خروج شیصبانی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

در روایتی آمده است که سفیانی خروج نمی‌کند مگر پیش از او شیصبانی در سرزمین کوفه خروج می‌کند... بعد از آن در انتظار خروج سفیانی و ظهور قائم باشید. شیصبانی از اسامی ابلیس است که ائمه (ع) طواغیت و اشرار را به این نام می‌خواندند و مراد از آن یا بنی عباس است که توسط امیرالمؤمنین به این نام خوانده شده‌اند یا شخص جنایت‌کار خون‌ریزی مثل بنی العباس. البته این روایت معتبر نیست.

مقدمه

شیصبان در لغت معانی مختلفی دارد، از جمله: مورچه نر، لانه مورچگان، از اسامی ابلیس و رهبر گروهی از پریان[۱] و مراد از آن در روایات، مردی از بنی عباس است؛ زیرا امامان (ع) بنی عباس را به بنی شیصبان تعبیر می‌‏کردند[۲] و آن، نام مردی بد کردار یا گمنامی است که ائمه (ع) دشمن خود را به ‌طور کنایه با این کلمه به کار برده اند[۳].

روایت شیصبانی و نکات آن

جابر بن یزید جعفی می‌‏گوید: از امام باقر (ع) درباره سفیانی پرسیدم، حضرت فرمودند: «سفیانی خروج نمی‌‏کند؛ مگر آنکه پیش از او شیصبانی در سرزمین کوفان خروج کند. او هم چون جوشیدن آب از زمین می‏جوشد و فرستادگان شما را به قتل می‏‌رساند. بعد از آن، در انتظار خروج سفیانی و ظهور قائم باشید»[۴].[۵]

درباره شیصبانی در این روایت نكاتی وجود دارد از آن جمله:

  1. او به شیصبانی توصیف شده است كه نسبت به شیصبان دارد و آن صفتى است كه امامان از آن تعبیر به طاغوت‌‌ها و اشرار می‌‏نمایند.
  2. او قبل از سفیانى خروج می‌‏كند.
  3. محل خروج وى عراق است كه به آن زمین كوفان نیز گفته می‌‏شود و یا اینكه در خود شهر كوفه است، به ‌هر حال خروج و یا انقلاب و یا حكومت او ناگهانى و غیر منتظره است «مانند آب كه از زمین می‌‏جوشد»[۶]

مراد از علامت ظهور بودن شیصبانی

مراد از شیصبانی به عنوان علامت ظهور، دو چیز دانسته شده است:

  1. طغیان آب فرات که خانه‌های کوفه و اطراف آن را می‌‏پوشاند.
  2. رمز یکی از ستمگران است که بر عراق حکومت می‌‏کند و دمار از زندگی شیعیان در می‌‏آورد.

اگر "شیصبانی" درست باشد ـ و حال آنکه این روایت خبر واحد بوده و سند معتبری هم ندارد ـ و او را شخص بدانیم دو احتمال دربارۀ او می‌رود:

  1. مراد از "شیصبان" بنی عباس، باشند، چه آنکه در خطبه لؤلؤه امیرالمؤمنین (ع)[۷] تصریح شده به اینکه ملوک بنی شیصبان "بنی العباس" است در این صورت اگر این احتمال درست باشد، حدیث مذکور به تجدید حکومت "بنی العباس" قبل از ظهور، و نوسازی دولت ایشان در بغداد اشاره دارد.
  2. مراد از "شیصبان"، ستمکار بی ‌نظیری باشد که در شیطنت و جنایت و سرکشی و آدم کشی، مانند بنی العباس باشد. زیرا (شیصبان) نام شیطان و نام قبیله‌ای از (جن) است[۸].

نتیجه گیری

نتیجه اینکه، اگر روایت شیصبانی صحیح باشد ـ و حال آنکه این روایت خبر واحد بوده و سند معتبری هم ندارد ـ در این صورت از نشانه های ظهور است و قبل از سفیانی خروج می‌‏کند.

