین
- تفسیر در عصر تدوین
- تفسیر عصر پیامبر خاتم
- تفسیر درایی
- تفسیر زبدة البیان
- تفسیر سکولاریستی قرآن
- تفسیر سیستمی
- تفسیر عبدالله بن عباس
- تفسیر قرآن به قرآن
- تفسیر لفظی قرآن
- تفسیر لیبرالیستی قرآن
- تفسیر مأثور
- تفسیر معتزله
- تفسیر مجمل به مبین
- تفسیر مطلق به مقید
- تفسیر معتزلیان جدید
- تفسیر معنا
- تفسیر معنوی قرآن
- تفسیر نو اعتزالی
- تفسیر وجوه قرآن
- تفسیر ترتیبی
- تفسیر مزجی
- تفسیر موضوعی
- تفسیر اهل بیت
- تفسیر پیامبر خاتم
- تفسیر تابعین
- تفسیر عامه
- تفسیر عصر نهضت
- تفسیر توحیدی
- تفسیر دوران نهضت‌های اصلاحی
- تفسیر صحابه
- تفسیر عصر جدید
- تفسیر باطن قرآن
- تفسیر ظاهر قرآن
- تفسیر اهل‌سنت
- تفسیر باطنیه
- تفسیر ماتریدیه
- تفسیر خوارج
- تفسیر شیعه
- تفسیر متصوفه
- تفسیر اجتماعی
- تفسیر اخلاقی
- تفسیر ادبی
- تفسیر اشاری
- تفسیر به رأی
- تفسیر بیانی
- تفسیر زیدیه
- تفسیر شافعیه
- تفسیر پوزیتیویستی
- تفسیر تاریخی
- تفسیر تربیتی
- تفسیر رمزی
- تفسیر عرفانی
- تفسیر علمی
- تفسیر فقهی
- تفسیر فیضی
- تفسیر فلسفی
- تفسیر کلامی
- تفسیر نقلی
- آداب تفسیر قرآن
- آراء تفسیری
- اسرائیلیات در تفسیر
- اقطاب اسرائیلیات
- اقطاب وضّاعین
- اولین مدون تفسیر
- تأویل قرآن
- تدوین تفسیر قرآن
- تفاسیر قرآن
- تفسیر پذیری قرآن
- تفسیر نگاری
- تنزیل قرآن
- توقیفیت تفسیر قرآن
- جری و تطبیق
- روایات تفسیری
- روش‌های تفسیری
- سیاق عام
- شرافت تفسیر قرآن
- طرق تفسیری
- غرایب تفسیر
- فضیلت تفسیر قرآن
- قواعد تفسیر
- مبادی تفسیر
- مدارس تفسیر قرآن
- مراتب تفسیر
- مراحل تفسیر
- مصادر نقلی تفسیر
- مفسران
- مقدمات تفسیر
- مکاتب تفسیری
- منابع تفسیر
- تأویل قرآن
منابع
پانویس
- ↑ ایازی، محمد علی، آشنایی باتفاسیرقرآن، صفحه (۵-۶)؛ ایازی، محمد علی، المفسرون حیاتهم ومنهجهم، صفحه ۳۴.
- ↑ فرهنگ نامه علوم قرآنی، ج۱، ص۱۷۷۹.
- ↑ خرمشاهی، بهاء الدین، دانش نامه قرآن وقرآن پژوهی، جلد۱،صفحه ۶۴۳؛ ایازی، محمد علی، المفسرون حیاتهم ومنهجهم، صفحه (۸۳۸-۹۲)و(۲۱۸-۳۹)و۳۴.
- ↑ فرهنگ نامه علوم قرآنی، ج۱، ص۱۶۹۴.