پرسش مستقیم

پرسش‌های وابسته

  1. علائم و نشانه‌های ظهور به چه معناست؟ (پرسش)
  2. علائم و نشانه‌های ظهور چیستند؟ (پرسش)
  3. علائم و نشانه‌های ظهور چند قسم‌اند؟ (پرسش)
    1. علائم و نشانه‏‌های حتمی ظهور امام مهدی چیست؟ (پرسش)
      1. آیا خروج سفیانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      2. آیا خسف بیداء از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      3. آیا ندای آسمانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      4. آیا قتل نفس زکیه از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      5. آیا قیام یمانی از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      6. آیا ظاهر شدن کف دستی در آسمان از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      7. آیا اختلاف عباسیان بر سر حکومت از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      8. آیا طلوع خورشید از مغرب از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
    2. نشانه‏‌های غیر حتمی ظهور چیستند؟ (پرسش)
      1. آیا قتل محمد پسر عموی نفس زکیه از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      2. آیا قیام خراسانی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      3. آیا قیام سید حسنی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      4. آیا خروج دجال از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      5. آیا خروج شیصبانی از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)
      6. آیا قیام شعیب بن صالح از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      7. آیا قیام عوف سلمی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      8. آیا خسوف و کسوف در یک ماه رمضان از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      9. آیا قساوت دل‌ها از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      10. آیا انتشار علوم اهل بیت از قم نشانه ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      11. آیا مرگ و میرها و زلزله‌ها و جنگ‌ها و آشوب‌های داخلی و خارجی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      12. آیا نبرد میان سفیانی و اصهب از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      13. آیا باران‌های پیاپی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      14. آیا گسترش ظلم و فساد از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      15. آیا آمدن غربی‌ها به سرزمین عراق از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      16. آیا فتنه و آشوب در سوریه از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      17. آیا اختلاف در میان امت اسلام از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      18. آیا انقراض سلسله بنی‌عباس از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      19. آیا مردن پاداشاهی به نام عبدالله از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      20. آیا بالا آمدن آب دجله از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      21. آیا گرانی و بالا رفتن قیمت‌ها از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      22. آیا علاماتی که در ماه رجب ظاهر می‌شود از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      23. آیا وقوع مسخ از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      24. آیا برگشت مرده‌ها به دنیا از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      25. آیا کشته شدن انسانهای بیگناه از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      26. آیا پر آب شدن دریاچه ساوه از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      27. آیا حمله ملخ‌ها از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      28. آیا مرگ سریع از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      29. آیا بستن پل کرخ از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      30. آیا انشعاب نهری از فرات و جاری شدن در کوچه‌های کوفه از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      31. آیا طلوع ستاره‌ای از مشرق از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      32. آیا قیام مغربی از نشانه‌های ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)
      33. آیا خشک شدن نیل از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)
  4. علائم متصل و منفصل ظهور امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
  5. علائم متصل و نزدیک به ظهور امام مهدی چیستند؟ (پرسش)
  6. علائم منفصلی که با ظهور امام مهدی فاصله دارند چیستند؟ (پرسش)
  7. در قرآن و حدیث چه مفاهیمی با نشانه‌های ظهور مرتبط هستند؟ (پرسش)
    1. مراد از علائم در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    2. مراد از آیت در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    3. مراد از دلالت در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    4. مراد از آخر الزمان در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    5. مراد از ملاحم و فتن در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    6. مراد از ظهور در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    7. مراد از خروج در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    8. مراد از قیام در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
    9. مراد از اشراط الساعه در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
  8. منظور از علائم حتمی ظهور چیست؟ (پرسش)
  9. مفهوم توصیفی یا تمثیلی بودن نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
  10. آیا ندای شیطانی از نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)
  11. فواید دانستن علائم و نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
  12. چه تفاوت‌هایی میان امور حتمی‌الوقوع و احتمالی در بحث نشانه‌های ظهور وجود دارد؟ (پرسش)
  13. موقوف یا مشروط بودن نشانه‌های ظهور به چه معناست؟ (پرسش)
  14. نتیجه تقسیم‌بندی نشانه‌های ظهور به موقوف و حتمی چیست؟ (پرسش)
  15. آیا به بهانه اینکه امام مهدی انسان‌های بد را مجازات می‌کند باید از او ترسید؟ (پرسش)
  16. آیا تا زمان ظهور امام مهدی قرآن و اسلام تحریف می‌شود؟ (پرسش)
  17. آیا می‌توان گفت ظهور نزدیک است؟ آیا می‌توان گفت که اوضاع نابسامان و هرج و مرج جهان نشانه نزدیکی ظهور است؟ (پرسش)
  18. آیا بین ظهور و حضور فرقی هست؟ (پرسش)
  19. آیا عوامل طبیعی مانند پاره شدن لایه اوزون و کم شدن آب شیرین در تعجیل فرج امام مهدی تاثیر دارد؟ (پرسش)
  20. آیا مراد از مرگ عبد الله که در روایت امام صادق نشانه ظهور است عبد الله پادشاه عربستان است؟ (پرسش)
  21. آیا طوفان‏‌ها و حوادثی که اکنون در جهان رخ می‌‏دهد نشان از آمدن حضرت است؟ (پرسش)
  22. اولین دعای امام مهدی به هنگام ظهورش چیست؟ (پرسش)
  23. آیا دشمن امام مهدی (سفیانی) در حال حاضر زنده است یا آن‏که متولد خواهد شد؟ وی از چه طایفه‏‌ای و اهل کجاست؟ (پرسش)
  24. آیا الگوی حکومت امام مهدی و افراد آن قبل از ظهور تحقق می‌یابد؟ (پرسش)
  25. آیا تعبیر از آیت الله خامنه‏‌ای به سید حسینی درست است؟ (پرسش)
  26. از آن‏جا که دجال قبل از امام مهدی می‏‌آید آیا می‏‌توانیم به سخنان او گوش دهیم؟ (پرسش)
  27. امام مهدی از چه راهی متوجه می‏‌شوند که موقع ظهورشان فرا رسیده است؟ (پرسش)
  28. از کجا که مهدی موعود ظهور نکرده باشد؟ (پرسش)
  29. تابوت سکینه چیست؟ (پرسش)
  30. جهان در آستانه ظهور امام مهدی در چه شرایطی است؟ (پرسش)
  31. پدیده‏‌های غیرمتعارف قبل از ظهور کدام‏اند؟ (پرسش)
  32. آگاهی از علائم ظهور افزون بر آمادگی یاران امام مهدی سبب آمادگی دشمنان حضرت برای مقابله نیز می‌‌شود این کار خلاف مصلحت الهی نیست؟ (پرسش)
  33. آیا اوضاع جهان پیش از ظهور پیش بینی شده است؟ (پرسش)
  34. استعجال ظهور به چه معناست؟ (پرسش)
  35. ندای شیطانی در هنگام ظهور امام مهدی چگونه رخ می‌دهد؟ (پرسش)
  36. در عصر ظهور امام مهدی وضعیت سیاسی و جغرافیایی چگونه خواهد بود؟ (پرسش)
  37. آیا اعلان نشانه های و شرایط ظهور سبب اطلاع دشمنان از اسرار سیاسی است؟ (پرسش)
  38. چرا علائم و نشانه‌های ظهور همه از نوع خشن هستند؟ (پرسش)
  39. آیا در نشانه‌های ظهور بدا رخ می‌دهد؟ و نشانه‌های حتمی تغییرپذیرند؟ (پرسش)
  40. نشانه‌های ظهور در کدام ماه قمری تحقق پیدا می‌کند؟ (پرسش)
  41. ارتباط میان ماه رمضان و نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)
  42. چه فتنه‌هایی پیش از ظهور امام مهدی اتفاق می‌افتد؟ (پرسش)

منابع

پانویس

  1. ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۴۹۵.
  2. طبرسی نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، ج ۱۳، ص ۱۲۶، ح ۱۳۱.
  3. ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۰؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۴۴۳.
  4. «وَ أَنَّى‏ لَكُمْ‏ بِالسُّفْیَانِیِ‏ حَتَّى‏ یَخْرُجَ‏ قَبْلَهُ‏ الشَّیْصَبَانِیُ‏ یَخْرُجُ‏ مِنْ‏ أَرْضِ‏ كُوفَانَ یَنْبُعُ كَمَا یَنْبُعُ الْمَاءُ فَیَقْتُلُ وَفْدَكُمْ فَتَوَقَّعُوا بَعْدَ ذَلِكَ السُّفْیَانِیَّ وَ خُرُوجَ الْقَائِم»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص ۳۰۲، ب ۱۸، ح ۸؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۵۰؛ کتاب مبین، ج۲، ص ۱۳۳.
  5. ر.ک: سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص ۲۰۹ ـ ۲۱۰؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۴۴۳؛ خراسانی، محمد جواد، مهدی منتظر، ص ۲۰۱؛ کورانی، علی، عصر ظهور، ص ۱۳۴ـ ۱۳۵ و ص۱۹۰؛ هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۴۳-۴۵؛ آیتی، نصرت ‌الله، سفیانی از ظهور تا افول، ص۵۸.
  6. ر.ک: کورانی، علی، عصر ظهور، ص ۱۳۴ـ ۱۳۵ و ص۱۹۰.
  7. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۳۶، ص۳۵۶.
  8. ر.ک: آیتی، نصرت ‌الله، سفیانی از ظهور تا افول، ص۵۸؛ هاشمی شهیدی، سید اسدالله، زمینه‌سازان انقلاب جهانی حضرت مهدی، ص۴۳-۴۵؛ خراسانی، محمد جواد، مهدی منتظر، ص ۲۰۱